Αρχές Ιουνίου ο διαγωνισμός για τον υπερυπολογιστή Δαίδαλο
Στο κλαμπ των χωρών του πλανήτη, που διαθέτουν τα 500 ισχυρότερα υπολογιστικά συστήματα στον κόσμο, ετοιμάζεται να μπει η Ελλάδα, αποκτώντας τον δικό της υπερ-υπολογιστή. Την 1η Ιουνίου αναμένεται να βγει στον αέρα ο διαγωνισμός για την «Ανάπτυξη νέου υπολογιστικού συστήματος υψηλών επιδόσεων», γνωστού ως υπέρ-υπολογιστή «Δαίδαλος», ύψους 35 εκατ.ευρώ, έργο το οποίο χρηματοδοτείται και από το Ταμείου Ανάκαμψης.
Όπως γνωστοποίησε χθες από το Φόρουμ των Δελφών ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, πριν από δύο ημέρες ολοκληρώθηκε η διαβούλευση σε σχέση με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου για την ανάπτυξη του έργου. «Ο υπερυπολογιστής Δαίδαλος είναι στον δρόμο του. Το τεύχος δημοπράτησης θα πάει προς έγκριση και ελπίζουμε την 1η ιουνίου να έχει βγει ο διαγωνισμός στον αέρα, με στόχο μέσα στο επόμενο εξάμηνο να έχει ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και να έχουμε υπογράψει με τον ανάδοχο» σημείωσε ο κ. Παπαστεργίου από το βήμα του συνεδρίου.
Ο σχετικός διαγωνισμός αφορά στην προμήθεια και εγκατάσταση προηγμένου υπολογιστικού εξοπλισμού, αποθηκευτικού χώρου και λογισμικού, για την υλοποίηση του νέου υπολογιστικού συστήματος υψηλών επιδόσεων (DAEDALUS). Επιπλέον, περιλαμβάνει συνοδευτικές υπηρεσίες εκπαίδευσης, εγκατάστασης, παραμετροποίησης και πολυετούς συντήρησης.
Το κόστος του έργου προϋπολογίζεται στα 35 εκατ. ευρώ, ενώ η συνολική επένδυση -συμπεριλαμβανομένων των εργασιών για την προετοιμασία του χώρου που θα εγκατασταθεί- εκτιμάται στα 50 εκατ. ευρώ.
Τι είναι ο Δαίδαλος
O Δαίδαλος θα είναι ένας υπερυπολογιστής μεσαίας εμβέλειας, με υπολογιστική ισχύ άνω των 30 Petaflops, εκτελώντας τριάντα εκατομμύρια δισεκατομμύρια (δηλαδή τριάντα τετράκις εκατομμύρια – 30.000.000.000.000.000) πράξεις κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο. Θα είναι υβριδικός, διαθέτοντας τόσο κεντρικές μονάδες επεξεργασίας υψηλής πυκνότητας, όσο και μονάδες επιταχυντών με κάρτες γραφικών.
Θα βρίσκεται δε στη λίστα των κορυφαίων 500 συστημάτων παγκοσμίως σε επιδόσεις και σε αποδοτική χρήση. Η εγκατάστασή του αναμένεται να γίνει στο κτίριο «Πρώην Ηλεκτρικός Σταθμός», έκτασης 1.500 τμ, στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου.
Με την επένδυση στον «Δαίδαλο» η Ελλάδα γίνεται μια από τις τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες που θα φιλοξενούν κορυφαίους υπερυπολογιστές υψηλών επιδόσεων μεσαίας κλίμακας (pre-exascale ή petascale HPC), της Πρωτοβουλίας της Κοινής Επιχείρησης «Ευρωπαϊκή Υπολογιστική Υψηλών Επιδόσεων (European High Performance Computing Joint Undertaking – EuroHPC JU)».
«Ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός, απαιτεί σημαντικές επενδύσεις σε υπολογιστική ισχύ και data centers, ώστε να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες που μας παρέχουν τα σύγχρονα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης στην καινοτομία, στο επιχειρείν, στην ανάπτυξη νέων πιο αποτελεσματικών και αξιόπιστων υπηρεσιών για τους πολίτες» σχολίασε ο κ. Παπαστεργίου από τους Δελφούς, αναφερόμενος στο έργο.
Πώς θα χρησιμοποιηθεί
Στον Δαίδαλο θα έχουν τη δυνατότητα να «τρέξουν» τα πειράματά τους και να κάνουν τις δοκιμές τους ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια αλλά και εταιρείες εντός και εκτός Ελλάδας σε τομείς όπως η φυσική, η βιολογία, η βιοϊατρική, η μετεωρολογία, σεισμολογία.
Ειδικότερα, στην ιατρική θα συνεισφέρει στην ανάπτυξη και τη στόχευση ιατρικών θεραπειών για τις ατομικές ανάγκες και καταστάσεις ασθενών με καρκίνο, καρδιαγγειακές ασθένειες ή Αλτσχάιμερ και σπάνιες γενετικές διαταραχές, ενώ θα συμβάλει στην κατανόηση της δημιουργίας και της εξέλιξης επιδημιών και ασθενειών (υπερυπολογιστές σαν αυτόν πρόσφατα χρησιμοποιήθηκαν στην αναζήτηση θεραπειών για την COVID-19 δοκιμάζοντας υποψήφια μόρια φαρμάκων και υπάρχοντα φάρμακα).
Σημαντικό ρόλο επίσης θα παίξει και στη μετεωρολογία, στην πρόβλεψη έντονων καιρικών συνθηκών, καθώς μπορεί να παρέχει ακριβείς προσομοιώσεις που προβλέπουν την εξέλιξη των καιρικών προτύπων, καθώς και το μέγεθος και τις διαδρομές των καταιγίδων και των πλημμυρών. Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα ενεργοποίησης συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για τη διάσωση ανθρώπων, ενώ θα μπορούν να περιοριστούν και οι ζημιές σε περιουσίες και δημόσιες υποδομές.
Την ευθύνη για την ανάπτυξη και λειτουργία του υπερυπολογιστή έχει το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ Α.Ε. – GRNET), φορέας του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Η ΕΔΥΤΕ έχει αναπτύξει και τον υφιστάμενο Εθνικό υπερυπολογιστή ARIS (Advanced Research Information System – υπερυπολογιστής από το 2015). Ο Δαίδαλος αναμένεται να έχει μεγαλύτερη υπολογιστική ισχύ κατά 60 φορές, από το υφιστάμενο σύστημα ARIS.
Όπως γνωστοποίησε χθες από το Φόρουμ των Δελφών ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, πριν από δύο ημέρες ολοκληρώθηκε η διαβούλευση σε σχέση με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου για την ανάπτυξη του έργου. «Ο υπερυπολογιστής Δαίδαλος είναι στον δρόμο του. Το τεύχος δημοπράτησης θα πάει προς έγκριση και ελπίζουμε την 1η ιουνίου να έχει βγει ο διαγωνισμός στον αέρα, με στόχο μέσα στο επόμενο εξάμηνο να έχει ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και να έχουμε υπογράψει με τον ανάδοχο» σημείωσε ο κ. Παπαστεργίου από το βήμα του συνεδρίου.
Ο σχετικός διαγωνισμός αφορά στην προμήθεια και εγκατάσταση προηγμένου υπολογιστικού εξοπλισμού, αποθηκευτικού χώρου και λογισμικού, για την υλοποίηση του νέου υπολογιστικού συστήματος υψηλών επιδόσεων (DAEDALUS). Επιπλέον, περιλαμβάνει συνοδευτικές υπηρεσίες εκπαίδευσης, εγκατάστασης, παραμετροποίησης και πολυετούς συντήρησης.
Το κόστος του έργου προϋπολογίζεται στα 35 εκατ. ευρώ, ενώ η συνολική επένδυση -συμπεριλαμβανομένων των εργασιών για την προετοιμασία του χώρου που θα εγκατασταθεί- εκτιμάται στα 50 εκατ. ευρώ.
Τι είναι ο Δαίδαλος
O Δαίδαλος θα είναι ένας υπερυπολογιστής μεσαίας εμβέλειας, με υπολογιστική ισχύ άνω των 30 Petaflops, εκτελώντας τριάντα εκατομμύρια δισεκατομμύρια (δηλαδή τριάντα τετράκις εκατομμύρια – 30.000.000.000.000.000) πράξεις κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο. Θα είναι υβριδικός, διαθέτοντας τόσο κεντρικές μονάδες επεξεργασίας υψηλής πυκνότητας, όσο και μονάδες επιταχυντών με κάρτες γραφικών.
Θα βρίσκεται δε στη λίστα των κορυφαίων 500 συστημάτων παγκοσμίως σε επιδόσεις και σε αποδοτική χρήση. Η εγκατάστασή του αναμένεται να γίνει στο κτίριο «Πρώην Ηλεκτρικός Σταθμός», έκτασης 1.500 τμ, στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου.
Με την επένδυση στον «Δαίδαλο» η Ελλάδα γίνεται μια από τις τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες που θα φιλοξενούν κορυφαίους υπερυπολογιστές υψηλών επιδόσεων μεσαίας κλίμακας (pre-exascale ή petascale HPC), της Πρωτοβουλίας της Κοινής Επιχείρησης «Ευρωπαϊκή Υπολογιστική Υψηλών Επιδόσεων (European High Performance Computing Joint Undertaking – EuroHPC JU)».
«Ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός, απαιτεί σημαντικές επενδύσεις σε υπολογιστική ισχύ και data centers, ώστε να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες που μας παρέχουν τα σύγχρονα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης στην καινοτομία, στο επιχειρείν, στην ανάπτυξη νέων πιο αποτελεσματικών και αξιόπιστων υπηρεσιών για τους πολίτες» σχολίασε ο κ. Παπαστεργίου από τους Δελφούς, αναφερόμενος στο έργο.
Πώς θα χρησιμοποιηθεί
Στον Δαίδαλο θα έχουν τη δυνατότητα να «τρέξουν» τα πειράματά τους και να κάνουν τις δοκιμές τους ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια αλλά και εταιρείες εντός και εκτός Ελλάδας σε τομείς όπως η φυσική, η βιολογία, η βιοϊατρική, η μετεωρολογία, σεισμολογία.
Ειδικότερα, στην ιατρική θα συνεισφέρει στην ανάπτυξη και τη στόχευση ιατρικών θεραπειών για τις ατομικές ανάγκες και καταστάσεις ασθενών με καρκίνο, καρδιαγγειακές ασθένειες ή Αλτσχάιμερ και σπάνιες γενετικές διαταραχές, ενώ θα συμβάλει στην κατανόηση της δημιουργίας και της εξέλιξης επιδημιών και ασθενειών (υπερυπολογιστές σαν αυτόν πρόσφατα χρησιμοποιήθηκαν στην αναζήτηση θεραπειών για την COVID-19 δοκιμάζοντας υποψήφια μόρια φαρμάκων και υπάρχοντα φάρμακα).
Σημαντικό ρόλο επίσης θα παίξει και στη μετεωρολογία, στην πρόβλεψη έντονων καιρικών συνθηκών, καθώς μπορεί να παρέχει ακριβείς προσομοιώσεις που προβλέπουν την εξέλιξη των καιρικών προτύπων, καθώς και το μέγεθος και τις διαδρομές των καταιγίδων και των πλημμυρών. Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα ενεργοποίησης συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για τη διάσωση ανθρώπων, ενώ θα μπορούν να περιοριστούν και οι ζημιές σε περιουσίες και δημόσιες υποδομές.
Την ευθύνη για την ανάπτυξη και λειτουργία του υπερυπολογιστή έχει το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ Α.Ε. – GRNET), φορέας του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Η ΕΔΥΤΕ έχει αναπτύξει και τον υφιστάμενο Εθνικό υπερυπολογιστή ARIS (Advanced Research Information System – υπερυπολογιστής από το 2015). Ο Δαίδαλος αναμένεται να έχει μεγαλύτερη υπολογιστική ισχύ κατά 60 φορές, από το υφιστάμενο σύστημα ARIS.