Ίσως να μην χρειαστείτε ούτε κρέμα για τσίμπημα κουνουπιού αλλά ποτέ δεν μπορείτε να είστε σίγουροι. Είτε...βρίσκεστε στην αστική ακτογραμμή, είτε στο νησάκι της άγονης γραμμής, οι τσούχτρες και οι μέλισσες δεν κάνουν διακρίσεις. Καλό είναι λοιπόν να γνωρίζετε πως πρέπει να αντιδράσετε σε κάθε τσίμπημα.

Στη θάλασσα

Τσούχτρες: Υπάρχουν πολλών ειδών και δεν «τσιμπούν» όλες. Αποτελούνται από ένα «καπέλο» και πολλά λεπτά πλοκάμια (σε ορισμένα είδη στον Ατλαντικό φτάνουν και τα 10 μέτρα), στα οποία υπάρχουν χιλιάδες μικρά «μπαλάκια», οι νηματοκύστες. Αυτές περιέχουν μια τοξίνη και ένα σκληρό όργανο μαζεμένο σαν ελατήριο. Όταν έρθουν σε επαφή με σκληρή επιφάνεια (όπως το δέρμα), οι νηματοκύστες σπάνε και το ελατήριο μπαίνει στο δέρμα απελευθερώνοντας την τοξίνη. Το ίδιο μπορεί να γίνει και με τριβή ή με διαφορά οσμωτικής πίεσης (γλυκό νερό) και έτσι να έχουμε επιδείνωση και καινούργια στοιχεία ώρες μετά την επαφή. Πολλές φορές με τη θαλασσοταραχή τα πλοκάμια σπάνε και πλέουν ελεύθερα, με αποτέλεσμα να έρχονται σε επαφή με το δέρμα μας και να έχουμε συμπτώματα χωρίς να βλέπουμε τσούχτρες.

Η αντιμετώπιση: Αποφεύγουμε να τρίψουμε την περιοχή ή να ρίξουμε γλυκό νερό για να μη σπάσουμε τις ανέπαφες νηματοκύστες. Ρίχνουμε στην περιοχή οινόπνευμα ή βενζίνη για να αδρανοποιήσουμε την τοξίνη και να προκαλέσουμε πήξη του τοιχώματος των ανέπαφων κυστών. Αφού ξεπλύνουμε την περιοχή με θαλασσινό νερό, ρίχνουμε ταλκ ή λεπτή άμμο ούτως ώστε να δημιουργήσουμε ένα «μπλάστρι», το οποίο ξεκολλάμε με ένα αιχμηρό αντικείμενο ξύνοντάς το. Μ’ αυτό τον τρόπο αφαιρούμε τα «ελατήρια» και τις ανέπαφες νηματοκύστες. Ξεπλένουμε πάλι με θαλασσινό νερό και βάζουμε μια κρέμα με κορτιζόνη.

Θαλάσσιες ανεμώνες: Ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τις τσούχτρες. Μερικά είδη είναι προσκολλημένα στα βράχια στην ακροθαλασσιά, μοιάζουν με λεπτά φύλλα και όπως καθόμαστε στην παραλία μπορεί εύκολα να έρθουμε σε επαφή μ’ αυτά. Προκαλούν πιο ήπια συμπτώματα από τις τσούχτρες και η αντιμετώπιση είναι η ίδια.

Αχινοί: Στη Μεσόγειο ευτυχώς δεν έχουμε δηλητηριώδη είδη. Οι βλάβες προκαλούνται από την εισχώρηση των αγκαθιών στο δέρμα, με αποτέλεσμα τον πόνο, τον ερεθισμό και πιθανώς αργότερα την ανάπτυξη κοκκιωμάτων.

Η αντιμετώπιση: Προσπαθούμε με τσιμπιδάκι να βγάλουμε τα αγκάθια που προεξέχουν, με προσοχή, χωρίς να τα σπάσουμε. Αφού καθαρίσουμε την περιοχή, βάζουμε συχνά επιθέματα με ξίδι (τα αγκάθια αποτελούνται από ανθρακικό ασβέστιο και το οξικό οξύ του ξιδιού τα διαλύει).

Δράκαινες - Σκορπίνες: Είναι ψάρια, τα οποία συνήθως είναι θαμμένα μέσα στην άμμο και έτσι μπορεί εύκολα να τα πατήσουμε. Στη ράχη τους έχουν 1 - 2 μεγάλα αγκάθια, τα οποία έχουν το δηλητήριο. Μόλις μας τσιμπήσουν, αισθανόμαστε αμέσως έντονο πόνο και σύντομα το σημείο κοκκινίζει και πρήζεται. Ορισμένα ευαίσθητα άτομα μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα αλλεργικού σοκ.

Πρώτες βοήθειες: Προσπαθούμε να χαράξουμε το σημείο και να ρουφήξουμε το δηλητήριο (κυκλοφορούν στην αγορά ειδικές αντλίες που ρουφούν το δηλητήριο φιδιών, σκορπιών κ.λπ.). Καλό θα είναι, αν μπορούμε, να βυθίσουμε το μέλος σε πολύ ζεστό νερό ή να πλησιάσουμε με προσοχή την καύτρα τσιγάρου, γιατί με τη θερμότητα αδρανοποιείται το δηλητήριο. Τοπική αγωγή με κρέμα με αντιβιοτικό και κορτιζόνη, καθώς και ιατρική βοήθεια, αν γενικεύονται τα συμπτώματα.

Στην ξηρά

Σφήκες - Μέλισσες - Αράχνες: Προκαλούν έντονη τοπική αντίδραση με το νύγμα τους, όπως ερυθρότητα, οίδημα, κνησμό και πολλές φορές λεμφαγγειίτιδα - λεμφαδενίτιδα. Σε μερικά άτομα το νύγμα μπορεί να προκαλέσει αλλεργικό σοκ.

Η αντιμετώπιση: Αν το τσίμπημα είναι από μέλισσα, με προσοχή αφαιρούμε το κεντρί. Τοπικά βάζουμε παγοκύστες για να επιβραδύνουμε τη διάχυση του δηλητηρίου. Τοπικά κρέμα με κορτιζόνη και αντιβιοτικό. Αν γενικεύονται τα συμπτώματα, ζητάμε ιατρική βοήθεια.

Τσιμπούρια: Είναι έντομα με μικρό κεφάλι και δαγκάνες με τις οποίες προσκολλώνται ισχυρά στο δέρμα και απομυζούν αίμα. Μπορεί να μεταδώσουν ασθένειες, όπως η νόσος του Lyme και ο πυρετός των βραχωδών ορών.

Η αντιμετώπιση: Πριν προσπαθήσουμε να αφαιρέσουμε το έντομο βάζουμε ένα βαμβάκι με οινόπνευμα για 5 - 10 λεπτά. Μ’ αυτό τον τρόπο παραλύει και χαλαρώνουν οι δαγκάνες. Μετά με ένα τσιμπιδάκι προσπαθούμε αργά, αλλά σταθερά να το ξεκολλήσουμε χωρίς να κοπεί το κεφάλι (αν μείνει, μπορεί να δημιουργήσει κοκκίωμα). Απολυμαίνουμε την περιοχή και βάζουμε αντιβιοτική κρέμα με κορτιζόνη. Καλό είναι έπειτα από 2 μήνες περίπου να γίνει έλεγχος για νόσο του Lyme.

Το κουτί Πρώτων Βοηθειών για τις διακοπές

• Οινόπνευμα

• Οξυζενέ

• Αντισηπτικό

• Βενζίνη

• Ξίδι

• Βαμβάκι

• Γάζες

• Τσιμπιδάκι

• Ψαλίδι

• Ταλκ

• Αυτοκόλλητοι επίδεσμοι

• Κορτιζονούχος κρέμα

• Αντιβιοτική αλοιφή

• Αντιμικροβιακό σπρέι

• Αντιβιοτικά ευρέος φάσματος

• Προγεμισμένες σύριγγες αδρεναλίνης και κορτιζόνης (χρήση από γιατρό)