Μαζική εστίαση: Στο κυνήγι του προ πανδημίας τζίρου
Σε πορεία εξομάλυνσης προσπαθεί να εισέλθει ο κλάδος της μαζικής εστίασης στην Ελλάδα καθώς τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μετά την πανδημία δείχνουν να εξασθενούν έστω και με αργούς ρυθμούς. Υπενθυμίζεται ότι μετά από δύο χρόνια υγειονομικής κρίσης με περιορισμούς στις μετακινήσεις ακολούθησε ένας ακόμη δύσκολος χρόνος με προβλήματα στην τροφοδοσία, έλλειψης και εκτόξευσης τιμών στις πρώτες ύλες και ένα αβάσταχτο ενεργειακό κόστος.
Όπως προκύπτει από την τελευταία έρευνα της ICAP CRIF για τον κλάδο των αλυσίδων γρήγορης εξυπηρέτησης τα μέτρα που ελήφθησαν την περίοδο της πανδημίας από την Πολιτεία (lockdowns, περιορισμοί μετακινήσεων κλπ.) με σκοπό τον περιορισμό της διασποράς της νόσου είχαν άμεσο αντίκτυπο στην λειτουργία των εστιατορίων γρήγορης εξυπηρέτησης, τα οποία παρέμειναν κλειστά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ως εκ τούτου, η συνολική αξία της αγοράς κατέγραψε σημαντική μείωση, με ρυθμό της τάξης του 18%. Βεβαίως, η προσφορά υπηρεσιών delivery (διανομή κατ’ οίκον) μετρίασε, ως ένα βαθμό, τις συνολικές απώλειες ορισμένων αλυσίδων του κλάδου.
H Σταματίνα Παντελαίου, Διευθύντρια Οικονομικών & Κλαδικών Μελετών της ICAP CRIF επισημαίνει ότι η εγχώρια αγορά εστίασης μέσω των οργανωμένων αλυσίδων καταστημάτων γρήγορης εξυπηρέτησης (συνολικές πωλήσεις αυτών) παρουσίαζε πριν από την έλευση της πανδημίας ανοδική πορεία την περίοδο 2016-2019 με μέσο ετήσιο ρυθμό 5,2%. Η μεταβολή αυτή ήταν αποτέλεσμα της αυξημένης ζήτησης, της επέκτασης του δικτύου καταστημάτων ορισμένων αλυσίδων αλλά και της εισόδου νέων αλυσίδων στον κλάδο.
Όπως επισημαίνει η κα. Παντελαίου, με την άρση των περιοριστικών μέτρων και τη σταδιακή ομαλοποίηση της αγοράς από τα μέσα σχεδόν του 2021 και παράλληλα με τη σημαντική αύξηση των τουριστικών αφίξεων, ο κλάδος άρχισε να ανακτά το χαμένο έδαφος. Οι συνολικές πωλήσεις των αλυσίδων εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατά 8,5% το 2021 σε σχέση με το 2020, χωρίς όμως να αγγίζουν τα «προ πανδημίας» επίπεδα. Σχετικά με το τρέχον έτος (2022) προβλέπεται περαιτέρω αύξηση της αγοράς με ρυθμό της τάξης του 6%.
Ωστόσο, η κάθε κατηγορία καταστημάτων (Burger, Snack κλπ.) σημείωσε διαφορετικό ρυθμό μεταβολής. Ειδικότερα, η κατηγορία των καταστημάτων snack-sandwich εκτιμάται ότι κατέγραψε αύξηση πωλήσεων με ρυθμό περίπου 13,5% το 2021/2020, οι αλυσίδες τύπου burger ενισχύθηκαν κατά 6%, ενώ αύξηση σε ποσοστό 5% περίπου εκτιμάται ότι παρουσίασαν οι αλυσίδες καταστημάτων pizza. Θετική ήταν η μεταβολή των πωλήσεων και στις λοιπές κατηγορίες καταστημάτων (σουβλάκι κ.λπ.).
Αναφορικά με την ποσοστιαία κατανομή της αγοράς ανά κατηγορία καταστημάτων, σημειώνεται ότι το μεγαλύτερο ποσοστό στις συνολικές πωλήσεις του κλάδου καταλαμβάνει, διαχρονικά, η κατηγορία snack sandwich το ποσοστό της οποίας εκτιμάται στο 37,6% το 2021. Ακολουθεί η κατηγορία καταστημάτων burger με μερίδιο 27,4% και έπεται η κατηγορία pizza με αντίστοιχο ποσοστό 22,1% το ίδιο έτος. Οι λοιπές αλυσίδες (καταστήματα που προσφέρουν είδη με βάση το κοτόπουλο, την κρέπα, τα donuts κλπ.) απέσπασαν περίπου το 10% της αγοράς.
Σύμφωνα με την Ελένη Δεμερτζή, Senior Manager της Διεύθυνσης Οικονομικών & Κλαδικών Μελετών της ICAP CRIF, από την πρωτογενή έρευνα στις εταιρείες εκμετάλλευσης αλυσίδων γρήγορης εστίασης προέκυψε ότι, ο συνολικός αριθμός των καταστημάτων 29 αλυσίδων ανέρχεται σε 1.231 (Ιανουάριος 2022). Οι αλυσίδες της κατηγορίας snack-sandwich εκμεταλλεύονται τα περισσότερα καταστήματα (500), οι αλυσίδες burger αριθμούν 171 και έπονται οι αλυσίδες pizza με 208. Το υπόλοιπο καλύπτεται από λοιπές αλυσίδες καταστημάτων (προσφέρουν προϊόντα με βάση το κοτόπουλο το σουβλάκι, τις κρέπες κλπ.). Επίσης, το 68,1% του συνόλου των καταστημάτων των συγκεκριμένων αλυσίδων συγκεντρώνεται στην Αττική.