BofA: Τρία σενάρια για το μέγεθος του σοκ στην ενέργεια
Το κλειδί για την παγκόσμια προοπτική δεν είναι τι συμβαίνει στη ρωσική οικονομία, αλλά πώς οι κυρώσεις και η ρωσική αντίδραση στις κυρώσεις, επηρεάζουν τις αγορές εμπορευμάτων, όπως επισημαίνει η Bank of America. Η Ρωσία βρίσκεται ήδη αντιμέτωπη με ένα μεγάλο «χτύπημα» λόγω των υφιστάμενων κυρώσεων και είναι σαφέστατα ένα πολύ μεγαλύτερο σύνολο κυρώσεων από εκείνες που ακολούθησαν τη ρωσική προσάρτηση της Κριμαίας. Ωστόσο, οι κυρώσεις μέχρι στιγμής έχουν μόνο μέτριο αντίκτυπο στις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας.
Όπως σημειώνει η BofA, μεγάλο μέρος της αύξησης των τιμών της ενέργειας μέχρι στιγμής οφείλεται στα ασφάλιστρα κινδύνου, αλλά οι τιμές θα μπορούσαν να ανέβουν πολύ υψηλότερα εάν τεθούν σε εφαρμογή πλήρης κυρώσεις στις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας. Αυτό θα ενίσχυε το (ήδη μεγάλο) σοκ στη ρωσική οικονομία και θα προκαλούσε ένα πιο ουσιαστικό σοκ στην παγκόσμια οικονομία.
Σε αυτό το πλαίσιο, η αμερικάνικη τράπεζα παρουσιάζει τρία σενάρια για τις προοπτικές της εισβολής και των επιπτώσεων στην αγορά ενέργειας.
Βασικό σενάριο: Ένα άσχημο αδιέξοδο
Υπό το βασικό σενάριο της BofA, με τη Ρωσία να αρνείται να εγκαταλείψει την Ουκρανία, οι τρέχουσες κυρώσεις αυξάνονται, συμπεριλαμβανομένου κάποιου περιορισμού στις εξαγωγές πετρελαίου.
Οι κυρώσεις παραμένουν σε ισχύ επ’ αόριστον, αν και η Ρωσία βρίσκει τρόπους να παρακάμψει ορισμένους από τους περιορισμούς. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να επαναδρομολογήσουν ορισμένες από τις εξαγωγές πετρελαίου της στην Κίνα.
Οι μέσες τριμηνιαίες τιμές του Brent κορυφώνονται στα 130 δολ./βαρέλι το β’ τρίμηνο και κατά μέσο όρο 110 δολ./βαρέλι για το έτος. Στη συνέχεια επιστρέφουν κάτω από τα 100 δολάρια το 2023.
Η αβεβαιότητα επηρεάζει την εμπιστοσύνη ιδιαίτερα κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους.
Αισιόδοξο σενάριο: Εύρεση τρόπου «εξόδου» για τους Ρώσους
Υπό το αισιόδοξο σενάριο, ο Πούτιν συμφωνεί να φύγει από την Ουκρανία με σχετικά μικρές παραχωρήσεις από την Ουκρανία. Οι κυρώσεις χαλαρώνουν, αλλά δεν αφαιρούνται εντελώς.
Μετά από λίγους μήνες, η δραστηριότητα του εμπορίου εμπορευμάτων επιστρέφει σε αυτό που ήταν πριν περίπου. Μέρος αυτού του σεναρίου θα μπορούσε να είναι μια συμφωνία με το Ιράν που θα επαναφέρει στην αγορά περίπου 1,5 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως.
Έτσι, οι τιμές του πετρελαίου Brent κατά μέσο όρο κινούνται στα 95 δολ./βαρέλι φέτος και 75 δολ./βαρέλι το επόμενο.
Το σοκ αβεβαιότητας υποχωρεί σε μεγάλο βαθμό στο τέλος του δεύτερου τριμήνου.
Απαισιόδοξο σενάριο: Διατηρούνται πλήρεις οι κυρώσεις
Υπό το δυσμενές σενάριο της BofA, οι ροές ρωσικών εμπορευμάτων μπλοκάρονται σε μεγάλο βαθμό από τις παγκόσμιες αγορές, με αποτέλεσμα μια σημαντική παγκόσμια έλλειψη προσφοράς.
Η Ρωσία μπορεί μόνο να εκτρέψει ορισμένες από αυτές τις εξαγωγές προς την Κίνα και άλλες χώρες, και ο υπόλοιπος κόσμος δεν μπορεί να καλύψει πλήρως το κενό.
Το πετρέλαιο εκτινάσσεται πάνω από τα 150 δολ./βαρέλι και παραμένει εκεί έως ότου η καταστροφή της ζήτησης αναγκάσει την αντιστροφή της τιμής, με μέσο όρο περίπου 130 δολ./βαρέλι το 2022.
Η αβεβαιότητα βαραίνει την εμπιστοσύνη για ολόκληρο το έτος.
Αβεβαιότητα από την παρατεταμένη σύγκρουση και χαμηλές τιμές μετοχών
Η BofA εξετάζει στη συνέχεια τις επιπτώσεις του βασικού της σεναρίου στις αγορές. Όπως επισημαίνει, η παρατεταμένη σύγκρουση σημαίνει ασθενέστερη ανάπτυξη, μεγαλύτερη αβεβαιότητα και χαμηλότερες τιμές των μετοχών: οι οικονομολόγοι της αναμένουν ότι οι υψηλότερες τιμές ενέργειας και η αυξανόμενη αβεβαιότητα ως απάντηση στη σύγκρουση Ρωσίας/Ουκρανίας, θα επηρεάσουν την αναπτυξιακή δυναμική της ευρωζώνης και αυτό θα οδηγήσει τον σύνθετο δείκτη PMI της ζώνης του ευρώ από το επίπεδο του 56 στο 49 έως το τρίτο τρίμηνο. Οι οικονομολόγοι της βλέπουν περιθώρια για μια ηπιότερη εξασθένηση της δυναμικής ανάπτυξης των ΗΠΑ, με την Fed να διατηρεί την πολιτική σύσφιξης και την επιστροφή της ανόδου για τις πραγματικές αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων. Καθώς οι πραγματικές αποδόσεις των ομολόγων της ζώνης του ευρώ τείνουν να παρακολουθούν τα πραγματικά επιτόκια των ΗΠΑ, αυτό συνεπάγεται ένα δυσμενές μακροοικονομικό περιβάλλον για τις ευρωπαϊκές μετοχές με επιβράδυνση της δυναμικής ανάπτυξης και αύξηση των πραγματικών αποδόσεων των ομολόγων (δηλαδή υψηλότερο προεξοφλητικό επιτόκιο).
Ως εκ τούτου, η BofA παραμένει αρνητική για τις ευρωπαϊκές μετοχές, προβλέποντας περαιτέρω πτώση 3% για τον πανευρωπαϊκό δείκτη Stoxx 600 στις 410 μονάδες έως το τρίτο τρίμηνο, ακολουθούμενη από μια ήπια ανάκαμψη στο τέλος του έτους στις 430 μονάδες. Παραμένουμε επίσης Underweight στις ευρωπαϊκές μετοχές έναντι των παγκόσμιων μετοχών καθώς όπως σημειώνει, αν οι διεθνείς αναλυτές ήλπιζαν για υπεραπόδοση των ευρωπαϊκών μετοχών φέτος, ωστόσο η μεγαλύτερη έκθεση της περιοχής στο σοκ Ρωσίας/Ουκρανίας στο πλαίσιο ενός κύκλου επιβράδυνσης, το καθιστά απίθανο. Οι βασικές μακροοικονομικές υποθέσεις της BofA συνάδουν με περίπου 5% υποαπόδοση για τις ευρωπαϊκές μετοχές σε σχέση με το MSCI World έως το τρίτο τρίμηνο και σε αυτό το πλαίσιο παραμένει underweight στις κυκλικές έναντι των αμυντικών μετοχών.
Όπως σημειώνει η BofA, μεγάλο μέρος της αύξησης των τιμών της ενέργειας μέχρι στιγμής οφείλεται στα ασφάλιστρα κινδύνου, αλλά οι τιμές θα μπορούσαν να ανέβουν πολύ υψηλότερα εάν τεθούν σε εφαρμογή πλήρης κυρώσεις στις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας. Αυτό θα ενίσχυε το (ήδη μεγάλο) σοκ στη ρωσική οικονομία και θα προκαλούσε ένα πιο ουσιαστικό σοκ στην παγκόσμια οικονομία.
Σε αυτό το πλαίσιο, η αμερικάνικη τράπεζα παρουσιάζει τρία σενάρια για τις προοπτικές της εισβολής και των επιπτώσεων στην αγορά ενέργειας.
Βασικό σενάριο: Ένα άσχημο αδιέξοδο
Υπό το βασικό σενάριο της BofA, με τη Ρωσία να αρνείται να εγκαταλείψει την Ουκρανία, οι τρέχουσες κυρώσεις αυξάνονται, συμπεριλαμβανομένου κάποιου περιορισμού στις εξαγωγές πετρελαίου.
Οι κυρώσεις παραμένουν σε ισχύ επ’ αόριστον, αν και η Ρωσία βρίσκει τρόπους να παρακάμψει ορισμένους από τους περιορισμούς. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να επαναδρομολογήσουν ορισμένες από τις εξαγωγές πετρελαίου της στην Κίνα.
Οι μέσες τριμηνιαίες τιμές του Brent κορυφώνονται στα 130 δολ./βαρέλι το β’ τρίμηνο και κατά μέσο όρο 110 δολ./βαρέλι για το έτος. Στη συνέχεια επιστρέφουν κάτω από τα 100 δολάρια το 2023.
Η αβεβαιότητα επηρεάζει την εμπιστοσύνη ιδιαίτερα κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους.
Αισιόδοξο σενάριο: Εύρεση τρόπου «εξόδου» για τους Ρώσους
Υπό το αισιόδοξο σενάριο, ο Πούτιν συμφωνεί να φύγει από την Ουκρανία με σχετικά μικρές παραχωρήσεις από την Ουκρανία. Οι κυρώσεις χαλαρώνουν, αλλά δεν αφαιρούνται εντελώς.
Μετά από λίγους μήνες, η δραστηριότητα του εμπορίου εμπορευμάτων επιστρέφει σε αυτό που ήταν πριν περίπου. Μέρος αυτού του σεναρίου θα μπορούσε να είναι μια συμφωνία με το Ιράν που θα επαναφέρει στην αγορά περίπου 1,5 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως.
Έτσι, οι τιμές του πετρελαίου Brent κατά μέσο όρο κινούνται στα 95 δολ./βαρέλι φέτος και 75 δολ./βαρέλι το επόμενο.
Το σοκ αβεβαιότητας υποχωρεί σε μεγάλο βαθμό στο τέλος του δεύτερου τριμήνου.
Απαισιόδοξο σενάριο: Διατηρούνται πλήρεις οι κυρώσεις
Υπό το δυσμενές σενάριο της BofA, οι ροές ρωσικών εμπορευμάτων μπλοκάρονται σε μεγάλο βαθμό από τις παγκόσμιες αγορές, με αποτέλεσμα μια σημαντική παγκόσμια έλλειψη προσφοράς.
Η Ρωσία μπορεί μόνο να εκτρέψει ορισμένες από αυτές τις εξαγωγές προς την Κίνα και άλλες χώρες, και ο υπόλοιπος κόσμος δεν μπορεί να καλύψει πλήρως το κενό.
Το πετρέλαιο εκτινάσσεται πάνω από τα 150 δολ./βαρέλι και παραμένει εκεί έως ότου η καταστροφή της ζήτησης αναγκάσει την αντιστροφή της τιμής, με μέσο όρο περίπου 130 δολ./βαρέλι το 2022.
Η αβεβαιότητα βαραίνει την εμπιστοσύνη για ολόκληρο το έτος.
Αβεβαιότητα από την παρατεταμένη σύγκρουση και χαμηλές τιμές μετοχών
Η BofA εξετάζει στη συνέχεια τις επιπτώσεις του βασικού της σεναρίου στις αγορές. Όπως επισημαίνει, η παρατεταμένη σύγκρουση σημαίνει ασθενέστερη ανάπτυξη, μεγαλύτερη αβεβαιότητα και χαμηλότερες τιμές των μετοχών: οι οικονομολόγοι της αναμένουν ότι οι υψηλότερες τιμές ενέργειας και η αυξανόμενη αβεβαιότητα ως απάντηση στη σύγκρουση Ρωσίας/Ουκρανίας, θα επηρεάσουν την αναπτυξιακή δυναμική της ευρωζώνης και αυτό θα οδηγήσει τον σύνθετο δείκτη PMI της ζώνης του ευρώ από το επίπεδο του 56 στο 49 έως το τρίτο τρίμηνο. Οι οικονομολόγοι της βλέπουν περιθώρια για μια ηπιότερη εξασθένηση της δυναμικής ανάπτυξης των ΗΠΑ, με την Fed να διατηρεί την πολιτική σύσφιξης και την επιστροφή της ανόδου για τις πραγματικές αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων. Καθώς οι πραγματικές αποδόσεις των ομολόγων της ζώνης του ευρώ τείνουν να παρακολουθούν τα πραγματικά επιτόκια των ΗΠΑ, αυτό συνεπάγεται ένα δυσμενές μακροοικονομικό περιβάλλον για τις ευρωπαϊκές μετοχές με επιβράδυνση της δυναμικής ανάπτυξης και αύξηση των πραγματικών αποδόσεων των ομολόγων (δηλαδή υψηλότερο προεξοφλητικό επιτόκιο).
Ως εκ τούτου, η BofA παραμένει αρνητική για τις ευρωπαϊκές μετοχές, προβλέποντας περαιτέρω πτώση 3% για τον πανευρωπαϊκό δείκτη Stoxx 600 στις 410 μονάδες έως το τρίτο τρίμηνο, ακολουθούμενη από μια ήπια ανάκαμψη στο τέλος του έτους στις 430 μονάδες. Παραμένουμε επίσης Underweight στις ευρωπαϊκές μετοχές έναντι των παγκόσμιων μετοχών καθώς όπως σημειώνει, αν οι διεθνείς αναλυτές ήλπιζαν για υπεραπόδοση των ευρωπαϊκών μετοχών φέτος, ωστόσο η μεγαλύτερη έκθεση της περιοχής στο σοκ Ρωσίας/Ουκρανίας στο πλαίσιο ενός κύκλου επιβράδυνσης, το καθιστά απίθανο. Οι βασικές μακροοικονομικές υποθέσεις της BofA συνάδουν με περίπου 5% υποαπόδοση για τις ευρωπαϊκές μετοχές σε σχέση με το MSCI World έως το τρίτο τρίμηνο και σε αυτό το πλαίσιο παραμένει underweight στις κυκλικές έναντι των αμυντικών μετοχών.