Παρόλο που ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωνε με αυτοπεποίθηση τον Μάρτιο πως «οι δασμοί είναι εύκολοι», η πραγματικότητα τον διέψευσε. Τόσο ο ίδιος όσο και η κυβέρνησή του, αλλά και η διεθνής κοινότητα, διαπίστωσαν ότι οι δασμολογικές πολιτικές δεν είναι ούτε απλές ούτε ανεξίτηλα αποτελεσματικές.

Όπως επισημαίνει ο Guardian σε πρόσφατη ανάλυσή του, το αρχικό σχέδιο του Τραμπ ήταν απλό. Nα επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές για να ενισχύσει τα δημόσια έσοδα, να μειώσει τους φόρους στους Αμερικανούς και να προσελκύσει επενδύσεις στον βιομηχανικό πυρήνα των ΗΠΑ, δημιουργώντας εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας.

Ωστόσο, η φιλόδοξη αυτή προσπάθεια αναδιάρθρωσης της παγκόσμιας οικονομίας αποδείχθηκε εξαιρετικά περίπλοκη, ειδικά τους τελευταίους τέσσερις μήνες. Παρά τη ρητορική πυγμής, οι απειλές συνοδεύτηκαν από καθυστερήσεις, εξαιρέσεις και τελικά υπαναχωρήσεις, ακόμη και σε «καθολικούς» δασμούς που ανακοινώθηκαν με στόμφο αλλά ανεστάλησαν μέσα σε λίγα 24ωρα.

Ο Τραμπ, με την επιστροφή του στο Οβάλ Γραφείο τον Ιανουάριο, φάνηκε αποφασισμένος να αγνοήσει τις προηγούμενες προειδοποιήσεις. Από νωρίς είχε δεσμευτεί για αυξήσεις δασμών απέναντι στους βασικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ και για έναν εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως. Ακολούθησαν μαζικές επιβολές δασμών σε δεκάδες χώρες.

Ωστόσο, σχεδόν κάθε μία από αυτές τις επιθετικές κινήσεις κατέληξε σε μερική ή και πλήρη υποχώρηση, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τη σχεδόν ολική άρση των δασμών για Καναδά και Μεξικό, τη μείωση πολλών επιμέρους δασμών στο 10% και τη ριζική αναδίπλωση από τον αρχικό δασμό 145% στα κινεζικά προϊόντα.


Guardian: Οι συνέπειες στον πραγματικό κόσμο δεν συνάδουν με το αφήγημα του Τραμπ

Όχι ότι άλλαξε γνώμη ο Τραμπ αναφορικά με τους δασμούς, αλλά ο πανικός που αυτοί πυροδότησαν στις αγορές ώθησε την κυβέρνησή του να υποχωρήσει, μολονότι αρχικά εμφανιζόταν αμετάπειστη. Και οι προειδοποιήσεις ότι οι ψηφοφόροι που τον επανέφεραν στην εξουσία θα επωμίζονταν το κύριο βάρος των δασμών του ώθησαν τον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο, αφού αρχικά υποβάθμισε τους κινδύνους, να κάνει δεύτερες σκέψεις.

Οι συνέπειες στον πραγματικό κόσμο, που δεν συνάδουν με το αφήγημα του Τραμπ, έχουν φρενάρει μέχρι στιγμής την οικονομική του ατζέντα, και μια νέα εξέλιξη την περασμένη Τετάρτη απείλησε να εκτροχιάσει τον πυρήνα του σχεδίου του, όταν αμερικανικό δικαστήριο ειδικευμένο σε ζητήματα διεθνούς εμπορίου αναίρεσε την εφαρμογή των «ανταποδοτικών» τελωνειακών δασμών κατ’ ελάχιστον 10% που ήθελε ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, κρίνοντας ότι μόνο το Κογκρέσο έχει τη δυνατότητα να παίρνει αποφάσεις για τη λήψη τέτοιων μέτρων.

Δεν πέρασαν καν 24 ώρες όταν εφετείο επανέφερε προσωρινά σε ισχύ τους δασμούς του Τραμπ, αλλά αναμφίβολα η πρωτοβάθμια απόφαση ήταν μια σημαντική οπισθοδρόμηση για τα σχέδιά του.

«Ό,τι κι αν συμβεί με την υπόθεση αυτή στη συνέχεια, είναι απίθανο να αναγκάσει τον Τραμπ να αλλάξει θεμελιωδώς την οικονομική του ατζέντα, καθώς η απόφαση του Δικαστηρίου Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ δεν αφορούσε στο κατά πόσον έπρεπε ο Τραμπ να εξαπολύσει επιθέσεις με δασμούς, αλλά στο πώς.

«Παρά τις δεσμεύσεις του Τραμπ, οι περισσότεροι Αμερικανοί δεν έχουν γίνει “ζάπλουτοι” χάρη στα δασμολογικά μέτρα του, ούτε γέμισαν οι δασμοί τα ταμεία του κράτους με τρισ. δολάρια ή δημιούργησαν εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Στα μάτια του, ωστόσο, παραμένουν “όμορφοι”», σχολιάζει ο Guardian.

«Μην προβλέπετε ότι αυτό θα είναι το σημείο στο οποίο θα καταλήξουμε», δήλωσε η Γκρέτα Πάις, πρώην γενική σύμβουλος στο Γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ επί Τζο Μπάιντεν. «Θα υπάρξουν πολλά σκαμπανεβάσματα πριν φτάσουμε στο σημείο που θα είναι η τελική βάση για τους δασμούς υπό αυτήν την κυβέρνηση».