Μια δύσκολη και δαπανηρή υπόθεση είναι το πάρκινγκ για τους Ελληνες οδηγούς. Με βάση µάλιστα τα στοιχεία του παγκόσµιου δείκτη στάθµευσης (Global Parking Index), η Αθήνα βρίσκεται στην πέµπτη θέση πανευρωπαϊκά σε τιµές, καθώς οι ιδιωτικοί χώροι στο κέντρο της πρωτεύουσας µπορούν να φτάσουν ακόµα και τα 16 ευρώ για την πρώτη ώρα µια καθηµερινή. Η συχνότατη χρήση αυτοκινήτου τόσο από κατοίκους όσο και από επισκέπτες της αθηναϊκής πρωτεύουσας, σε συνδυασµό µε την έλλειψη αρκετών -και δη µεγάλων σε χωρητικότητα- χώρων στάθµευσης είναι προφανές ότι έχουν συµβάλει σηµαντικά στην εκτόξευση των τιµών του πάρκινγκ, ακολουθώντας τον νόµο προσφοράς και ζήτησης.

Μάλιστα, σύµφωνα µε τον παγκόσµιο δείκτη στάθµευσης (Global Parking Index) για το 2022, η Αθήνα βρίσκεται στην πέµπτη θέση πανευρωπαϊκά στις τιµές πάρκινγκ εκτός δρόµου, ανάλογα µε την αγοραστική δύναµη, πίσω από τη Βαρκελώνη µε 15-20 ευρώ, το Λονδίνο µε 11,5 έως 14 ευρώ, το Αµστερνταµ µε 6 έως 10 ευρώ και το Παρίσι µε 6 έως 8 ευρώ. Την ίδια στιγµή, σε πόλεις της Ευρώπης οι τιµές βρίσκονται αρκετά πιο χαµηλά. Στο Βερολίνο, για παράδειγµα, υπάρχουν ιδιωτικά πάρκινγκ που χρεώνουν από 2 έως 4 ευρώ την ώρα. Στη Ρώµη, οι τιµές κυµαίνονται στα 4 µε 7 ευρώ κατά µέσον όρο. Οι τιµές στη Λισαβόνα είναι επίσης πολύ χαµηλότερα, κοντά στα 2 µε 3 ευρώ την ώρα, ενώ στη Μαδρίτη διαµορφώνονται γύρω στα 3 µε 5 ευρώ την ώρα. Τέλος, το κόστος για µία ώρα στάθµευσης σε ιδιωτικό χώρο στο κέντρο της Πράγας ανέρχεται σε 2,50 µε 3 ευρώ.

Εξωπραγµατικές τιµές

Συνολικά ως χώρα, η Ελλάδα είναι η δεύτερη πιο ακριβή χώρα για πάρκινγκ εκτός δρόµου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ανάλογα µε την αγοραστική δύναµη των πολιτών. Και σ’ αυτό συµβάλλουν οι εξωπραγµατικές τιµές που παρατηρούνται το καλοκαίρι σε χώρους στάθµευσης σε νησιά που αποτελούν δηµοφιλείς τουριστικούς προορισµούς, όπου το κόστος στάθµευσης µπορεί να φτάσει και τα 75-80 ευρώ για µία ηµέρα. Αξιοσηµείωτο είναι ωστόσο ότι οι τιµές στη Θεσσαλονίκη κυµαίνονται, µέχρι στιγµής τουλάχιστον, σε πιο φυσιολογικά επίπεδα, αφού κάποιος θα πρέπει να διαθέσει γύρω στα 4 µε 5 ευρώ για µία ώρα πάρκινγκ στο κέντρο της πόλης. Το δηµοτικό πάρκινγκ της Αθήνας, πάντως, είναι αρκετά φθηνότερο από τις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις. Για τους επισκέπτες, η µέγιστη διάρκεια επιτρεπόµενης στάθµευσης είναι 3 ώρες και τα τέλη στάθµευσης ανέρχονται σε 50 λεπτά για στάθµευση µισής ώρας και αυξάνονται κατά 50 λεπτά ανά µισή ώρα, µέχρι τη δεύτερη ώρα όπου φτάνει τα 2 ευρώ. Για στάθµευση δυόµισι ωρών ο χρήστης πρέπει να καταβάλει 4 ευρώ και για τρεις ώρες 6 ευρώ.

Τι φταίει

«Ολα ξεκινούν από τον σχεδιασµό της πόλης. Ειδικά στην Αθήνα έχουµε µια πόλη σχεδιασµένη γύρω από τη χρήση και λειτουργία των αυτοκινήτων, χωρίς όµως να έχουµε µεριµνήσει για τις αναγκαίες λύσεις για τη στάθµευσή τους όταν παύουν να βρίσκονται σε κίνηση» λέει στην «Απογευµατινή« της Κυριακής ο δρ Ορφέας Καρούντζος, συγκοινωνιολόγος µηχανικός. «Πολύ απλά, προσφέρονται πολύ λιγότεροι χώροι στάθµευσης από όσους πλέον χρειαζόµαστε, µε τον αριθµό των αυτοκινήτων να αυξάνεται, ενώ ο αριθµός των χώρων στάθµευσης παραµένει σταθερός.

Ιδιαίτερα στο κέντρο της Αθήνας, οι δυσεύρετοι ιδιωτικοί χώροι στάθµευσης των µικρών οικοπέδων τείνουν πλέον να εξυπηρετούν υπερβολικό αριθµό αυτοκινήτων, µε αυξηµένο και δυσανάλογο κόστος για το επίπεδο υπηρεσιών που προσφέρουν», εξηγεί, σηµειώνοντας ότι «από άποψη τιµών, καλύτερη είναι φυσικά η κατάσταση στους µεγάλους χώρους στάθµευσης, όµως αυτοί είναι πλέον πολύ λίγοι για να αλλάξουν τη συνολική εικόνα που έχει διαµορφωθεί». Ο κ. Καρούντζος τονίζει δε ότι: «Χωρίς στρατηγικό σχεδιασµό, στοχευµένες κατευθύνσεις και την εκπόνηση των απαραίτητων µελετών για τη βέλτιστη διαχείριση της στάθµευσης, προβλήµατα, όπως η αύξηση των τιµών πάρκινγκ, η παράνοµη στάθµευση και το συνεχές κυκλοφοριακό, όχι µόνο δεν θα αντιµετωπιστούν, αλλά θα εντείνονται συνεχώς».

∆ιαχείριση

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος διαχείρισης του ζητήµατος σε µεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπου έχει υιοθετηθεί ένας διαχωρισµός της πόλης σε ζώνες για την κοστολόγηση του πάρκινγκ, αλλά υπάρχει και µεγάλη διαφορά για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Στο Παρίσι, η στάθµευση στα κεντρικά διαµερίσµατα της πόλης (1ο-11ο) είναι στα 6 ευρώ την ώρα και στα 4 ευρώ για τα υπόλοιπα. Στη γαλλική πρωτεύουσα όµως κάτοχος SUV (άνω του 1,6 τόνου για τα µη ηλεκτρικά, άνω των 2 τόνων για τα ηλεκτρικά) θα πληρώσει τα τριπλά λεφτά, φτάνοντας ακόµα και τα 18 ευρώ την ώρα. Σε παρόµοια φιλοσοφία κινείται και το Λονδίνο, όπου η στάθµευση για 1 ώρα κοστίζει 8,40 ευρώ για ένα πετρελαιοκίνητο αµάξι, ενώ το κόστος κατεβαίνει στα 5,85 ευρώ αν πρόκειται για ηλεκτρικό όχηµα. Στο κέντρο του Βερολίνου, το δηµοτικό πάρκινγκ κοστίζει 1 µε 2 ευρώ την ώρα, ανάλογα µε τη «ζώνη». Στη Ρώµη τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα σταθµεύουν δωρεάν στο δηµοτικό πάρκινγκ, ενώ για τα πετρελαιοκίνητα η χρέωση είναι έως 1,20 ευρώ, ανάλογα την περιοχή.

* Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής