Ηχηρό το μήνυμα από Βρυξέλλες και Έβρο έναντι της τουρκικής προκλητικότητας
Σημαντική η αποδοκιμασία της ΕΕ προς την Τουρκία στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής
Κωστας Παπαχλιμιντζος
Στην Αλεξανδρούπολη, τις Φέρες και τη Σαµοθράκη παρευρέθηκε το Σάββατο ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στέλνοντας ένα έµπρακτο µήνυµα προς την Τουρκία µε την παρουσία του στην ακριτική περιοχή, αλλά και µε την επίσκεψη που θα πραγµατοποιήσει στα σηµεία όπου εκτελούνται τα έργα ενίσχυσης και επέκτασης του φράκτη κατά µήκος του Εβρου. Από τις Βρυξέλλες, όπου βρισκόταν τις τελευταίες δύο ηµέρες για τη Σύνοδο Κορυφής, ο κ. Μητσοτάκης ανέδειξε εκ νέου στους εταίρους της χώρας µας την τελευταία προκλητική ενέργεια της Τουρκίας, µε την έκδοση της παράνοµης NAVTEX για έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα νοτίως του Καστελλορίζου, καθώς και µε την απαράδεκτη παραβίαση των αποφάσεων του Συµβουλίου Ασφαλείας των Ηνωµένων Εθνών σχετικά µε τα Βαρώσια, στην Κύπρο. Παρά τις χαµηλές προσδοκίες που διατηρούσε για τη συγκεκριµένη σύνοδο η ελληνική πλευρά, διεκδίκησε να υπάρξει ένα συγκεκριµένο µήνυµα προς την Άγκυρα. «∆υστυχώς, η Τουρκία φαίνεται να παραµένει συνεπής στην προκλητική και επιθετική της συµπεριφορά», τόνισε χαρακτηριστικά ο Ελληνας πρωθυπουργός.
Οι κινήσεις αυτές της Τουρκίας, όπως αποκαλύπτει ο γερµανικός Τύπος, προκάλεσαν εκνευρισµό στο Βερολίνο. Οπως σηµειώνουν τα σχετικά δηµοσιεύµατα, ο υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας, αισθάνθηκε εξαπατηµένος από αυτήν την ενέργεια µε το «Ορούτς Ρέις». Το πόσο εκνευρισµένος ήταν ο ΥΠ.ΕΞ. φαίνεται από την ακύρωση της προγραµµατισµένης επίσκεψής του στην Τουρκία. ∆εν είναι, συνεπώς, τυχαίο ότι Γαλλία και Γερµανία κατηγόρησαν από κοινού την Τουρκία πως συνεχίζει να προκαλεί την Ε.Ε. µε τις ενέργειές της στην Αν. Μεσόγειο και της έδωσαν προθεσµία µίας εβδοµάδας για να ξεκαθαρίσει τις θέσεις της. «Είναι ξεκάθαρο ότι η Τουρκία προβαίνει διαρκώς σε προκλητικές ενέργειες, οι οποίες είναι απαράδεκτες», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Ιβ Λεντριάν, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε µε τον Γερµανό οµόλογό του.
Τελικά στο κείµενο συµπερασµάτων της χθεσινής Συνόδου Κορυφής τονίστηκε ότι «το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο εκφράζει έντονη αποδοκιµασία για τις νέες µονοµερείς και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, συµπεριλαµβανοµένων των πρόσφατων ερευνητικών δραστηριοτήτων».
Παράλληλα επισηµαίνεται ότι η Ε.Ε. «τονίζει τη σηµασία του καθεστώτος των Βαρωσίων και επαναλαµβάνει την πλήρη αλληλεγγύη της προς την Ελλάδα και την Κύπρο». Επίσης, σηµειώθηκε ότι «το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο καλεί την Τουρκία να αντιστρέψει αυτές τις ενέργειες και να εργαστεί για τη µείωση των εντάσεων» και κατέληξε ότι η Ε.Ε. «θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί στενά το ζήτηµα, προκειµένου να υπάρξει συνέχεια στα συµπεράσµατα της Συνόδου της 2ας Οκτωβρίου 2020». Αµέσως µετά ο κ. Μητσοτάκης αποκάλυψε πως πρότεινε να ληφθεί µία πρωτοβουλία από κράτη-µέλη της Ε.Ε. ώστε να µην επιτρέπουν την πώληση όπλων προς την Τουρκία. «Η θέση µου έγινε απολύτως κατανοητή», πρόσθεσε.
ΤΟ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ ΔΕΝΔΙΑ
Την ίδια ώρα, µια προσεκτική µατιά στη διεθνή διπλωµατική σκακιέρα αποδεικνύει ότι ουδέποτε ελληνική κυβέρνηση κατάφερε να αποσπάσει τέτοια σηµαντική στήριξη από τις ΗΠΑ όσο αυτή που έχει αποσπάσει τους τελευταίους µήνες, µε υπουργό Εξωτερικών τον Νίκο ∆ένδια, σε µια περίοδο κατά την οποία η Τουρκία έχει ανεβάσει εξαιρετικά ψηλά το θερµόµετρο στις σχέσεις µε τη χώρα µας. Η σύγκριση µε το όχι και τόσο µακρινό παρελθόν, µάλιστα, είναι καταλυτική. Είναι γνωστό, βέβαια, ότι και άλλοτε η Τουρκία είχε υπερβεί τα εσκαµµένα σε αρκετές περιπτώσεις, αλλά στην Ουάσινγκτον τηρούσαν πολιτική ίσων αποστάσεων. Οµως, σήµερα οι ΗΠΑ για πρώτη φορά στα µεταπολεµικά χρονικά δεν διστάζουν να κατακεραυνώσουν την Τουρκία, όπως µε την ανακοίνωση προ ηµερών του Στέιτ Ντιπάρτµεντ, που προκάλεσε την οργή της Αγκυρας. Επειδή όλα αυτά έχουν την εξήγησή τους, να σηµειωθεί ότι οι σχέσεις που διατηρεί από το παρελθόν και έχει αναπτύξει περαιτέρω πλέον µε τον συµµαχικό παράγοντα ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών φαίνεται να συντέλεσαν αποφασιστικά στο συγκεκριµένο αποτέλεσµα.
Η καλή χηµεία, για παράδειγµα, στις επαφές του µε τον υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μ. Ποµπέο, ο οποίος έχει συναντηθεί µε τον κ. ∆ένδια έξι φορές µέσα σε έναν χρόνο, όπως και η ανανέωση της συµφωνίας αµυντικής συνεργασίας των δύο χωρών έχουν παίξει σηµαντικό ρόλο. Παράλληλα, µε το άλλο σκέλος του κοµµατικού διπόλου των ΗΠΑ, τους ∆ηµοκρατικούς, ο Ελληνας ΥΠ.ΕΞ. διατηρεί προσωπικές επαφές ήδη από το 2009, όταν εκπροσώπησε, µάλιστα, την ελληνική κυβέρνηση στην τελετή για την Ελληνική Ανεξαρτησία στον Λευκό Οίκο, µε τον τότε πρόεδρο, Μπ. Οµπάµα, και τον τότε αντιπρόεδρο και σηµερινό υποψήφιο πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν. Χάρη στις επαφές µε τις ΗΠΑ άλλωστε ο κ. ∆ένδιας κατάφερε εκείνη την περίοδο, ως υπουργός ∆ικαιοσύνης, να αναθεωρηθεί το ταπεινωτικό καθεστώς χορήγησης βίζας για τους πολίτες από την Ελλάδα που επισκέπτονταν την Αµερική.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ»
Οι κινήσεις αυτές της Τουρκίας, όπως αποκαλύπτει ο γερµανικός Τύπος, προκάλεσαν εκνευρισµό στο Βερολίνο. Οπως σηµειώνουν τα σχετικά δηµοσιεύµατα, ο υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας, αισθάνθηκε εξαπατηµένος από αυτήν την ενέργεια µε το «Ορούτς Ρέις». Το πόσο εκνευρισµένος ήταν ο ΥΠ.ΕΞ. φαίνεται από την ακύρωση της προγραµµατισµένης επίσκεψής του στην Τουρκία. ∆εν είναι, συνεπώς, τυχαίο ότι Γαλλία και Γερµανία κατηγόρησαν από κοινού την Τουρκία πως συνεχίζει να προκαλεί την Ε.Ε. µε τις ενέργειές της στην Αν. Μεσόγειο και της έδωσαν προθεσµία µίας εβδοµάδας για να ξεκαθαρίσει τις θέσεις της. «Είναι ξεκάθαρο ότι η Τουρκία προβαίνει διαρκώς σε προκλητικές ενέργειες, οι οποίες είναι απαράδεκτες», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Ιβ Λεντριάν, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε µε τον Γερµανό οµόλογό του.
Τελικά στο κείµενο συµπερασµάτων της χθεσινής Συνόδου Κορυφής τονίστηκε ότι «το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο εκφράζει έντονη αποδοκιµασία για τις νέες µονοµερείς και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, συµπεριλαµβανοµένων των πρόσφατων ερευνητικών δραστηριοτήτων».
Παράλληλα επισηµαίνεται ότι η Ε.Ε. «τονίζει τη σηµασία του καθεστώτος των Βαρωσίων και επαναλαµβάνει την πλήρη αλληλεγγύη της προς την Ελλάδα και την Κύπρο». Επίσης, σηµειώθηκε ότι «το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο καλεί την Τουρκία να αντιστρέψει αυτές τις ενέργειες και να εργαστεί για τη µείωση των εντάσεων» και κατέληξε ότι η Ε.Ε. «θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί στενά το ζήτηµα, προκειµένου να υπάρξει συνέχεια στα συµπεράσµατα της Συνόδου της 2ας Οκτωβρίου 2020». Αµέσως µετά ο κ. Μητσοτάκης αποκάλυψε πως πρότεινε να ληφθεί µία πρωτοβουλία από κράτη-µέλη της Ε.Ε. ώστε να µην επιτρέπουν την πώληση όπλων προς την Τουρκία. «Η θέση µου έγινε απολύτως κατανοητή», πρόσθεσε.
ΤΟ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ ΔΕΝΔΙΑ
Την ίδια ώρα, µια προσεκτική µατιά στη διεθνή διπλωµατική σκακιέρα αποδεικνύει ότι ουδέποτε ελληνική κυβέρνηση κατάφερε να αποσπάσει τέτοια σηµαντική στήριξη από τις ΗΠΑ όσο αυτή που έχει αποσπάσει τους τελευταίους µήνες, µε υπουργό Εξωτερικών τον Νίκο ∆ένδια, σε µια περίοδο κατά την οποία η Τουρκία έχει ανεβάσει εξαιρετικά ψηλά το θερµόµετρο στις σχέσεις µε τη χώρα µας. Η σύγκριση µε το όχι και τόσο µακρινό παρελθόν, µάλιστα, είναι καταλυτική. Είναι γνωστό, βέβαια, ότι και άλλοτε η Τουρκία είχε υπερβεί τα εσκαµµένα σε αρκετές περιπτώσεις, αλλά στην Ουάσινγκτον τηρούσαν πολιτική ίσων αποστάσεων. Οµως, σήµερα οι ΗΠΑ για πρώτη φορά στα µεταπολεµικά χρονικά δεν διστάζουν να κατακεραυνώσουν την Τουρκία, όπως µε την ανακοίνωση προ ηµερών του Στέιτ Ντιπάρτµεντ, που προκάλεσε την οργή της Αγκυρας. Επειδή όλα αυτά έχουν την εξήγησή τους, να σηµειωθεί ότι οι σχέσεις που διατηρεί από το παρελθόν και έχει αναπτύξει περαιτέρω πλέον µε τον συµµαχικό παράγοντα ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών φαίνεται να συντέλεσαν αποφασιστικά στο συγκεκριµένο αποτέλεσµα.
Η καλή χηµεία, για παράδειγµα, στις επαφές του µε τον υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μ. Ποµπέο, ο οποίος έχει συναντηθεί µε τον κ. ∆ένδια έξι φορές µέσα σε έναν χρόνο, όπως και η ανανέωση της συµφωνίας αµυντικής συνεργασίας των δύο χωρών έχουν παίξει σηµαντικό ρόλο. Παράλληλα, µε το άλλο σκέλος του κοµµατικού διπόλου των ΗΠΑ, τους ∆ηµοκρατικούς, ο Ελληνας ΥΠ.ΕΞ. διατηρεί προσωπικές επαφές ήδη από το 2009, όταν εκπροσώπησε, µάλιστα, την ελληνική κυβέρνηση στην τελετή για την Ελληνική Ανεξαρτησία στον Λευκό Οίκο, µε τον τότε πρόεδρο, Μπ. Οµπάµα, και τον τότε αντιπρόεδρο και σηµερινό υποψήφιο πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν. Χάρη στις επαφές µε τις ΗΠΑ άλλωστε ο κ. ∆ένδιας κατάφερε εκείνη την περίοδο, ως υπουργός ∆ικαιοσύνης, να αναθεωρηθεί το ταπεινωτικό καθεστώς χορήγησης βίζας για τους πολίτες από την Ελλάδα που επισκέπτονταν την Αµερική.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ»
