Πόλεμος για το ψωμί: Παραδοσιακοί φούρνοι vs σύγχρονων αρτοποιείων
Με αιχμή τη σύσταση πρόσφατα επιχειρηματικής ένωσης αρτοζαχαροπλαστείων, με πρωτοβουλία επώνυμων δικτύων και τις προτάσεις που προωθεί στην κυβέρνηση, έχει ξεσπάσει εσωτερική κρίση στον κλάδο που θυμίζει αυτή της απελευθέρωσης του bake off, προ δεκαετίας, η οποία προκάλεσε έντονο ανταγωνισμό μεταξύ παραδοσιακών φούρνων και σούπερ μάρκετ.
Αν και ο ανταγωνισμός αρτοποιείων – σούπερ μάρκετ οξύνεται, καθώς όλο και περισσότερα καταστήματα τροφίμων εντάσσουν στους χώρους τους «ζεστές γωνιές», όπου διαθέτουν ψωμί και προϊόντα αρτοποιίας που είναι είτε ημιψημένα είτε πλήρως ψημένα και κατεψυγμένα (bake-off), αναδύονται και νέες προκλήσεις σε μια αγορά που δραστηριοποιούνται πάνω από 19.000 παραγωγικές επιχειρήσεις συμπεριλαμβανομένων των ζαχαροπλαστείων.
Η Ομοσπονδία Αρτοποιών Ελλάδος (ΟΑΕ) πήρε θέση αναφορικά με τις αλλαγές στο πλαίσιο αδειοδότησης, την ένταξη αρτοποιείων και ζαχαροπλαστείων στα προστατευόμενα επαγγέλματα και την κατάργηση των δεσμεύσεων για τα καταστήματα με εργαστήρια, προτάσεις που κοινοποίησε η Ελληνική Ένωση Επιχειρήσεων Αρτοποιίας Ζαχαροπλαστικής (Ε.ΕΠ.Α.Ζ.) κατά τη σύστασή της.
Ειδικότερα, με επιστολή που συνυπογράφει η Ομοσπονδία Επαγγελματιών Ζαχαροπλαστών Ελλάδος (ΟΕΖΕ) καθώς και η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Ελλάδος (ΓΣΕΒΕΕ), τονίζει μεταξύ άλλων ότι «στην ελληνική επικράτεια επιχειρούν 14.000 αρτοποιεία, τα οποία δεν θα μπορούσαν και δεν θα ήθελαν να χαρακτηριστούν προστατευόμενο επάγγελμα αφενός γιατί επιχειρούν σε μια ελεύθερη αγορά και αφετέρου διότι τα τελευταία 150 χρόνια ο παραδοσιακός φούρνος είναι το μοναδικό σημείο που ζυμώνει, παράγει και διαθέτει φρέσκο ψωμί στον καταναλωτή σε αντίθεση με τα καταστήματα που αναφέρει η ΕΕΠΑΖ, που στην πλειοψηφία τους αποτελούν σημεία πώλησης και όχι παραγωγής».
Η ΟΑΕ είναι επίσης αντίθετη με την πρόταση για κατάργηση των δεσμεύσεων για τα καταστήματα που έχουν εργαστήρια, καθώς θεωρεί ότι οι προδιαγραφές σχετικά με τα τ.μ., το ύψος καταστήματος και τις αποθήκες αλεύρων συνεισφέρουν στην προστασία της υγιεινής και της ασφάλειας. Αναφέρει δε ως παράδειγμα σημεία πώλησης που διαθέτουν 15 τ.μ., που θέλουν να έχουν παρασκευαστήρια, να απασχολούν 10 εργαζόμενους και να πωλούν άρτο και άλλα προϊόντα με ενδεχόμενο κίνδυνο για την υγιεινή και ασφάλεια προϊόντων και εργαζομένων. Πρόκειται, σύμφωνα με την ομοσπονδία για δυνατότητα που δόθηκε το 2015 σε αυτά τα σημεία να ονομάζονται φούρνοι-αρτοποιεία χωρίς να παράγουν κανένα προϊόν παρά μόνο ψήνοντας κατεψυγμένο ψωμί.
Διαφωνία υπάρχει και για την απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης από δύο δημόσιες αρχές υγειονομικού και οικονομικού ενδιαφέροντος. Σχετικά με το αίτημα της ΕΕΠΑΖ για θέσπιση νέου πλαισίου αδειοδότησης στο μοτίβο του μικτού μοντέλου καταστήματος, όπως στα σούπερ μάρκετ, λόγω πολλών κατηγοριών προϊόντων και εξέλιξης του μοντέλου, η ΟΑΕ θεωρεί ότι αυτό το δικαίωμα το έχουν ήδη τα μέλη της ΕΕΠΑΖ.
Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο της παρουσίασης της ΕΕΠΑΖ, ο επικεφαλής της Παναγιώτης Μονεμβασιώτης (Βενέτη) ξεκαθάρισε ότι ο νέος φορέας δεν εκφράζει τα συμφέροντα του κλάδου συνολικά εκπροσωπώντας αποκλειστικά εταιρείες – ιδιοκτήτες καταστημάτων. Επίσης, τα ιδρυτικά μέλη της ένωσης, πέρα από τη Βενέτης, που διαθέτει σημαντικό δίκτυο, Τερκενλής, Στάμου, Σταματάκης, Ηπειρώτικο και άλλοι, παρουσίασαν ιστορίες οικογενειακών επιχειρήσεων με μακρά παράδοση που αγωνιούν για τη βιωσιμότητά τους. Επίσης δηλώνουν ότι «ο κλάδος τελεί υπό εξαφάνιση» ιεραρχώντας ψηλά στη λίστα των κινδύνων το ενεργειακό κόστος, τις ακριβές πρώτες ύλες και τον ανταγωνισμό με τα σούπερ μάρκετ, θέματα που απασχολούν τον κλάδο συνολικά.
Πρόκειται για ζητήματα όπου δεν φαίνεται να υπάρχει διαφωνία μεταξύ παραδοσιακών φούρνων και σύγχρονων αρτοποιείων. Εξάλλου, η κοινή επιστολή του Μιχάλη Μούσιου προέδρου της ΟΑΕ και του Ιωάννη Γλύκου προέδρου της ΟΕΖΕ, αφήνει «παράθυρο συνεργασίας για προτάσεις που στοχεύουν στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, αρκεί να μην αλλοιώνει τη de facto ύπαρξη της όποιας επιχείρησης».
Αν και ο ανταγωνισμός αρτοποιείων – σούπερ μάρκετ οξύνεται, καθώς όλο και περισσότερα καταστήματα τροφίμων εντάσσουν στους χώρους τους «ζεστές γωνιές», όπου διαθέτουν ψωμί και προϊόντα αρτοποιίας που είναι είτε ημιψημένα είτε πλήρως ψημένα και κατεψυγμένα (bake-off), αναδύονται και νέες προκλήσεις σε μια αγορά που δραστηριοποιούνται πάνω από 19.000 παραγωγικές επιχειρήσεις συμπεριλαμβανομένων των ζαχαροπλαστείων.
Η Ομοσπονδία Αρτοποιών Ελλάδος (ΟΑΕ) πήρε θέση αναφορικά με τις αλλαγές στο πλαίσιο αδειοδότησης, την ένταξη αρτοποιείων και ζαχαροπλαστείων στα προστατευόμενα επαγγέλματα και την κατάργηση των δεσμεύσεων για τα καταστήματα με εργαστήρια, προτάσεις που κοινοποίησε η Ελληνική Ένωση Επιχειρήσεων Αρτοποιίας Ζαχαροπλαστικής (Ε.ΕΠ.Α.Ζ.) κατά τη σύστασή της.
Ειδικότερα, με επιστολή που συνυπογράφει η Ομοσπονδία Επαγγελματιών Ζαχαροπλαστών Ελλάδος (ΟΕΖΕ) καθώς και η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Ελλάδος (ΓΣΕΒΕΕ), τονίζει μεταξύ άλλων ότι «στην ελληνική επικράτεια επιχειρούν 14.000 αρτοποιεία, τα οποία δεν θα μπορούσαν και δεν θα ήθελαν να χαρακτηριστούν προστατευόμενο επάγγελμα αφενός γιατί επιχειρούν σε μια ελεύθερη αγορά και αφετέρου διότι τα τελευταία 150 χρόνια ο παραδοσιακός φούρνος είναι το μοναδικό σημείο που ζυμώνει, παράγει και διαθέτει φρέσκο ψωμί στον καταναλωτή σε αντίθεση με τα καταστήματα που αναφέρει η ΕΕΠΑΖ, που στην πλειοψηφία τους αποτελούν σημεία πώλησης και όχι παραγωγής».
Η ΟΑΕ είναι επίσης αντίθετη με την πρόταση για κατάργηση των δεσμεύσεων για τα καταστήματα που έχουν εργαστήρια, καθώς θεωρεί ότι οι προδιαγραφές σχετικά με τα τ.μ., το ύψος καταστήματος και τις αποθήκες αλεύρων συνεισφέρουν στην προστασία της υγιεινής και της ασφάλειας. Αναφέρει δε ως παράδειγμα σημεία πώλησης που διαθέτουν 15 τ.μ., που θέλουν να έχουν παρασκευαστήρια, να απασχολούν 10 εργαζόμενους και να πωλούν άρτο και άλλα προϊόντα με ενδεχόμενο κίνδυνο για την υγιεινή και ασφάλεια προϊόντων και εργαζομένων. Πρόκειται, σύμφωνα με την ομοσπονδία για δυνατότητα που δόθηκε το 2015 σε αυτά τα σημεία να ονομάζονται φούρνοι-αρτοποιεία χωρίς να παράγουν κανένα προϊόν παρά μόνο ψήνοντας κατεψυγμένο ψωμί.
Διαφωνία υπάρχει και για την απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης από δύο δημόσιες αρχές υγειονομικού και οικονομικού ενδιαφέροντος. Σχετικά με το αίτημα της ΕΕΠΑΖ για θέσπιση νέου πλαισίου αδειοδότησης στο μοτίβο του μικτού μοντέλου καταστήματος, όπως στα σούπερ μάρκετ, λόγω πολλών κατηγοριών προϊόντων και εξέλιξης του μοντέλου, η ΟΑΕ θεωρεί ότι αυτό το δικαίωμα το έχουν ήδη τα μέλη της ΕΕΠΑΖ.
Υπενθυμίζεται ότι στο πλαίσιο της παρουσίασης της ΕΕΠΑΖ, ο επικεφαλής της Παναγιώτης Μονεμβασιώτης (Βενέτη) ξεκαθάρισε ότι ο νέος φορέας δεν εκφράζει τα συμφέροντα του κλάδου συνολικά εκπροσωπώντας αποκλειστικά εταιρείες – ιδιοκτήτες καταστημάτων. Επίσης, τα ιδρυτικά μέλη της ένωσης, πέρα από τη Βενέτης, που διαθέτει σημαντικό δίκτυο, Τερκενλής, Στάμου, Σταματάκης, Ηπειρώτικο και άλλοι, παρουσίασαν ιστορίες οικογενειακών επιχειρήσεων με μακρά παράδοση που αγωνιούν για τη βιωσιμότητά τους. Επίσης δηλώνουν ότι «ο κλάδος τελεί υπό εξαφάνιση» ιεραρχώντας ψηλά στη λίστα των κινδύνων το ενεργειακό κόστος, τις ακριβές πρώτες ύλες και τον ανταγωνισμό με τα σούπερ μάρκετ, θέματα που απασχολούν τον κλάδο συνολικά.
Πρόκειται για ζητήματα όπου δεν φαίνεται να υπάρχει διαφωνία μεταξύ παραδοσιακών φούρνων και σύγχρονων αρτοποιείων. Εξάλλου, η κοινή επιστολή του Μιχάλη Μούσιου προέδρου της ΟΑΕ και του Ιωάννη Γλύκου προέδρου της ΟΕΖΕ, αφήνει «παράθυρο συνεργασίας για προτάσεις που στοχεύουν στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, αρκεί να μην αλλοιώνει τη de facto ύπαρξη της όποιας επιχείρησης».