Με ένα άρθρο του Jean Quatremer στη Liberation στις 18 Δεκεμβρίου, η γαλλική εφημερίδα αναλύει τα πέντε λάθη του Αντώνη Σαμαρά από το καλοκαίρι τα οποία οδήγησαν σύμφωνα με την δική του εκτίμηση στην σημερινή κατάσταση.

Την ώρα που η Ισπανία, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία βγήκαν από το δικό τους πρόγραμμα βοήθειας η Ελλάδα μπουρδουκλώθηκε στο χαλί και δεν μπόρεσε να συνεννοηθεί με την Τρόικα για τα νέα μέτρα λιτότητας που αποτελούν προϋπόθεση για την αποταμίευση της τελευταίας δόσης της ευρωπαϊκής βοήθειας ύψους 1,8 δις ευρώ σε σύνολο 240 δις.

Πλέον η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες στα τέλη Ιανουαρίου -18 μήνες πριν τη λήξη της θητείας της κυβέρνησης- είναι περισσότερο από πιθανή. Η κυβέρνηση δεν έχει τις απαραίτητες ψήφους για να εκλέξει έναν νέο πρόεδρο δημοκρατίας. Αυτό θα φέρει στην εξουσία την ριζοσπαστική αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, ένα σκιάχτρο τόσο για τις ευρωπαϊκές αρχές όσο και για τις αγορές.

Αποτέλεσμα; Εδώ και 15 ημέρες το επιτόκιο δανεισμού του ελληνικού χρέους εκτινάχτηκε και το χρηματιστήριο Αθηνών κατέρρευσε (-20% σε μερικές συνεδρίες, πράγμα που είχε να συμβεί από το κραχ του 1987). Μπροστά σε αυτή την επιστροφή της αβεβαιότητας τα κεφάλαια αρχίζουν να εγκαταλείπουν την Ελλάδα και αυτό απειλεί την τραπεζική σταθερότητα. «Η ρευστότητα μειώνεται, πλησιάζουμε σε αναπότρεπτες ζημιές της ελληνικής οικονομίας» δήλωσε ο κεντρικός τραπεζίτης της χώρας Γιάννης Στουρνάρας.

Τα λάθη Σαμαρά, μετά το καλοκαίρι

Αλλά ο Αντώνης Σαμαράς έκανε πολλά λάθη μετά το καλοκαίρι. «Φώναξε πολύ γρήγορα «νικήσαμε» και διαβεβαίωσε ότι η μισητή Τρόικα θα φύγει από τη χώρα και η Ελλάδα θα είναι πάλι κυρίαρχη της μοίρας της» αναφέρει ο ίδιος διπλωμάτης. «Αποτέλεσμα; Πίστεψε ότι μπορεί να σταματήσει να κάνει μεταρρυθμίσεις και άρχισε να ξανακάνει εθνική πολιτική όπως πριν».

Εβαλε ανίκανους λαϊκιστές στην κυβέρνηση

Τον Ιούνιο, λίγο μετά τις ευρωεκλογές που κέρδισε ο ΣΥΡΙΖΑ ο Σαμαράς έδιωξε πέντε υπουργούς μεταρρυθμιστές (εκ των οποίων τον Αδωνι Γεωργιάδη τον οποίο εκτιμούσαν οι δανειστές για τον επαγγελματισμό του) και τους αντικατέστησε από «ανίκανους λαϊκιστές της ΝΔ που ο βασικός τους ρόλος είναι να βγαίνουν στην τηλεόραση και να βρίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ», όπως δηλώνει ένας αξιωματούχος της ΕΕ με έδρα την Αθήνα.

Εδιωξε τον Θεοχάρη γιατί άγγιζε φίλους του

Ο Σαμαράς ωστόσο δεν σταματάει εδώ και διώχνει και τον γενικό γραμματέα Εσόδων Χάρη Θεοχάρη, από ένα πόστο που θεωρητικά ήταν ανεξάρτητο και δημιουργήθηκε από την Τρόικα για να κόψει τον ομφάλιο λώρο ανάμεσα στα έσοδα και τους πολιτικούς. Ο Θεοχάρης, με σπουδές στην Αγγλία δεν παρέλειψε να κάνει γνωστό στην Ευρώπη και στην Αθήνα ότι υπήρξε θύμα του Σαμαρά που δεν έβλεπε με καλό μάτι ότι έβαζε χέρι σε φίλους του… Η εικόνα του μεταρρυθμιστή Σαμαρά βγήκε πολύ τραυματισμένη μετά από αυτό τον ανασχηματισμό τόσο απέναντι στην Ευρώπη όσο και απέναντι στις αγορές.

Σταμάτησε τις μεταρρυθμίσεις

Επιπλέον ο Σαμαράς αρνήθηκε να πάρει μέτρα λιτότητας που απαιτούσε η Τρόικα η οποία είχε δίκιο στην προκειμένη περίπτωση. «Θα ήταν καλύτερο να μεταρρυθμίσουν το δημόσιο αντί να απαιτήσουν μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού εντός πέντε μηνών και απελευθέρωση των απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα όπου οι περισσότεροι είναι ήδη απολυμένοι» διαπιστώνει υψηλή πηγή. «Υπάρχει πλέον σοβαρή ρήξη μεταξύ της Κομισιόν από τη μία και του ΔΝΤ από την άλλη» αναφέρει η ίδια πηγή.

Οι Βρυξέλλες αναγνωρίζουν ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος (177% του ΑΕΠ) είναι αβάσταχτο και αναγνωρίζουν ότι υποχρεώνουν την Ελλάδα να πληρώνει το 5% του ΑΕΠ της στο χρέος, εξηγεί ο Γιώργος Σταθάκης στην Liberation –«φέρεται ως ο επόμενος υπουργός Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ», σημειώνει ο δημοσιογράφος. «Το μάξιμουμ που θα έπρεπε να πληρώνουμε είναι 2%, ένα ποσοστό που και οι αγορές βρίσκουν λογικό» συμπληρώνει ο Σταθάκης.

Ο Μοσκοβισί είναι υπέρ της ελάφρυνσης του χρέους

Αλλά το να ελαφρύνει το χρέος είναι πιο εύκολο να το λες παρά να γίνεται, με δεδομένη την άρνηση του Βερολίνου. Ο Πιέρ Μοσκοβισί, ο ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών εκτιμά ότι θα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος για να βγει οριστικά η Ελλάδα από το αδιέξοδο, αλλά να συνεχίζει τις μεταρρυθμίσεις. «Ο Μοσκοβισί αρνείται να παίξει το παιχνίδι της απομόνωσης. Είναι εδώ για να βρει λύση» λένε άνθρωποι από το περιβάλλον του.

Η άποψη της Κομισιόν είναι να δεσμευτεί η ίδια η Ελλάδα σε ένα πακέτο μεταρρυθμίσεων το οποίο θα επικεντρώνεται σε μεταρρυθμίσεις στο κράτος, λένε οι άνθρωποι του Μοσκοβισί. Σε αντάλλαγμα, η ευρωζώνη θα προχωρούσε σε ελάφρυνση του χρέους σταδιακά όσο οι μεταρρυθμίσεις υλοποιούνταν. Ένα είδος «κουρέματος» με αμοιβαίες κινήσεις.

Ο Σαμαράς δεν απάντησε ποτέ για το πρόγραμμα ανάπτυξης

Η πρώτη φάση αυτού του προγράμματος μπήκε σε εφαρμογή στις 5 Μαίου όταν το Eurogroup δέχτηκε μια «αναπτυξιακή ατζέντα» που παρουσίασε η ελληνική κυβέρνηση. Της ζητήθηκε ένα συγκεκριμένο «πλάνο και χρονοδιάγραμμα δράσης» για τον Σεπτέμβριο. Αλλά, και αυτό είναι το μεγαλύτερο λάθος του Σαμαρά, δεν παρουσίασε κανένα πρόγραμμα, ούτε τον Σεπτέμβριο, ούτε τον Οκτώβριο ούτε τον Νοέμβριο δίνοντας την αίσθηση ότι «πραγματικά, οι Ελληνες είναι ανίκανοι να κρατήσουν το λόγο τους και μόλις φύγει η Τρόικα θα ξαναρχίσουν τα ίδια, όπως πριν», όπως εξηγεί στη Liberation μια υψηλή πηγή.

Αυτή την ανάλυση έκαναν για την Ελλάδα και οι αγορές και αποφάσισαν τότε να φύγουν από την χώρα. «Το μπορδέλο που επικρατεί τώρα το δημιούργησε ο ίδιος ο Σαμαράς, ίσως συνειδητά για να αφήσει την καυτή πατάτα στον ΣΥΡΙΖΑ, ξέροντας ότι έχει σίγουρα εκλογές τον Ιανουάριο του 2015».

Από τότε οι τόνοι ανεβαίνουν μεταξύ Τσίπρα και Σαμαρά με τον πρώτο να κατηγορεί τον δεύτερο ότι «σκηνοθετεί την φυγή κεφαλαίων» για να τρομοκρατήσει τους ψηφοφόρους. Ο Τσίπρας συνάντησε, μάλιστα, και τον πρώην κεντρικό τραπεζίτη Γιώργο Προβόπουλο –τον οποίο είχε σύρει στη λάσπη όσο ήταν τραπεζίτης- για να του ζητήσει συμβουλές πώς να αποφύγει την φυγή των κεφαλαίων και την τραπεζική κατάρρευση.

«Εμείς θα συνεχίσουμε τις μεταρρυθμίσεις, αλλά μεταρρυθμίσεις που δεν θα καταστρέφουν την ελληνική κοινωνία. Δεν πρόκειται να βγούμε μονομερώς από το πρόγραμμα. Θα συμφωνήσουμε τους στόχους. Αλλά πρέπει να τελειώνουμε με τον συνεχή εκβιασμό των συμμάχων μας στην ευρωπαϊκή ένωση» δηλώνει ο Γιώργος Σταθάκης».