Σταϊκούρας στον Παναγιώτη Τζένο: Η κυβέρνηση πιέζει το τραπεζικό σύστημα να βοηθήσει καταναλωτές, δανειολήπτες και καταθέτες
Ο Παναγιώτης Τζένος μίλησε στην εκπομπή του στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 90,1 με τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα
«Οι συζητήσεις με τους τραπεζίτες δεν είναι εύκολες, έχουν και ένταση, η κυβέρνηση έθεσε το πλαίσιο των συζητήσεων με τις τράπεζες», δήλωσε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 90,1 FM και στην εκπομπή «Secret» με τον Παναγιώτη Τζένο ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας.
Είπε πως η κυβέρνηση πιέζει το τραπεζικό σύστημα να βοηθήσει καταναλωτές, δανειολήπτες και καταθέτες και τόνισε πως σήμερα θα υπάρξει ανακοίνωση των ελληνικών τραπεζών που θα δείχνει την κατεύθυνση που θα κινηθούν το επόμενο διάστημα.
Ανέφερε πως υπάρχει πρόταση που καλύπτει 30.000 δανειολήπτες και στην οποία θα υπάγονται οι ενήμερες οφειλές, ενώ είπε πως η κυβέρνηση έχει ζητήσει γενναιόδωρες αυξήσεις των επιτοκίων στις καταθέσεις. Τόνισε πως «είμαστε υπέρμαχοι των ηλεκτρονικών συναλλαγών».
Για τον εξωδικαστικό μηχανισμό είπε πως τα αποτελέσματά του είναι ικανοποιητικά και αποκάλυψε πως θα υπάρξουν προτάσεις από τις τράπεζες για αξιολόγηση και ενήμερων δανείων.
Ακόμη, σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό, είπε πως στην Ελλάδα είναι χαμηλός σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Οι συζητήσεις με τους τραπεζίτες δεν είναι εύκολες και έχουν και ένταση. Αυτό που θέλω να σας θυμίσω είναι ότι από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός θέσαμε το πλαίσιο των συζητήσεων με τις τράπεζες. Να υπενθυμίσω αντίστοιχο πλαίσιο μόνο για το κομμάτι των δανειοληπτών προσπάθησε να κάνει η Ισπανία, δηλαδή οικειοθελώς οι τράπεζες να κάνουν μία περίμετρο, στην οποία να βοηθήσουν δανειολήπτες, καμία άλλη χώρα.
Άρα εμείς είμαστε η πρώτη χώρα, η οποία προσπαθούμε ως κυβέρνηση να πιέσουμε το τραπεζικό σύστημα σε μία δύσκολη κατάσταση για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, να βοηθήσουμε καταναλωτές, δανειολήπτες και καταθέτες τόσο με τις προμήθειες όσο και με τα επιτόκια των καταθέσεων με την πιστωτική επέκταση, με τον εξωδικαστικό μηχανισμό και με την αύξηση του κόστους για τους δανειολήπτες. Θα υπάρξει εκτιμούμε σήμερα μία ανακοίνωση των ελληνικών τραπεζών, η οποία θα δείχνει την κατεύθυνση την οποία θα κινηθούν το επόμενο χρονικό διάστημα και στη βάση αυτής της δήλωσης θα αξιολογηθεί αυτό από τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Αν η εικόνα δεν σας ικανοποιήσει ως κυβέρνηση και ως υπουργείο Οικονομικών, θα παρέμβετε εκ νέου;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Στο θέμα της στήριξης των δανειοληπτών, το ερώτημα αν ικανοποιείστε ή όχι δεν απαντάτε τόσο εύκολα, θέλει πολύ μεγάλη προσοχή και υπευθυνότητα, υπάρχουν δημοσιονομικοί κανόνες και κουλτούρα πληρωμών. Εκεί πράγματι υπάρχει μία πρόταση, η οποία καλύπτει περίπου 30.000 δανειολήπτες, δάνεια περίπου ύψους 2 δισεκατομμυρίων ευρώ, δανειολήπτες που εξασφαλίζονται με εμπράγματη ασφάλεια στην πρώτη κατοικία με εισοδηματικά κριτήρια όπως αυτά ορίζονται με το νόμο του ΣΥΡΙΖΑ 2017 και εκεί θα υπάγονται οι ενήμερες δηλαδή με καθυστέρηση μέχρι 90 μέρες οφειλές με σημείο αναφοράς την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος από τον δικαιούχο και με διάρκεια 12 μήνες.
Αυτό μπορεί να ικανοποιηθεί, περνάει από τους επόπτες εντός και εκτός Ελλάδος χωρίς δημοσιονομικό κόστος, αυτή είναι μια σημαντική περίμετρος, μην την προσπερνάμε. Πριν από μια βδομάδα επί αυτής της πρότασης, το τραπεζικό σύστημα ήθελε συμμετοχή του κρατικού προϋπολογισμού, άρα καταφέραμε και περάσαμε αυτή την πρόταση και από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς έτσι ώστε να μην επιβαρυνθεί ο κρατικός προϋπολογισμός.
Στο ερώτημα σας «ικανοποιείστε ή όχι, θα θέλατε περισσότερο;», νομίζω όλοι θα θέλαμε περισσότερο αλλά το θέμα είναι αν είναι εφικτό και γιατί σας λέω αν είναι εφικτό διότι όταν οι τράπεζες θα πάνε να υλοποιήσουν αυτό το στοιχείο αυτό αυτομάτως σημαίνει και προβλέψεις των τραπεζών για επισφαλείς απαιτήσεις όχι μόνο κόστος στα δάνεια και στις δόσεις αλλά και προβλέψεις. Ο μεγάλος κίνδυνος είναι να κάνουμε κάτι που θα αυξήσει πάλι τα κόκκινα δάνεια γιατί έτσι θα καταγράφονται από τον επόπτη. Συνεπώς να ξέρετε ότι σε αντιδιαστολή με αυτό που συνέβαινε πριν από δύο χρόνια στον κοροναϊό, εκεί υπήρχε σε ευρωπαϊκό επίπεδο η διευκόλυνση, ώστε αυτά να μην περνάνε στα «κόκκινα» δάνεια, η βοήθεια της Πολιτείας, σήμερα αυτό δεν υπάρχει. Αυτό σημαίνει ότι ουσιαστικά θα έχουμε ένα σημαντικό κόστος ξανά για τον κρατικό υπολογισμό.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Κύριε υπουργέ όμως είναι δυνατόν από την άλλη να συζητάμε για αύξηση μισής μονάδας στα επιτόκια καταθέσεων και δη προθεσμιακών, όταν έχει ανοίξει τόσο πολύ η «ψαλίδα» επιτοκίων; Εσείς είχατε πει εδώ στην εκπομπή ότι το spread είναι το μεγαλύτερο που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Στο κομμάτι λοιπόν της στήριξης των δανειοληπτών είμαστε σε ένα πολύ καλύτερο σημείο από ότι ήμασταν πριν από μία βδομάδα και γιατί έχουμε μια συγκεκριμένη πρόταση και γιατί δεν συμβάλει ο κρατικός προϋπολογισμός και γιατί αυτή η πρόταση γίνεται αποδεκτή από τους επόπτες. Να πω κάτι πάρα πολύ σημαντικό, σε όλες τις συναντήσεις που κάνουμε, που κάνω ως πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών με τις τράπεζες συμμετέχει και η Τράπεζα της Ελλάδος.
Στο ερώτημα συνεπώς «αν μπορεί να αυξηθεί η περίμετρος ή αν τυχόν έβαζε και ο κρατικός προϋπολογισμός μελλοντικά κάποια χρήματα, αν θα μπορούσε να τη δεχτεί η περίμετρος», η απάντηση ήταν αρνητική. Άρα νομίζω ότι εδώ εξαντλούμε τις δυνατότητες που υπάρχουν με βάση το υφιστάμενο σήμερα, δεν ξέρω μελλοντικά τι θα γίνει, θεσμικό πλαίσιο στην Ευρώπη.
Τώρα στα άλλα κομμάτια, τα οποία λέμε επιτόκια και προμήθειες, σε αυτή την κατεύθυνση πιέζουμε όχι μόνο να είναι πιο γενναιόδωρες οι αυξήσεις των επιτοκίων στις καταθέσεις αλλά να είναι και πιο εμπροστοβαρείς. Πράγματι κάποιες μη συστημικές τράπεζες, κυρίως, έχουν ξεκινήσει μια πιο γενναία αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων, κάτι που δεν έχει γίνει ακόμα ουσιαστικά για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Υπάρχει δέσμευση ότι αυτό θα γίνει μελλοντικά, δεν ικανοποιούμαι όταν δεν υπάρχουν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, αναμένουμε την ανακοίνωση η οποία θα γίνει, όπου εκεί ζητούμε όσο γίνεται και είναι εφικτό, γιατί θα πρέπει να είμαστε και πάρα πολύ προσεκτικοί γιατί κάθε τράπεζα ενεργεί διακριτά, δεν μπορούμε να ζητήσουμε από το τραπεζικό σύστημα να λειτουργήσει ταυτόχρονα, πρέπει να είναι ανά τραπεζικό ίδρυμα διακριτά κι ανεξάρτητα. Υπάρχουν και ζητήματα ανταγωνισμού.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Ξέρετε ότι έχω τοποθετηθεί δημόσια για αυτό και με τη δήλωση, την οποία έκανα 1η Δεκεμβρίου και προς αυτή την κατεύθυνση πιέζουμε. Οχι μόνο να είναι πιο γενναιόδωρες οι αυξήσεις των επιτοκίων στις καταθέσεις, αλλά να είναι και πιο εμπροσθοβαρείς. Πράγματι, κάποιες μη συστημικές τράπεζες κυρίως, έχουν ξεκινήσει μια πιο γενναία αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων. Κάτι που δεν έχει γίνει ακόμα, ουσιαστικά, για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Υπάρχει δέσμευσή τους ότι αυτό θα γίνει μελλοντικά, δεν ικανοποιούμαι όταν δεν υπάρχουν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, αναμένουμε την ανακοίνωση η οποία θα γίνει, όπου εκεί ζητούμε όσο γίνεται, όσο γίνεται και είναι εφικτό –γιατί θα πρέπει να είμαστε και πάρα πολύ προσεκτικοί, η κάθε τράπεζα λειτουργεί διακριτά, δεν μπορούμε να ζητήσουμε από το τραπεζικό σύστημα να λειτουργήσει ταυτόχρονα, πρέπει να είναι ανά τραπεζικό ίδρυμα διακριτά και ανεξάρτητα. Υπάρχουν και ζητήματα ανταγωνισμού.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Εντάξει τώρα, υπάρχουν και ζητήματα ανταγωνισμού, εγώ περιμένω ακόμα από την Επιτροπή Ανταγωνισμού να μου βγάλει εκείνη την έκθεση που είχε κάνει με τον έλεγχο που είχε κάνει στις τράπεζες. Εχει ξεχαστεί στα συρτάρια... Ακουσα, από την πανδημία και μετά, ουσιαστικά, κύριε υπουργέ, ότι οι τραπεζικές συναλλαγές μέσω ίντερνετ έχουν γίνει σχεδόν υποχρεωτικές. Διευρύνεται η χρήση του πλαστικού χρήματος, φαίνεται αυτό από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, φαίνεται στην αύξηση του ΦΠΑ. Το ερώτημα είναι το εξής: αυτό γίνεται τελικά για να διευκολυνθεί ο κόσμος ή για να θησαυρίζουν οι τράπεζες; Γιατί διαπιστώνουμε όλοι μας ότι οι προμήθειες παραμένουν απαράδεκτα υψηλές. Είναι αδιανόητο να υπάρχουν αυτές οι προμήθειες.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Πρώτα από όλα, οι ηλεκτρονικές συναλλαγές είναι καλές για την ελληνική οικονομία. Θέλω να σας πω ότι με βάση μελέτη, που βγήκε προχθές, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα έχει μειώσει σημαντικά το ύψος της φοροδιαφυγής της τα τελευταία δύο χρόνια, εξαιτίας και της μείωσης φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, αλλά και της αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Οπότε, είμαστε υπέρμαχοι της αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Το ζήτημα είναι με τι κόστος γίνεται αυτό.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Ακριβώς. Γιατί να το πληρώνουν οι πολίτες, δηλαδή.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Γι’ αυτό δώσαμε στη δημοσιότητα την προηγούμενη εβδομάδα 12 συγκεκριμένες προμήθειες, που εμείς εκτιμούμε, ως πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, ότι είναι υπερβολικές. Η απάντηση των τραπεζών είναι ότι τις αξιολογούν, ότι κάποιες το επόμενο αμέσως χρονικό διάστημα θα ξεκινήσουν να μειώνονται, αλλά είναι κάτι το οποίο επίσης αναμένουμε στην ανακοίνωση να αποτυπώνεται.
Να προσθέσω απλώς άλλα δύο σημεία, σημαντικά. Να προσθέσω ότι έχουμε τον εξωδικαστικό, ο οποίος, θυμάστε, σας έχω πει πάρα πολλές φορές ότι έπρεπε να τρέξει πολύ πιο γρήγορα. Σήμερα μπορώ να σας πω ότι τα αποτελέσματά του τον τελευταίο μήνα, μετά από μεγάλη πίεση, είναι ικανοποιητικά, αλλά θα πρέπει να συνεχίσουν προς αυτή την κατεύθυνση. Δηλαδή, σήμερα που μιλάμε, το αποτέλεσμα του εξωδικαστικού είναι το καλύτερο αποτέλεσμα οποιουδήποτε μηχανισμού κάναμε για να ρυθμίσουμε το ιδιωτικό χρέος τα τελευταία 12 χρόνια. Αλλά ο πήχης έχει τεθεί ψηλά. Δεν είμαστε ακόμα εκεί που θέλουμε.
Επίσης, να σας πω κάτι που είναι σημαντικό. Θα υπάρξουν προτάσεις από τις τράπεζες, έτσι ώστε στον εξωδικαστικό μηχανισμό, εκεί που απορρίπτονταν στο σύνολό τους οι ενήμεροι δανειολήπτες, να υπάρχει κάποια αξιολόγηση πλέον ενήμερων δανειοληπτών.
Να υπενθυμίσω ότι δεν έχουν κάνει πάρα πολλοί αίτηση στον εξωδικαστικό όμως.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Οι συνεπείς δανειολήπτες γιατί να κάνουν αίτηση στον εξωδικαστικό;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Δεν θα μπορούσαν να ρυθμίσουν το ιδιωτικό τους χρέος, αλλά και δεν έκαναν κιόλας διότι απορρίπτονταν οριζόντια. Και να υπενθυμίσω ότι οι κάτοχοι ελβετικού φράγκου που μπαίνουν στον εξωδικαστικό, εκεί οι πιστωτές αυτομάτως τους κάνουν αποδεκτούς.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Αυτό είναι σημαντικό. Ακούσαμε με προσοχή κι εχθές στη Βουλή να λέτε ότι τα υπερέσοδα θα επιστρέφονται στους πολίτες. Με ποιον τρόπο θα αξιοποιήσετε τα έσοδα από την έκτακτη φορολόγηση των διυλιστηρίων; Να περιμένουμε κάποια ανακοίνωση από τον πρωθυπουργό;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Ολα στην ώρα τους.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Ενώ οι αυξήσεις στην ενέργεια αρχίζουν να φρενάρουν, ο πληρωρισμός των τροφίμων επιταχύνεται. Οι μεώσεις ήδη φαίνονται στις αντλίες ήδη φαίνεται, στο ρεύμα ήδη φαίνεται, στα τρόφιμα δεν φαίνεται. Σκέφτεστε να κάνετε κάτι για τους πιο ευάλωτους πέρα από αυτό που έχει γίνει μέχρι στιγμής;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Πρώτα από όλα να σας πω ότι όχι μόνο στην Ελλάδα, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ο πληρωρισμός παραμένει υψηλός και επίμονος. Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα όμως πλέον διαμορφώνεται από τα χαμηλότερα επίπεδα μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών χωρών. Αρα, έχουν γίνει παρεμβάσεις, οι οποίες έχουν βοηθήσει στο να μειωθεί ένας πράγματι πολύ υψηλός ρυθμός πληθωρισμού. Δεύτερη παρατήρηση: και στην Ευρώπη έχει μειωθεί ο πληθωρισμός που έρχεται από την ενέργεια κι έχει αυξηθεί ο πληθωρισμός που έρχεται από τα τρόφιμα. Δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Υπάρχει πάντα μια χρονική υστέρηση σε όλα αυτά τα στοιχεία. Εκεί έχουν γίνει παρεμβάσεις, επιτυχημένες παρεμβάσεις, με το καλάθι της νοικοκυράς, θα συνεχίσουν και θα διευρυνθούν και αν έχουμε τα δημοσιονομικά περιθώρια και τον δημοσιονομικό χώρο, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα μπορεί να κάνουμε πρόσθετες παρεμβάσεις.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Ενα ερώτημα είναι το εξής: στο ανακοινωθέν του Eurogroup συμπεριλήφθηκε μια πρόταση για αλλαγή στον τρόπο επιδότησης του ρεύματος, υπάρχει η σκέψη να υιοθετήσουμε κι εμείς αυτή την πρόταση; Να φύγουμε δηλαδή από το μοντέλο της επιδότησης του συνόλου των νοικοκυριών όπως ισχύει σήμερα, κύριε υπουργέ;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Πρώτα από όλα και σήμερα υπάρχουν οροφές και διαφορετικά ποσοστά βοήθειας. Αρα τα μέτρα είναι στοχευμένα. Από τη στιγμή που τα μέτρα σήμερα είναι στοχευμένα, αυτή τη στιγμή που μιλάμε δεν υπάρχει οποιαδήποτε σκέψη ή συζήτηση για αλλαγή αυτών των χαρακτηριστικών που έχουμε σήμερα.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Τι καταλαβαίνετε ότι προβληματίζει περισσότερο τους επενδυτές από τις επαφές που είχατε στις Ηνωμένες Πολιτείες; Ανησυχούν για το πολιτικό ρίσκο των εκλογών; Και κυρίως, βλέπετε να έχουμε την περίφημη αναβάθμιση που περιμένουμε μέσα στην άνοιξη;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Το κλίμα είναι πολύ θετικό, δεν επηρεάζει ο πολιτικός κύκλος, δηλαδή η διενέργεια εκλογών το ΄23 τις επιλογές τους, προφανώς γιατί έχουν προεξοφλήσει την έκβαση αυτών, αλλά έχει σημασία το εξωγενές περιβάλλον. Αυτό τους προβληματίζει. Δηλαδή η επίδραση του εξωτερικού περιβάλλοντος και στην ελληνική οικονομία. Δεύτερον, εξακολουθεί να ισχύει ο στόχος, ο οποίος υποστηρίζεται και θεωρείται απολύτως εφικτός και από τους επενδυτές, της επίτευξης επενδυτικής βαθμίδας το 2023.
Είπε πως η κυβέρνηση πιέζει το τραπεζικό σύστημα να βοηθήσει καταναλωτές, δανειολήπτες και καταθέτες και τόνισε πως σήμερα θα υπάρξει ανακοίνωση των ελληνικών τραπεζών που θα δείχνει την κατεύθυνση που θα κινηθούν το επόμενο διάστημα.
Ανέφερε πως υπάρχει πρόταση που καλύπτει 30.000 δανειολήπτες και στην οποία θα υπάγονται οι ενήμερες οφειλές, ενώ είπε πως η κυβέρνηση έχει ζητήσει γενναιόδωρες αυξήσεις των επιτοκίων στις καταθέσεις. Τόνισε πως «είμαστε υπέρμαχοι των ηλεκτρονικών συναλλαγών».
Για τον εξωδικαστικό μηχανισμό είπε πως τα αποτελέσματά του είναι ικανοποιητικά και αποκάλυψε πως θα υπάρξουν προτάσεις από τις τράπεζες για αξιολόγηση και ενήμερων δανείων.
Ακόμη, σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό, είπε πως στην Ελλάδα είναι χαμηλός σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Χρήστου Σταϊκούρα στα Παραπολιτικά 90,1:
Σταϊκούρας στον Παναγιώτη Τζένο: Η κυβέρνηση πιέζει το τραπεζικό σύστημα να βοηθήσει καταναλωτές, δανειολήπτες και καταθέτεςΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Οι συζητήσεις με τους τραπεζίτες δεν είναι εύκολες και έχουν και ένταση. Αυτό που θέλω να σας θυμίσω είναι ότι από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός θέσαμε το πλαίσιο των συζητήσεων με τις τράπεζες. Να υπενθυμίσω αντίστοιχο πλαίσιο μόνο για το κομμάτι των δανειοληπτών προσπάθησε να κάνει η Ισπανία, δηλαδή οικειοθελώς οι τράπεζες να κάνουν μία περίμετρο, στην οποία να βοηθήσουν δανειολήπτες, καμία άλλη χώρα.
Άρα εμείς είμαστε η πρώτη χώρα, η οποία προσπαθούμε ως κυβέρνηση να πιέσουμε το τραπεζικό σύστημα σε μία δύσκολη κατάσταση για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, να βοηθήσουμε καταναλωτές, δανειολήπτες και καταθέτες τόσο με τις προμήθειες όσο και με τα επιτόκια των καταθέσεων με την πιστωτική επέκταση, με τον εξωδικαστικό μηχανισμό και με την αύξηση του κόστους για τους δανειολήπτες. Θα υπάρξει εκτιμούμε σήμερα μία ανακοίνωση των ελληνικών τραπεζών, η οποία θα δείχνει την κατεύθυνση την οποία θα κινηθούν το επόμενο χρονικό διάστημα και στη βάση αυτής της δήλωσης θα αξιολογηθεί αυτό από τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Αν η εικόνα δεν σας ικανοποιήσει ως κυβέρνηση και ως υπουργείο Οικονομικών, θα παρέμβετε εκ νέου;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Στο θέμα της στήριξης των δανειοληπτών, το ερώτημα αν ικανοποιείστε ή όχι δεν απαντάτε τόσο εύκολα, θέλει πολύ μεγάλη προσοχή και υπευθυνότητα, υπάρχουν δημοσιονομικοί κανόνες και κουλτούρα πληρωμών. Εκεί πράγματι υπάρχει μία πρόταση, η οποία καλύπτει περίπου 30.000 δανειολήπτες, δάνεια περίπου ύψους 2 δισεκατομμυρίων ευρώ, δανειολήπτες που εξασφαλίζονται με εμπράγματη ασφάλεια στην πρώτη κατοικία με εισοδηματικά κριτήρια όπως αυτά ορίζονται με το νόμο του ΣΥΡΙΖΑ 2017 και εκεί θα υπάγονται οι ενήμερες δηλαδή με καθυστέρηση μέχρι 90 μέρες οφειλές με σημείο αναφοράς την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος από τον δικαιούχο και με διάρκεια 12 μήνες.
Αυτό μπορεί να ικανοποιηθεί, περνάει από τους επόπτες εντός και εκτός Ελλάδος χωρίς δημοσιονομικό κόστος, αυτή είναι μια σημαντική περίμετρος, μην την προσπερνάμε. Πριν από μια βδομάδα επί αυτής της πρότασης, το τραπεζικό σύστημα ήθελε συμμετοχή του κρατικού προϋπολογισμού, άρα καταφέραμε και περάσαμε αυτή την πρόταση και από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς έτσι ώστε να μην επιβαρυνθεί ο κρατικός προϋπολογισμός.
Στο ερώτημα σας «ικανοποιείστε ή όχι, θα θέλατε περισσότερο;», νομίζω όλοι θα θέλαμε περισσότερο αλλά το θέμα είναι αν είναι εφικτό και γιατί σας λέω αν είναι εφικτό διότι όταν οι τράπεζες θα πάνε να υλοποιήσουν αυτό το στοιχείο αυτό αυτομάτως σημαίνει και προβλέψεις των τραπεζών για επισφαλείς απαιτήσεις όχι μόνο κόστος στα δάνεια και στις δόσεις αλλά και προβλέψεις. Ο μεγάλος κίνδυνος είναι να κάνουμε κάτι που θα αυξήσει πάλι τα κόκκινα δάνεια γιατί έτσι θα καταγράφονται από τον επόπτη. Συνεπώς να ξέρετε ότι σε αντιδιαστολή με αυτό που συνέβαινε πριν από δύο χρόνια στον κοροναϊό, εκεί υπήρχε σε ευρωπαϊκό επίπεδο η διευκόλυνση, ώστε αυτά να μην περνάνε στα «κόκκινα» δάνεια, η βοήθεια της Πολιτείας, σήμερα αυτό δεν υπάρχει. Αυτό σημαίνει ότι ουσιαστικά θα έχουμε ένα σημαντικό κόστος ξανά για τον κρατικό υπολογισμό.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Κύριε υπουργέ όμως είναι δυνατόν από την άλλη να συζητάμε για αύξηση μισής μονάδας στα επιτόκια καταθέσεων και δη προθεσμιακών, όταν έχει ανοίξει τόσο πολύ η «ψαλίδα» επιτοκίων; Εσείς είχατε πει εδώ στην εκπομπή ότι το spread είναι το μεγαλύτερο που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Στο κομμάτι λοιπόν της στήριξης των δανειοληπτών είμαστε σε ένα πολύ καλύτερο σημείο από ότι ήμασταν πριν από μία βδομάδα και γιατί έχουμε μια συγκεκριμένη πρόταση και γιατί δεν συμβάλει ο κρατικός προϋπολογισμός και γιατί αυτή η πρόταση γίνεται αποδεκτή από τους επόπτες. Να πω κάτι πάρα πολύ σημαντικό, σε όλες τις συναντήσεις που κάνουμε, που κάνω ως πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών με τις τράπεζες συμμετέχει και η Τράπεζα της Ελλάδος.
Στο ερώτημα συνεπώς «αν μπορεί να αυξηθεί η περίμετρος ή αν τυχόν έβαζε και ο κρατικός προϋπολογισμός μελλοντικά κάποια χρήματα, αν θα μπορούσε να τη δεχτεί η περίμετρος», η απάντηση ήταν αρνητική. Άρα νομίζω ότι εδώ εξαντλούμε τις δυνατότητες που υπάρχουν με βάση το υφιστάμενο σήμερα, δεν ξέρω μελλοντικά τι θα γίνει, θεσμικό πλαίσιο στην Ευρώπη.
Τώρα στα άλλα κομμάτια, τα οποία λέμε επιτόκια και προμήθειες, σε αυτή την κατεύθυνση πιέζουμε όχι μόνο να είναι πιο γενναιόδωρες οι αυξήσεις των επιτοκίων στις καταθέσεις αλλά να είναι και πιο εμπροστοβαρείς. Πράγματι κάποιες μη συστημικές τράπεζες, κυρίως, έχουν ξεκινήσει μια πιο γενναία αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων, κάτι που δεν έχει γίνει ακόμα ουσιαστικά για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Υπάρχει δέσμευση ότι αυτό θα γίνει μελλοντικά, δεν ικανοποιούμαι όταν δεν υπάρχουν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, αναμένουμε την ανακοίνωση η οποία θα γίνει, όπου εκεί ζητούμε όσο γίνεται και είναι εφικτό, γιατί θα πρέπει να είμαστε και πάρα πολύ προσεκτικοί γιατί κάθε τράπεζα ενεργεί διακριτά, δεν μπορούμε να ζητήσουμε από το τραπεζικό σύστημα να λειτουργήσει ταυτόχρονα, πρέπει να είναι ανά τραπεζικό ίδρυμα διακριτά κι ανεξάρτητα. Υπάρχουν και ζητήματα ανταγωνισμού.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Ξέρετε ότι έχω τοποθετηθεί δημόσια για αυτό και με τη δήλωση, την οποία έκανα 1η Δεκεμβρίου και προς αυτή την κατεύθυνση πιέζουμε. Οχι μόνο να είναι πιο γενναιόδωρες οι αυξήσεις των επιτοκίων στις καταθέσεις, αλλά να είναι και πιο εμπροσθοβαρείς. Πράγματι, κάποιες μη συστημικές τράπεζες κυρίως, έχουν ξεκινήσει μια πιο γενναία αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων. Κάτι που δεν έχει γίνει ακόμα, ουσιαστικά, για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Υπάρχει δέσμευσή τους ότι αυτό θα γίνει μελλοντικά, δεν ικανοποιούμαι όταν δεν υπάρχουν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, αναμένουμε την ανακοίνωση η οποία θα γίνει, όπου εκεί ζητούμε όσο γίνεται, όσο γίνεται και είναι εφικτό –γιατί θα πρέπει να είμαστε και πάρα πολύ προσεκτικοί, η κάθε τράπεζα λειτουργεί διακριτά, δεν μπορούμε να ζητήσουμε από το τραπεζικό σύστημα να λειτουργήσει ταυτόχρονα, πρέπει να είναι ανά τραπεζικό ίδρυμα διακριτά και ανεξάρτητα. Υπάρχουν και ζητήματα ανταγωνισμού.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Εντάξει τώρα, υπάρχουν και ζητήματα ανταγωνισμού, εγώ περιμένω ακόμα από την Επιτροπή Ανταγωνισμού να μου βγάλει εκείνη την έκθεση που είχε κάνει με τον έλεγχο που είχε κάνει στις τράπεζες. Εχει ξεχαστεί στα συρτάρια... Ακουσα, από την πανδημία και μετά, ουσιαστικά, κύριε υπουργέ, ότι οι τραπεζικές συναλλαγές μέσω ίντερνετ έχουν γίνει σχεδόν υποχρεωτικές. Διευρύνεται η χρήση του πλαστικού χρήματος, φαίνεται αυτό από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, φαίνεται στην αύξηση του ΦΠΑ. Το ερώτημα είναι το εξής: αυτό γίνεται τελικά για να διευκολυνθεί ο κόσμος ή για να θησαυρίζουν οι τράπεζες; Γιατί διαπιστώνουμε όλοι μας ότι οι προμήθειες παραμένουν απαράδεκτα υψηλές. Είναι αδιανόητο να υπάρχουν αυτές οι προμήθειες.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Πρώτα από όλα, οι ηλεκτρονικές συναλλαγές είναι καλές για την ελληνική οικονομία. Θέλω να σας πω ότι με βάση μελέτη, που βγήκε προχθές, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα έχει μειώσει σημαντικά το ύψος της φοροδιαφυγής της τα τελευταία δύο χρόνια, εξαιτίας και της μείωσης φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, αλλά και της αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Οπότε, είμαστε υπέρμαχοι της αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Το ζήτημα είναι με τι κόστος γίνεται αυτό.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Ακριβώς. Γιατί να το πληρώνουν οι πολίτες, δηλαδή.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Γι’ αυτό δώσαμε στη δημοσιότητα την προηγούμενη εβδομάδα 12 συγκεκριμένες προμήθειες, που εμείς εκτιμούμε, ως πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, ότι είναι υπερβολικές. Η απάντηση των τραπεζών είναι ότι τις αξιολογούν, ότι κάποιες το επόμενο αμέσως χρονικό διάστημα θα ξεκινήσουν να μειώνονται, αλλά είναι κάτι το οποίο επίσης αναμένουμε στην ανακοίνωση να αποτυπώνεται.
Να προσθέσω απλώς άλλα δύο σημεία, σημαντικά. Να προσθέσω ότι έχουμε τον εξωδικαστικό, ο οποίος, θυμάστε, σας έχω πει πάρα πολλές φορές ότι έπρεπε να τρέξει πολύ πιο γρήγορα. Σήμερα μπορώ να σας πω ότι τα αποτελέσματά του τον τελευταίο μήνα, μετά από μεγάλη πίεση, είναι ικανοποιητικά, αλλά θα πρέπει να συνεχίσουν προς αυτή την κατεύθυνση. Δηλαδή, σήμερα που μιλάμε, το αποτέλεσμα του εξωδικαστικού είναι το καλύτερο αποτέλεσμα οποιουδήποτε μηχανισμού κάναμε για να ρυθμίσουμε το ιδιωτικό χρέος τα τελευταία 12 χρόνια. Αλλά ο πήχης έχει τεθεί ψηλά. Δεν είμαστε ακόμα εκεί που θέλουμε.
Επίσης, να σας πω κάτι που είναι σημαντικό. Θα υπάρξουν προτάσεις από τις τράπεζες, έτσι ώστε στον εξωδικαστικό μηχανισμό, εκεί που απορρίπτονταν στο σύνολό τους οι ενήμεροι δανειολήπτες, να υπάρχει κάποια αξιολόγηση πλέον ενήμερων δανειοληπτών.
Να υπενθυμίσω ότι δεν έχουν κάνει πάρα πολλοί αίτηση στον εξωδικαστικό όμως.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Οι συνεπείς δανειολήπτες γιατί να κάνουν αίτηση στον εξωδικαστικό;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Δεν θα μπορούσαν να ρυθμίσουν το ιδιωτικό τους χρέος, αλλά και δεν έκαναν κιόλας διότι απορρίπτονταν οριζόντια. Και να υπενθυμίσω ότι οι κάτοχοι ελβετικού φράγκου που μπαίνουν στον εξωδικαστικό, εκεί οι πιστωτές αυτομάτως τους κάνουν αποδεκτούς.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Αυτό είναι σημαντικό. Ακούσαμε με προσοχή κι εχθές στη Βουλή να λέτε ότι τα υπερέσοδα θα επιστρέφονται στους πολίτες. Με ποιον τρόπο θα αξιοποιήσετε τα έσοδα από την έκτακτη φορολόγηση των διυλιστηρίων; Να περιμένουμε κάποια ανακοίνωση από τον πρωθυπουργό;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Ολα στην ώρα τους.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Ενώ οι αυξήσεις στην ενέργεια αρχίζουν να φρενάρουν, ο πληρωρισμός των τροφίμων επιταχύνεται. Οι μεώσεις ήδη φαίνονται στις αντλίες ήδη φαίνεται, στο ρεύμα ήδη φαίνεται, στα τρόφιμα δεν φαίνεται. Σκέφτεστε να κάνετε κάτι για τους πιο ευάλωτους πέρα από αυτό που έχει γίνει μέχρι στιγμής;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Πρώτα από όλα να σας πω ότι όχι μόνο στην Ελλάδα, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ο πληρωρισμός παραμένει υψηλός και επίμονος. Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα όμως πλέον διαμορφώνεται από τα χαμηλότερα επίπεδα μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών χωρών. Αρα, έχουν γίνει παρεμβάσεις, οι οποίες έχουν βοηθήσει στο να μειωθεί ένας πράγματι πολύ υψηλός ρυθμός πληθωρισμού. Δεύτερη παρατήρηση: και στην Ευρώπη έχει μειωθεί ο πληθωρισμός που έρχεται από την ενέργεια κι έχει αυξηθεί ο πληθωρισμός που έρχεται από τα τρόφιμα. Δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Υπάρχει πάντα μια χρονική υστέρηση σε όλα αυτά τα στοιχεία. Εκεί έχουν γίνει παρεμβάσεις, επιτυχημένες παρεμβάσεις, με το καλάθι της νοικοκυράς, θα συνεχίσουν και θα διευρυνθούν και αν έχουμε τα δημοσιονομικά περιθώρια και τον δημοσιονομικό χώρο, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα μπορεί να κάνουμε πρόσθετες παρεμβάσεις.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Ενα ερώτημα είναι το εξής: στο ανακοινωθέν του Eurogroup συμπεριλήφθηκε μια πρόταση για αλλαγή στον τρόπο επιδότησης του ρεύματος, υπάρχει η σκέψη να υιοθετήσουμε κι εμείς αυτή την πρόταση; Να φύγουμε δηλαδή από το μοντέλο της επιδότησης του συνόλου των νοικοκυριών όπως ισχύει σήμερα, κύριε υπουργέ;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Πρώτα από όλα και σήμερα υπάρχουν οροφές και διαφορετικά ποσοστά βοήθειας. Αρα τα μέτρα είναι στοχευμένα. Από τη στιγμή που τα μέτρα σήμερα είναι στοχευμένα, αυτή τη στιγμή που μιλάμε δεν υπάρχει οποιαδήποτε σκέψη ή συζήτηση για αλλαγή αυτών των χαρακτηριστικών που έχουμε σήμερα.
Π. ΤΖΕΝΟΣ: Τι καταλαβαίνετε ότι προβληματίζει περισσότερο τους επενδυτές από τις επαφές που είχατε στις Ηνωμένες Πολιτείες; Ανησυχούν για το πολιτικό ρίσκο των εκλογών; Και κυρίως, βλέπετε να έχουμε την περίφημη αναβάθμιση που περιμένουμε μέσα στην άνοιξη;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Το κλίμα είναι πολύ θετικό, δεν επηρεάζει ο πολιτικός κύκλος, δηλαδή η διενέργεια εκλογών το ΄23 τις επιλογές τους, προφανώς γιατί έχουν προεξοφλήσει την έκβαση αυτών, αλλά έχει σημασία το εξωγενές περιβάλλον. Αυτό τους προβληματίζει. Δηλαδή η επίδραση του εξωτερικού περιβάλλοντος και στην ελληνική οικονομία. Δεύτερον, εξακολουθεί να ισχύει ο στόχος, ο οποίος υποστηρίζεται και θεωρείται απολύτως εφικτός και από τους επενδυτές, της επίτευξης επενδυτικής βαθμίδας το 2023.
