Του Δημήτρη Κοτταρίδη – Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ


Τεταμένο αναμένεται να παραμείνει το πολιτικό κλίμα τους επόμενους μήνες, με την τρόικα να διεκδικεί ρόλο ρυθμιστή, ασκώντας πιέσεις ακόμα και για συνάντηση Σαμαρά-Τσίπρα, καθώς οι εκπρόσωποί της εμφανίζονται αποφασισμένοι να τεστάρουν τις αντοχές της κυβέρνησης και της αξιωματικής αντιπολίτευσης στον μέγιστο βαθμό, μετά και τη διαπίστωση από μέρους τους ότι είναι πιθανό το ενδεχόμενο της μονομερούς κίνησης από την πλευρά της Αθήνας.
Χαρακτηριστικό είναι πως το τελευταίο διάστημα διακινούνται πληροφορίες περί απαίτησης προς τον Αλέξη Τσίπρα να υπογράψει τη συμφωνία για την «επόμενη μέρα». Με την κίνηση αυτή δεν διαφωνούν κορυφαία κομματικά και κυβερνητικά στελέχη, καθώς θεωρούν πως έχει έρθει η ώρα να αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους. Μάλιστα, εκτιμούν πως η βέβαιη άρνηση του κ. Τσίπρα στην παρούσα φάση θα προκαλέσει νέο χάος στις αγορές και στο χρηματιστήριο, στέλνοντας σαφή και πολλαπλά μηνύματα προς την ελληνική κοινωνία. «Ισως τελικά έτσι να καταλάβουν οι πολίτες τι τους περιμένει την επόμενη μέρα», έλεγε χαρακτηριστικά στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού.

Διακινούνται πληροφορίες περί απαίτησης προς τον Αλέξη Τσίπρα να υπογράψει τη συμφωνία για την «επόμενη μέρα»

ΕΞΕΛΙΞΗ

Αυτό, ωστόσο, που έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό στην κυβέρνηση είναι το γεγονός ότι η τρόικα ασκεί πιέσεις για συνάντηση Σαμαρά-Τσίπρα, προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη υλοποίηση της νέας συμφωνίας που αναμένεται μεταξύ της κυβέρνησης και των δανειστών. Συνεργάτες του πρωθυπουργού θεωρούν πως μια τέτοια κίνηση μπορεί να επιβάρυνε περαιτέρω το πολιτικό κλίμα, ιδιαίτερα αν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κρατήσει την αναμενόμενα αρνητική στάση. «Θα ήταν μια κίνηση υψηλού πολιτικού ρίσκου, που θα ενίσχυε ακόμα περισσότερο τον κ. Τσίπρα και τη στρατηγική του, οπότε όποιοι σκέφτονται ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα πρέπει να το ξανασκεφθούν σοβαρά», αναφέρει υψηλόβαθμη κυβερνητική πηγή, δείχνοντας τις διαθέσεις του Μεγάρου Μαξίμου. 

Στην Κουμουνδούρου, από την άλλη, αν και ανοιχτά δηλώνουν πως σε μια τέτοια περίπτωση ο κ. Τσίπρας θα ζητήσει από τον πρωθυπουργό να αλλάξει πολιτική, δεν θα ήθελαν μια τέτοια εξέλιξη, καθώς θεωρούν πως θα κλείσουν τις όποιες πόρτες μπορεί να υπάρχουν με το εξωτερικό, εάν κερδίσουν τις εκλογές. Στο μεταξύ, το Μέγαρο Μαξίμου βρίσκεται σε συναγερμό, καθώς μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου θα πρέπει να έχει κλείσει το κεφάλαιο «επόμενη μέρα» και να έχει επέλθει συμφωνία με τους εταίρους, οι οποίοι έδειξαν θετική διάθεση στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης, ανάβοντας το πράσινο φως για την εφαρμογή μιας «προληπτικής γραμμής στήριξης», που στόχο θα έχει να διευκολυνθεί η απρόσκοπτη πρόσβαση της Ελλάδας στις αγορές. Η αντίδραση των δανειστών, αλλά και κυρίως το σοκ που προήλθε από την αντιμετώπιση των αγορών στο ενδεχόμενο μιας μονομερούς κίνησης από την πλευρά της Αθήνας προκάλεσαν αναδίπλωση της ελληνικής πλευράς, η οποία πλέον ελπίζει σε μια καλή συμφωνία. Τι θα σημαίνει, όμως, «καλή» συμφωνία; Στο Μαξίμου ξεκαθαρίζουν πως σε καμία περίπτωση δεν θα ληφθούν νέα μέτρα και πως κανείς δεν μιλάει για «πρόγραμμα» ή νέο «μνημόνιο». Η αλήθεια είναι, όμως, πως η νέα συμφωνία θα είναι ένα νέο πρόγραμμα, με συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τη χώρα μας, και αυτό γιατί είναι αδύνατο η Αθήνα να στηριχθεί μόνη της από τις αγορές, άρα θα προσφύγει σε αυτό το «νέο μαξιλάρι» που θα είναι διαθέσιμο.

Το Μέγαρο Μαξίμου βρίσκεται σε συναγερμό, καθώς μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου θα πρέπει να έχει κλείσει το κεφάλαιο «επόμενη μέρα» 

ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ

Το αρνητικό κλίμα που καταγράφεται στην κοινωνία προφανώς και επιτάχυνε μια σειρά αποφάσεων, που αλλιώς το Μέγαρο Μαξίμου θα άφηνε για αργότερα. Στην ανάλυση, όμως, που γίνεται σήμερα από συνεργάτες του Αντώνη Σαμαρά υπάρχει η παραδοχή πως καλλιεργήθηκαν μεγαλύτερες προσδοκίες, κυρίως σε επίπεδο φοροελαφρύνσεων. Η πολιτική αστάθεια των τελευταίων μηνών, το κλίμα που επικράτησε στις αγορές, αλλά και κυρίως το γεγονός ότι η κυβέρνηση έδειξε να προχωρεί μονομερώς σε κινήσεις που δεν είχαν λάβει το πράσινο φως από την τρόικα θορύβησαν τους εταίρους, που κρατούν ιδιαίτερα επιθετική στάση όσον αφορά την επόμενη μέρα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, τα οποία είχαν προετοιμαστεί για να θέσουν τα ζητήματα που θα ανακοίνωνε την επομένη στη ΔΕΘ ο κ. Σαμαράς, όπως η μείωση στον φόρο του πετρελαίου θέρμανσης, οι δόσεις σε ασφαλιστικά ταμεία και τράπεζες και η μείωση της έκτακτης εισφοράς, γύρισαν άπραγα από τη γαλλική πρωτεύουσα, κάτι που ανάγκασε τον πρωθυπουργό να αλλάξει μέσα στα μεσάνυχτα την ομιλία του στην Έκθεση και να περιοριστεί σε ανακοίνωση προθέσεων και γενικών στόχων.

Στο τελικό κείμενο της συμφωνίας με τους εταίρους, θα υπάρχουν και συγκεκριμένες αναφορές σε σειρά μέτρων

Οι προτάσεις που ετοιμάζει η Αθήνα

Με το καράβι να οδεύει και πάλι στα βράχια, στο Μέγαρο Μαξίμου ψάχνουν να βρουν τρόπους να επέλθει συμφωνία για την επόμενη μέρα με όσο το δυνατόν ευνοϊκότερους όρους και, κυρίως, να μην περάσει στην κοινωνία η εικόνα πως η Ελλάδα μπαίνει σε ένα άλλο, πιο χαλαρό μεν, μνημόνιο.
Έτσι, στις προτάσεις που προετοιμάζει η Αθήνα, και ελπίζει να συμπεριληφθούν στη νέα συμφωνία, προβλέπονται οριζόντιες πολιτικές, με στόχο να αλλάξει ουσιαστικά η παραγωγική δομή της χώρας. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση θα διαβεβαιώσει τους εταίρους πως η προσπάθεια για βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών θα είναι συνεχής, όπως και για τη δημιουργία ενός ευνοϊκού κλίματος για επενδύσεις και διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας. Παράλληλα, θα δεσμευτεί για συνέχιση των αποκρατικοποιήσεων. Στο προσχέδιο που υπάρχει και που προφανώς θα δεχθεί αλλαγές στην πορεία επισημαίνεται η πρόθεση για σταδιακή περικοπή των φορολογικών συντελεστών. Μάλιστα, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα επιδιωχθεί μείωση της φορολογίας των επιχειρηματικών κερδών, ενώ σε δεύτερη φάση θα εξεταστεί το ενδεχόμενο νέων περικοπών στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Επιπλέον, θα επιδιωχθεί η μείωση των έμμεσων παραγωγικών συντελεστών, για παράδειγμα στην ενέργεια, και, τέλος, στοχευμένες δράσεις ελάφρυνσης σε ειδικές οικονομικές δραστηριότητες και σταδιακή μείωση των συντελεστών φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων. Η κυβέρνηση θα δεσμεύεται και για την αναδιοργάνωση της Δημόσιας Διοίκησης, την καταπολέμηση της διαφθοράς, την επιτάχυνση και βελτίωση της απονομής δικαιοσύνης και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Στο κείμενο που συντάσσεται θα γίνεται ειδική αναφορά σε δράσεις για την καταπολέμηση της ανεργίας και την υποστήριξη των ανέργων με την επέκταση και την εμπροσθοβαρή χρηματοδότηση πολιτικών κατάρτισης και απασχόλησης. Είναι, πάντως, σαφές πως στο τελικό κείμενο της συμφωνίας με τους εταίρους, όταν αυτό ολοκληρωθεί, θα υπάρχουν και συγκεκριμένες αναφορές σε σειρά μέτρων, τα οποία συζητούνται στην παρούσα φάση, όπως τα θέματα του Ασφαλιστικού, και για τα οποία φαίνεται πως δεν θα υπάρξει άμεσα συμφωνία.