Διάβημα της Αθήνας στα Σκόπια: Κατεβάστε τον ήλιο της Βεργίνας
Την έντονη αντίδραση της Αθήνας προκαλεί η απροθυμία των Σκοπίων να εφαρμόσουν όσα προβλέπει η Συμφωνία των Πρεσπών, με αποτέλεσμα μέχρι σήμερα να χρησιμοποιούν σύμβολα όπως ο Ήλιος της Βεργίνας, καθώς και τον όρο «μακεδονικός» για πολλά εμπορικά προϊόντα τους. Οι επισημάνσεις που είχαν γίνει προς τα Σκόπια όλο το προηγούμενο διάστημα έπεσαν στο κενό. Οι γείτονες ακολούθησαν παρελκυστική τακτική επί μακρόν που είχε ως αποτέλεσμα να κορυφωθεί η ενόχληση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο απέστειλε δύο επίσημα διαβήματα διαμαρτυρίας το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου. Όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές στην εφημερίδα Real News, στο ελληνικό ΥΠΕΞ θεωρούν ότι τα Σκόπια κωλυσιεργούν σκοπίμως.
Έχουν περάσει οκτώ ολόκληροι μήνες από την ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών και οι αρχές της γειτονικής χώρας όχι απλώς δεν έχουν προχωρήσει σε ταχεία εφαρμογή των όρων της συμφωνίας, αλλά ακόμα δεν έχουν δώσει ολοκληρωμένη πληροφόρηση ως προς το χρονοδιάγραμμα και τις ενέργειες στις οποίες θα προβούν, με αποτέλεσμα η ελληνική πλευρά να μη γνωρίζει τι πρέπει να περιμένει». Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές που επικαλείται η εφημερίδα, στις αρχές Σεπτεμβρίου ο πρέσβης Δημήτριος Γιαννακάκης, επικεφαλής του Γραφείου Συνδέσμου της Ελλάδας στα Σκόπια, συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών της γειτονικής χώρας Νίκολα Ντιμιτρόφ, γνωστοποιώντας του την έντονη ανησυχία της Αθήνας για τις καθυστερήσεις. Στις 13/9/2019 ακολούθησε δεύτερη συνάντηση του κ. Γιαννακάκη με υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών της γειτονικής χώρας.
Η ελληνική πλευρά εξέθεσε σειρά προβληματισμών, τονίζοντας ότι είναι αδήριτη ανάγκη για τα ίδια τα Σκόπια να έχουν σημειώσει αποφασιστική πρόοδο στην εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου, στο οποίο αναμένεται να συζητηθούν θέματα διεύρυνσης. Έως σήμερα η θέση της ελληνικής πλευράς ήταν ότι, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, για κομβικής σημασίας ζητήματα εξακολουθεί να καταγράφεται μηδενική πρόοδος.
Η Αθήνα προειδοποίησε ξεκάθαρα τα Σκόπια ότι πρέπει να εφαρμόσουν έμπρακτα και χωρίς περιστροφές τα άρθρα 8.2 (περί ανάδειξης της ελληνικότητας των αρχαίων Μακεδόνων) και 8.3 (περί αφαίρεσης του Ήλιου της Βεργίνας) της συμφωνίας και να πάψουν να αναλώνονται σε συμβολικές κινήσεις τον Οκτώβριο, στο παρα πέντε της συνόδου. Η στάση των γειτόνων μόνο αισιοδοξία δεν προκάλεσε στην ελληνική πλευρά για το άμεσο μέλλον.
Οι αξιωματούχοι των Σκοπίων δεν αμφισβήτησαν τις καθυστερήσεις. Αντιθέτως, τις απέδωσαν στη βαλκανική αναβλητικότητα και στην αδικαιολόγητη -όπως και οι ίδιοι παραδέχθηκαν- πεποίθηση ορισμένων ότι η εφαρμογή των μέτρων πρέπει να αρχίσει μετά την παρέλευση του εξαμήνου. Για την ελληνική πλευρά, ωστόσο, ως ιδιαιτέρως σημαντική αξιολογείται η έλλειψη βούλησης τμήματος τής ηγεσίας του κυβερνώντος κόμματος το οποίο διερωτάται γιατί να ανάλάβει τέτοιο πολιτικό κόστος εφόσον δεν έχει εξασφαλιστεί το ότι η Ε.Ε. θα δώσει ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική πλευρά επέμεινε ότι, όσα προσκόμματα και αν εμφανίζονται, η άλλη πλευρά δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση εφαρμογής της συμφωνίας.
Έχουν περάσει οκτώ ολόκληροι μήνες από την ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών και οι αρχές της γειτονικής χώρας όχι απλώς δεν έχουν προχωρήσει σε ταχεία εφαρμογή των όρων της συμφωνίας, αλλά ακόμα δεν έχουν δώσει ολοκληρωμένη πληροφόρηση ως προς το χρονοδιάγραμμα και τις ενέργειες στις οποίες θα προβούν, με αποτέλεσμα η ελληνική πλευρά να μη γνωρίζει τι πρέπει να περιμένει». Σύμφωνα με ασφαλείς πηγές που επικαλείται η εφημερίδα, στις αρχές Σεπτεμβρίου ο πρέσβης Δημήτριος Γιαννακάκης, επικεφαλής του Γραφείου Συνδέσμου της Ελλάδας στα Σκόπια, συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών της γειτονικής χώρας Νίκολα Ντιμιτρόφ, γνωστοποιώντας του την έντονη ανησυχία της Αθήνας για τις καθυστερήσεις. Στις 13/9/2019 ακολούθησε δεύτερη συνάντηση του κ. Γιαννακάκη με υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εξωτερικών της γειτονικής χώρας.
Η ελληνική πλευρά εξέθεσε σειρά προβληματισμών, τονίζοντας ότι είναι αδήριτη ανάγκη για τα ίδια τα Σκόπια να έχουν σημειώσει αποφασιστική πρόοδο στην εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου, στο οποίο αναμένεται να συζητηθούν θέματα διεύρυνσης. Έως σήμερα η θέση της ελληνικής πλευράς ήταν ότι, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, για κομβικής σημασίας ζητήματα εξακολουθεί να καταγράφεται μηδενική πρόοδος.
Η Αθήνα προειδοποίησε ξεκάθαρα τα Σκόπια ότι πρέπει να εφαρμόσουν έμπρακτα και χωρίς περιστροφές τα άρθρα 8.2 (περί ανάδειξης της ελληνικότητας των αρχαίων Μακεδόνων) και 8.3 (περί αφαίρεσης του Ήλιου της Βεργίνας) της συμφωνίας και να πάψουν να αναλώνονται σε συμβολικές κινήσεις τον Οκτώβριο, στο παρα πέντε της συνόδου. Η στάση των γειτόνων μόνο αισιοδοξία δεν προκάλεσε στην ελληνική πλευρά για το άμεσο μέλλον.
Οι αξιωματούχοι των Σκοπίων δεν αμφισβήτησαν τις καθυστερήσεις. Αντιθέτως, τις απέδωσαν στη βαλκανική αναβλητικότητα και στην αδικαιολόγητη -όπως και οι ίδιοι παραδέχθηκαν- πεποίθηση ορισμένων ότι η εφαρμογή των μέτρων πρέπει να αρχίσει μετά την παρέλευση του εξαμήνου. Για την ελληνική πλευρά, ωστόσο, ως ιδιαιτέρως σημαντική αξιολογείται η έλλειψη βούλησης τμήματος τής ηγεσίας του κυβερνώντος κόμματος το οποίο διερωτάται γιατί να ανάλάβει τέτοιο πολιτικό κόστος εφόσον δεν έχει εξασφαλιστεί το ότι η Ε.Ε. θα δώσει ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική πλευρά επέμεινε ότι, όσα προσκόμματα και αν εμφανίζονται, η άλλη πλευρά δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση εφαρμογής της συμφωνίας.