Αναγκαία συνθήκη για την έναρξη διαδικασιών αποεπένδυσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) από τις τράπεζες αποτελεί η θεμελίωση μιας σταθερής κυβέρνησης μετά το τέλος των εκλογικών αναμετρήσεων. Αυτό δεν αποτελεί μόνο εκτίμηση της αγοράς, αλλά και βασικό άξονα της πολιτικής του ίδιου του Ταμείου, που υπό την ηγεσία του διευθύνοντος συμβούλου, Ηλία Ξηρουχάκη, θα επιχειρήσει να κλείσει συμφωνίες που θα ικανοποιούν στο μέγιστο δυνατό τόσο τα συμφέροντα του Δημοσίου όσο και το appetite των ενδιαφερομένων επενδυτών για συμμετοχή στις ελληνικές τράπεζες.

Ο τρόπος και ο χρόνος πώλησης των συμμετοχών του ΤΧΣ από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες θα απασχολήσει την αγορά μετά το καλοκαίρι και με εξαίρεση τη Eurobank, για την οποία το τοπίο έχει σχεδόν προεξοφληθεί (μετά την πρόταση share buy back από την ίδια), η κινητικότητα αναμένεται να ενταθεί στο τελευταίο τρίμηνο του έτους. Αυτό που έχει ιδιαίτερο νόημα είναι ότι παρά τα μέχρι τώρα ισχύοντα, όπως για παράδειγμα το άτυπο ενδιαφέρον που έχουν επιδείξει διάφορα funds του εξωτερικού για τις μεγαλύτερες συμμετοχές (όπως στην Εθνική και την Πειραιώς όπου το Ταμείο είναι σημαντικός μέτοχος), είναι πολύ πιθανό, τη διαδικασία αποεπένδυσης να την ξεκινήσει το ίδιο το ΤΧΣ, για παράδειγμα μέσω book building.


Eπενδυτές αναμένονται κυρίως από το εξωτερικό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποκλείονται εγχώριες δυνάμεις, αλλά είναι μάλλον απίθανο, όπως εκτιμούν τραπεζικοί παράγοντες. Αυτό άλλωστε διαφαίνεται στο ενδιαφέρον που έχει ήδη εκδηλωθεί το προηγούμενο διάστημα –σχετικά έγραψε το powergame.gr στις 30 Μαΐου– από funds που είτε θέλουν να ενισχύσουν τις θέσεις τους στις τράπεζες που ήδη μετέχουν (όπως φαίνεται να συμβαίνει στην Alpha Bank με τη Reggeborgh να αποκτά συνεχώς μετοχές) είτε θέλουν για πρώτη φορά να εισέλθουν μετοχικά (όπως ακούστηκε παλαιότερα για τις άλλες δύο). Τα δεδομένα που θα ανοίξουν τον χορό της αποεπένδυσης είναι οι εξελίξεις πέριξ της μικρότερης συμμετοχής του ΤΧΣ που αφορά το 1,4% της Eurobank. Το θέμα αυτό θα θέσει στην ετήσια γενική συνέλευση του Ιουλίου η διοίκηση Φωκίωνα Καραβία, προκειμένου στη συνέχεια μετά την έγκριση των μετόχων να υποβάλλει αίτημα στο ΤΧΣ, περιμένοντας την δική του έγκριση.

Σύμφωνα, πάντως, με το νέο νομικό και θεσμικό πλαίσιο, όλη η διαδικασία μπορεί να έχει αφετηρία το ίδιο το Ταμείο. Δηλαδή, αντί να αξιολογήσει, να απορρίψει ή να εγκρίνει τα διάφορα αιτήματα ή επιστολές funds που του αποστέλλονται, το ΤΧΣ έχει με το νέο καθεστώς την ευχέρεια να σημάνει το ίδιο την εκκίνηση. Άλλωστε, οι περισσότερες συναλλαγές θα γίνουν με πρωτοβουλία του Ταμείου και κάποιες, λιγότερες, με πρωτοβουλία της Τράπεζας στην οποία το ΤΧΣ έχει συμμετοχή ή ακόμη και με αυτόκλητη προσφορά τρίτου μέρους.


Σε κάθε περίπτωση, η αποεπένδυση προς θεσμικούς πάντα επενδυτές θα γίνει είτε μέσω κεφαλαιαγοράς, είτε στο πλαίσιο ιδιωτικής συναλλαγής. Η διάθεση των μετοχών μπορεί να επέλθει είτε μετά από διμερείς συζητήσεις και ανταγωνιστική διαδικασία (διμερείς συζητήσεις εκτός ανταγωνιστικής διαδικασίας αποκλείονται) είτε στο πλαίσιο δημοπρασίας επίσημης πώλησης μέσω πλειστηριασμού.

Η τιμή στην πρώτη περίπτωση καθορίζεται είτε μέσω διαδικασίας Βιβλίου Προσφορών (book building) είτε μέσω μηχανισμού διαπραγμάτευσης στο ΧΑ. Στην περίπτωση της ιδιωτικής τοποθέτησης ή δημόσιας εξαγοράς προς επενδυτές, θα κριθεί το εύλογο της τιμής από τη γνωμοδότηση δύο ανεξάρτητων χρηματοοικονομικών συμβούλων και στη συνέχεια, αν υπάρξει συμφωνία για τιμή και όρους, το Ταμείο θα λάβει την απόφαση και θα υπογράψει νομικά δεσμευτικά έγγραφα με τον επενδυτή. Η απόφαση ανήκει στο ΤΧΣ.