Δύο αναπάντητα ερωτήματα για τα Ιουλιανά του 65 και το Ειδικό Δικαστήριο
Δημητρης Γιαννακοπουλος
Φως και … ημίφως σε παρασκήνια που σημάδεψαν τη μεταπολεμική Ελλάδα έως τα σήμερα, έριξαν 4 κορυφαίοι ρεπόρτερ της κλασικής σχολής δημοσιογραφίας, κατά την παρουσίαση της νέας συμπληρωμένης έκδοσης του βιβλίου «Αποστασίας Ανατομή» του νομικού και ιστορικού αναλυτή Γιώργου Στεφανάκη. Ο συγγραφέας, πέραν των άγνωστων στοιχείων που παραθέτει για τα όσα συνέβησαν εκείνο το καλοκαίρι του 1965 τα οποία – εκτός των άλλων – οδήγησαν στην απώλεια του 38% των εδαφών της Κύπρου, έδωσε τον λόγο στους δημοσιογράφους της εποχής.
Στον συντάκτη της «Ελευθερίας» Δημήτρη Κουμπιά ο οποίος παρουσίασε το «Μνημόνιο συνωμοσίας» εγείροντας πολιτικό σάλο.
Στον Νίκο Γερακάρη, συντάκτη του υπ. Δικαιοσύνης επί υπουργίας Κων. Στεφανάκη ( πατέρα του συγγραφέα), ο οποίος στα «Ιουλιανά» είχε αναλάβει για βραχύ διάστημα το χαρτοφυλάκιο του υπ. Προεδρίας.
Στον Γιώργο Λεονταρίτη, που ξεκίνησε τη μακρά διαδρομή του στη δημοσιογραφία εκείνη την περίοδο αποκαλύπτοντας πλείστα όσα γεγονότα και τον Αντ. Παπαγιαννίδη. Μάλιστα ο Λεονταρίτης, στην παρέμβαση του έδωσε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα διάσταση για τις σχέσεις του Γεωργίου Παπανδρέου («Γέρου») με το στράτευμα, από την εποχή της ΙΔΕΑΣ στη Μέση Ανατολή μέχρι την εκλογή του με το συνδυασμό του Αλ. Παπαπάγου και την τοποθέτηση στρατιωτικών στα υπουργεία Άμυνας και Δημόσιας Τάξης επί των ημερών του.
Αναπάντητα ερωτήματα
Στην εκδήλωση που έλαβε χώρα στην αίθουσα Ελ. Βενιζέλος της Χρήστου Λαδά, ακούστηκαν τα κυριότερα και τα νεότερα για τα γεγονότα του ’65. Ωστόσο ο Δ. Κουμπιάς δεν είπε κάτι παραπάνω για το ποιος τελικώς έδωσε στην εφημερίδα την «πομπίνα» του «μνημονίου συνωμοσίας», ποιες φωνές ακούγονταν σε αυτή, πότε και πως καταγράφηκε η συνομιλία. Το ενδιαφέρον επεκτάθηκε και σε κάποια άλλη αδιερεύνητη έως τα τώρα αποκάλυψη. Ο Ν. Γερακάρης ήταν αυτός που το 1992 μετέδωσε πρώτος την είδηση της παραπομπής του Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο, προκαλώντας επίσης σοβαρή πολιτική αναστάτωση αφού η απόφαση δεν ήταν γνωστή στους εμπλεκόμενους . Ο κ. Γερακάρης ρωτήθηκε, αφού εκτός των άλλων πρόσφατα αποδήμησε και ο τότε πρόεδρος του Αρείου Πάγου Β. Κόκκινος, ωστόσο δεν θέλησε να πει τίποτα παραπάνω: « Δεν πρόκειται να μιλήσω γι΄ αυτό. Πάντως δεν ήταν ο Κόκκινος εκείνος που μου έδωσε την πληροφορία».
Επισημάνσεις
Όσον δε για το βιβλίο ο κ. Γερακάρης επεσήμανε μεταξύ άλλων: «Ο Γεώργιος Στεφανάκης, γιος του Κωνσταντίνου Στεφανάκη, υπουργού Δικαιοσύνης επί αποστασίας, αλλά και επί Κωνσταντίνου Καραμανλή, «στέκεται» με ιδιαίτερο τρόπο στη στάση του τότε Βασιλέα. Αφού χαρακτηρίζει την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ (Ανδρέας Παπανδρέου) «όλως διόλου αστεία υπόθεση», αποδέχεται ότι ο Κωνσταντίνος «την χαραυγή της 21ης Απριλίου ήταν πρακτικά αβοήθητος». Και προσθέτει: «Όλο το σύστημα είχε ευθύνη για το κατάντημα που οδήγησε στην εκτροπή – και ο βασιλέας ασφαλώς. Η ασήμαντη ιστορία του ΑΣΠΙΔΑ έδωσε πρόσχημα κατάλυσης του κοινοβουλευτισμού, που δεν θα γινόταν, αν ο Κωνσταντίνος είχε αρνηθεί την ορκωμοσία της δικτατορικής κυβέρνησης. Από την ορκωμοσία και μόνον, οι επίορκοι οικειοποιήθηκαν τον κρατικό μηχανισμό. Έκτοτε απέκτησαν εξουσία αποτελεσματικής διοίκησης. Ο Βασιλέας είχε επιλογή. Να μείνει ακίνητος! Να μην αντιδράσει δυναμικά, αλλά και να μην τους αποδεχθεί. Στις 22, ή 23, ή 24 Απριλίου, οι στασιαστές θα ήταν περικυκλωμένοι από όλη την υπόλοιπη Ελλάδα. Δεν θα είχαν δυνατότητα ανεφοδιασμού των τμημάτων τους. Θα εστερούντο ακόμη και τροφίμων. Εκ της απραξίας του Κωνσταντίνου και μόνο, θα κατέρρεαν. Επίσης, στις 13 Δεκεμβρίου 1967, ο Κωνσταντίνος ήταν ακόμη κυρίαρχος των Ενόπλων Δυνάμεων. Δεν θα τολμούσαν να τον συλλάβουν. Αν συνέβαινε το αντίθετο, θα μοιραζόταν την τύχη των φίλων του. Θα δοξαζόταν ως γενναίος».
Στον συντάκτη της «Ελευθερίας» Δημήτρη Κουμπιά ο οποίος παρουσίασε το «Μνημόνιο συνωμοσίας» εγείροντας πολιτικό σάλο.
Στον Νίκο Γερακάρη, συντάκτη του υπ. Δικαιοσύνης επί υπουργίας Κων. Στεφανάκη ( πατέρα του συγγραφέα), ο οποίος στα «Ιουλιανά» είχε αναλάβει για βραχύ διάστημα το χαρτοφυλάκιο του υπ. Προεδρίας.
Στον Γιώργο Λεονταρίτη, που ξεκίνησε τη μακρά διαδρομή του στη δημοσιογραφία εκείνη την περίοδο αποκαλύπτοντας πλείστα όσα γεγονότα και τον Αντ. Παπαγιαννίδη. Μάλιστα ο Λεονταρίτης, στην παρέμβαση του έδωσε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα διάσταση για τις σχέσεις του Γεωργίου Παπανδρέου («Γέρου») με το στράτευμα, από την εποχή της ΙΔΕΑΣ στη Μέση Ανατολή μέχρι την εκλογή του με το συνδυασμό του Αλ. Παπαπάγου και την τοποθέτηση στρατιωτικών στα υπουργεία Άμυνας και Δημόσιας Τάξης επί των ημερών του.
Αναπάντητα ερωτήματα
Στην εκδήλωση που έλαβε χώρα στην αίθουσα Ελ. Βενιζέλος της Χρήστου Λαδά, ακούστηκαν τα κυριότερα και τα νεότερα για τα γεγονότα του ’65. Ωστόσο ο Δ. Κουμπιάς δεν είπε κάτι παραπάνω για το ποιος τελικώς έδωσε στην εφημερίδα την «πομπίνα» του «μνημονίου συνωμοσίας», ποιες φωνές ακούγονταν σε αυτή, πότε και πως καταγράφηκε η συνομιλία. Το ενδιαφέρον επεκτάθηκε και σε κάποια άλλη αδιερεύνητη έως τα τώρα αποκάλυψη. Ο Ν. Γερακάρης ήταν αυτός που το 1992 μετέδωσε πρώτος την είδηση της παραπομπής του Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο, προκαλώντας επίσης σοβαρή πολιτική αναστάτωση αφού η απόφαση δεν ήταν γνωστή στους εμπλεκόμενους . Ο κ. Γερακάρης ρωτήθηκε, αφού εκτός των άλλων πρόσφατα αποδήμησε και ο τότε πρόεδρος του Αρείου Πάγου Β. Κόκκινος, ωστόσο δεν θέλησε να πει τίποτα παραπάνω: « Δεν πρόκειται να μιλήσω γι΄ αυτό. Πάντως δεν ήταν ο Κόκκινος εκείνος που μου έδωσε την πληροφορία».
Επισημάνσεις
Όσον δε για το βιβλίο ο κ. Γερακάρης επεσήμανε μεταξύ άλλων: «Ο Γεώργιος Στεφανάκης, γιος του Κωνσταντίνου Στεφανάκη, υπουργού Δικαιοσύνης επί αποστασίας, αλλά και επί Κωνσταντίνου Καραμανλή, «στέκεται» με ιδιαίτερο τρόπο στη στάση του τότε Βασιλέα. Αφού χαρακτηρίζει την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ (Ανδρέας Παπανδρέου) «όλως διόλου αστεία υπόθεση», αποδέχεται ότι ο Κωνσταντίνος «την χαραυγή της 21ης Απριλίου ήταν πρακτικά αβοήθητος». Και προσθέτει: «Όλο το σύστημα είχε ευθύνη για το κατάντημα που οδήγησε στην εκτροπή – και ο βασιλέας ασφαλώς. Η ασήμαντη ιστορία του ΑΣΠΙΔΑ έδωσε πρόσχημα κατάλυσης του κοινοβουλευτισμού, που δεν θα γινόταν, αν ο Κωνσταντίνος είχε αρνηθεί την ορκωμοσία της δικτατορικής κυβέρνησης. Από την ορκωμοσία και μόνον, οι επίορκοι οικειοποιήθηκαν τον κρατικό μηχανισμό. Έκτοτε απέκτησαν εξουσία αποτελεσματικής διοίκησης. Ο Βασιλέας είχε επιλογή. Να μείνει ακίνητος! Να μην αντιδράσει δυναμικά, αλλά και να μην τους αποδεχθεί. Στις 22, ή 23, ή 24 Απριλίου, οι στασιαστές θα ήταν περικυκλωμένοι από όλη την υπόλοιπη Ελλάδα. Δεν θα είχαν δυνατότητα ανεφοδιασμού των τμημάτων τους. Θα εστερούντο ακόμη και τροφίμων. Εκ της απραξίας του Κωνσταντίνου και μόνο, θα κατέρρεαν. Επίσης, στις 13 Δεκεμβρίου 1967, ο Κωνσταντίνος ήταν ακόμη κυρίαρχος των Ενόπλων Δυνάμεων. Δεν θα τολμούσαν να τον συλλάβουν. Αν συνέβαινε το αντίθετο, θα μοιραζόταν την τύχη των φίλων του. Θα δοξαζόταν ως γενναίος».
