Δημόσιο: Ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων σε μόλις 211 από τους 5.000 φορείς
Σε ένα αμφιλεγόμενο και χαμηλής προστιθέμενης αξίας έργο πληροφορικής, εξελίχθηκε το περίφημο Κεντρικό Σύστημα Ηλεκτρονικής Διακίνησης Εγγράφων (ΚΣΗΔΕ) που υλοποιήθηκε διακομματικά από τις τελευταίες κυβερνήσεις. Το έργο παρόλο που κόστισε μέχρι τώρα πάνω από 25 εκατ. ευρώ και την υλοποίησή του ανέλαβαν οι μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου ο ΟΤΕ, η Byte και η Unisystems, μέχρι σήμερα έχει πενιχρά αποτελέσματα.
Η σύμβαση υλοποίησης, παρόλο που υπεγράφη λίγο πριν από τις εκλογές του Ιουλίου του 2019, μέχρι το τέλος Απριλίου έχει καταφέρει να διασυνδέσει μόλις 221 φορείς. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί μόλις στο 5% του συνόλου των φορέων του στενού, αλλά και του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Ο συνολικός αριθμός των φορέων Γενικής Κυβέρνησης ανέρχεται σε 4.500. Αν συμπεριληφθούν οι εποπτευόμενοι φορείς των ΟΤΑ και κάθε είδους σχολεία, νηπιαγωγεία κ.λπ., τότε ο αριθμός των φορέων ηλεκτρονικής τιμολόγησης -όπως διατηρείται στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών- πλησιάζει τις 5.000.
Η σύμβαση που υπεγράφη στις 19 Μαΐου 2019 μεταξύ του πρώην υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής Νίκου Παππά και του επικεφαλής του ΟΤΕ Μιχάλη Τσαμάζ, προβλέπει στα παραρτήματά της ότι το ΚΣΗΔΕ «καλείται να δώσει μια κεντρική λύση διασύνδεσης και διαλειτουργικότητας στην ηλεκτρονική ανταλλαγή εγγράφων σε όλους τους φορείς του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα». Βεβαίως η θεώρηση αυτή είναι εντελώς γενική, χωρίς να προσδιορίζεται ούτε οι φορείς, πόσω δεν μάλλον ο χρόνος διασύνδεσης τους στο ΚΣΗΔΕ. Περιγράφει μια συμβατική υποχρέωση γενικώς και αορίστως. Αξίζει να σημειωθεί ότι μεταξύ των 221 φορέων που είναι διασυνδεδεμένοι στο ΚΣΗΔΕ, δεν περιλαμβάνεται το σύνολο των φορέων κεντρικής κυβέρνησης. Ούτε καν το σύνολο των υπουργείων.
Μέχρι τις 22 Απριλίου που υπεγράφη η νέα σύμβαση συντήρησης του ΚΣΗΕΔΕ, μόνον 7 υπουργεία (Ανάπτυξης, Δικαιοσύνης, Εθνικής Άμυνας, Οικονομικών, Παιδείας, Πολιτισμού και Ψηφιακής Διακυβέρνησης) είχαν διασυνδεθεί σε αυτό. Αντίθετα, σχεδόν πέντε χρόνια μετά την υπογραφή της αρχικής σύμβασης ανάπτυξης του ΚΣΗΔΕ, δεν έχουν διασυνδεθεί 13 υπουργεία. Μεταξύ αυτών το Υγείας, το Προστασίας του Πολίτη, το Εσωτερικών, το Εξωτερικών, το Υποδομών κ.ά.
Αξίζει να σημειωθεί ακόμη, ότι οι περισσότεροι φορείς του ΚΣΗΔΕ σήμερα είναι τα… νηπιαγωγεία και τα δημοτικά σχολεία. Ωστόσο, θεωρείται μικρός ο όγκος των εγγράφων που διακινούν αυτοί οι χρήστες. Το χειρότερο, όπως αναφέρουν παράγοντες κοντά στο έργο, από τις 150.000 ψηφιακές υπογραφές που περιέλαβε η αρχική σύμβαση δημιουργίας του ΚΣΗΕΔΕ, οι οποίες θα αποδίδονταν σε δημοσίους υπαλλήλους, μέχρι σήμερα παραδόθηκαν λιγότερες από 80.000. Μάλιστα από τις 80.000 υπογραφές που διανεμήθηκαν, σε χρήση τελικά τέθηκαν περίπου 15.000. Και καθώς αυτές οι υπογραφές είχαν περιορισμένη χρονική διάρκεια τριών ετών, η δαπάνη για τις 135.000 ψηφιακές υπογραφές που είτε δεν παραδόθηκαν, είτε δεν χρησιμοποιήθηκαν έγιναν… αέρας.
Το σύστημα ΚΣΗΔΕ δεν δουλεύει ακόμη και εκεί που έχει εγκατασταθεί. Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, ενώ το τοπικό ΣΗΔΕ διακινεί περί τις 250.000 εγγράφων ετησίως, μόλις 4.000 έως 5.000 από αυτά περνούν μέσω ΚΣΗΔΕ -δηλαδή ανταλλάσσονται μεταξύ του υπ. Οικονομικών και άλλων υπουργείων η/και λοιπών φορέων δημόσιας διοίκησης.
Στο ερώτημα πώς επικοινωνούν σήμερα οι δημόσιοι φορείς, οι άνθρωποι που βρίσκονται κοντά στο έργο, είναι αποστομωτικοί: στη χειρότερη περίπτωση μέσω (παραδοσιακού) ταχυδρομείου και στην καλύτερη μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ωστόσο, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο δεν έχει κανενός είδους δυνατότητα παρακολούθησης ή και διαχείρισης των δημοσίων εγγράφων.
Σημειώνεται ότι πολύ σύντομα μετά την υπογραφή της αρχικής σύμβασης, λόγω κορονοϊού και με πρόσχημα τις άμεσες ανάγκες λειτουργίας του υπουργικού Συμβουλίου εν μέσω καραντίνας, υπεγράφη αμέσως η επέκταση της σύμβασης κατά 5 εκατ. ευρώ. Έτσι, η αρχική σύμβαση ύψους 18,5 εκατ. ευρώ (συμπ. ΦΠΑ) που υπεγράφη τον Μάιο του 2019, ανήλθε στα 24 εκατ. ευρώ. Την επέκταση της σύμβασης υπέγραψαν στις 28 Δεκεμβρίου 2021 ο τότε υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης και ο εκπρόσωπος του ΟΤΕ, Λυκούργος Αντωνόπουλος.
Οι συμβάσεις αυτές επεκτάθηκαν περαιτέρω με την υπογραφή νέας σύμβασης ύψους 2 εκατ. ευρώ πριν από λίγες ημέρες. Συγκεκριμένα, ο νέος υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου υπέγραψε στις 22 Απριλίου 2024 τη νέα σύμβαση ύψους 1,8 εκατ. ευρώ που αφορά σε υπηρεσίες συντήρησης του συστήματος ΚΣΗΔΕ από 1ης Ιανουαρίου 2024 έως 31 Δεκεμβρίου 2026. Σημειώνεται ότι το σύνολο του έργου πληρώθηκε από τον εθνικό κρατικό προϋπολογισμό και δεν αφορούσε κοινοτικούς πόρους.
Η σύμβαση υλοποίησης, παρόλο που υπεγράφη λίγο πριν από τις εκλογές του Ιουλίου του 2019, μέχρι το τέλος Απριλίου έχει καταφέρει να διασυνδέσει μόλις 221 φορείς. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί μόλις στο 5% του συνόλου των φορέων του στενού, αλλά και του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Ο συνολικός αριθμός των φορέων Γενικής Κυβέρνησης ανέρχεται σε 4.500. Αν συμπεριληφθούν οι εποπτευόμενοι φορείς των ΟΤΑ και κάθε είδους σχολεία, νηπιαγωγεία κ.λπ., τότε ο αριθμός των φορέων ηλεκτρονικής τιμολόγησης -όπως διατηρείται στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών- πλησιάζει τις 5.000.
Η σύμβαση που υπεγράφη στις 19 Μαΐου 2019 μεταξύ του πρώην υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής Νίκου Παππά και του επικεφαλής του ΟΤΕ Μιχάλη Τσαμάζ, προβλέπει στα παραρτήματά της ότι το ΚΣΗΔΕ «καλείται να δώσει μια κεντρική λύση διασύνδεσης και διαλειτουργικότητας στην ηλεκτρονική ανταλλαγή εγγράφων σε όλους τους φορείς του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα». Βεβαίως η θεώρηση αυτή είναι εντελώς γενική, χωρίς να προσδιορίζεται ούτε οι φορείς, πόσω δεν μάλλον ο χρόνος διασύνδεσης τους στο ΚΣΗΔΕ. Περιγράφει μια συμβατική υποχρέωση γενικώς και αορίστως. Αξίζει να σημειωθεί ότι μεταξύ των 221 φορέων που είναι διασυνδεδεμένοι στο ΚΣΗΔΕ, δεν περιλαμβάνεται το σύνολο των φορέων κεντρικής κυβέρνησης. Ούτε καν το σύνολο των υπουργείων.
Μέχρι τις 22 Απριλίου που υπεγράφη η νέα σύμβαση συντήρησης του ΚΣΗΕΔΕ, μόνον 7 υπουργεία (Ανάπτυξης, Δικαιοσύνης, Εθνικής Άμυνας, Οικονομικών, Παιδείας, Πολιτισμού και Ψηφιακής Διακυβέρνησης) είχαν διασυνδεθεί σε αυτό. Αντίθετα, σχεδόν πέντε χρόνια μετά την υπογραφή της αρχικής σύμβασης ανάπτυξης του ΚΣΗΔΕ, δεν έχουν διασυνδεθεί 13 υπουργεία. Μεταξύ αυτών το Υγείας, το Προστασίας του Πολίτη, το Εσωτερικών, το Εξωτερικών, το Υποδομών κ.ά.
Αξίζει να σημειωθεί ακόμη, ότι οι περισσότεροι φορείς του ΚΣΗΔΕ σήμερα είναι τα… νηπιαγωγεία και τα δημοτικά σχολεία. Ωστόσο, θεωρείται μικρός ο όγκος των εγγράφων που διακινούν αυτοί οι χρήστες. Το χειρότερο, όπως αναφέρουν παράγοντες κοντά στο έργο, από τις 150.000 ψηφιακές υπογραφές που περιέλαβε η αρχική σύμβαση δημιουργίας του ΚΣΗΕΔΕ, οι οποίες θα αποδίδονταν σε δημοσίους υπαλλήλους, μέχρι σήμερα παραδόθηκαν λιγότερες από 80.000. Μάλιστα από τις 80.000 υπογραφές που διανεμήθηκαν, σε χρήση τελικά τέθηκαν περίπου 15.000. Και καθώς αυτές οι υπογραφές είχαν περιορισμένη χρονική διάρκεια τριών ετών, η δαπάνη για τις 135.000 ψηφιακές υπογραφές που είτε δεν παραδόθηκαν, είτε δεν χρησιμοποιήθηκαν έγιναν… αέρας.
Το σύστημα ΚΣΗΔΕ δεν δουλεύει ακόμη και εκεί που έχει εγκατασταθεί. Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, ενώ το τοπικό ΣΗΔΕ διακινεί περί τις 250.000 εγγράφων ετησίως, μόλις 4.000 έως 5.000 από αυτά περνούν μέσω ΚΣΗΔΕ -δηλαδή ανταλλάσσονται μεταξύ του υπ. Οικονομικών και άλλων υπουργείων η/και λοιπών φορέων δημόσιας διοίκησης.
Στο ερώτημα πώς επικοινωνούν σήμερα οι δημόσιοι φορείς, οι άνθρωποι που βρίσκονται κοντά στο έργο, είναι αποστομωτικοί: στη χειρότερη περίπτωση μέσω (παραδοσιακού) ταχυδρομείου και στην καλύτερη μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ωστόσο, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο δεν έχει κανενός είδους δυνατότητα παρακολούθησης ή και διαχείρισης των δημοσίων εγγράφων.
Σημειώνεται ότι πολύ σύντομα μετά την υπογραφή της αρχικής σύμβασης, λόγω κορονοϊού και με πρόσχημα τις άμεσες ανάγκες λειτουργίας του υπουργικού Συμβουλίου εν μέσω καραντίνας, υπεγράφη αμέσως η επέκταση της σύμβασης κατά 5 εκατ. ευρώ. Έτσι, η αρχική σύμβαση ύψους 18,5 εκατ. ευρώ (συμπ. ΦΠΑ) που υπεγράφη τον Μάιο του 2019, ανήλθε στα 24 εκατ. ευρώ. Την επέκταση της σύμβασης υπέγραψαν στις 28 Δεκεμβρίου 2021 ο τότε υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης και ο εκπρόσωπος του ΟΤΕ, Λυκούργος Αντωνόπουλος.
Οι συμβάσεις αυτές επεκτάθηκαν περαιτέρω με την υπογραφή νέας σύμβασης ύψους 2 εκατ. ευρώ πριν από λίγες ημέρες. Συγκεκριμένα, ο νέος υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου υπέγραψε στις 22 Απριλίου 2024 τη νέα σύμβαση ύψους 1,8 εκατ. ευρώ που αφορά σε υπηρεσίες συντήρησης του συστήματος ΚΣΗΔΕ από 1ης Ιανουαρίου 2024 έως 31 Δεκεμβρίου 2026. Σημειώνεται ότι το σύνολο του έργου πληρώθηκε από τον εθνικό κρατικό προϋπολογισμό και δεν αφορούσε κοινοτικούς πόρους.
