Πανευρωπαϊκή δημοσκόπηση GPO - Gallup: Τι πιστεύουν οι πολίτες της ΕΕ για τον πόλεμο - Πόσο φιλορώσοι είναι οι Έλληνες
Το κυρίαρχο ρεύµα του φιλοευρωπαϊσµού που επικρατούσε στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1990 και των αρχών του 2000 υποχώρησε σηµαντικά την περίοδο της οικονοµικής κρίσης
H µεγάλη, πανευρωπαϊκή δηµοσκόπηση της Gallup International Association σε 24 χώρες της Ε.Ε. και σε 2 χώρες εκτός Ενωσης (Σερβία – Ελβετία) διεξήχθη το διάστηµα 7-22 Μαρτίου σε συνολικό δείγµα 24.509 συνεντεύξεων.
Πρόκειται για µια ενδελεχή και σε βάθος διερεύνηση των απόψεων και των στάσεων των Ευρωπαίων πολιτών απέναντι στο κορυφαίο ζήτηµα του πολέµου στην Ουκρανία καθώς και του αντίκτυπού του στις ευρωπαϊκές χώρες και στους πολίτες τους. Το ελληνικό σκέλος της έρευνας υλοποιήθηκε από την GPO, η οποία είχε την ευθύνη συλλογής των ερωτηµατολογίων. Οι ερωτήσεις ήταν κοινές σε όλες τις χώρες και για την ανάλυσή µας θα χρησιµοποιήσουµε τον ευρωπαϊκό µέσο όρο, τον οποίο θα συγκρίνουµε σε κάθε ερώτηση µε την ελληνική περίπτωση.
Δυνάμεις σταθεροποίησης
Στην ερώτηση για τον ρόλο των παγκόσµιων δυνάµεων στη σταθεροποίηση ή αποσταθεροποίηση του πλανήτη παρουσιάζουν ενδιαφέρον οι συγκρίσεις ανάµεσα στον ευρωπαϊκό µέσο όρο και την Ελλάδα. Το 63% των Ευρωπαίων θεωρούν την Ε.Ε. µια σταθεροποιητική παγκόσµια δύναµη έναντι 17% που θεωρεί ότι λειτουργεί προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Τα αντίστοιχα νούµερα για την Ελλάδα είναι 43% και 45%, µε το ποσοστό όσων θεωρούν την Ε.Ε. αποσταθεροποιητικό παράγοντα να είναι το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Αυτό σε συνδυασµό µε το επίσης υψηλότερο ποσοστό της τάξης του 75% που κατατάσσει στις αποσταθεροποιητικές δυνάµεις τις ΗΠΑ περιγράφουν ένα έντονο αντιδυτικό προφίλ, που είναι ξεκάθαρο ότι διαπερνά οριζόντια την ελληνική κοινωνία και διαχέεται σε όλους τους πολιτικούς και ιδεολογικούς χώρους. Η κριτική αντιµετώπιση, ωστόσο, του ρόλου των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. δεν συνιστά σε καµία περίπτωση αποδοχή των πολεµικών ενεργειών του Ρώσου προέδρου, Βλ. Πούτιν.
Αυτή είναι µάλλον µια απλουστευµένη προσέγγιση, καθώς ταυτόχρονα διαπιστώνουµε ότι το 77% θεωρεί και τη Ρωσία παράγοντα αποσταθεροποίησης. Είναι όµως ξεκάθαρο ότι σε αντίθεση µε την Πολωνία, που είναι η πιο φιλική προς τις ΗΠΑ ευρωπαϊκή χώρα, η Ελλάδα, η Κροατία, η Σλοβενία και η Βουλγαρία -ως κοινή γνώµη- βρίσκονται στον αντίποδα και εκφράζουν ισχυρό αντιαµερικανισµό. Επίσης -έστω και µε µειοψηφικά ποσοστάο ρόλος τόσο της Κίνας όσο και της Ρωσίας καταγράφεται πιο θετικά στη Βουλγαρία, τη Σλοβακία και την Ελλάδα.
Πιο ενεργός ρόλος για την ΕΕ
Το 61% των Ευρωπαίων θεωρούν ότι υπάρχει µεγάλη συνοχή µεταξύ των κρατών-µελών στην Ε.Ε., ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα είναι 34% που µαζί µε το 28% της Βουλγαρίας είναι τα µικρότερα µεταξύ όλων των χωρών και σε αντιδιαστολή µε το 88% της Σουηδίας και το 84% της Φινλανδίας.
Το κυρίαρχο ρεύµα του φιλοευρωπαϊσµού που επικρατούσε στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1990 και των αρχών του 2000 υποχώρησε σηµαντικά την περίοδο της οικονοµικής κρίσης και φαίνεται να συνεχίζει να βρίσκεται σηµαντικά κάτω από τον ευρωπαϊκό µέσο όρο και σε αυτή την ιστορική συγκυρία.
Την ίδια στιγµή, το 78% του συνόλου και το 84% των Ελλήνων τάσσονται υπέρ ενός πιο ενεργού ρόλου της Ε.Ε. στην παγκόσµια πολιτική σκηνή, µε τις χώρες της Ιβηρικής Χερσονήσου, την Πολωνία και τη Λιθουανία να δείχνουν πιο ένθερµες προς αυτή την κατεύθυνση.
Το 43% των πολιτών της Ε.Ε.
επιθυµεί ακόµη αυστηρότερες κυρώσεις για τη Ρωσία, µε το 42% να θεωρεί ότι αυτές που ήδη έχουν επιβληθεί είναι οι κατάλληλες και το 15% να τις θεωρεί πολύ σκληρές. Υπέρ των αυστηρότερων κυρώσεων τάσσονται η Λιθουανία, η Πολωνία και η Φινλανδία, ενώ πολύ σκληρές θεωρούν τις κυρώσεις η Βουλγαρία, η Σλοβακία, η Ελλάδα (32%), η Ουγγαρία και η Σερβία (73%). Περισσότεροι από τους µισούς πολίτες της Ε.Ε. (57%) πιστεύουν ότι έχουµε ήδη παράσχει επαρκή υποστήριξη στην Ουκρανία, µε το 43% να ζητά ακόµη µεγαλύτερη στήριξη από τα ευρωπαϊκά κράτη. Οι πολίτες της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Ιρλανδίας, της Γαλλίας, της Φινλανδίας και της Σουηδίας θα ήθελαν µεγαλύτερη αλληλεγγύη, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά στην Ελλάδα είναι απολύτως µοιρασµένα (50%-50%).
Υποστήριξη στην Ουκρανία
Υπάρχει µεγάλη προθυµία να δεχθούν πρόσφυγες στην Ε.Ε.: Πάνω από το 90% των πολιτών της Ε.Ε. είναι υπέρ της υποδοχής προσφύγων. Το 50% από αυτούς υποστηρίζει την απεριόριστη είσοδο των προσφύγων, ενώ το 44% προτιµά ένα είδος ελέγχου στις προσφυγικές ροές. Μόνο το ένα πέµπτο των πολιτών της Ε.Ε. είναι αυστηρά ενάντια στην ένταξη της Ουκρανίας στην Ε.Ε. Το 52% λέει ότι η Ουκρανία πρέπει να ενταχθεί στην Ε.Ε., µε το 27% να είναι αναποφάσιστοι. Η Πολωνία, η Εσθονία, η Πορτογαλία, η Λιθουανία, η Ιρλανδία και η Ισπανία τάσσονται περισσότερο υπέρ της ένταξης της Ουκρανίας στην Ε.Ε. Το 42% συµφωνεί µε τις κυρώσεις της Ε.Ε. κατά της Ρωσίας και το 43% θα ήθελε να δει περισσότερες από αυτές. Μόνο το 15% λέει ότι οι κυρώσεις είναι πολύ αυστηρές - αυτή η άποψη είναι πιο κοινή στην Ελλάδα, στις χώρες της Ανατολικής Ε.Ε., Βουλγαρία, Σλοβακία και Ουγγαρία, και στη Σερβία εκτός Ε.Ε.
Στάση απέναντι στην Ε.Ε.
Το 61% βλέπει µεγάλη συνοχή µεταξύ των κρατών-µελών της Ε.Ε., ενώ για το 63% η Ε.Ε. είναι µια σταθεροποιητική παγκόσµια δύναµη. Η συντριπτική πλειοψηφία (78%) πιστεύει ότι η Ε.Ε. πρέπει να διαδραµατίσει πιο ενεργό ρόλο στην παγκόσµια πολιτική στο µέλλον. Σε σύγκριση µε τα άλλα κράτη-µέλη, η διάθεση προς την Ε.Ε. είναι πιο αρνητική στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Η υπό ένταξη στην Ε.Ε. χώρα Σερβία είναι επίσης επικριτική για την Ε.Ε.
Ενεργειακή εβαβαιότητα
Το 86% των Ευρωπαίων πολιτών δήλωσε πολύ µεγάλη και µεγάλη ανησυχία για την άνοδο των τιµών και του πληθωρισµού, ποσοστό που φτάνει στο 95% για τους Ελληνες.
Ακολουθούν ως µεγαλύτερες ανησυχίες για τους Ευρωπαίους πολίτες σε ποσοστό 78% το ενδεχόµενο η στρατιωτική σύγκρουση στην Ουκρανία να µετατραπεί σε Παγκόσµιο πόλεµο, µε 75% ο φόβος χρήσης πυρηνικών όπλων από τη Ρωσία και σε ποσοστό 72% µια πιθανή στρατιωτική εµπλοκή της χώρας τους.
Για την Ελλάδα οι µεγαλύτερες ανησυχίες σχετίζονται σε ποσοστό 88% µε την οικονοµική ανασφάλεια που προκαλούν για την εθνική οικονοµία οι ευρωπαϊκές κυρώσεις στη Ρωσία και µε 80% η ενεργειακή αβεβαιότητα που προκαλεί ο ουκρανικός πόλεµος. Παρατηρώντας τις απαντήσεις, διαπιστώνουµε ότι όλοι µεν ανησυχούν κυρίως για την άνοδο των τιµών, ωστόσο στην υπόλοιπη Ευρώπη υπάρχει διάχυτος ένας φόβος που σχετίζεται µε τις στρατιωτικές προεκτάσεις του πολέµου, ενώ στην Ελλάδα οι ανησυχίες αφορούν κυρίως τις οικονοµικές και ενεργειακές επιπτώσεις της σύγκρουσης.
