Το σχέδιο για τη στέγαση των δημόσιων υπαλλήλων στα νησιά
Την αξιοποίηση των δομημένων ή των αδόμητων ακινήτων του Δημοσίου μέσω της στενής συνεργασίας τόσο με τους Δήμους όσο και με άλλους δημοσίους φορείς φαίνεται ότι είναι η λύση που προτείνει το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, ώστε να αντιμετωπιστεί άμεσα το μεγάλο πρόβλημα της έλλειψης προσιτής κατοικίας για τους δημοσίους υπαλλήλους σε τουριστικές ή ορεινές κυρίως περιοχές. Προς αυτήν την κατεύθυνση κινήθηκαν και τα υπόλοιπα νέα μέτρα, που εξειδικεύτηκαν χθες από το υπουργείο, καθώς στοχεύουν στην αύξηση της προσφοράς προσιτών κατοικιών μέσω του ανοίγματος των περίπου 700.000 κλειστών ακινήτων.
Σήμερα πάνω από 3.000 δημόσιοι υπάλληλοι, όπως γιατροί, στρατιωτικοί, δάσκαλοι σε συνολικά 31 νησιωτικές περιοχές δυσκολεύονται σημαντικά να βρουν προσιτή στέγη, καθώς το απόθεμα των διαθέσιμων κατοικιών είναι ελάχιστο και η ζήτηση μεγάλη. Τα περισσότερα προβλήματα μάλιστα εντοπίζονται στη Σαντορίνη και τη Μύκονο, ενώ λιγότερο εμφανές είναι το στεγαστικό πρόβλημα στην Κεφαλονιά και συγκεκριμένα στο Ληξούρι. Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με όσα δήλωσε κατά της διάρκεια της χθεσινής συνέντευξης τύπου η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, «ήδη σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση το υπουργείο προχωράει στον εντοπισμό δημοτικών και κρατικών κτιρίων προκειμένου να ανακαινιστούν και να διατεθούν για τη φιλοξενία δασκάλων, γιατρών, κα. Έχουμε ήδη συγκεντρώσει και καταγράψει σε συνεργασία με ΕΕΤΑΑ ακίνητα σε δήμους και περιφέρειες με έντονο στεγαστικό έλλειμα (πχ ορεινές, ημιορεινές, παραμεθόριες και νησιωτικές)».
Η δυνατότητα σύμπραξης με την τοπική αυτοδιοίκηση φαίνεται ότι αποτελεί το βασικό όπλο στην φαρέτρα του υπουργείου, καθώς ήδη όπως ανακοίνωσε η κ. Ζαχαράκη βρίσκεται σε επικοινωνία για το εν λόγω ζήτημα με πολλούς δήμους, ώστε οι γιατροί, οι εκπαιδευτικοί, οι αστυνομικοί να έχουν περισσότερες επιλογές. Μάλιστα, όπως αποκάλυψε σύντομα και η Ίος θα αποκτήσει προσιτές κατοικίες για τους δημόσιους υπαλλήλους που μετακομίζουν στο νησί, καθώς ο δήμος ανακαινίζει δημοτικά διαμερίσματα και καταστήματα που έχει στην κατοχή του με σκοπό να τα διαθέσει για αυτόν τον σκοπό. Παράλληλα, ένας ακόμη μέτρο για να μειωθεί το εν λόγω πρόβλημα είναι ότι θα πραγματοποιηθούν συνέργειες με δημόσιους φορείς που έχουν μεγάλη ακίνητη περιουσία όπως είναι η ΕΤΑΔ και το ΤΑΙΠΕΔ.
Στην προσπάθεια αυτή συμμετέχουν ωστόσο και τα ακίνητα του ΥΚΟΙΣΟ, καθώς υπενθυμίζεται ότι σε συνεργασία µε το Υπουργείο Νησιωτικής Πολιτικής και Ναυτιλίας το υπουργείο ανέλαβε τη πρωτοβουλία, ώστε να δώσει μόνιμη λύση στο πρόβλημα στέγασης των γυναικών και ανδρών του Λιμενικού στο Καστελόριζο. Συγκεκριμένα, του υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας παρέδωσε ένα για την ανέγερση οικισμών που θα φιλοξενούν τις γυναίκες και τους άνδρες που υπηρετούν στο Καστελόριζο. Ήδη, το υπουργείο προχώρησε στην απογραφή, ψηφιοποίηση και αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας. Από αυτήν τη διαδικασία προέκυψαν τουλάχιστον 1.600 ακινήτων, τα οποία θα διατεθούν για τις στεγαστικές ανάγκες των πολιτών.
Πώς θα ανοίξουν τα κλειστά σπίτια
«Κλειδί» στη αύξηση του οικιστικού αποθέματος αποτελεί η τριετής φοροαπαλλαγή για τα ακίνητα που θα επιστρέψουν στην αγορά ή θα φύγουν από τη βραχυχρόνια μίσθωση αλλά και το νέο πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου».
Στο νέο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, που ανακοίνωσε ο Νίκος Παπαθανάσης, προβλέπεται χαμηλότοκο δάνειο έως 25.000 ευρώ με διάρκεια από 3 έως 7 χρόνια. Ειδικότερα, στο πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου», το 75% των πόρων προέρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και το 25% από τραπεζικά κονδύλια. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια, με το πρόγραμμα να είναι ανοιχτό σε όλα τα φυσικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες κατοικίας (κύριας και δευτερεύουσας). Όπως είπε, θα ωφελήσει έως 20.000 δικαιούχους, με 100% επιδότηση επιτοκίου για όλους. Σημειώνεται ότι μετά την ολοκλήρωση της ανακαίνισης δεν υπάρχει κανένας περιορισμός για το πώς ο ιδιοκτήτης θα αξιοποιήσει στη συνέχεια είτε την πρώτη κατοικία, είτε τη δεύτερη (εξοχικό).
Ακόμη, το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω» γίνεται ελκυστικότερο για τους ιδιοκτήτες κενών ακινήτων, καθώς στόχος είναι η επιδότηση επισκευής ή ανακαίνισης 12.500 κατοικιών έως 100 τετραγωνικών, οι οποίες έχουν μείνει κενές την τελευταία τριετία.
Συγκεκριμένα αυξάνεται το όριο των δαπανών που μπορούν να κάνουν οι ιδιοκτήτες προκειμένου να πάρουν την επιδότηση και ανεβαίνει στις 13. 330 ευρώ από 10.000 ευρώ. Βεβαίως αυξάνεται και η επιδότηση έως 8.000 ευρώ από τις 4.000 ευρώ στο προηγούμενο πρόγραμμα, ενώ το ποσοστό της επιδότησης είναι στο 60% από 40% πριν. Οι προϋποθέσεις είναι το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα να είναι έως 40.000 ευρώ και η ακίνητη περιουσία του ιδιοκτήτη της κενής κατοικίας να είναι έως 300.000 ευρώ.
Να ελευθερώσει σπίτια που νοικιάζονται και να στρέψει τους πολίτες προς την αγορά κατοικίας στοχεύει και το Σπίτι μου 2. Το νέο πρόγραμμα θα ανοίξει τον Ιανουάριο του 2025 και αφορά σε 20.000 δικαιούχους, αν και οι προσδοκίες του οικονομικού επιτελείου είναι πως η ζήτηση θα είναι ακόμα μεγαλύτερη. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα Σπίτι μου 2 για την αγορά πρώτης κατοικίας, θα δίνει κατά 50% άτοκο δάνειο με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, και κατά 50% έντοκο δάνειο από τράπεζα, ενώ το επιτόκιο θα είναι μεσοσταθμικά χαμηλό, με τις εκτιμήσεις των αρμοδίων να κάνουν λόγο για κάτω του 2%, αν και αναμένονται και οι προτάσεις των τραπεζών. Το ποσό του δανείου θα ανέρχεται έως και στα 190.000 ευρώ και έως το 90% του συμβολαίου. Η διάρκεια δανείου θα ανέρχεται από 3 έως 30 έτη.
Τέλος, μεγάλη πρόκληση για την κυβέρνηση αποτελεί η Κοινωνικη Αντιπαροχή, πρόκειται για ένα μέτρο που αφορά στην ανέγερση κατοικιών σε ακίνητα του δημοσίου μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών και με δαπάνες των αναδόχου και εκμίσθωση διαμερισμάτων. Μέσω του προγράμματος του θα αξιοποιηθεί το δημόσιο αποθεματικό κατοικιών. Έχει γίνει προκαταρκτική επιλογή 15 οικοπέδων ιδιοκτησίας ΔΥΠΑ τα οποία είναι ώριμα προς αξιοποίηση. Οι δικαιούχοι μισθωτές θα επιλέγονται με βάση προκαθορισμένα αντικειμενικά κοινωνικά κριτήρια ενώ θα επιτρέπεται και υπογραφή συμβάσεων μίσθωσης με δικαίωμα προαίρεσης για την εξαγορά τους από δικαιούχους (rent to own).
Σήμερα πάνω από 3.000 δημόσιοι υπάλληλοι, όπως γιατροί, στρατιωτικοί, δάσκαλοι σε συνολικά 31 νησιωτικές περιοχές δυσκολεύονται σημαντικά να βρουν προσιτή στέγη, καθώς το απόθεμα των διαθέσιμων κατοικιών είναι ελάχιστο και η ζήτηση μεγάλη. Τα περισσότερα προβλήματα μάλιστα εντοπίζονται στη Σαντορίνη και τη Μύκονο, ενώ λιγότερο εμφανές είναι το στεγαστικό πρόβλημα στην Κεφαλονιά και συγκεκριμένα στο Ληξούρι. Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με όσα δήλωσε κατά της διάρκεια της χθεσινής συνέντευξης τύπου η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, «ήδη σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση το υπουργείο προχωράει στον εντοπισμό δημοτικών και κρατικών κτιρίων προκειμένου να ανακαινιστούν και να διατεθούν για τη φιλοξενία δασκάλων, γιατρών, κα. Έχουμε ήδη συγκεντρώσει και καταγράψει σε συνεργασία με ΕΕΤΑΑ ακίνητα σε δήμους και περιφέρειες με έντονο στεγαστικό έλλειμα (πχ ορεινές, ημιορεινές, παραμεθόριες και νησιωτικές)».
Η δυνατότητα σύμπραξης με την τοπική αυτοδιοίκηση φαίνεται ότι αποτελεί το βασικό όπλο στην φαρέτρα του υπουργείου, καθώς ήδη όπως ανακοίνωσε η κ. Ζαχαράκη βρίσκεται σε επικοινωνία για το εν λόγω ζήτημα με πολλούς δήμους, ώστε οι γιατροί, οι εκπαιδευτικοί, οι αστυνομικοί να έχουν περισσότερες επιλογές. Μάλιστα, όπως αποκάλυψε σύντομα και η Ίος θα αποκτήσει προσιτές κατοικίες για τους δημόσιους υπαλλήλους που μετακομίζουν στο νησί, καθώς ο δήμος ανακαινίζει δημοτικά διαμερίσματα και καταστήματα που έχει στην κατοχή του με σκοπό να τα διαθέσει για αυτόν τον σκοπό. Παράλληλα, ένας ακόμη μέτρο για να μειωθεί το εν λόγω πρόβλημα είναι ότι θα πραγματοποιηθούν συνέργειες με δημόσιους φορείς που έχουν μεγάλη ακίνητη περιουσία όπως είναι η ΕΤΑΔ και το ΤΑΙΠΕΔ.
Στην προσπάθεια αυτή συμμετέχουν ωστόσο και τα ακίνητα του ΥΚΟΙΣΟ, καθώς υπενθυμίζεται ότι σε συνεργασία µε το Υπουργείο Νησιωτικής Πολιτικής και Ναυτιλίας το υπουργείο ανέλαβε τη πρωτοβουλία, ώστε να δώσει μόνιμη λύση στο πρόβλημα στέγασης των γυναικών και ανδρών του Λιμενικού στο Καστελόριζο. Συγκεκριμένα, του υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας παρέδωσε ένα για την ανέγερση οικισμών που θα φιλοξενούν τις γυναίκες και τους άνδρες που υπηρετούν στο Καστελόριζο. Ήδη, το υπουργείο προχώρησε στην απογραφή, ψηφιοποίηση και αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας. Από αυτήν τη διαδικασία προέκυψαν τουλάχιστον 1.600 ακινήτων, τα οποία θα διατεθούν για τις στεγαστικές ανάγκες των πολιτών.
Πώς θα ανοίξουν τα κλειστά σπίτια
«Κλειδί» στη αύξηση του οικιστικού αποθέματος αποτελεί η τριετής φοροαπαλλαγή για τα ακίνητα που θα επιστρέψουν στην αγορά ή θα φύγουν από τη βραχυχρόνια μίσθωση αλλά και το νέο πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου».
Στο νέο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, που ανακοίνωσε ο Νίκος Παπαθανάσης, προβλέπεται χαμηλότοκο δάνειο έως 25.000 ευρώ με διάρκεια από 3 έως 7 χρόνια. Ειδικότερα, στο πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου», το 75% των πόρων προέρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και το 25% από τραπεζικά κονδύλια. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια, με το πρόγραμμα να είναι ανοιχτό σε όλα τα φυσικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες κατοικίας (κύριας και δευτερεύουσας). Όπως είπε, θα ωφελήσει έως 20.000 δικαιούχους, με 100% επιδότηση επιτοκίου για όλους. Σημειώνεται ότι μετά την ολοκλήρωση της ανακαίνισης δεν υπάρχει κανένας περιορισμός για το πώς ο ιδιοκτήτης θα αξιοποιήσει στη συνέχεια είτε την πρώτη κατοικία, είτε τη δεύτερη (εξοχικό).
Ακόμη, το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω» γίνεται ελκυστικότερο για τους ιδιοκτήτες κενών ακινήτων, καθώς στόχος είναι η επιδότηση επισκευής ή ανακαίνισης 12.500 κατοικιών έως 100 τετραγωνικών, οι οποίες έχουν μείνει κενές την τελευταία τριετία.
Συγκεκριμένα αυξάνεται το όριο των δαπανών που μπορούν να κάνουν οι ιδιοκτήτες προκειμένου να πάρουν την επιδότηση και ανεβαίνει στις 13. 330 ευρώ από 10.000 ευρώ. Βεβαίως αυξάνεται και η επιδότηση έως 8.000 ευρώ από τις 4.000 ευρώ στο προηγούμενο πρόγραμμα, ενώ το ποσοστό της επιδότησης είναι στο 60% από 40% πριν. Οι προϋποθέσεις είναι το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα να είναι έως 40.000 ευρώ και η ακίνητη περιουσία του ιδιοκτήτη της κενής κατοικίας να είναι έως 300.000 ευρώ.
Να ελευθερώσει σπίτια που νοικιάζονται και να στρέψει τους πολίτες προς την αγορά κατοικίας στοχεύει και το Σπίτι μου 2. Το νέο πρόγραμμα θα ανοίξει τον Ιανουάριο του 2025 και αφορά σε 20.000 δικαιούχους, αν και οι προσδοκίες του οικονομικού επιτελείου είναι πως η ζήτηση θα είναι ακόμα μεγαλύτερη. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα Σπίτι μου 2 για την αγορά πρώτης κατοικίας, θα δίνει κατά 50% άτοκο δάνειο με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, και κατά 50% έντοκο δάνειο από τράπεζα, ενώ το επιτόκιο θα είναι μεσοσταθμικά χαμηλό, με τις εκτιμήσεις των αρμοδίων να κάνουν λόγο για κάτω του 2%, αν και αναμένονται και οι προτάσεις των τραπεζών. Το ποσό του δανείου θα ανέρχεται έως και στα 190.000 ευρώ και έως το 90% του συμβολαίου. Η διάρκεια δανείου θα ανέρχεται από 3 έως 30 έτη.
Τέλος, μεγάλη πρόκληση για την κυβέρνηση αποτελεί η Κοινωνικη Αντιπαροχή, πρόκειται για ένα μέτρο που αφορά στην ανέγερση κατοικιών σε ακίνητα του δημοσίου μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών και με δαπάνες των αναδόχου και εκμίσθωση διαμερισμάτων. Μέσω του προγράμματος του θα αξιοποιηθεί το δημόσιο αποθεματικό κατοικιών. Έχει γίνει προκαταρκτική επιλογή 15 οικοπέδων ιδιοκτησίας ΔΥΠΑ τα οποία είναι ώριμα προς αξιοποίηση. Οι δικαιούχοι μισθωτές θα επιλέγονται με βάση προκαθορισμένα αντικειμενικά κοινωνικά κριτήρια ενώ θα επιτρέπεται και υπογραφή συμβάσεων μίσθωσης με δικαίωμα προαίρεσης για την εξαγορά τους από δικαιούχους (rent to own).
