Φοροδιαφυγή: 3+1 μέτρα για τον περιορισμό της χρήσης μετρητών
Σε τρεις άξονες κινούνται οι αλλαγές για τον περιορισμό της χρήσης μετρητών που φέρνει το νομοσχέδιο για την πάταξη της φοροδιαφυγής του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Και αυτό γιατί, όπως εξηγούν φορείς της αγοράς, τα μετρητά αποτελούν την πλέον εύκολη διέξοδο για την αξιοποίηση σε συναλλαγές ποσών που αποκτήθηκαν μέσω μη νόμιμων οδών ή χωρίς να αποδίδονται οι προβλεπόμενοι φόροι.
Πρόστιμα έως 500.000 ευρώ σε αγοροπωλησίες ακινήτων με μετρητά
Η πρώτη «μάχη» δίνεται στον τομέα των αγορών ακινήτων. Όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία για το 2022 περισσότερες από 42.600 μεταβιβάσεις ακινήτων εξοφλήθηκαν αποκλειστικά με μετρητά ενώ σε πάνω από 41.700 περιπτώσεις, το τίμημα εξοφλήθηκε εν μέρει με μετρητά. Πρόκειται για 1 στις 4 μεταβιβάσεις στο σύνολο του έτους όπου η συναλλαγή ολοκληρώθηκε με τα χρήματα από «χέρι σε χέρι».
Με στόχο «καθαρότερες» συναλλαγές, πλέον, καταργούνται τα μετρητά ως τρόπος εξόφλησης του τιμήματος κατά τη σύνταξη συμβολαιογραφικών πράξεων μεταβίβασης ακινήτων. Στο εφεξής, το τίμημα για αγοραπωλησίες ακινήτων θα καταβάλλεται αποκλειστικά με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Το συμβόλαιο που καταγράφει προκαταβολή, μερική ή ολική εξόφληση με μετρητά θα είναι άκυρο και θα απαγορεύεται η μεταγραφή του. Σημειώνεται, δε, πως οι παραβάτες θα τιμωρούνται με πρόστιμο ίσο με το 10% του τιμήματος που καταβλήθηκε με μετρητά, κατ’ ελάχιστο 10.000 και μέχρι 500.000 ευρώ, για κάθε παράβαση.
Την τήρηση των παραπάνω θα πρέπει να επιβλέπουν οι συμβολαιογράφοι και οι υπηρεσίες των υποθηκοφυλακίων ή κτηματολογικών γραφείων που μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με ισχυρά πρόστιμα σε περίπτωση που κάνουν «τα στραβά μάτια».
Ώθηση στις άμεσες πληρωμές
Ο δεύτερος άξονας αφορά στην περεταίρω διεύρυνση των άμεσων πληρωμών και σε τομείς της παροχής υπηρεσιών. Έτσι πλέον, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι υποχρεούνται να συνδέσουν τον επαγγελματικό τους λογαριασμό με σύστημα άμεσων πληρωμών, όπως επίσης να δέχονται άμεση πληρωμή από οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο τους το ζητήσει ενώ και τα φυσικά πρόσωπα που συναλλάσσονται με άλλο φυσικό πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες (ελεύθερο επαγγελματία ή αυτοαπασχολούμενο) δικαιούνται να ζητήσουν να γίνει η πληρωμή μέσω συστήματος άμεσων πληρωμών.
Παράλληλα, οι επιχειρήσεις στις οποίες είναι σήμερα υποχρεωτική η αποδοχή πληρωμών με κάρτες, υποχρεούνται από 1η Δεκεμβρίου του 2024 να δέχονται και τα συστήματα άμεσης πληρωμής.
Σημαντική αναμένεται να είναι η συμβολή της νέας γενιάς στην υλοποίηση του παραπάνω μέτρου καθώς τα στοιχεία δείχνουν πως η μέθοδος άμεσων πληρωμών όπως το IRIS αποτελεί καθημερινότητα για τους νέους. Είναι ενδεικτικό πως 7 στους 10 χρήστες της εφαρμογής είναι από 18 έως 34 ετών ενώ η επιλογή για μεταφορές χρημάτων ανάμεσα σε ιδιώτες γίνεται όλο και πιο δημοφιλής. Τα στοιχεία δείχνουν πως από τους 525.000 χρήστες της εφαρμογής στις αρχές του 2020 σήμερα ξεπερνούν τα 2 εκατ. ενώ στο πρώτο 10μηνο του 2023 οι συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών κατέγραψαν άνοδο 268% σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2022 και 2.520% σε σχέση με το 2020.
Πρόστιμα για αγορές άνω των 500 ευρώ με μετρητά
Επιπρόσθετα, το νομοσχέδιο προβλέπει την αύξηση των προστίμων για αγορές άνω των 500 ευρώ με μετρητά, που είναι σήμερα 100 ευρώ στο διπλάσιο της αξίας της συναλλαγής.
Διασύνδεση POS -ταμειακών μηχανών
Σημαντική ώθηση στην μείωση των μετρητών στις συναλλαγές αναμένεται να δώσει και η διασύνδεσης των POS με τις ταμειακές μηχανές καθώς και η επέκταση των POS στη λιανική.
Όπως είναι γνωστό, η αλλαγή αυτή έχει ήδη περάσει από τη Βουλή υποχρεώνοντας τις επιχειρήσεις στους κλάδους που προβλέπεται να έχουν διασυνδέσει τα POS με τις ταμειακές μέχρι τις 31 Ιανουαρίου. Στο μεταξύ έχει δοθεί περιθώριο επιπλέον ενός μήνα εφόσον ο υπόχρεος έχει παραγγείλει το τερματικό, προκειμένου να εγκατασταθεί από την εταιρεία.
Έτσι, η τελική προθεσμία λήγει στο τέλος Φεβρουαρίου του 2024. Παράλληλα, άμεσα αναμένεται η Υπουργική Απόφαση για την επέκταση της χρήσης POS και σε πολλούς ακόμα κλάδους της λιανικής ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες από το ΥΠΕΘΟ, οι κλάδοι που θα εξαιρεθούν θα είναι ελάχιστοι.
Πρόστιμα έως 500.000 ευρώ σε αγοροπωλησίες ακινήτων με μετρητά
Η πρώτη «μάχη» δίνεται στον τομέα των αγορών ακινήτων. Όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία για το 2022 περισσότερες από 42.600 μεταβιβάσεις ακινήτων εξοφλήθηκαν αποκλειστικά με μετρητά ενώ σε πάνω από 41.700 περιπτώσεις, το τίμημα εξοφλήθηκε εν μέρει με μετρητά. Πρόκειται για 1 στις 4 μεταβιβάσεις στο σύνολο του έτους όπου η συναλλαγή ολοκληρώθηκε με τα χρήματα από «χέρι σε χέρι».
Με στόχο «καθαρότερες» συναλλαγές, πλέον, καταργούνται τα μετρητά ως τρόπος εξόφλησης του τιμήματος κατά τη σύνταξη συμβολαιογραφικών πράξεων μεταβίβασης ακινήτων. Στο εφεξής, το τίμημα για αγοραπωλησίες ακινήτων θα καταβάλλεται αποκλειστικά με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Το συμβόλαιο που καταγράφει προκαταβολή, μερική ή ολική εξόφληση με μετρητά θα είναι άκυρο και θα απαγορεύεται η μεταγραφή του. Σημειώνεται, δε, πως οι παραβάτες θα τιμωρούνται με πρόστιμο ίσο με το 10% του τιμήματος που καταβλήθηκε με μετρητά, κατ’ ελάχιστο 10.000 και μέχρι 500.000 ευρώ, για κάθε παράβαση.
Την τήρηση των παραπάνω θα πρέπει να επιβλέπουν οι συμβολαιογράφοι και οι υπηρεσίες των υποθηκοφυλακίων ή κτηματολογικών γραφείων που μπορεί να βρεθούν αντιμέτωποι με ισχυρά πρόστιμα σε περίπτωση που κάνουν «τα στραβά μάτια».
Ώθηση στις άμεσες πληρωμές
Ο δεύτερος άξονας αφορά στην περεταίρω διεύρυνση των άμεσων πληρωμών και σε τομείς της παροχής υπηρεσιών. Έτσι πλέον, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι υποχρεούνται να συνδέσουν τον επαγγελματικό τους λογαριασμό με σύστημα άμεσων πληρωμών, όπως επίσης να δέχονται άμεση πληρωμή από οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο τους το ζητήσει ενώ και τα φυσικά πρόσωπα που συναλλάσσονται με άλλο φυσικό πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες (ελεύθερο επαγγελματία ή αυτοαπασχολούμενο) δικαιούνται να ζητήσουν να γίνει η πληρωμή μέσω συστήματος άμεσων πληρωμών.
Παράλληλα, οι επιχειρήσεις στις οποίες είναι σήμερα υποχρεωτική η αποδοχή πληρωμών με κάρτες, υποχρεούνται από 1η Δεκεμβρίου του 2024 να δέχονται και τα συστήματα άμεσης πληρωμής.
Σημαντική αναμένεται να είναι η συμβολή της νέας γενιάς στην υλοποίηση του παραπάνω μέτρου καθώς τα στοιχεία δείχνουν πως η μέθοδος άμεσων πληρωμών όπως το IRIS αποτελεί καθημερινότητα για τους νέους. Είναι ενδεικτικό πως 7 στους 10 χρήστες της εφαρμογής είναι από 18 έως 34 ετών ενώ η επιλογή για μεταφορές χρημάτων ανάμεσα σε ιδιώτες γίνεται όλο και πιο δημοφιλής. Τα στοιχεία δείχνουν πως από τους 525.000 χρήστες της εφαρμογής στις αρχές του 2020 σήμερα ξεπερνούν τα 2 εκατ. ενώ στο πρώτο 10μηνο του 2023 οι συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών κατέγραψαν άνοδο 268% σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2022 και 2.520% σε σχέση με το 2020.
Πρόστιμα για αγορές άνω των 500 ευρώ με μετρητά
Επιπρόσθετα, το νομοσχέδιο προβλέπει την αύξηση των προστίμων για αγορές άνω των 500 ευρώ με μετρητά, που είναι σήμερα 100 ευρώ στο διπλάσιο της αξίας της συναλλαγής.
Διασύνδεση POS -ταμειακών μηχανών
Σημαντική ώθηση στην μείωση των μετρητών στις συναλλαγές αναμένεται να δώσει και η διασύνδεσης των POS με τις ταμειακές μηχανές καθώς και η επέκταση των POS στη λιανική.
Όπως είναι γνωστό, η αλλαγή αυτή έχει ήδη περάσει από τη Βουλή υποχρεώνοντας τις επιχειρήσεις στους κλάδους που προβλέπεται να έχουν διασυνδέσει τα POS με τις ταμειακές μέχρι τις 31 Ιανουαρίου. Στο μεταξύ έχει δοθεί περιθώριο επιπλέον ενός μήνα εφόσον ο υπόχρεος έχει παραγγείλει το τερματικό, προκειμένου να εγκατασταθεί από την εταιρεία.
Έτσι, η τελική προθεσμία λήγει στο τέλος Φεβρουαρίου του 2024. Παράλληλα, άμεσα αναμένεται η Υπουργική Απόφαση για την επέκταση της χρήσης POS και σε πολλούς ακόμα κλάδους της λιανικής ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες από το ΥΠΕΘΟ, οι κλάδοι που θα εξαιρεθούν θα είναι ελάχιστοι.
