Δ. Ανδριόπουλος: Η συνταγή της Dimand στην ανάπτυξη ακινήτων
«Είμαστε οπαδοί της κοινής λογικής και του λελογισμένου ρίσκου» υποστήριξε χθες ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ανάπτυξης ακινήτων Dimand Δημήτρης Ανδριόπουλος. Με αφορμή την είσοδο της εταιρείας στο Χρηματιστήριο, ο κ. Ανδριόπουλος είπε πως στα πλεονεκτήματα της Dimand είναι η ευλαβική τήρηση ενός επιχειρηματικού μοντέλο «που επί 20 χρόνια, και πέντε κρίσεις», έδειξε πως αποδίδει, αλλά και η συνεκτική ομάδα των 105 στελεχών και εργαζομένων. Ο ίδιος πρόσθεσε πως η Dimand λειτουργεί από το 2017 ως εισηγμένη εταιρεία, λόγω της συνεργασίας με ισχυρούς διεθνείς θεσμικούς επενδυτές, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) και η αμερικανική επενδυτική εταιρεία H.I.G. Capital.
Η μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων επιδιώκει την άντληση μέχρι 98 εκατ. ευρώ έχοντας ήδη εξασφαλίσει τη συμμετοχή δύο σημαντικών (cornerstone) επενδυτών. Της Latsco, της κας Μαρ. Λάτση, που προτίθεται να επενδύσει έως 15 εκατ. ευρώ χωρίς περιορισμό ως προς το ποσοστό το οποίο θα κατέχει μετά την ολοκλήρωση της αύξησης κεφαλαίου και την Orasis που θα επενδύσει μέχρι 10 εκατ. ευρώ, με περιορισμό να κατέχει μετά την αύξηση ποσοστό μέχρι 4,99%. Το εύρος τιμής διάθεσης ανακοινώνεται σήμερα. Η δημόσια προσφορά ξεκινάει αύριο και θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή. Η έναρξη διαπραγμάτευσης προγραμματίζεται για τις 6 Ιουλίου.
Ο κ. Ανδριόπουλος είπε πως η Dimand δεν θα μπορούσε να μείνει αδιάφορη για ένα από τα μεγαλύτερα έργα ανάπτυξης στον κόσμο, το Ελληνικό. Προέβλεψε, ωστόσο, πως η ολοκλήρωση της μεγάλης επένδυσης θα πραγματοποιηθεί σε ορίζοντα 20 – 25 ετών και παρέπεμψε στην εμπειρία του HafenCity, μιας από τις μεγαλύτερες αναπτύξεις διεθνώς στην έκταση του παλαιού λιμανιού του Αμβούργου. Η ανάπτυξη στο Αμβούργο ξεκίνησε το 1997 και εξελίσσεται μέχρι σήμερα. Για τα ξενοδοχεία, με αφορμή τις δύο αναπτύξεις σε Αθήνα και Πάτρα (υπό την αλυσίδα Moxy), εξήγησε πως σε όποια περιοχή της Ελλάδας θεωρηθεί ελκυστική η Dimand θα ενδιαφερθεί για ξενοδοχείο πόλης.
Για την αγορά ακινήτων, ο διευθύνων σύμβουλος της Dimand υποστήριξε πως η πανδημία οδήγησε σε μεγάλες ανατροπές καθώς στη λιανική τα καταστήματα αντικαταστάθηκαν από τις περιαστικές αποθήκες (logistics), όλοι θέλουν μεγαλύτερα διαμερίσματα σε σχέση με το παρελθόν, πολλοί ξένοι βλέπουν την Ελλάδα ως τόπο κατοικίας από τον οποίο θα εργάζονται εξ αποστάσεως, ενώ τα κτίρια γραφείων αλλάζουν (από τις βιοκλιματικές απαιτήσεις μέχρι τις αποστάσεις μεταξύ γραφείων).
Ειδικά για τις επιπτώσεις από την έκρηξη στο κόστος των υλικών στις κατασκευές, ο κ. Ανδριόπουλος είπε πως ειδικά στην Ελλάδα συνέβαλε τελικά στην εξισορρόπηση της αγοράς. Οι αυξήσεις τιμών άρχισαν από το καλοκαίρι του 2021, λόγω των διεθνών αναταραχών στη βιομηχανική παραγωγή και την εφοδιαστική αλυσίδα. Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα καταγράφονταν αύξηση τιμών στα κτίρια γραφείων λόγω του ενδιαφέροντος από τις επενδυτικές εταιρείες ακινήτων (ΑΕΕΑΠ).
Για την πιθανότητα φούσκας ο κ. Ανδριόπουλος παρέπεμψε στις τιμές των πράσινων κτιρίων γραφείων στις ανταγωνιστές αγορές σε σχέση με την Αθήνα και συγκεκριμένα όπως το Μόναχο, η Βουδαπέστη, το Βουκουρέστι ή η Λισαβόνα. Αν οι τιμές στην Ελλάδα είναι υψηλότερες, τότε υπάρχει ο κίνδυνος φούσκας εξήγησε. Στρατηγική της Dimand, όπως είπε, είναι να αναπτύσσει ακίνητα με κόστος περίπου 20% χαμηλότερα από αυτά στις αγορές της Ευρώπης, ώστε να παραμένουν ανταγωνιστικά για μεγάλους μισθωτές.
Στην αγορά υπάρχει μεγάλη ζήτηση, πρόσθεσε ο επικεφαλής της Dimand, αλλά σε συγκεκριμένα ακίνητα, όπως τα βιοκλιματικά κτίρια γραφείων υψηλών προδιαγραφών, τα διαμερίσματα κοντά σε μετρό, οι περιαστικές αποθήκες, κ.α. «Όσο προχωρά ο χρόνος η ζήτηση θα επικεντρώνεται σε συγκεκριμένες κατηγορίες ακινήτων» τόνισε. «Παλιότερα οι προδιαγραφές για ένα νέο κτίριο γραφείων ήταν πέντε σελίδες και σήμερα είναι 100 σελίδες» είπε χαρακτηριστικά. Η Dimand «έχει ήδη δραστηριοποιηθεί στην ανάπτυξη του 40% των πιστοποιημένων βάσει LEED πράσινων κτιρίων στην Ελλάδα».
Η Dimand υλοποιεί αυτή την περίοδο 15 αναπτύξεις ακινήτων η αξία των οποίων θα αγγίξει το μισό δισ. ευρώ όταν ολοκληρωθούν, ενώ σχεδιάζει οκτώ νέες επενδύσεις, για τις πέντε από τις οποίες έχει ήδη προχωρήσει σε προσύμφωνο απόκτηση των ακινήτων.
Στα υπό ανάπτυξη ακίνητα, περιλαμβάνεται οικιστικό έργο στη Μύκονο (θα παραδοθεί αυτές τις ημέρες), επιπλωμένα διαμερίσματα και ξενοδοχείο στον Πειραιά (1ο τρίμηνο 2024), κτίρια γραφείων στην Αθήνα (Αγ. Ελευθέριος Πατησίων) και στην Παιανία, η αναβάθμιση του Μινιόν (4ο τρίμηνο του 2023 με εκτιμώμενο κόστος 54,4 εκατ.), ο Πύργος Πειραιά (3ο τρίμηνο 2023), συγκρότημα γραφείων στην Θεσσαλονίκη στην περιοχή του ιστορικού εργοστασίου Φιξ (4ο τρίμηνο 2023), οικιστικό έργο στα Χανιά, οικιστικό έργο στην Φιλοθέη (το ακίνητο αγοράστηκε φέτος). Παράλληλα η εταιρεία έχει υπογράψει προσύμφωνα για την απόκτηση νέων ακινήτων όπως στην περιοχή του Βοτανικού (για την ανάπτυξη μικτών χρήσεων περίπου 80.000 τ.μ.), στην περιοχή του πρώην εργοστασίου Φιξ στην Θεσσαλονίκη όπου ήδη κατασκευάζει συγκρότημα γραφείων, στη Νέα Πέραμο για την κατασκευή αποθηκευτικών χώρων, στην Δράμα και στη Νέα Ηρακλείτσα Καβάλας.
Η μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων επιδιώκει την άντληση μέχρι 98 εκατ. ευρώ έχοντας ήδη εξασφαλίσει τη συμμετοχή δύο σημαντικών (cornerstone) επενδυτών. Της Latsco, της κας Μαρ. Λάτση, που προτίθεται να επενδύσει έως 15 εκατ. ευρώ χωρίς περιορισμό ως προς το ποσοστό το οποίο θα κατέχει μετά την ολοκλήρωση της αύξησης κεφαλαίου και την Orasis που θα επενδύσει μέχρι 10 εκατ. ευρώ, με περιορισμό να κατέχει μετά την αύξηση ποσοστό μέχρι 4,99%. Το εύρος τιμής διάθεσης ανακοινώνεται σήμερα. Η δημόσια προσφορά ξεκινάει αύριο και θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή. Η έναρξη διαπραγμάτευσης προγραμματίζεται για τις 6 Ιουλίου.
Ο κ. Ανδριόπουλος είπε πως η Dimand δεν θα μπορούσε να μείνει αδιάφορη για ένα από τα μεγαλύτερα έργα ανάπτυξης στον κόσμο, το Ελληνικό. Προέβλεψε, ωστόσο, πως η ολοκλήρωση της μεγάλης επένδυσης θα πραγματοποιηθεί σε ορίζοντα 20 – 25 ετών και παρέπεμψε στην εμπειρία του HafenCity, μιας από τις μεγαλύτερες αναπτύξεις διεθνώς στην έκταση του παλαιού λιμανιού του Αμβούργου. Η ανάπτυξη στο Αμβούργο ξεκίνησε το 1997 και εξελίσσεται μέχρι σήμερα. Για τα ξενοδοχεία, με αφορμή τις δύο αναπτύξεις σε Αθήνα και Πάτρα (υπό την αλυσίδα Moxy), εξήγησε πως σε όποια περιοχή της Ελλάδας θεωρηθεί ελκυστική η Dimand θα ενδιαφερθεί για ξενοδοχείο πόλης.
Για την αγορά ακινήτων, ο διευθύνων σύμβουλος της Dimand υποστήριξε πως η πανδημία οδήγησε σε μεγάλες ανατροπές καθώς στη λιανική τα καταστήματα αντικαταστάθηκαν από τις περιαστικές αποθήκες (logistics), όλοι θέλουν μεγαλύτερα διαμερίσματα σε σχέση με το παρελθόν, πολλοί ξένοι βλέπουν την Ελλάδα ως τόπο κατοικίας από τον οποίο θα εργάζονται εξ αποστάσεως, ενώ τα κτίρια γραφείων αλλάζουν (από τις βιοκλιματικές απαιτήσεις μέχρι τις αποστάσεις μεταξύ γραφείων).
Ειδικά για τις επιπτώσεις από την έκρηξη στο κόστος των υλικών στις κατασκευές, ο κ. Ανδριόπουλος είπε πως ειδικά στην Ελλάδα συνέβαλε τελικά στην εξισορρόπηση της αγοράς. Οι αυξήσεις τιμών άρχισαν από το καλοκαίρι του 2021, λόγω των διεθνών αναταραχών στη βιομηχανική παραγωγή και την εφοδιαστική αλυσίδα. Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα καταγράφονταν αύξηση τιμών στα κτίρια γραφείων λόγω του ενδιαφέροντος από τις επενδυτικές εταιρείες ακινήτων (ΑΕΕΑΠ).
Για την πιθανότητα φούσκας ο κ. Ανδριόπουλος παρέπεμψε στις τιμές των πράσινων κτιρίων γραφείων στις ανταγωνιστές αγορές σε σχέση με την Αθήνα και συγκεκριμένα όπως το Μόναχο, η Βουδαπέστη, το Βουκουρέστι ή η Λισαβόνα. Αν οι τιμές στην Ελλάδα είναι υψηλότερες, τότε υπάρχει ο κίνδυνος φούσκας εξήγησε. Στρατηγική της Dimand, όπως είπε, είναι να αναπτύσσει ακίνητα με κόστος περίπου 20% χαμηλότερα από αυτά στις αγορές της Ευρώπης, ώστε να παραμένουν ανταγωνιστικά για μεγάλους μισθωτές.
Στην αγορά υπάρχει μεγάλη ζήτηση, πρόσθεσε ο επικεφαλής της Dimand, αλλά σε συγκεκριμένα ακίνητα, όπως τα βιοκλιματικά κτίρια γραφείων υψηλών προδιαγραφών, τα διαμερίσματα κοντά σε μετρό, οι περιαστικές αποθήκες, κ.α. «Όσο προχωρά ο χρόνος η ζήτηση θα επικεντρώνεται σε συγκεκριμένες κατηγορίες ακινήτων» τόνισε. «Παλιότερα οι προδιαγραφές για ένα νέο κτίριο γραφείων ήταν πέντε σελίδες και σήμερα είναι 100 σελίδες» είπε χαρακτηριστικά. Η Dimand «έχει ήδη δραστηριοποιηθεί στην ανάπτυξη του 40% των πιστοποιημένων βάσει LEED πράσινων κτιρίων στην Ελλάδα».
Η Dimand υλοποιεί αυτή την περίοδο 15 αναπτύξεις ακινήτων η αξία των οποίων θα αγγίξει το μισό δισ. ευρώ όταν ολοκληρωθούν, ενώ σχεδιάζει οκτώ νέες επενδύσεις, για τις πέντε από τις οποίες έχει ήδη προχωρήσει σε προσύμφωνο απόκτηση των ακινήτων.
Στα υπό ανάπτυξη ακίνητα, περιλαμβάνεται οικιστικό έργο στη Μύκονο (θα παραδοθεί αυτές τις ημέρες), επιπλωμένα διαμερίσματα και ξενοδοχείο στον Πειραιά (1ο τρίμηνο 2024), κτίρια γραφείων στην Αθήνα (Αγ. Ελευθέριος Πατησίων) και στην Παιανία, η αναβάθμιση του Μινιόν (4ο τρίμηνο του 2023 με εκτιμώμενο κόστος 54,4 εκατ.), ο Πύργος Πειραιά (3ο τρίμηνο 2023), συγκρότημα γραφείων στην Θεσσαλονίκη στην περιοχή του ιστορικού εργοστασίου Φιξ (4ο τρίμηνο 2023), οικιστικό έργο στα Χανιά, οικιστικό έργο στην Φιλοθέη (το ακίνητο αγοράστηκε φέτος). Παράλληλα η εταιρεία έχει υπογράψει προσύμφωνα για την απόκτηση νέων ακινήτων όπως στην περιοχή του Βοτανικού (για την ανάπτυξη μικτών χρήσεων περίπου 80.000 τ.μ.), στην περιοχή του πρώην εργοστασίου Φιξ στην Θεσσαλονίκη όπου ήδη κατασκευάζει συγκρότημα γραφείων, στη Νέα Πέραμο για την κατασκευή αποθηκευτικών χώρων, στην Δράμα και στη Νέα Ηρακλείτσα Καβάλας.
