Κατασκευές: Κύμα ανησυχίας για τις μεγάλες ελλείψεις προσωπικού
Σε σημαντικό «αγκάθι» για τον τομέα των κατασκευών έχει εξελιχθεί η έλλειψη προσωπικού, παρά την ανάκαμψη που σημειώνει ο κλάδος μετά τη δεκαετή οικονομική κρίση, κατά τη διάρκεια της οποία δεν υπήρχε ούτε ένα γερανός σ’ όλη τη χώρα. Σύμφωνα μάλιστα με την πρόσφατη έρευνα του ΙΟΒΕ, το κενό που υπάρχει σε εργαζομένους στις κατασκευές υπολογίζεται σε 50 με 55 χιλιάδες. Γεγονός που επηρεάζει την πορεία των μεγάλων έργων που βρίσκονται αυτήν τη στιγμή στα σκαριά σε όλη την Ελλάδα. Την ώρα που οι επαγγελματίες του κλάδου κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας ότι σύντομα η κατάσταση θα χειροτερέψει αν δεν παρθούν άμεσα μέτρα.
Για το θέμα αυτό μίλησε πρόσφατα, ο διευθύνων σύμβουλος της Dimand, Δημήτρης Ανδριόπουλος, τονίζοντας ότι η κατάσταση δεν πρόκειται να ομαλοποιηθεί άμεσα, καθώς ξεκινούν μεγάλα έργα, όπως το mega project του Ελληνικού. Το εν λόγω έργο, το οποίο μπαίνει στη φάση της πλήρης ανάπτυξης του, πρόκειται να απορροφήσει ακόμη περισσότερα εργατικά χέρια, με αποτέλεσμα από τη μία να μεγαλώσει το έλλειμα που υπάρχει και από την άλλη να καταγραφούν καθυστερήσεις στην υλοποίηση των υπόλοιπων έργων. Αναλυτικά, όπως πρόσθεσε: «Η έλλειψη αυτή έχει οδηγήσει και τα ημερομίσθια του προσωπικού από 44-50 ευρώ που ήταν πριν από λίγα χρόνια, να έχουν φτάσει τα 80 και 90 ευρώ. Υπάρχει ακόμη πρόβλημα όμως και με τους εργάτες του εξωτερικού, καθώς δεν υπάρχει και συνεννόηση με τους Έλληνες, λόγω γλώσσας».
Για το πως αντιμετωπίζει η Dimand τις εν λόγω δυσκολίες, ο κ. Ανδριόπουλος τόνισε το εξής: « Η λύση είναι η πρόληψη, καθώς έχουμε προσθέσει χρόνο στην ολοκλήρωση των έργων, παρά την επίπτωση που έχουμε στο κόστος. Έχουμε επίσης συνεννόηση μαζί με ποιοτικούς εργολάβους, που μας προτιμούν και μας διαλέγουν από άλλα έργα. Έχουμε ακόμη 20ετή τεχνογνωσία και κάνοντας έρευνα αγοράς υλικών παγκοσμίως, προσπαθούμε να κρατάμε το κόστος σε χαμηλά επίπεδα. Τέλος, έχουμε αποφασίσει ότι είναι προτιμότερο να περιορίζουμε το κέρδος, για να είμαστε συνεπείς, να μη ρίχνουμε την ποιότητά των έργων μας και τρίτον να φροντίζουμε τα ενοίκια που κλείνουμε με τους πελάτες μας να είναι ανταγωνιστικά σε σύγκριση με τους υπόλοιπους».
Στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση της Lamda Development, το θέμα έθιξε και ο Οδυσσέας Αθανασίου, τονίζοντας ότι η εταιρεία περιμένει να ξεπεραστούν τα εμπόδια της γραφειοκρατίας ώστε όλο και περισσότερο εργατικό δυναμικό εκτός Ευρώπης να μπορεί να εργαστεί στη χώρα μας. Ο ίδιος τόνισε ότι, μέχρι το 2010 την Ελλάδα τη χαρακτήριζε το πολύ υψηλό επίπεδο εργολάβων που είχε, το οποίο ωστόσο έφυγε στο εξωτερικό λόγω της οικονομικής κρίσης.
Προκειμένου λοιπόν να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα το οποίο παρουσιάζει ο εγχώριος κατασκευαστικός κλάδος, η Lamda προχώρησε στην απόφαση να συνεργαστεί και με ορισμένους ξένους ομίλου. Για παράδειγμα, η Bouygues -μαζί με την Intrakat- ανέλαβε την κατασκευή του Riviera Tower, ενώ σε ορισμένα έργα του Ελληνικού συμμετέχουν ορισμένες μικρότερες κατασκευαστικές εταιρείες (π.χ. η Εθνοκάτ, σε συνεργασία με την Άκτωρ, για το project “The Cove Residencies”).
Για δυσκολία στην εύρεση προσωπικού έκανε λόγο στο πλαίσιο του συνεδρίου «Riviera Summit» και η Ιωάννα Δρέττα, διευθύνουσα σύμβουλος της REDS, εταιρείας ακινήτων του ομίλου Ελλάκτωρ. Συγκεκριμένα, όπως σχολίασε η ίδια: «Αυτή τη στιγμή τα έργα που έχουν χρονικό ορίζοντα πενταετίας έχουν εγγυημένη χρηματοδότηση, αλλά υπάρχει μεγάλο θέμα στην υλοποίηση που σχετίζεται με τη δυσκολία εύρεσης προσωπικού. Είναι κάτι που απασχολεί όλους τους κλάδους και θέτει στο προσκήνιο μία πίεση διαφορετικού τύπου. Όλα τα κατασκευαστικά σχήματα έχουν εισέλθει σε επενδύσεις μέσω ΣΔΙΤ όλων των μορφών, συμπράττοντας με τον δημόσιο τομέα. Η μεγαλύτερη πρόκληση στον τομέα είναι το προσωπικό, έχοντας υπόψη ότι η χώρα μας παρουσιάζει στελέχη με υψηλή τεχνογνωσία και δεδομένου ότι οι εργαζόμενοι διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανταγωνιστικότητα των εταιρειών».
Το επίμαχο θέμα έχει σχολιάσει πολλές φορές και ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός. Ο ίδιος, επισήμανε ότι «την περίοδο 2017 – 2018 δεν βλέπαμε γερανό στην Ελλάδα, ενώ σήμερα βλέπουμε παντού γερανούς και αυτό σημαίνει ότι κλάδος πηγαίνει καλά. Ωστόσο, πρέπει να γίνει μια σημαντική προσπάθεια για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της γραφειοκρατίας, για να προχωρήσει ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός και να αντιμετωπιστεί το θέμα της έλλειψης του προσωπικού που ασχολείται με τις κατασκευές».
Τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τις εταιρείες που υλοποιούν τα μεγάλα κατασκευαστικά έργα σχολίασε πρόσφατα και η Τζωρτζίνα Μητσοτάκη, Tεχνική Διευθύντρια Ανάπτυξης Ακινήτων του Ομίλου Intrakat. Όπως υπογράμμισε ο κλάδος των κατασκευών έχει σημειώσει σημαντική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, ενώ οι προσδοκίες για τον μέλλον είναι μεγάλες λόγω του Ταμείου Ανάκαμψης, του ΕΣΠΑ και των ιδιωτικών επενδύσεων. Η ίδια ωστόσο έθιξε τη μεγάλη πληγή που υπάρχει σήμερα στην αγορά λόγω της αδυναμίας εύρεσης έμπειρου προσωπικού, τονίζοντας το εξής: «Έχουμε κάνει έκκληση για πολιτικές που θα διευκολύνουν την προσέλκυση εξειδικευμένου προσωπικού από τρίτες χώρες και βλέπουμε ότι έχουν δρομολογηθεί διακρατικές συμφωνίες προς τη σωστή κατεύθυνση, άρα σύντομα αναμένουμε να δούμε αποτελέσματα».
Η κ. Μητσοτάκη πρόσθεσε ότι «ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο τουριστικός τομέας για εμάς, ωστόσο είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι υπάρχει τεράστια έλλειψη σε χώρους φιλοξενίας προσωπικού κυρίως σε δημοφιλείς προορισμούς, όπως είναι η Μύκονος και η Σαντορίνη. Γι αυτό το λόγο η Intrakat πρόκειται να αναπτύξει σε 4 ιδιόκτητα οικόπεδα στη Μύκονο κατοικίες προσωπικού, 95 δωματίων και 256 κλινών».
Για το θέμα αυτό μίλησε πρόσφατα, ο διευθύνων σύμβουλος της Dimand, Δημήτρης Ανδριόπουλος, τονίζοντας ότι η κατάσταση δεν πρόκειται να ομαλοποιηθεί άμεσα, καθώς ξεκινούν μεγάλα έργα, όπως το mega project του Ελληνικού. Το εν λόγω έργο, το οποίο μπαίνει στη φάση της πλήρης ανάπτυξης του, πρόκειται να απορροφήσει ακόμη περισσότερα εργατικά χέρια, με αποτέλεσμα από τη μία να μεγαλώσει το έλλειμα που υπάρχει και από την άλλη να καταγραφούν καθυστερήσεις στην υλοποίηση των υπόλοιπων έργων. Αναλυτικά, όπως πρόσθεσε: «Η έλλειψη αυτή έχει οδηγήσει και τα ημερομίσθια του προσωπικού από 44-50 ευρώ που ήταν πριν από λίγα χρόνια, να έχουν φτάσει τα 80 και 90 ευρώ. Υπάρχει ακόμη πρόβλημα όμως και με τους εργάτες του εξωτερικού, καθώς δεν υπάρχει και συνεννόηση με τους Έλληνες, λόγω γλώσσας».
Για το πως αντιμετωπίζει η Dimand τις εν λόγω δυσκολίες, ο κ. Ανδριόπουλος τόνισε το εξής: « Η λύση είναι η πρόληψη, καθώς έχουμε προσθέσει χρόνο στην ολοκλήρωση των έργων, παρά την επίπτωση που έχουμε στο κόστος. Έχουμε επίσης συνεννόηση μαζί με ποιοτικούς εργολάβους, που μας προτιμούν και μας διαλέγουν από άλλα έργα. Έχουμε ακόμη 20ετή τεχνογνωσία και κάνοντας έρευνα αγοράς υλικών παγκοσμίως, προσπαθούμε να κρατάμε το κόστος σε χαμηλά επίπεδα. Τέλος, έχουμε αποφασίσει ότι είναι προτιμότερο να περιορίζουμε το κέρδος, για να είμαστε συνεπείς, να μη ρίχνουμε την ποιότητά των έργων μας και τρίτον να φροντίζουμε τα ενοίκια που κλείνουμε με τους πελάτες μας να είναι ανταγωνιστικά σε σύγκριση με τους υπόλοιπους».
Στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση της Lamda Development, το θέμα έθιξε και ο Οδυσσέας Αθανασίου, τονίζοντας ότι η εταιρεία περιμένει να ξεπεραστούν τα εμπόδια της γραφειοκρατίας ώστε όλο και περισσότερο εργατικό δυναμικό εκτός Ευρώπης να μπορεί να εργαστεί στη χώρα μας. Ο ίδιος τόνισε ότι, μέχρι το 2010 την Ελλάδα τη χαρακτήριζε το πολύ υψηλό επίπεδο εργολάβων που είχε, το οποίο ωστόσο έφυγε στο εξωτερικό λόγω της οικονομικής κρίσης.
Προκειμένου λοιπόν να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα το οποίο παρουσιάζει ο εγχώριος κατασκευαστικός κλάδος, η Lamda προχώρησε στην απόφαση να συνεργαστεί και με ορισμένους ξένους ομίλου. Για παράδειγμα, η Bouygues -μαζί με την Intrakat- ανέλαβε την κατασκευή του Riviera Tower, ενώ σε ορισμένα έργα του Ελληνικού συμμετέχουν ορισμένες μικρότερες κατασκευαστικές εταιρείες (π.χ. η Εθνοκάτ, σε συνεργασία με την Άκτωρ, για το project “The Cove Residencies”).
Για δυσκολία στην εύρεση προσωπικού έκανε λόγο στο πλαίσιο του συνεδρίου «Riviera Summit» και η Ιωάννα Δρέττα, διευθύνουσα σύμβουλος της REDS, εταιρείας ακινήτων του ομίλου Ελλάκτωρ. Συγκεκριμένα, όπως σχολίασε η ίδια: «Αυτή τη στιγμή τα έργα που έχουν χρονικό ορίζοντα πενταετίας έχουν εγγυημένη χρηματοδότηση, αλλά υπάρχει μεγάλο θέμα στην υλοποίηση που σχετίζεται με τη δυσκολία εύρεσης προσωπικού. Είναι κάτι που απασχολεί όλους τους κλάδους και θέτει στο προσκήνιο μία πίεση διαφορετικού τύπου. Όλα τα κατασκευαστικά σχήματα έχουν εισέλθει σε επενδύσεις μέσω ΣΔΙΤ όλων των μορφών, συμπράττοντας με τον δημόσιο τομέα. Η μεγαλύτερη πρόκληση στον τομέα είναι το προσωπικό, έχοντας υπόψη ότι η χώρα μας παρουσιάζει στελέχη με υψηλή τεχνογνωσία και δεδομένου ότι οι εργαζόμενοι διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανταγωνιστικότητα των εταιρειών».
Το επίμαχο θέμα έχει σχολιάσει πολλές φορές και ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός. Ο ίδιος, επισήμανε ότι «την περίοδο 2017 – 2018 δεν βλέπαμε γερανό στην Ελλάδα, ενώ σήμερα βλέπουμε παντού γερανούς και αυτό σημαίνει ότι κλάδος πηγαίνει καλά. Ωστόσο, πρέπει να γίνει μια σημαντική προσπάθεια για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της γραφειοκρατίας, για να προχωρήσει ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός και να αντιμετωπιστεί το θέμα της έλλειψης του προσωπικού που ασχολείται με τις κατασκευές».
Τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τις εταιρείες που υλοποιούν τα μεγάλα κατασκευαστικά έργα σχολίασε πρόσφατα και η Τζωρτζίνα Μητσοτάκη, Tεχνική Διευθύντρια Ανάπτυξης Ακινήτων του Ομίλου Intrakat. Όπως υπογράμμισε ο κλάδος των κατασκευών έχει σημειώσει σημαντική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, ενώ οι προσδοκίες για τον μέλλον είναι μεγάλες λόγω του Ταμείου Ανάκαμψης, του ΕΣΠΑ και των ιδιωτικών επενδύσεων. Η ίδια ωστόσο έθιξε τη μεγάλη πληγή που υπάρχει σήμερα στην αγορά λόγω της αδυναμίας εύρεσης έμπειρου προσωπικού, τονίζοντας το εξής: «Έχουμε κάνει έκκληση για πολιτικές που θα διευκολύνουν την προσέλκυση εξειδικευμένου προσωπικού από τρίτες χώρες και βλέπουμε ότι έχουν δρομολογηθεί διακρατικές συμφωνίες προς τη σωστή κατεύθυνση, άρα σύντομα αναμένουμε να δούμε αποτελέσματα».
Η κ. Μητσοτάκη πρόσθεσε ότι «ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο τουριστικός τομέας για εμάς, ωστόσο είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι υπάρχει τεράστια έλλειψη σε χώρους φιλοξενίας προσωπικού κυρίως σε δημοφιλείς προορισμούς, όπως είναι η Μύκονος και η Σαντορίνη. Γι αυτό το λόγο η Intrakat πρόκειται να αναπτύξει σε 4 ιδιόκτητα οικόπεδα στη Μύκονο κατοικίες προσωπικού, 95 δωματίων και 256 κλινών».
