Πυρηνική σύντηξη: Οι κροίσοι επενδυτές και τα 5 δισ. δολάρια
Οι ισχυρότεροι δισεκατομμυριούχοι του πλανήτη και μερικές από τις πιο καινοτόμες επιχειρηματικές προσωπικότητες, μαζί με βιομηχανίες, πετρελαϊκές και επενδυτικά ταμεία επενδύουν δυναμικά στην έρευνα για την πυρηνική σύντηξη, καθώς βλέπουν σε αυτήν το «ιερό δισκοπότηρο» του μέλλοντος για φθηνή και καθαρή ενέργεια. Έτσι οι Τζεφ Μπέζος της Amazon, Μπιλ Γκέιτς της Microsoft, ο συνιδρυτής της PayPal Πίτερ Τίελ και ο Μαρκ Μπένιοφ, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Salesforce, αλλά και ο Σαμ Άλτμαν, συνιδρυτής και CEO της OpenAI, έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια μερικοί από τους πλέον γνωστούς υπερπλουσίους που έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους σε startup και εταιρείες – τεχνοβλαστούς, αφιερωμένες στην έρευνα στο συγκεκριμένο πεδίο.
Ως γνωστόν, οι συμβατικοί πυρηνικοί αντιδραστήρες χρησιμοποιούν τη διαδικασία της διάσπασης του ατόμου, ενώ αντίθετα η πυρηνική σύντηξη συμπιέζει τα άτομα συγχωνεύοντάς τα σε κάτι βαρύτερο. Δεν παράγει ρύπους ούτε τοξικά απόβλητα, γι’ αυτό και οι ένθερμοι οπαδοί της υποστηρίζουν πως είναι η ενέργεια του μέλλοντος.
Η έρευνα αυτή -και το σχετικό επενδυτικό ενδιαφέρον- απογειώθηκαν μετά τον Δεκέμβριο του 2022, όταν τελικά έπειτα από δεκαετίες πειραματισμών, Αμερικανοί επιστήμονες πέτυχαν πυρηνική σύντηξη με θετικό ισοζύγιο ενέργειας. Συγκεκριμένα, το Εθνικό Εργαστήριο Λόρενς Λίβερμορ στην Καλιφόρνια έκανε χρήση του πιο ισχυρού λέιζερ στον κόσμο για τον βομβαρδισμό μιας μικροκάψουλας υδρογόνου, πετυχαίνοντας για πρώτη φορά την παραγωγή περισσότερης ενέργειας, από εκείνη που κατανάλωσε το λέιζερ. Η εξέλιξη ήταν τόσο σημαντική, ώστε τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν από την υπουργό Ενέργειας των ΗΠΑ, Τζένιφερ Γκράνολμ. Ωστόσο ο δρόμος προς το «πραγματικό θετικό ισοζύγιο ενέργειας που απαιτεί η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος» είναι πολύ μακρύς, όπως επεσήμανε ο Τόνι Ράουλστοουν από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, καθώς η παραγόμενη ενέργεια αντιστοιχούσε μόλις στο 0,5% της συνολικής ενέργειας που κατανάλωσε όλη η εγκατάσταση, όταν θα πρέπει να ξεπερνά το 100%.
Παρ’όλα αυτά αυτός ο δρόμος είναι πλέον ανοιχτός έτσι, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο των Βιομηχανιών Σύντηξης (Fusion Industry Association), με έδρα την Ουάσινγκτον, περισσότερα από 5 δισ. δολάρια σε ιδιωτικές επενδύσεις έχουν διοχετευθεί στον συγκεκριμένο τομέα, το 75% των οποίων από το 2021 και έπειτα, σύμφωνα με το Pitchbook.
Ένας από τους πιο επιφανείς επενδυτές είναι ο Σαμ Άλτμαν, περισσότερο γνωστός για την OpenAI που ηγείται των εξελίξεων στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, ο οποίος πριν από την επανάσταση του ChatGPT είχε ήδη, για πάνω από μία δεκαετία, προβλέψει τις προοπτικές της έρευνας γύρω από την πυρηνική σύντηξη και επενδύσει στην startup Helion Energy Inc. με το ποσό των 375 εκατ. δολαρίων.
Με έδρα το Έβερετ της Ουάσινγκτον, η συγκεκριμένη εταιρεία εφαρμόζει τη διαδικασία της αδρανειακής σύντηξης, με τον φιλόδοξο στόχο να παραγάγει θετικό ισοζύγιο ηλεκτρικής ενέργειας ως το επόμενο έτος. Κάποιοι από τους εργαζόμενους στην Helion χρησιμοποιούν την τεχνολογία ChatGPT για να επισπεύσουν την μηχανική επεξεργασία, ενώ στις διαπραγματεύσεις της συγκεκριμένης startup με προμηθευτές έχουν συμμετάσχει και άλλοι μεγαλοεπενδυτές, όπως ο Πίτερ Τίελ, νυν συνιδρυτής της Mithril Capital.
Την ίδια ώρα, ο ιδρυτής της Amazon, Τζεφ Μπέζος και ο ιδρυτής του ταμείου Segra Capital Management LLC, Άνταμ Ρόντμαν έχουν επενδύσει στην καναδική General Fusion.
Τα μαθηματικά της σύντηξης
Από την άλλη, ο Μπιλ Γκέιτς αλλά και ο Μαρκ Μπένιοφ της Salesforce Inc, οποίος θεωρεί την πυρηνική σύντηξη «ιερό δισκοπότηρο» και «μυθικό μονόκερο» στην παραγωγή ενέργειας, έχουν επενδύσει στην Commonwealth Fusion Systems, την καινοτόμο επιχείρηση spinout του ΜΙΤ. Όπως αναφέρει ο Μπένιοφ, πείστηκε για τα οφέλη της από τον Βινόντ Κόσλα της Sun Microsystems. Ο κ. Κόσλα επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στην κατασκευή ενός μεγάλου υπεραγώγιμου ηλεκτρομαγνήτη υψηλής θερμοκρασίας και έχει επενδύσει επίσης στην spinout του Πανεπιστημίου του Γουισκόνσιν Μάντισον, Realta Fusion. Όπως σχολιάζει, «είτε χάνεις μία φορά τα χρήματά σου είτε θα αποκτήσεις χίλιες φορές τα χρήματά σου. Αυτά είναι τα μαθηματικά της σύντηξης».
Πέρυσι, η Lowercarbon Capital του Κρις Σάκα (ενός από τους πρώτους επενδυτές στο Twitter και την Uber) δημιούργησε ένα επενδυτικό ταμείο για την σύντηξη. Σύμφωνα με όσα είπε στην εφημερίδα Wall Street Journal ο Κλέι Ντιούμας, συνεταίρος της Lowercarbon Capital, η πυρηνική σύντηξη αποτελεί σημείο καμπής λόγω των καινοτόμων τεχνολογικών επιτευγμάτων των εταιρειών, η πνευματική ιδιοκτησία των οποίων αποτελεί κέρδος. Όπως εξηγεί ωστόσο, η Μπάρμπαρα Μπέργκερ, πρώην πρόεδρος της Chevron Technology Ventures, προκειμένου να εξελιχθούν σε επιχειρήσεις, αυτές οι τεχνολογίες -που προσφέρουν αυτή τη στιγμή επιστημονικά επιτεύγματα- θα πρέπει εν τέλει να οδηγήσουν σε κέρδη.
Έρευνα με εξοπλισμό διαθέσιμο στο eBay
Μεταξύ των εταιρειών στις οποίες επένδυσε η Lowercarbon Capital είναι και η Avalanche Energy, η οποία συγκέντρωσε 40 εκατ. δολάρια στον πρώτο γύρο χρηματοδότησης. Ο διευθύνων σύμβουλος της Avalanche Energy, Ρόμπιν Λάνγκτρι, εξηγεί πως η εταιρεία θέλει «να χτίσει τον μικρότερο αντιδραστήρα σύντηξης στον κόσμο. Πρόκειται για ένα σχέδιο ίσως δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων, όχι δισεκατομμυρίων, το οποίο μπορούμε να κάνουμε στην πραγματικότητα με μία μικρή ομάδα». Στις δοκιμές τους οι ερευνητές χρησιμοποιούν εξοπλισμό εμπορικά διαθέσιμο, που μπορούν να αγοράσουν στο eBay.
Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Ενέργειας των ΗΠΑ Έρνεστ Μονίζ, επικεφαλής της μη-κερδοσκοπικής Energy Futures Initiative, «υπάρχει μία σοβαρή πιθανότητα τουλάχιστον μία, ίσως και δύο εταιρείες να επιτύχουν (τις απαραίτητες) συνθήκες σύντηξης εντός της δεκαετίας».
Ως γνωστόν, οι συμβατικοί πυρηνικοί αντιδραστήρες χρησιμοποιούν τη διαδικασία της διάσπασης του ατόμου, ενώ αντίθετα η πυρηνική σύντηξη συμπιέζει τα άτομα συγχωνεύοντάς τα σε κάτι βαρύτερο. Δεν παράγει ρύπους ούτε τοξικά απόβλητα, γι’ αυτό και οι ένθερμοι οπαδοί της υποστηρίζουν πως είναι η ενέργεια του μέλλοντος.
Η έρευνα αυτή -και το σχετικό επενδυτικό ενδιαφέρον- απογειώθηκαν μετά τον Δεκέμβριο του 2022, όταν τελικά έπειτα από δεκαετίες πειραματισμών, Αμερικανοί επιστήμονες πέτυχαν πυρηνική σύντηξη με θετικό ισοζύγιο ενέργειας. Συγκεκριμένα, το Εθνικό Εργαστήριο Λόρενς Λίβερμορ στην Καλιφόρνια έκανε χρήση του πιο ισχυρού λέιζερ στον κόσμο για τον βομβαρδισμό μιας μικροκάψουλας υδρογόνου, πετυχαίνοντας για πρώτη φορά την παραγωγή περισσότερης ενέργειας, από εκείνη που κατανάλωσε το λέιζερ. Η εξέλιξη ήταν τόσο σημαντική, ώστε τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν από την υπουργό Ενέργειας των ΗΠΑ, Τζένιφερ Γκράνολμ. Ωστόσο ο δρόμος προς το «πραγματικό θετικό ισοζύγιο ενέργειας που απαιτεί η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος» είναι πολύ μακρύς, όπως επεσήμανε ο Τόνι Ράουλστοουν από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, καθώς η παραγόμενη ενέργεια αντιστοιχούσε μόλις στο 0,5% της συνολικής ενέργειας που κατανάλωσε όλη η εγκατάσταση, όταν θα πρέπει να ξεπερνά το 100%.
Παρ’όλα αυτά αυτός ο δρόμος είναι πλέον ανοιχτός έτσι, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο των Βιομηχανιών Σύντηξης (Fusion Industry Association), με έδρα την Ουάσινγκτον, περισσότερα από 5 δισ. δολάρια σε ιδιωτικές επενδύσεις έχουν διοχετευθεί στον συγκεκριμένο τομέα, το 75% των οποίων από το 2021 και έπειτα, σύμφωνα με το Pitchbook.
Ένας από τους πιο επιφανείς επενδυτές είναι ο Σαμ Άλτμαν, περισσότερο γνωστός για την OpenAI που ηγείται των εξελίξεων στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, ο οποίος πριν από την επανάσταση του ChatGPT είχε ήδη, για πάνω από μία δεκαετία, προβλέψει τις προοπτικές της έρευνας γύρω από την πυρηνική σύντηξη και επενδύσει στην startup Helion Energy Inc. με το ποσό των 375 εκατ. δολαρίων.
Με έδρα το Έβερετ της Ουάσινγκτον, η συγκεκριμένη εταιρεία εφαρμόζει τη διαδικασία της αδρανειακής σύντηξης, με τον φιλόδοξο στόχο να παραγάγει θετικό ισοζύγιο ηλεκτρικής ενέργειας ως το επόμενο έτος. Κάποιοι από τους εργαζόμενους στην Helion χρησιμοποιούν την τεχνολογία ChatGPT για να επισπεύσουν την μηχανική επεξεργασία, ενώ στις διαπραγματεύσεις της συγκεκριμένης startup με προμηθευτές έχουν συμμετάσχει και άλλοι μεγαλοεπενδυτές, όπως ο Πίτερ Τίελ, νυν συνιδρυτής της Mithril Capital.
Την ίδια ώρα, ο ιδρυτής της Amazon, Τζεφ Μπέζος και ο ιδρυτής του ταμείου Segra Capital Management LLC, Άνταμ Ρόντμαν έχουν επενδύσει στην καναδική General Fusion.
Τα μαθηματικά της σύντηξης
Από την άλλη, ο Μπιλ Γκέιτς αλλά και ο Μαρκ Μπένιοφ της Salesforce Inc, οποίος θεωρεί την πυρηνική σύντηξη «ιερό δισκοπότηρο» και «μυθικό μονόκερο» στην παραγωγή ενέργειας, έχουν επενδύσει στην Commonwealth Fusion Systems, την καινοτόμο επιχείρηση spinout του ΜΙΤ. Όπως αναφέρει ο Μπένιοφ, πείστηκε για τα οφέλη της από τον Βινόντ Κόσλα της Sun Microsystems. Ο κ. Κόσλα επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στην κατασκευή ενός μεγάλου υπεραγώγιμου ηλεκτρομαγνήτη υψηλής θερμοκρασίας και έχει επενδύσει επίσης στην spinout του Πανεπιστημίου του Γουισκόνσιν Μάντισον, Realta Fusion. Όπως σχολιάζει, «είτε χάνεις μία φορά τα χρήματά σου είτε θα αποκτήσεις χίλιες φορές τα χρήματά σου. Αυτά είναι τα μαθηματικά της σύντηξης».
Πέρυσι, η Lowercarbon Capital του Κρις Σάκα (ενός από τους πρώτους επενδυτές στο Twitter και την Uber) δημιούργησε ένα επενδυτικό ταμείο για την σύντηξη. Σύμφωνα με όσα είπε στην εφημερίδα Wall Street Journal ο Κλέι Ντιούμας, συνεταίρος της Lowercarbon Capital, η πυρηνική σύντηξη αποτελεί σημείο καμπής λόγω των καινοτόμων τεχνολογικών επιτευγμάτων των εταιρειών, η πνευματική ιδιοκτησία των οποίων αποτελεί κέρδος. Όπως εξηγεί ωστόσο, η Μπάρμπαρα Μπέργκερ, πρώην πρόεδρος της Chevron Technology Ventures, προκειμένου να εξελιχθούν σε επιχειρήσεις, αυτές οι τεχνολογίες -που προσφέρουν αυτή τη στιγμή επιστημονικά επιτεύγματα- θα πρέπει εν τέλει να οδηγήσουν σε κέρδη.
Έρευνα με εξοπλισμό διαθέσιμο στο eBay
Μεταξύ των εταιρειών στις οποίες επένδυσε η Lowercarbon Capital είναι και η Avalanche Energy, η οποία συγκέντρωσε 40 εκατ. δολάρια στον πρώτο γύρο χρηματοδότησης. Ο διευθύνων σύμβουλος της Avalanche Energy, Ρόμπιν Λάνγκτρι, εξηγεί πως η εταιρεία θέλει «να χτίσει τον μικρότερο αντιδραστήρα σύντηξης στον κόσμο. Πρόκειται για ένα σχέδιο ίσως δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων, όχι δισεκατομμυρίων, το οποίο μπορούμε να κάνουμε στην πραγματικότητα με μία μικρή ομάδα». Στις δοκιμές τους οι ερευνητές χρησιμοποιούν εξοπλισμό εμπορικά διαθέσιμο, που μπορούν να αγοράσουν στο eBay.
Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Ενέργειας των ΗΠΑ Έρνεστ Μονίζ, επικεφαλής της μη-κερδοσκοπικής Energy Futures Initiative, «υπάρχει μία σοβαρή πιθανότητα τουλάχιστον μία, ίσως και δύο εταιρείες να επιτύχουν (τις απαραίτητες) συνθήκες σύντηξης εντός της δεκαετίας».
