Του Στράτου Φαναρά-Εφημερίδα Παραπολιτικά 

Κλίμα ανησυχίας και πόλωσης στην κοινωνία, λόγω αδυναμίας επίτευξης συμφωνίας με την τρόικα

Οι εξελίξεις των επόμενων εβδομάδων, ίσως και ημερών, είναι βέβαιο ότι κάθε άλλο παρά γραμμικές θα είναι:

  • Η αδυναμία επίτευξης συμφωνίας της κυβέρνησης με την τρόικα διαμορφώνει κλίμα ανησυχίας και λειτουργεί πολωτικά στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας. Κοινός παρονομαστής όλων είναι η επιβάρυνση της οικονομικής προοπτικής και η αίσθηση αδιεξόδου. Ακόμη και τώρα, που βρισκόμαστε τυπικά περίπου στο τέλος της περιόδου των μνημονίων, ένα σημαντικό τμήμα της κοινής γνώμης (30%) πιστεύει ότι η χώρα δεν θα αποφύγει τη χρεοκοπία. 
  • Οι θετικές κρίσεις για τον τρόπο με τον οποίο ασκεί τα καθήκοντά της η κυβέρνηση παραμένουν σταθερά σε χαμηλά επίπεδα. Μόνο ένας στους τέσσερις πολίτες (25%) την αξιολογεί θετικά. Περιορισμένες, όμως, είναι και οι θετικές κρίσεις για τον τρόπο με τον οποίο ασκεί τα καθήκοντά της η αξιωματική αντιπολίτευση (στο 23%). 
  • Ο βαθμός ικανοποίησης από τον πρωθυπουργό, κ. Σαμαρά, συνεχίζει να κινείται σε υψηλότερα επίπεδα από της κυβέρνησής του (στο 37%). Μέχρι και την τελευταία ημέρα διεξαγωγής της έρευνας πεδίου (Τετάρτη απόγευμα, οπότε και ανακοινώθηκε το «ναυάγιο» των συνομιλιών στο Παρίσι) δεν χρεωνόταν ούτε ο ίδιος, ούτε η κυβέρνηση την αδυναμία εξεύρεσης λύσης με τους δανειστές μας. Ωστόσο, όπως έχουμε ήδη επισημάνει, η σχετικά καλή αξιολόγησή του δεν είναι ικανή από μόνη της να αντιστρέψει και τους συσχετισμούς που καταγράφονται στο προεκλογικό τοπίο. 
  • Παρά την προφανή αστάθεια για το θα συμβεί στο άμεσο μέλλον, οι επίσημες τοποθετήσεις εν όψει και της εκλογής ΠτΔ δείχνουν ότι συνεχίζουμε να οδεύουμε σε πρόωρες εκλογές, για τις οποίες η μόνη βεβαιότητα με τα σημερινά δεδομένα είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα αναδειχθεί πρώτο κόμμα (εκτίμηση ψήφου αυτή την εβδομάδα 33,1%). Εξάλλου, αυτό δείχνει και η παράσταση νίκης, στην οποία σχεδόν δύο στους τρεις (63%) θεωρούν ότι σε ενδεχόμενες εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα. 

Από εκεί και μετά, για όλα τα άλλα είτε κυριαρχεί αβεβαιότητα είτε η πλειοψηφία της κοινής γνώμης είναι αντίθετη με τις διαφαινόμενες εξελίξεις.

  • Το ποσοστό όσων επιθυμούν πρόωρες εκλογές πριν από την ανάδειξη Προέδρου της Δημοκρατίας κινείται στο 41% (από το 44% της περασμένης εβδομάδας), ενώ το 55% επιθυμεί την εκλογή Προέδρου από την παρούσα Βουλή. 
  • Παρά τη σημαντική άνοδο που σημειώνει ο ΣΥΡΙΖΑ από τον Σεπτέμβριο και μετά (πάνω από 6 ποσοστιαίες μονάδες συγκριτικά με τις ευρωεκλογές), δεν καταφέρνει μέχρι τώρα να πλησιάσει την αυτοδυναμία. Η εκτίμηση εδρών του σε ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών είναι περί τις 140 και κατά συνέπεια, αν αυτό καταγραφεί και στην κάλπη, θα πρέπει να αναζητήσει συνεργασίες σε άλλους χώρους. Εξάλλου, ανεξάρτητα και από το εάν θα είναι σε θέση να κερδίσει την αυτοδυναμία ο ΣΥΡΙΖΑ, η πλειοψηφία του εκλογικού σώματος συνεχίζει να προτιμά κυβερνήσεις συνεργασίας (60%), παρά αυτοδύναμες κυβερνήσεις (38%). 
  • Ενα εκ πρώτης όψεως παράδοξο αυτής της εβδομάδας ίσως να είναι η άνοδος που καταγράφει κυρίως η Ν.Δ. στην εκτίμηση ψήφου (με 28,2%, από το 26,3% της περασμένης εβδομάδας), αλλά και το ΠΑΣΟΚ (από το 5,2% της περασμένης εβδομάδας, στο 6,4%). 

Ισως η ερμηνεία να είναι ότι το αίσθημα της ανασφάλειας, που αυξάνεται, επανασυσπειρώνει κάποιες φιλικές δυνάμεις γύρω από την κυβέρνηση. Σε συνδυασμό με τη διατήρηση του ΣΥΡΙΖΑ σε υψηλά επίπεδα, μπορεί να έχουμε ένα «προοίμιο» πόλωσης, μιας και οι δυνάμεις που φαίνεται να απομειώνονται είναι κυρίως τα μικρότερα κόμματα, που δεν περνούν μέχρι τώρα το κατώφλι του 3%. Τα κόμματα αυτά κατέγραφαν αθροιστική δύναμη 12,1% την περασμένη εβδομάδα και την τωρινή μόλις 8,4%. Κλείνοντας το σημείωμα αυτό, επισημαίνουμε ότι στο ποσοστό του ΠΑΣΟΚ/«Ελιάς»/Δημοκρατικής Παράταξης αθροίζονται όλες οι δυνάμεις αυτού του χώρου, εφόσον δηλώνεται στην πρόθεση ψήφου κάτι από αυτά, ανεξαρτήτως του εάν πρόκειται ή όχι να συνυπάρξουν σε ενδεχόμενες εκλογές.

Εκλεισε σημαντικά η «ψαλίδα»

Σημαντική μείωση της διαφοράς στην πρόθεση ψήφου μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Δημοκρατίας καταγράφεται στη δημοσκόπηση αυτής της εβδομάδας, καθώς η απόσταση μεταξύ των δύο κομμάτων πέφτει από το 4,7% στο 3,5%. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης συγκεντρώνει 24% (από 23,3% την προηγούμενη εβδομάδα) και το κυβερνών κόμμα ακολουθεί με 20,5% (από 18,6%). Στην τρίτη θέση βρίσκεται το «Ποτάμι» με 5,5% και έπονται το ΚΚΕ με 4,8%, το ΠΑΣΟΚ με 4,6% (από 3,7%), η Χρυσή Αυγή με 4,5%, οι Ανεξάρτητοι Ελληνες με 2,7%, οι Οικολόγοι-Πράσινοι με 1,1% και η Δημοκρατική Αριστερά με 1%. Στην εκτίμηση ψήφου (αναγωγή στα έγκυρα) η διαφορά μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων καταγράφεται στο 4,9%, με τον ΣΥΡΙΖΑ να προηγείται με 33,1% (από 32,9%) και τη Ν.Δ. να ακολουθεί με 28,2% (από 26,3%). Μετά έρχεται το «Ποτάμι» με 7,5%, το ΚΚΕ με 6,6%, το ΠΑΣΟΚ με 6,4% (από 5,2%), η Χρυσή Αυγή με 6,1%, οι Ανεξάρτητοι Ελληνες με 3,7%, οι Οικολόγοι-Πράσινοι με 1,5% και η ΔΗΜ.ΑΡ. με 1,3%. Αντίστοιχα, στην εκτίμηση των εδρών ο ΣΥΡΙΖΑ συγκεντρώνει 140 (από 143 την προηγούμενη εβδομάδα), η Ν.Δ. 77 (από 75), το «Ποτάμι» 21 (από 24), το ΚΚΕ 18 (από 18), η Χρυσή Αυγή 17 (από 14), το ΠΑΣΟΚ 17 (από 15) και οι Ανεξάρτητοι Ελληνες 10 (από 11). Στην παράσταση νίκης ο ΣΥΡΙΖΑ διατηρεί συντριπτικό προβάδισμα με 63%, έναντι 27% της Ν.Δ. Ωστόσο, μεταξύ του Αντ. Σαμαρά και του Αλ. Τσίπρα στην αξιολόγηση των πολιτών ο πρωθυπουργός προηγείται με 37%, έναντι 26% του αντιπάλου του. «Π»

Το 55% θέλει Πρόεδρο από τώρα

Σημαντική αύξηση του ποσοστού όσων πιστεύουν ότι ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να εκλεγεί από την παρούσα Βουλή καταγράφεται αυτή την εβδομάδα, καθώς το 55% των ερωτηθέντων (51% την προηγούμενη εβδομάδα) συμφωνεί, ενώ το 41% (44% την προηγούμενη εβδομάδα) επιθυμεί την εκλογή του νέου ανώτατου πολιτειακού άρχοντα της χώρας μετά τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Σχετικά με το ποιο είναι το σημαντικότερο ζήτημα για το μέλλον της χώρας, το 38% υποστηρίζει ότι πρέπει να ανατραπούν οι πολιτικές των μνημονίων, ενώ το 56% πιστεύει ότι πρέπει να προχωρήσουμε σε μεγάλες μεταρρυθμίσεις. Αναφορικά με τα σημαντικά θέματα της οικονομίας, το 65% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η χώρα θα αποφύγει τη χρεοκοπία (από 63% την προηγούμενη εβδομάδα) και το 30% ότι δεν θα τη γλυτώσουμε. Επίσης, για το θέμα του δημόσιου χρέους το 37% (36% την προηγούμενη εβδομάδα) των ερωτηθέντων δηλώνει ότι εμπιστεύεται μια κυβέρνηση Σαμαρά, σε αντίθεση με το 23% (24% την προηγούμενη εβδομάδα) που εμπιστεύεται μια κυβέρνηση υπό τον Αλ. Τσίπρα. Πάντως, σχετικά με την πορεία της χώρας, το 67% (από 70%) πιστεύει ότι η Ελλάδα κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση, ενώ το 29% (από 25%) προς τη σωστή. Σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, μικρές είναι οι μεταβολές στις διαθέσεις της κοινής γνώμης για το μοντέλο διακυβέρνησης της χώρας. Συγκεκριμένα, το ρεύμα των πολιτών υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας καταγράφεται στο 60% (από 59%), ενώ το 38% των ερωτηθέντων προκρίνει τις αυτοδύναμες κυβερνήσεις (από 38%).