Ως κορυφαία προτεραιότητα για την ελληνική εξωτερική πολιτική έθεσε χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης το Κυπριακό, δηλαδή τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής και την εξεύρεση μιας συνολικής, βιώσιμης, λειτουργικής και αμοιβαία αποδεκτής λύσης.

Το μήνυμα του Έλληνα πρωθυπουργού - στις κοινές δηλώσεις με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη αμέσως μετά την συνάντησή τους στη Λευκωσία – απευθυνόταν κυρίως προς το διεθνές ακροατήριο: Την Ευρωπαϊκή Ένωση, τον ΟΗΕ και φυσικά την Τουρκία. Σε ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εξάλλου είχε δημιουργηθεί μια αίσθηση ότι η Αθήνα υποβαθμίζει το Κυπριακό και αυτό λόγω της έντονης διένεξης τους προηγούμενους μήνες με την Τουρκία για τις θαλάσσιες ζώνες στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Έστειλαν μήνυμα και στις Βρυξέλλες

Η επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στη Λευκωσία, συνεπώς, και οι δηλώσεις που ακολούθησαν, έδειξαν με σαφήνεια προς τη διεθνή κοινότητα τις προθέσεις της ελληνικής κυβέρνησης: Η Αθήνα θέτει σε πρώτη προτεραιότητα τη λύση και -όπως και η Λευκωσία- παραμένει προσηλωμένη στις αποφάσεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, αυτές που αποτελούν και το μόνο συμπεφωνημένο και καθολικά δεσμευτικό πλαίσιο λύσης και ταυτόχρονα το θεμέλιο για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου σε ολόκληρη την κυπριακή επικράτεια.

«Δεν θα δεχθούμε τετελεσμένα»

Ενόψει της άτυπης πενταμερούς συνάντησης υπό την αιγίδα του ΟΗΕ οι κ. Μητσοτάκης και Αναστασιάδης συντόνισαν χθες τον κοινό βηματισμό τους και ο Έλληνας πρωθυπουργός σύμφωνα με πληροφορίες διαβεβαίωσε τον Πρόεδρο της Κύπρου ότι ο τερματισμός της τουρκικής κατοχής και η εξεύρεση συνολικής και συμπεφωνημένης λύσης του Κυπριακού, παραμένει κορυφαία εθνική προτεραιότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και ότι η Ελλάδα ουδέποτε θα αποδεχθεί τετελεσμένα, ούτε θα συναινέσει στη νομιμοποίησή τους. Οι δύο ηγέτες επιβεβαίωσαν την ετοιμότητα των δύο χωρών να συμμετάσχουν στην άτυπη πενταμερή συνάντηση την οποία προτίθεται να συγκαλέσει ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών με απώτερο στόχο την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων επίλυσης του Κυπριακού. Υπήρξε δε πλήρης συναντίληψη ότι το μοναδικό και δεσμευτικό για όλους πλαίσιο διαπραγμάτευσης ορίζεται από τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία

Ποια είναι λοιπόν για την Ελλάδα τα βασικά χαρακτηριστικά μιας λύσης για το Κυπριακό; Όπως υπογραμμίζουν από το Μέγαρο Μαξίμου (και όπως τόνισε από την Κύπρο ο Κυριάκος Μητσοτάκης), υπενθυμίζοντας την πρόσφατη απόφαση 2561 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, μόνη βιώσιμη λύση είναι η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, με τα γνωστά απαράβατα χαρακτηριστικά: Πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στις αποφάσεις, ένα κράτος με διεθνή προσωπικότητα, μια κυριαρχία, μία ιθαγένεια, με διασφάλιση της ανεξαρτησίας και εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Αμετακίνητη κοινή θέση Ελλάδας και Κύπρου -όπως τόνισε ο πρωθυπουργός- παραμένει η κατάργηση του αναχρονιστικού συστήματος των εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων στις αμιγώς κυπριακές υποθέσεις. Και φυσικά προαπαιτούμενο της επανένωσης αποτελεί η πλήρης και ταχεία απόσυρση των κατοχικών στρατευμάτων.

Ανεδαφική η θέση Ερντογάν-Τατάρ

Η στάση του Ταγίπ Ερντογάν και του επικεφαλής των Τουρκοκυπρίων Ερσίν Τατάρ για λύση δύο κρατών είναι -όπως υπογράμμισε ο πρωθυπουργός- μια ανεδαφική θέση και εκτός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών. Την απορρίπτουν όχι μόνο η Ελλάδα και η Κύπρος, αλλά και ο ΟΗΕ και η Ευρωπαϊκή Ένωση. «Όσοι μιλούν για δύο κράτη δεν ρώτησαν την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου η Κύπρος εντάχθηκε ως ενιαίο κράτος», ήταν τα λόγια του Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά πριν από λίγες ημέρες, κάτι που αναμένεται να τονίσει και ο Ζοζέπ Μπορέλ από την Λευκωσία, την οποία θα επισκεφθεί προσεχώς.