Κατανοώντας τη δύσκολη πραγματικότητα που έχουν διαμορφώσει για εκατοντάδες χιλιάδες δανειολήπτες στεγαστικών δανείων οι συνεχείς αυξήσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και συνεκτιμώντας το γεγονός ότι ήδη πολλά νοικοκυριά κατέβαλαν μεγάλη προσπάθεια, ώστε να παραμείνουν συνεπή στις δανειακές τους υποχρεώσεις, οι τράπεζες ανακοίνωσαν χθες το νέο μέτρο επιβράβευσης των συνεπών δανειοληπτών, με το οποίο «παγώνουν» για 12 μήνες τα κυμαινόμενα επιτόκια των στεγαστικών δανείων.

Το νέο μέτρο στήριξης θα εφαρμοστεί από τις 2 Μαΐου και αφορά σε φυσικά πρόσωπα με δάνεια στεγαστικά, για πρώτη ή δευτερεύουσα κατοικία, τα οποία εξυπηρετούνται κανονικά. Έρχεται, δε, μετά το πρόγραμμα επιδότησης του 50% της αύξησης της μηνιαίας δόσης δανείων στεγαστικών και μικρών επιχειρηματικών που έχουν ως εξασφάλιση την πρώτη κατοικία συνεπών δανειοληπτών, που κρίνονται ως οικονομικά ασθενείς, με βάση τη διεύρυνση των κριτηρίων του ευάλωτου νοικοκυριού.

Το δεύτερο κύμα

Στο «πάγωμα» των κυμαινόμενων επιτοκίων στεγαστικών δανείων αναμένεται να προβούν άμεσα και οι μη συστημικές τράπεζες, καθώς και οι διαχειριστές δανείων και απαιτήσεων. Έτσι, θα προστατευθούν συνολικά τα συνεπή νοικοκυριά από μελλοντικές αυξήσεις των επιτοκίων, δεδομένου ότι ο κύκλος των αυξήσεων επιτοκίων δεν έχει ολοκληρωθεί και οι εκτιμήσεις των αναλυτών κάνουν λόγο για περαιτέρω αύξηση μισής ποσοστιαίας μονάδας στα επιτόκια της ΕΚΤ.

Με το πρόγραμμά τους οι τέσσερις τράπεζες υπολογίζουν ως ημερομηνία «παγώματος» των κυμαινόμενων επιτοκίων την 31η Μαρτίου και θέτουν, μάλιστα, το επιτόκιο βάσης κατά την ημερομηνία αυτή 20 μονάδες βάσης χαμηλότερα.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και τα ενήμερα στεγαστικά δάνεια σε άλλα νομίσματα (π.χ. ελβετικό φράγκο), έχει δωδεκάμηνη διάρκεια και λειτουργεί επ’ ωφελεία των πελατών σε περίπτωση μείωσης των επιτοκίων. Προϋπόθεση, ώστε ο δανειολήπτης να διατηρήσει την προνομιακή τιμολόγηση, είναι να παραμείνει ενήμερος σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος.

Όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, η υλοποίηση τόσο του προγράμματος επιδότησης επιτοκίου των ευάλωτων όσο και του «παγώματος» των κυμαινόμενων στεγαστικών επιτοκίων επιβαρύνει αποκλειστικά το τραπεζικό σύστημα και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό.

Τα προγράμματα

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των συστημικών τραπεζών:

1) Η Τράπεζα Πειραιώς προστατεύει τα συνεπή νοικοκυριά από ενδεχόμενες περαιτέρω μελλοντικές αυξήσεις στα επιτόκια βάσης των στεγαστικών τους δανείων (Euribor, Libor, MRO EKΤ κλπ). Το πρόγραμμα αφορά σε ενήμερα στεγαστικά δάνεια φυσικών προσώπων που είχαν ήδη εκταμιευθεί μέχρι 31.12.22 και θα τεθεί σε εφαρμογή από αρχές Μαΐου 2023. Προβλέπει εκτοκισμό με τα επιτόκια βάσης της 31ης.03.23, μειωμένα κατά 20 εκατοστιαίες μονάδες και διατήρηση σταθερά στο επίπεδο αυτό για 12 μήνες από Μάιο 2023 έως Απρίλιο 2024.

Ανάλογα με το επιτόκιο βάσης και το νόμισμα του δανείου, θα διαμορφωθούν αντίστοιχα τα επιτόκια βάσης του νέου προγράμματος, πλέον του περιθωρίου που προβλέπεται στις αντίστοιχες δανειακές συμβάσεις (συμπεριλαμβάνοντας εισφορά Ν.128/75). Για παράδειγμα, στην Τράπεζα Πειραιώς, όπου τα στεγαστικά επιτόκια βασίζονται κυρίως στο Euribor 1 μήνα, η οροφή του επιτοκίου βάσης για τα ενήμερα στεγαστικά αυτής της κατηγορίας ορίζεται για 12 μήνες στο 2,72% από 2,92% που ήταν στις 31.03.23.

2) Η Eurobank για την πρώτη εκτοκιστική περίοδο μετά τις 2/5/2023 (δηλαδή για τη δόση Ιουνίου 2023) και για διάστημα 12 μηνών θέτει σε εφαρμογή το Πρόγραμμα Ανταμοιβής Συνεπών Δανειοληπτών. Ο νέος εκτοκισμός με τα δεδομένα του προγράμματος θα γίνει με το διατραπεζικό επιτόκιο αναφοράς, όπως είχε διαμορφωθεί στις 31/3/2023, μειωμένο κατά 20 μονάδες βάσης περίπου. Έτσι, το επιτόκιο που θα ισχύσει θα είναι: 2,70% Euribor μηνός, 2,85% Euribor τριμήνου, 3,30% επιτόκιο ΕΚΤ, 1,20% SARON (για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο). Το πρόγραμμα δεν επηρεάζει το περιθώριο (spread) επιπλέον του επιτοκίου αναφοράς, το οποίο προβλέπεται στην αντίστοιχη δανειακή σύμβαση του κάθε πελάτη χωριστά.

Στο πρόγραμμα εντάσσονται όλοι οι ιδιώτες κάτοχοι Στεγαστικών Δανείων Κυμαινομένου Επιτοκίου, υπό την προϋπόθεση ότι τα δάνεια έχουν εκταμιευθεί έως 31/12/2022 και δεν έχουν μεταβιβαστεί στο πλαίσιο των τιτλοποιήσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από το εάν έχουν ήδη ενταχθεί ή θα ενταχθούν και στο Πρόγραμμα Επιδότησης Επιτοκίου Ευάλωτων Νοικοκυριών. Σημειώνεται ότι στο πρόγραμμα της Eurobank συμπεριλαμβάνονται και επισκευαστικά δάνεια και δάνεια home equity, δηλαδή όσα έχουν εμπράγματη εξασφάλιση ακίνητο και άρα εμπίπτουν στη σφαίρα των στεγαστικών δανείων.

3) Η Alpha Bank θα εφαρμόσει από τις 2 Μαΐου επιτόκιο αναφοράς, όπως αυτό είχε διαμορφωθεί την 31η Μαρτίου 2023, μειωμένο κατά περίπου 20 μονάδες βάσης. Ενδεικτικά, τα επιτόκια αναφοράς του προγράμματος διαμορφώνονται ως ακολούθως: Euribor 1 μηνός στο 2,72% και Euribor 3 μηνών στο 2,83%, από 2,92% και 3,03% αντίστοιχα στα τέλη Μαρτίου. Το παραπάνω επιτόκιο αναφοράς διατηρείται σταθερό καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος.

Στο Πρόγραμμα, το οποίο ισχύει για όλα τα νομίσματα χορήγησης, εντάσσονται όλα τα Στεγαστικά Δάνεια Κυμαινόμενου Επιτοκίου προς ιδιώτες, τα οποία έχουν εκταμιευθεί έως την 31η Δεκεμβρίου 2022, ανεξαρτήτως του εάν έχουν ήδη ενταχθεί ή θα ενταχθούν και στο Πρόγραμμα Επιδότησης Επιτοκίου Ευάλωτων Νοικοκυριών.

Προϋπόθεση ένταξης αποτελεί το δάνειο να μην εμφανίζει ληξιπρόθεσμες οφειλές με ημερομηνία αναφοράς την 28 Απριλίου 2023.

4) Το ίδιο μήκος κύματος αναμένεται να κινηθεί και η Εθνική Τράπεζα, ανακοινώνοντας σήμερα το πρόγραμμά της για την επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών στεγαστικών δανείων.

Δημοσιεύτηκε στην ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ στις 12/4