Το νέο επεισόδιο στα Στενά και τα σχέδια παράκαμψης του Βοσπόρου
Οι καταχρηστικές πρακτικές της Τουρκίας, με το κόστος και τη γραφειοκρατία διέλευσης των Στενών του Βοσπόρου, ενισχύουν σχέδια που κυοφορούνται επί χρόνια για την αναζήτηση εναλλακτικής διέλευσης, μέσω αγωγών και σιδηροδρομικών αξόνων (για τη μεταφορά φορτίων) που θα συνδέουν τα ελληνικά λιμάνια με λιμένες της Βουλγαρίας, αλλά και της Ρουμανίας στη Μαύρη Θάλασσα. Έτσι η Σόφια εμφανίζεται να αναζητά τρόπους υλοποίησης του αγωγού πετρελαίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, αλλά με αντίστροφη ροή (από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία) και βλέπει πιο ζεστά το σχέδιο σιδηροδρομικής διασύνδεσης της Αλεξανδρούπολης με το Μπουργκάς, τη Βάρνα και το Ρούσε στη Μαύρη Θάλασσα.
Το τελευταίο επεισόδιο σημειώθηκε χθες καθώς όλα τα πλοία της εμπορικής ναυτιλίας βρίσκονται αντιμέτωπα με τον κίνδυνο έλλειψης ασφαλιστικής κάλυψης όταν διασχίζουν τα τουρκικά χωρικά ύδατα και, φυσικά, τα Στενά του Βοσπόρου. Όπως ενημέρωσε χθες ο διεθνής φορέας ναυτικών αντασφαλίσεων (International Group of P&I Clubs), που εκπροσωπεί όλες τις επιμέρους ασφαλιστικές ενώσεις, η τουρκική κυβέρνηση έχει εκδώσει μια ενημέρωση, βάσει της οποίας από την 1η Δεκεμβρίου, όλα τα πλοία που περνούν ή εισέρχονται σε τουρκικά χωρικά ύδατα, θα πρέπει να φέρουν επιστολές επιβεβαίωσης από το αντίστοιχο P&I Club του εκάστοτε πλοίου, βάσει των οποίων να προκύπτει ότι παρέχεται ασφαλιστική κάλυψη, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, κατά τη διάρκεια της παραμονής του πλοίου εντός της Τουρκίας, είτε κατά τον διάπλου, είτε βρίσκεται αγκυροβολημένο σε κάποιο λιμάνι.
Όπως αναφέρει η Skuld, ο φορέας αντασφάλισης της Νορβηγίας, το πρόβλημα οφείλεται στην επιβολή από χθες, 5 Δεκεμβρίου, πλαφόν στην τιμή πώλησης του ρωσικού πετρελαίου. Αυτό σημαίνει ότι εφεξής απαγορεύεται η εμπορία και μεταφορά ρωσικού πετρελαίου, σε τιμή μεγαλύτερη της επιβληθείσας, ήτοι 60 δολάρια/βαρέλι. Με την κίνησή τους αυτή, οι τουρκικές αρχές ουσιαστικά ζητούν από τους φορείς αντασφάλισης να εγγυηθούν τη μεταφορά όλων των φορτίων πετρελαίου, ακόμα κι αν αυτά είναι ουσιαστικά παράνομα, κάτι φυσικά που δεν είναι δυνατόν να συμβεί.
Είχε προηγηθεί ο πενταπλασιασμός των τελών διέλευσης τάνκερ από τα Στενά που είχε δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα τροφοδοσίας των βουλγαρικών διυλιστηρίων με αργό πετρέλαιο και συνεπώς της γειτονικής αγοράς με καύσιμα. Το πρόβλημα είχε οδηγήσει σε παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να συνεχιστεί ο εφοδιασμός της χώρας.
Ο πρόεδρος της Βουλγαρίας Rumen Radev, κατά τη διάρκεια πρόσφατης ομιλίας του σε συνέδριο στη Σόφια, δήλωσε πως «πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε την επανεκκίνηση του σχεδίου για τον αγωγό πετρελαίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη αλλά με αντιστροφή της ροής» δηλαδή το καύσιμο να μεταφέρεται από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία. «Οι γεωπολιτικές εξελίξεις απαιτούν την υλοποίηση του έργου με αντίστροφη ροή και η ελληνική πλευρά έχει ενεργοποιηθεί με ενθουσιασμό» είχε δηλώσει ο κ. Radev. Την ίδια ημέρα στην Αθήνα ο υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας Rosen Hristov επιβεβαίωσε πως συζητάει για τον αγωγό των 280 χιλιομέτρων με τον Έλληνα ομόλογό του Κώστα Σκρέκα.
Η βουλγαρική πλευρά, που μέχρι πρόσφατα δεν ήταν και η πλέον κινητική για την προώθηση του σχεδίου σιδηροδρομικής διασύνδεσης ελληνικών λιμένων (Αλεξανδρούπολη, Καβάλα και Θεσσαλονίκη) με τρία λιμάνια στη Μαύρη Θάλασσα, εμφανίζεται σήμερα έτοιμη να συζητήσει την από κοινού προώθηση του έργου μαζί με τον αγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη. Στόχος είναι να απεξαρτηθεί, κατά σημαντικό ποσοστό, το εμπόριο της γειτονικής χώρας από την Τουρκία και τις διελεύσεις από τον Βόσπορο. Προς το παρόν, πάντως, η ελληνική πλευρά προχωράει πιο γρήγορα, ειδικά για το σιδηροδρομικό δίκτυο.
Σοβαρή στήριξη στους σχεδιασμούς Ελλάδας και Βουλγαρίας αποτελεί η ένταξη του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών. Χθες, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής υποστήριξε πως «εντός 2023 αναμένεται να ξεκινήσει» η σύνδεση των πέντε θαλάσσιων και ενός ποτάμιου λιμένα που «αναμένεται να προσελκύσει σημαντικά φορτία και ροές μεταξύ χωρών της Μέσης και Άπω Ανατολής και χωρών της Μαύρης Θάλασσας και της Ανατολικής Ευρώπης, καθώς παρακάμπτει τα στενά του Βοσπόρου».
Παρά την ακύρωση του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ για την πώληση του 67% του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης, η κυβέρνηση προωθεί σοβαρές επενδύσεις στο λιμάνι, τμήμα του οποίου ήδη χρησιμοποιείται από τις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ με βάση διακρατική συμφωνία. Η ένταξη στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών λειτουργεί υποβοηθητικά για την εξασφάλιση των απαιτούμενων κονδυλίων. Οι Αμερικανοί αξιοποιούν ήδη και την υφιστάμενη σιδηροδρομική σύνδεση για τη μεταφορά υλικού και προσωπικού προς την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη. Η κυβέρνηση έχει εντάξει την αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο (στα σύνορα με τη Βουλγαρία) στα έξι μεγάλα έργα σύνδεσης με λιμάνια, συνολικού ύψους περί τα τέσσερα δισ. ευρώ, που προωθούνται με τη μέθοδο μελέτη – κατασκευή.
Αντιδρούν οι φορείς αντασφάλισης στην απαίτηση της Τουρκίας
Σύμφωνα με τον διεθνή φορέα αντασφάλισης, που καλύπτει σχεδόν το σύνολο των πλοίων της ποντοπόρου ναυτιλίας σε παγκόσμιο επίπεδο, το σχετικό αίτημα των τουρκικών αρχών μελετήθηκε σε λεπτομέρεια και συμφωνήθηκε ότι τα Club δεν μπορούν και δεν θα έπρεπε να χορηγήσουν τέτοιες επιστολές στα μέλη τους πλοιοκτήτες, ή ναυλωτές. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «οι απαιτήσεις της κυβέρνησης της Τουρκίας υπερβαίνουν κατά πολύ τη γενική πληροφόρηση που περιλαμβάνεται σε μια τυπική επιστολή διαβεβαίωσης εισόδου».
Ουσιαστικά ζητείται από το εκάστοτε P&I Club να καλύψει a priori κάθε είδους κίνδυνο, ακόμα δηλαδή κι αν ο ασφαλισμένος (δηλαδή το πλοίο) προβαίνει σε παράνομες ενέργειες, όπως για παράδειγμα η μη συμμόρφωση με τις κυρώσεις που επιβάλλονται σε διάφορα φορτία, είτε σκόπιμα, είτε αδόκητα. Σε περίπτωση που κάποιος ασφαλιστικός φορέας εξέδιδε ένα τέτοιο έγγραφο, θα ήταν εκτεθειμένο σε μια σειρά από κυρώσεις που έχουν επιβληθεί βάσει του κοινοτικού, του βρετανικού και του αμερικανικού Δικαίου.
Χθες, ήταν προγραμματισμένη η διεξαγωγή συζητήσεων ανάμεσα στον Διεθνή Φορέα Αντασφάλισης και τις τουρκικές αρχές, σε μια προσπάθεια να επιλυθεί το ζήτημα. Σημειωτέον ότι για φορτία πετρελαίου που έχουν φορτωθεί στη Ρωσία πριν από τις 5 Δεκεμβρίου, υπάρχει μια περίοδος χάριτος, η οποία λήγει στις 19 Ιανουαρίου.
Το τελευταίο επεισόδιο σημειώθηκε χθες καθώς όλα τα πλοία της εμπορικής ναυτιλίας βρίσκονται αντιμέτωπα με τον κίνδυνο έλλειψης ασφαλιστικής κάλυψης όταν διασχίζουν τα τουρκικά χωρικά ύδατα και, φυσικά, τα Στενά του Βοσπόρου. Όπως ενημέρωσε χθες ο διεθνής φορέας ναυτικών αντασφαλίσεων (International Group of P&I Clubs), που εκπροσωπεί όλες τις επιμέρους ασφαλιστικές ενώσεις, η τουρκική κυβέρνηση έχει εκδώσει μια ενημέρωση, βάσει της οποίας από την 1η Δεκεμβρίου, όλα τα πλοία που περνούν ή εισέρχονται σε τουρκικά χωρικά ύδατα, θα πρέπει να φέρουν επιστολές επιβεβαίωσης από το αντίστοιχο P&I Club του εκάστοτε πλοίου, βάσει των οποίων να προκύπτει ότι παρέχεται ασφαλιστική κάλυψη, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, κατά τη διάρκεια της παραμονής του πλοίου εντός της Τουρκίας, είτε κατά τον διάπλου, είτε βρίσκεται αγκυροβολημένο σε κάποιο λιμάνι.
Όπως αναφέρει η Skuld, ο φορέας αντασφάλισης της Νορβηγίας, το πρόβλημα οφείλεται στην επιβολή από χθες, 5 Δεκεμβρίου, πλαφόν στην τιμή πώλησης του ρωσικού πετρελαίου. Αυτό σημαίνει ότι εφεξής απαγορεύεται η εμπορία και μεταφορά ρωσικού πετρελαίου, σε τιμή μεγαλύτερη της επιβληθείσας, ήτοι 60 δολάρια/βαρέλι. Με την κίνησή τους αυτή, οι τουρκικές αρχές ουσιαστικά ζητούν από τους φορείς αντασφάλισης να εγγυηθούν τη μεταφορά όλων των φορτίων πετρελαίου, ακόμα κι αν αυτά είναι ουσιαστικά παράνομα, κάτι φυσικά που δεν είναι δυνατόν να συμβεί.
Είχε προηγηθεί ο πενταπλασιασμός των τελών διέλευσης τάνκερ από τα Στενά που είχε δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα τροφοδοσίας των βουλγαρικών διυλιστηρίων με αργό πετρέλαιο και συνεπώς της γειτονικής αγοράς με καύσιμα. Το πρόβλημα είχε οδηγήσει σε παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να συνεχιστεί ο εφοδιασμός της χώρας.
Ο πρόεδρος της Βουλγαρίας Rumen Radev, κατά τη διάρκεια πρόσφατης ομιλίας του σε συνέδριο στη Σόφια, δήλωσε πως «πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε την επανεκκίνηση του σχεδίου για τον αγωγό πετρελαίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη αλλά με αντιστροφή της ροής» δηλαδή το καύσιμο να μεταφέρεται από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία. «Οι γεωπολιτικές εξελίξεις απαιτούν την υλοποίηση του έργου με αντίστροφη ροή και η ελληνική πλευρά έχει ενεργοποιηθεί με ενθουσιασμό» είχε δηλώσει ο κ. Radev. Την ίδια ημέρα στην Αθήνα ο υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας Rosen Hristov επιβεβαίωσε πως συζητάει για τον αγωγό των 280 χιλιομέτρων με τον Έλληνα ομόλογό του Κώστα Σκρέκα.
Η βουλγαρική πλευρά, που μέχρι πρόσφατα δεν ήταν και η πλέον κινητική για την προώθηση του σχεδίου σιδηροδρομικής διασύνδεσης ελληνικών λιμένων (Αλεξανδρούπολη, Καβάλα και Θεσσαλονίκη) με τρία λιμάνια στη Μαύρη Θάλασσα, εμφανίζεται σήμερα έτοιμη να συζητήσει την από κοινού προώθηση του έργου μαζί με τον αγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη. Στόχος είναι να απεξαρτηθεί, κατά σημαντικό ποσοστό, το εμπόριο της γειτονικής χώρας από την Τουρκία και τις διελεύσεις από τον Βόσπορο. Προς το παρόν, πάντως, η ελληνική πλευρά προχωράει πιο γρήγορα, ειδικά για το σιδηροδρομικό δίκτυο.
Σοβαρή στήριξη στους σχεδιασμούς Ελλάδας και Βουλγαρίας αποτελεί η ένταξη του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών. Χθες, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής υποστήριξε πως «εντός 2023 αναμένεται να ξεκινήσει» η σύνδεση των πέντε θαλάσσιων και ενός ποτάμιου λιμένα που «αναμένεται να προσελκύσει σημαντικά φορτία και ροές μεταξύ χωρών της Μέσης και Άπω Ανατολής και χωρών της Μαύρης Θάλασσας και της Ανατολικής Ευρώπης, καθώς παρακάμπτει τα στενά του Βοσπόρου».
Παρά την ακύρωση του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ για την πώληση του 67% του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης, η κυβέρνηση προωθεί σοβαρές επενδύσεις στο λιμάνι, τμήμα του οποίου ήδη χρησιμοποιείται από τις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ με βάση διακρατική συμφωνία. Η ένταξη στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών λειτουργεί υποβοηθητικά για την εξασφάλιση των απαιτούμενων κονδυλίων. Οι Αμερικανοί αξιοποιούν ήδη και την υφιστάμενη σιδηροδρομική σύνδεση για τη μεταφορά υλικού και προσωπικού προς την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη. Η κυβέρνηση έχει εντάξει την αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο (στα σύνορα με τη Βουλγαρία) στα έξι μεγάλα έργα σύνδεσης με λιμάνια, συνολικού ύψους περί τα τέσσερα δισ. ευρώ, που προωθούνται με τη μέθοδο μελέτη – κατασκευή.
Αντιδρούν οι φορείς αντασφάλισης στην απαίτηση της Τουρκίας
Σύμφωνα με τον διεθνή φορέα αντασφάλισης, που καλύπτει σχεδόν το σύνολο των πλοίων της ποντοπόρου ναυτιλίας σε παγκόσμιο επίπεδο, το σχετικό αίτημα των τουρκικών αρχών μελετήθηκε σε λεπτομέρεια και συμφωνήθηκε ότι τα Club δεν μπορούν και δεν θα έπρεπε να χορηγήσουν τέτοιες επιστολές στα μέλη τους πλοιοκτήτες, ή ναυλωτές. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «οι απαιτήσεις της κυβέρνησης της Τουρκίας υπερβαίνουν κατά πολύ τη γενική πληροφόρηση που περιλαμβάνεται σε μια τυπική επιστολή διαβεβαίωσης εισόδου».
Ουσιαστικά ζητείται από το εκάστοτε P&I Club να καλύψει a priori κάθε είδους κίνδυνο, ακόμα δηλαδή κι αν ο ασφαλισμένος (δηλαδή το πλοίο) προβαίνει σε παράνομες ενέργειες, όπως για παράδειγμα η μη συμμόρφωση με τις κυρώσεις που επιβάλλονται σε διάφορα φορτία, είτε σκόπιμα, είτε αδόκητα. Σε περίπτωση που κάποιος ασφαλιστικός φορέας εξέδιδε ένα τέτοιο έγγραφο, θα ήταν εκτεθειμένο σε μια σειρά από κυρώσεις που έχουν επιβληθεί βάσει του κοινοτικού, του βρετανικού και του αμερικανικού Δικαίου.
Χθες, ήταν προγραμματισμένη η διεξαγωγή συζητήσεων ανάμεσα στον Διεθνή Φορέα Αντασφάλισης και τις τουρκικές αρχές, σε μια προσπάθεια να επιλυθεί το ζήτημα. Σημειωτέον ότι για φορτία πετρελαίου που έχουν φορτωθεί στη Ρωσία πριν από τις 5 Δεκεμβρίου, υπάρχει μια περίοδος χάριτος, η οποία λήγει στις 19 Ιανουαρίου.
