Τις πρωτοβουλίες της εξωτερικής πολιτικής των τελευταίων έξι εβδομάδων, αλλά και τη στόχευση του υπουργείου Εξωτερικών στο μέλλον ανέλυσε σήμερα ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας Νίκος Κοτζιάς, ενημερώνοντας τη διαρκή επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής.

Βασικό σημείο, όπως είπε, είναι η «άνοδος της σημασίας της εξωτερικής πολιτικής, ένας τομέας δράσης που είχε υποχωρήσει τα τελευταία χρόνια» και η προσπάθεια για διαπραγματευτικούς λόγους «να μετατεθεί η θεματολογία από την οικονομία σε μία πολιτική αντίληψη με γεωπολιτική διάσταση μέσα σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από ρευστότητα και αποσταθεροποίηση στο τρίγωνο Ουκρανία-Λιβύη-Μ. Ανατολή, όπου η Ελλάδα θα μπορούσε να συμβάλει».

Ο κ. Κοτζιάς αναφέρθηκε στις δύο πρωτοβουλίες του ΥΠΕΞ τόσο για τη προστασία του πληθυσμού στη Μαριούπολη, όσο και αυτή των χριστιανικών πληθυσμών στη Μ. Ανατολή, με την τελευταία να έχει εξελιχθεί σε μια πρωτοβουλία συντονισμού με Κύπρο, Ιταλία, Γαλλία και Ολλανδία, στο πλαίσιο της οποίας έχει συνταχθεί ένα κείμενο και ετοιμάζεται μία διεθνής συνδιάσκεψη τον Μάιο με επίκεντρο αυτούς τους πληθυσμούς και την πολυπολιτισμικότητά τους.

Ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε, επίσης, στις αλλαγές που ετοιμάζονται στο ΥΠΕΞ, με κυριότερη τη σύσταση μίας τριμελούς κοινοβουλευτικής επιτροπής που θα ελέγχει τα απόρρητα του υπουργείου, ώστε να ελέγχεται και ο υπουργός.

Η χώρα, όπως σημείωσε, έχει ευρύτερες δυνατότητες λόγω των πολιτιστικών, θρησκευτικών, ιστορικών δεσμών με αναδυόμενες χώρες όπως η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία και η Κίνα, που διαθέτουν ισχυρή παρουσία στο διεθνές οικονομικό και πολιτικό στερέωμα, και θα μπορούσε να συμβάλει και σε μια εθνική πολιτική απέναντι σε αυτά τα κράτη, αλλά και σε μία ευρωπαϊκή πολιτική, για «μία Ελλάδα που δεν ακολουθεί, αλλά συμβάλει, επηρεάζει και παλεύει για τις απόψεις της εντός των διεθνών οργανισμών».

Αναφερόμενος στο Κυπριακό, κ. Κοτζιάς επισήμανε ότι η Τουρκία θα πρέπει να συμβάλει στην προώθηση ενός διαλόγου για τη δίκαιη λύση του Κυπριακού, ενώ για το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ σημείωσε ότι είναι ένα διεθνές ζήτημα, ότι δεν πρέπει να υπάρχουν εκδηλώσεις σφετερισμού της ιστορίας και αλυτρωτισμού, και σε αυτή την κατεύθυνση η Ελλάδα έχει διατυπώσει μία πρόταση, η οποία θα συζητηθεί τον Απρίλιο, για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) αφενός για την επίλυση πρακτικών θεμάτων και αφετέρου για τη δημιουργία καλύτερου κλίματος που θα διευκολύνει τις συζητήσεις στον ΟΗΕ.

Σχετικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο υπουργός Εξωτερικών τάχθηκε υπέρ των ΜΟΕ, «αλλά όχι υπό καθεστώς απειλών», και αναφερόμενος στην αύξηση των παραβιάσεων τόνισε την «ανάγκη να γίνονται όλες οι διαπραγματεύσεις στη βάση του διεθνούς δικαίου, της αξιολόγησης των ΜΟΕ και της άρσης του casus belli που έχει διατυπώσει η Τουρκία εδώ και πολλά χρόνια για την επέκταση των ελληνικών υδάτων».

Στην τοποθέτηση τού κ. Κοτζιά, βουλευτές όλων των κομμάτων έθεσαν ερωτήματα γύρω από πολλά θέματα, όπως οι σχέσεις της Ελλάδας με τη Ρωσία, την Κίνα, το Ισραήλ, και την Αλβανία, διατυπώθηκαν αυστηρές κριτικές, κυρίως για το θέμα της απομόνωσης της χώρας στην Ευρώπη, ενώ δημιουργήθηκε και ένα "θερμό επεισόδιο" ανάμεσα στον βουλευτή της ΝΔ Κωνσταντίνο Τασούλα και τον υπουργό, όταν ο πρώτος αναφέρθηκε «στην καριέρα που έκαναν οι αριστεροί, όταν ήταν της μόδας στην Ελλάδα να είσαι αριστερός» απευθυνόμενος και στον κ. Κοτζιά, ο οποίος του ζήτησε να ανακαλέσει, αρνούμενος -όπως είπε- να δεχθεί προσωπικές επιθέσεις.

Στη δευτερολογία του, ο κ. Κοτζιάς τόνισε ότι «δεν είναι απομόνωση για τη χώρα μας το να πείθουμε για την ανάγκη συμβιβασμού στο θέμα των κυρώσεων κατά της Ρωσίας», ούτε είναι αποκλεισμός για την Ελλάδα «όταν η ΕΕ είναι ένα θεσμικό σύστημα δικαίου, βάσει το οποίου οφείλει να λειτουργεί και στα ζητήματα που υπάρχει ομοφωνία». Ούτε, όπως προσέθεσε, είναι αφορισμός «η αποκατάσταση της ισότητας και της ίσης παρουσίας της χώρας στους διεθνείς θεσμούς».

«Αυτή η ισοτιμία, σε κάποιους που είχαν συνηθίσει να έχουμε εξαρτημένα αντανακλαστικά δεν αρέσει, αλλά θα πρέπει να συνηθίσουν ότι η Ελλάδα έχει εξωτερική πολιτική με δική της φωνή, που τη θεωρεί στοιχείο το οποίο πρέπει να συνδιαμορφώνει την τελική απόφαση και όχι στοιχείο που πρέπει να ακολουθεί την απόφαση και να αποδεικνύει ότι είναι καλό και υπάκουο παιδί. Αυτός είναι ο βασικός προσανατολισμός: η αποκατάσταση της φωνής της χώρας και της ισότιμης παρουσίας της» προσέθεσε.

Ο κ. Κοτζιάς αναφέρθηκε, επίσης, στα πεδία βολής της Τουρκίας και στο τελευταίο επεισόδιο, λέγοντας ότι κανείς στην ΕΕ δεν έχει το δικαίωμα να πιέζει σε ειδικού ενδιαφέροντος εθνικά ζητήματα και πως «η Ελλάδα δεν μπορεί να υποχωρεί προκειμένου να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις της Τουρκίας». «Δεν μπορεί να ζητούν από την Ελλάδα κυρώσεις προς τρίτες χώρες και ταυτόχρονα ο κερδισμένος από αυτές τις κυρώσεις να είναι η Τουρκία» είπε και τόνισε: «Δεν υπάρχει περίπτωση να δεχθεί η ελληνική εξωτερική πολιτική "δύο μέτρα και δύο σταθμά". Το να κρατάς τις συμμαχίες σου δεν σημαίνει να υποκλίνεσαι. Και τέτοια εξωτερική πολιτική υποταγής δεν πρόκειται από μένα και από αυτή τη κυβέρνηση να βρει υποστήριξη».