Ηλεκτρονικό εμπόριο: Τι σημαίνει πιθανό τέλος του μορατόριουμ δασμών
Ανοίγει η συζήτηση για πιθανή λήξη του μορατόριουμ δασμών στο ψηφιακό εμπόριο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), το λεγόμενο “μορατόριουμ του ηλεκτρονικού εμπορίου“, εξέλιξη που δυνητικά συνεπάγεται επιπτώσεις για ορισμένες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο διεθνές εμπόριο υπηρεσιών. Ας σημειωθεί ότι ψηφιακές υπηρεσίες όπως η online πώληση μουσικής, το online στοίχημα, τα online παιχνίδια, ακόμη και οι βιντεοκλήσεις είναι σημαντικές υπηρεσίες για τους καταναλωτές, η επιβάρυνση των οποίων με φόρους ή δασμούς έχει ειδικό βάρος όσο και οι χρεώσεις για τις αγορές αγαθών στο ηλεκτρονικό εμπόριο.
Το ψηφιακό εμπόριο εκτιμάται ότι αυξήθηκε πάνω από 8% την τελευταία πενταετία ξεπερνώντας την αύξηση του εμπορίου φυσικών αγαθών. Επίσης, σε αντίθεση με το διεθνές εμπόριο φυσικών προϊόντων, το οποίο διέπεται από ένα ισχυρό και ολιστικό σύνολο κανόνων ελεύθερου και δίκαιου εμπορίου, το ψηφιακό εμπόριο δεν διέπεται από αντίστοιχες συμφωνημένες αρχές, με το μορατόριουμ να αποτελεί μια προσωρινή εξαίρεση. Από τότε που εμφανίστηκε η μηχανή αναζήτησης Google, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, το παγκόσμιο διαδίκτυο παραμένει απαλλαγμένο από δασμούς, με τον ΠΟΕ να δίνει συνεχείς παρατάσεις. Πριν από δύο χρόνια, η συμφωνία για την διετή παράταση του μορατόριουμ που επετεύχθη κατά την 12η υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ, χαιρετίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εν μέσω αυξημένων παγκόσμιων εμπορικών εντάσεων και της κρίσης επισιτιστικής ασφάλειας λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Πλέον οι συνθήκες έχουν διαφοροποιηθεί και υπάρχουν πολλές τάσεις.
Μια ομάδα αναπτυσσόμενων χωρών μεταξύ των οποίων Ινδία, Νότια Αφρική, Ινδονησία θεωρούν ότι το μορατόριουμ στερεί από τις αναπτυσσόμενες χώρες αναγκαία έσοδα. Υποστηρίζεται όμως από άλλα μέλη του ΠΟΕ, όπως η ΕΕ και η Κίνα. Αν και το καθεστώς θα ξεκαθαρίσει η 13η υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ στο Αμπου Νταμπι, 26 έως 29 Φεβρουαρίου, η Ευρώπη, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, δεν φαίνεται να ανησυχεί για τυχόν κίνδυνο, καθώς έχει αναπτύξει το εσωτερικό της εμπόριο υπηρεσιών.
Μια κατακερματισμένη προσέγγιση των δασμών στο παγκόσμιο ψηφιακό εμπόριο θα είχε αρνητικό αντίκτυπο σε κάποιες αγορές του κόσμου, αλλά όχι πλέον σε ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ελλάδα, καθώς ο ανταγωνισμός έχει ενισχυθεί προς όφελος του καταναλωτή, με τους πολυεθνικούς κολοσσούς να έχουν αναπτύξει πλέον θυγατρικές σε ευρωπαϊκό έδαφος, όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς.
Το ψηφιακό εμπόριο εκτιμάται ότι αυξήθηκε πάνω από 8% την τελευταία πενταετία ξεπερνώντας την αύξηση του εμπορίου φυσικών αγαθών. Επίσης, σε αντίθεση με το διεθνές εμπόριο φυσικών προϊόντων, το οποίο διέπεται από ένα ισχυρό και ολιστικό σύνολο κανόνων ελεύθερου και δίκαιου εμπορίου, το ψηφιακό εμπόριο δεν διέπεται από αντίστοιχες συμφωνημένες αρχές, με το μορατόριουμ να αποτελεί μια προσωρινή εξαίρεση. Από τότε που εμφανίστηκε η μηχανή αναζήτησης Google, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, το παγκόσμιο διαδίκτυο παραμένει απαλλαγμένο από δασμούς, με τον ΠΟΕ να δίνει συνεχείς παρατάσεις. Πριν από δύο χρόνια, η συμφωνία για την διετή παράταση του μορατόριουμ που επετεύχθη κατά την 12η υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ, χαιρετίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εν μέσω αυξημένων παγκόσμιων εμπορικών εντάσεων και της κρίσης επισιτιστικής ασφάλειας λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Πλέον οι συνθήκες έχουν διαφοροποιηθεί και υπάρχουν πολλές τάσεις.
Μια ομάδα αναπτυσσόμενων χωρών μεταξύ των οποίων Ινδία, Νότια Αφρική, Ινδονησία θεωρούν ότι το μορατόριουμ στερεί από τις αναπτυσσόμενες χώρες αναγκαία έσοδα. Υποστηρίζεται όμως από άλλα μέλη του ΠΟΕ, όπως η ΕΕ και η Κίνα. Αν και το καθεστώς θα ξεκαθαρίσει η 13η υπουργική διάσκεψη του ΠΟΕ στο Αμπου Νταμπι, 26 έως 29 Φεβρουαρίου, η Ευρώπη, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, δεν φαίνεται να ανησυχεί για τυχόν κίνδυνο, καθώς έχει αναπτύξει το εσωτερικό της εμπόριο υπηρεσιών.
Μια κατακερματισμένη προσέγγιση των δασμών στο παγκόσμιο ψηφιακό εμπόριο θα είχε αρνητικό αντίκτυπο σε κάποιες αγορές του κόσμου, αλλά όχι πλέον σε ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ελλάδα, καθώς ο ανταγωνισμός έχει ενισχυθεί προς όφελος του καταναλωτή, με τους πολυεθνικούς κολοσσούς να έχουν αναπτύξει πλέον θυγατρικές σε ευρωπαϊκό έδαφος, όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς.