Με τη ho.re.ca να πριμοδοτεί τους τζίρους των σούπερ μάρκετ οι καλοκαιρινοί μήνες πρόσθεσαν συνολικά περίπου 4 δισ. αξία στην αγορά του οργανωμένου λιανεμπορίου, με τις τιμές να υποχωρούν σε απορρυπαντικά και προϊόντα προσωπικής φροντίδας και να αυξάνονται στα τρόφιμα, εξού και η καμπάνια για μειώσεις τιμών σε βασικά αγαθά που εγκαινιάζουν τα σούπερ μάρκετ σε συνέχεια σχετικής πρόσκλησης της ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης.


Είναι ενδεικτικό ότι στο τέλος Απριλίου, λίγο πριν αρχίσει η τουριστική σεζόν, η αξία της αγοράς ταχυκίνητων προϊόντων ήταν στα 3,7 δισ. ευρώ και στο τέλος Αυγούστου έφτανε τα 7,8 δισ. ευρώ. Σε ετήσια βάση η αγορά των σούπερ μάρκετ εμφανίζει ανάπτυξη 3,2% στο οκτάμηνο, με σταθερή αύξηση του όγκου των πωλούμενων προϊόντων κατά 4,7% τον Ιούνιο, 3,2% τον Ιούλιο και 6,1% τον Αύγουστο.


Οι τάσεις στα τρόφιμα και η δυναμική των προσφορών στα σούπερ μάρκετ
Ειδικότερα, στοιχεία της Circana δείχνουν ότι ο κύκλος εργασιών των σούπερ μάρκετ αυξήθηκε κατά 3,2% ή 230 εκατ. ευρώ στο οκτάμηνο Ιανουάριος – Αύγουστος 2024, στα 7,776 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω της αύξησης που παρατηρήθηκε στα τρόφιμα κατά 223 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για την κατηγορία όπου η ιδιωτική ετικέτα διεισδύει με μεγαλύτερη ταχύτητα, ενώ οι τιμές συνεχίζουν να αυξάνονται κατά 0,7% ανά μονάδα προϊόντος (τον Ιούλιο η αύξηση ήταν 0,8%), αντίθετα με τις άλλες δύο μεγάλες κατηγορίες, προϊόντα προσωπικής περιποίησης και απορρυπαντικά, όπου οι τιμές συνεχίζουν να μειώνονται κατά 3,5% και 2% αντίστοιχα (τον Ιούλιο η μείωση ήταν 3,3% και 1,9% αντίστοιχα).

Σημειώνεται πάντως ότι οι δύο τελευταίες είναι οι κατηγορίες με τις μεγαλύτερες προσφορές. Τα στοιχεία στο οκτάμηνο δείχνουν ότι ένα στα τέσσερα προϊόντα (25,8%) πωλούνται στα σούπερ μάρκετ υπό καθεστώς προωθητικών ενεργειών. Αυτό το ποσοστό στα τρόφιμα είναι 25,4% και αυξάνεται πιο αργά από ότι στις άλλες δύο μεγάλες κατηγορίες, τα είδη προσωπικής φροντίδας, με 29,7% και τα απορρυπαντικά και είδη για τη φροντίδα του σπιτιού, με 27,1%.


Πού εντοπίζονται ανατιμήσεις στο ράφι
Επίσης, η αγορά στο σύνολό της εμφανίζει αποκλιμάκωση των τιμών, έστω οριακή (-0,1%) κυρίως όμως λόγω της πτώσης τιμών στις κατηγορίες προσωπικής φροντίδας, κατά 3,5% και στα απορρυπαντικά κατά 2%. Στα τρόφιμα παρατηρείται αύξηση, αν και περιορισμένη, της τάξης του 0,7%. Σημειώνεται ότι στα τρόφιμα η αξία της αγοράς σημειώνει αύξηση 4% στο οκτάμηνο, με αύξηση 3,3% με όρους όγκου. Στα είδη προσωπικής φροντίδας που οι πωλήσεις είναι σταθερές σε αξία οι όγκοι πωλήσεων αυξήθηκαν στο ίδιο διάστημα κατά 3,7%, ενώ στα απορρυπαντικά σημειώνεται αύξηση πωλήσεων σε αξία κατά 0,3% και σε όγκο 2,4%.

Παρατηρώντας κάποιες υποκατηγορίες προϊόντων διαπιστώνεται ότι η μεγαλύτερη αύξηση πωλήσεων σημειώνεται σε μη αλκοολούχα (7,8%) και αλκοολούχα ποτά (6,9%), στα κατεψυγμένα (5,3%) και στα γαλακτοκομικά (3,8%), ενώ αξιοσημείωτη αύξηση (4,8%) σημειώνεται στα προϊόντα προσωπικής φροντίδας και ομορφιάς. Χαμηλότερη είναι η αύξηση τζίρου για συσκευασμένα τρόφιμα (1,2%), ενώ πτώση πωλήσεων σημειώνουν τα καθαριστικά σώματος και κάποιες κατηγορίες οικιακής φροντίδας. Πάντως όλες αυτές οι κατηγορίες εμφανίζουν αύξηση πωλήσεων σε όγκο και ειδικά τα αλκοολούχα ποτά (7,8%) και τα γαλακτοκομικά (7,2%).


Ενισχύεται η ιδιωτική ετικέτα στα τρόφιμα
Αξίζει δε να σημειωθεί η έντονη αύξηση των πωλήσεων προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (private label-PL). Τα στοιχεία της Circana δείχνουν ότι το μερίδιό τους στο οκτάμηνο του 2024 αυξήθηκε κατά 5,4% για να διαμορφωθεί σε 26,7%, με τα branded προϊόντα να αναπτύσσονται με ρυθμό 2,4% με μερίδιο 73,3%. Στα τρόφιμα, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας ενίσχυσαν τη θέση τους, με μερίδιο 27,4% από 26,5% στο ίδιο διάστημα του 2023. Αντίθετα, μειώθηκε σημαντικά το μερίδιο του PL σε προϊόντα προσωπικής φροντίδας, σε 19,9% από 21,1% αντίστοιχα και σε απορρυπαντικά και καθαριστικά για το σπίτι, σε 25,9% από 26,1% αντίστοιχα.

Τα μερίδια στα σημεία πώλησης
Τα στοιχεία δείχνουν ότι μεγάλωσε κατά τι η πίτα και μειώθηκε το μερίδιο των σούπερ μάρκετ στα μεγάλα αστικά κέντρα, κυρίως στην Αττική και λιγότερο στη συμπρωτεύουσα ενώ αυξήθηκε ο ρυθμός ανάπτυξης των μίνι μάρκετ, περισσότερο από αυτόν στα hypermarket, ως αποτέλεσμα της μετατόπισης της ζήτησης τους θερινούς μήνες στα μικρά σημεία πώλησης, σε νησιά και παραθεριστικές περιοχές. Είναι ενδεικτικό ότι τα καταστήματα μέχρι 400 τ.μ., με μερίδιο 11,9% στην πίτα της αγοράς, αναπτύσσονται με ρυθμό 6%, τα μίνι μάρκετ 400-1000 τ.μ., με μερίδιο 33,2% εμφανίζουν ρυθμό ανάπτυξης πωλήσεων 3,1% ελέγχοντας το μεγαλύτερο μερίδιο, 43,5%, ενώ τα hypermarket, με επιφάνεια πάνω από 2.500 τ.μ., με μερίδιο 11,5%, εμφανίζουν ανάπτυξη πωλήσεων 4,1%.

Ενδεικτικό είναι επίσης ότι τα σούπερ μάρκετ στην Κρήτη χάρη στην ώθηση που έλαβαν στην κορύφωση της τουριστικής περιόδου, τον Αύγουστο, εμφανίζουν ανάπτυξη πωλήσεων 5,6% με μερίδιο 8% στον συνολικό τζίρο του οργανωμένου λιανεμπορίου, δηλαδή μία ποσοστιαία μονάδα κάτω από την Πελοπόννησο, με μερίδιο 9% και ανάπτυξη 3,6%. Η Βόρεια Ελλάδα, πλην της Θεσσαλονίκης, εμφανίζει επίσης δυναμική, με ανάπτυξη 5,1% και μερίδιο στις πωλήσεις της αγοράς 12,8%. Τα σούπερ μάρκετ της συμπρωτεύουσας ελέγχουν μερίδιο 10,6% στην αγορά και αναπτύσσονται με ρυθμό 3,1%. Στην Κεντρική Ελλάδα, με μερίδιο 13,9%, καταγράφεται αύξηση πωλήσεων 3%, ενώ την πρωτοκαθεδρία διατηρεί η Αττική με μερίδιο 45,7% και ανάπτυξη 2,3%.