ΑΔΜΗΕ: Επενδύσεις 5,5 δισ. ευρώ στο νέο Πρόγραμμα Ανάπτυξης
Αναλυτικά ο σχεδιασμός
Περιλαμβάνονται για πρώτη φορά οι διασυνδέσεις με Γερμανία και Σ. Αραβία
Επενδύσεις ύψους 5,5 δισ. ευρώ περιλαμβάνει το νέο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΔΠΑ) του ΑΔΜΗΕ για την περίοδο 2025-2034 που πρόκειται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση τις επόμενες ημέρες πριν κατατεθεί για έγκριση στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.
Στο νέο πρόγραμμα γίνεται για πρώτη φορά αναφορά στις νέες διεθνείς διασυνδέσεις μεγάλης κλίμακας με Γερμανία (Green Aegean Interconnector) μέσω Αδριατικής και Σαουδική Αραβία (Saudi Greek Interconnection) που μελετά ο Διαχειριστής ενώ περιλαμβάνονται και τα πιο ώριμα σχέδια των διασυνδέσεων με Κύπρο - Ισραήλ και Αίγυπτο, έργα που περιλαμβάνονται στον σχεδιασμό για ανάδειξη της Ελλάδας σε δίαυλο μεταφοράς και εφοδιασμού της Ευρώπης με "πράσινη" ηλεκτρική ενέργεια.
Ο σχεδιασμός για το Green Aegean Interconnector αφορά σε συνολική δυναμικότητα μεταφοράς 3 GW με περαιτέρω ανάπτυξη σε δεύτερο χρόνο στα 6 - 9 GW. Η προτεινόμενη όδευση του έργου που έχει αρχική εκτίμηση προϋπολογισμού 8,1 δισ. ευρώ περιλαμβάνει υποθαλάσσια διέλευση από την Ελλάδα μέσω Αδριατικής μέχρι τη Σλοβενία, και στη συνέχεια μέσω χερσαίας διαδρομής προς Αυστρία και Νότια Γερμανία. Βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις με τους εμπλεκόμενους Διαχειριστές Συστήματος Μεταφοράς που έχουν εκφράσει τη βούλησή τους να συνεργαστούν για την ωρίμανση του έργου.
Αναφορικά με το σχέδιο διασύνδεσης Ελλάδας-Σαουδικής Αραβίας επισημαίνεται η σύσταση της εταιρείας ειδικού σκοπού Saudi Greek Interconnection από τον ΑΔΜΗΕ και τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς της Σαουδικής Αραβίας National Grid ως πρώτο βήμα για την ωρίμανση του project, με την εκπόνηση των μελετών για την εμπορική βιωσιμότητα του έργου της διασύνδεσης για τη μεταφορά καθαρής ενέργειας από τη Βόρειο Αφρική και τη Μέση Ανατολή στην Ευρώπη.
Για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Αιγύπτου GREGY, ο ΑΔΜΗΕ σε συνεργασία με τον project promoter (ELICA) και τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς της Αιγύπτου, συμβάλλει στην ωρίμανση του έργου με επόμενο βήμα την εκπόνηση μελετών σκοπιμότητας ως προς τη βέλτιστη τεχνική λύση. Επιπλέον, ο ΑΔΜΗΕ εξετάζει και την επενδυτική συμμετοχή του στο έργο, στη βάση MοU που υπέγραψε το 2023 με την ELICA, σχετικά με την έναρξη αποκλειστικών συζητήσεων για την αξιολόγηση της εισόδου του Διαχειριστή στο μετοχικό κεφάλαιο του SPV που αναπτύσσει τη διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου.
Εξάλλου, μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης διασύνδεσης με τη Βουλγαρία, ωριμάζει νέες διασυνδέσεις με την Ιταλία (1000 MW) την Αλβανία (1600 MVA) και την Τουρκία για την οποία το Δεκέμβριο του 2023 υπεγράφη Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς της γειτονικής χώρας TEIAS. Και τα τρία projects έχουν ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2031.
Το νέο δεκαετές περιλαμβάνει επίσης την κατασκευή τεσσάρων νέων Κέντρων Υπερυψηλής Τάσης που ενισχύουν την ασφάλεια λειτουργίας του συστήματος αλλά και τις δυνατότητες απορρόφησης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Πρόκειται για ΚΥΤ στην περιοχή της Λαμίας και τη Θεσσαλία που σχετίζονται με την ενίσχυση του συστήματος μετά την κακοκαιρία Daniel και την αύξηση της ικανότητας απορρόφησης παραγωγής από μονάδες ΑΠΕ στην ευρύτερη περιοχή, στα Μεσόγεια που θα επιτρέψει την ενίσχυση τροφοδότησης της ευρύτερης περιοχής, και την αξιόπιστη διοχέτευση της ισχύος που προέρχεται από τον Σταθμό Παραγωγής Λαυρίου, τους σταθμούς ΑΠΕ που συνδέονται στο Λαύριο και επιπλέον ΑΠΕ στην Εύβοια καθώς και το νέο ΚΥΤ Θεσπρωτίας που θα αποτελέσει σημείο υποδοχής για τις νέες διασυνδέσεις με Ιταλία και Αλβανία.
Στο νέο πρόγραμμα γίνεται για πρώτη φορά αναφορά στις νέες διεθνείς διασυνδέσεις μεγάλης κλίμακας με Γερμανία (Green Aegean Interconnector) μέσω Αδριατικής και Σαουδική Αραβία (Saudi Greek Interconnection) που μελετά ο Διαχειριστής ενώ περιλαμβάνονται και τα πιο ώριμα σχέδια των διασυνδέσεων με Κύπρο - Ισραήλ και Αίγυπτο, έργα που περιλαμβάνονται στον σχεδιασμό για ανάδειξη της Ελλάδας σε δίαυλο μεταφοράς και εφοδιασμού της Ευρώπης με "πράσινη" ηλεκτρική ενέργεια.
Ο σχεδιασμός για το Green Aegean Interconnector αφορά σε συνολική δυναμικότητα μεταφοράς 3 GW με περαιτέρω ανάπτυξη σε δεύτερο χρόνο στα 6 - 9 GW. Η προτεινόμενη όδευση του έργου που έχει αρχική εκτίμηση προϋπολογισμού 8,1 δισ. ευρώ περιλαμβάνει υποθαλάσσια διέλευση από την Ελλάδα μέσω Αδριατικής μέχρι τη Σλοβενία, και στη συνέχεια μέσω χερσαίας διαδρομής προς Αυστρία και Νότια Γερμανία. Βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις με τους εμπλεκόμενους Διαχειριστές Συστήματος Μεταφοράς που έχουν εκφράσει τη βούλησή τους να συνεργαστούν για την ωρίμανση του έργου.
Αναφορικά με το σχέδιο διασύνδεσης Ελλάδας-Σαουδικής Αραβίας επισημαίνεται η σύσταση της εταιρείας ειδικού σκοπού Saudi Greek Interconnection από τον ΑΔΜΗΕ και τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς της Σαουδικής Αραβίας National Grid ως πρώτο βήμα για την ωρίμανση του project, με την εκπόνηση των μελετών για την εμπορική βιωσιμότητα του έργου της διασύνδεσης για τη μεταφορά καθαρής ενέργειας από τη Βόρειο Αφρική και τη Μέση Ανατολή στην Ευρώπη.
Για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Αιγύπτου GREGY, ο ΑΔΜΗΕ σε συνεργασία με τον project promoter (ELICA) και τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς της Αιγύπτου, συμβάλλει στην ωρίμανση του έργου με επόμενο βήμα την εκπόνηση μελετών σκοπιμότητας ως προς τη βέλτιστη τεχνική λύση. Επιπλέον, ο ΑΔΜΗΕ εξετάζει και την επενδυτική συμμετοχή του στο έργο, στη βάση MοU που υπέγραψε το 2023 με την ELICA, σχετικά με την έναρξη αποκλειστικών συζητήσεων για την αξιολόγηση της εισόδου του Διαχειριστή στο μετοχικό κεφάλαιο του SPV που αναπτύσσει τη διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου.
Εξάλλου, μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης διασύνδεσης με τη Βουλγαρία, ωριμάζει νέες διασυνδέσεις με την Ιταλία (1000 MW) την Αλβανία (1600 MVA) και την Τουρκία για την οποία το Δεκέμβριο του 2023 υπεγράφη Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς της γειτονικής χώρας TEIAS. Και τα τρία projects έχουν ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2031.
Το νέο δεκαετές περιλαμβάνει επίσης την κατασκευή τεσσάρων νέων Κέντρων Υπερυψηλής Τάσης που ενισχύουν την ασφάλεια λειτουργίας του συστήματος αλλά και τις δυνατότητες απορρόφησης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Πρόκειται για ΚΥΤ στην περιοχή της Λαμίας και τη Θεσσαλία που σχετίζονται με την ενίσχυση του συστήματος μετά την κακοκαιρία Daniel και την αύξηση της ικανότητας απορρόφησης παραγωγής από μονάδες ΑΠΕ στην ευρύτερη περιοχή, στα Μεσόγεια που θα επιτρέψει την ενίσχυση τροφοδότησης της ευρύτερης περιοχής, και την αξιόπιστη διοχέτευση της ισχύος που προέρχεται από τον Σταθμό Παραγωγής Λαυρίου, τους σταθμούς ΑΠΕ που συνδέονται στο Λαύριο και επιπλέον ΑΠΕ στην Εύβοια καθώς και το νέο ΚΥΤ Θεσπρωτίας που θα αποτελέσει σημείο υποδοχής για τις νέες διασυνδέσεις με Ιταλία και Αλβανία.