Δένδιας: Η αλλαγή τόνου εκ μέρους της Τουρκίας είναι ευπρόσδεκτη
Προσθέτει όμως ότι «δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι βρισκόμαστε πάντα σε ένα σύνθετο περιφερειακό περιβάλλον και σε περίοδο πολιτικών εξελίξεων στο εσωτερικό της Τουρκίας, εν όψει και της επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης»
«Η αλλαγή τόνου εκ μέρους της Τουρκίας, μετά από τρία χρόνια έντασης, είναι ευπρόσδεκτη», αναφέρει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Τα Νέα Σαββατοκύριακο».
«Επιτρέπει δε σχετική αισιοδοξία για το ενδεχόμενο μίας μετατόπισης από ένα αναθεωρητικό 'υπόδειγμα' διμερών σχέσεων, σε κλίμα καλής γειτονίας που θα διέπεται από σεβασμό σε θεμελιώδεις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και θα διασφαλίζει συνθήκες ειρήνης και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή μας», τονίζει χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών.
Προσθέτει όμως ότι «δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι βρισκόμαστε πάντα σε ένα σύνθετο περιφερειακό περιβάλλον και σε περίοδο πολιτικών εξελίξεων στο εσωτερικό της Τουρκίας, εν όψει και της επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης».
«Οπωσδήποτε, η ύφεση στην ένταση που μέχρι πρότινος χαρακτήριζε την τουρκική ρητορική, μπορεί να αξιοποιηθεί για τη διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου προσέγγισης», επισημαίνει.
Ο υπουργός Εξωτερικών υπογραμμίζει πως «δεν μπορούμε να συσχετίσουμε τη βοήθεια της Ελλάδας προς τον δοκιμαζόμενο τουρκικό, λαό με οποιεσδήποτε γεωπολιτικές εξελίξεις, είτε με οποιαδήποτε προσπάθεια ή διαφορά [...] Οπωσδήποτε, συγκρατώ με προσοχή τη δήλωση του ομολόγου μου, του φίλου Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος εξέφρασε την ελπίδα ότι θα καταβληθούν προσπάθειες για την επίλυση των διαφορών μας (υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ) μέσω διαλόγου», τονίζει.
Όπως υπενθυμίζει ο κ. Δένδιας, μετά τους σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου, η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με μία πρωτοφανή καταστροφή, της οποίας οι συνέπειες ακόμη δεν έχουν αποτυπωθεί σε όλη την έκταση. Η παρουσία του ίδιου στην Τουρκία, η πρώτη Ευρωπαίου υπουργού Εξωτερικών μετά από τους καταστροφικούς σεισμούς, «απορρέει από την αυτονόητη θέλησή μας να εκδηλώσουμε την αμέριστη συμπαράσταση, την αλληλεγγύη της Ελλάδας στον τουρκικό λαό και να διαβεβαιώσουμε για την ειλικρινή πρόθεσή μας να συνεχισθεί με κάθε τρόπο η παροχή βοήθειας ,0σε διμερές επίπεδο και με την ιδιότητα της Ελλάδας ως κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Σε αυτό το ζοφερό κλίμα, σημειώνει, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών τον υποδέχθηκε με ιδιαίτερη εγκαρδιότητα, εξέφρασε ευγνωμοσύνη προς την ελληνική κυβέρνηση, τον Έλληνα πρωθυπουργό, τον ελληνικό λαό, και επεφύλαξε απεριόριστους επαίνους για το έργο των Ελλήνων διασωστών.
«Εξίσου θερμές και ανθρώπινες είναι και οι αυθόρμητες εκδηλώσεις Τούρκων πολιτών. Περιέβαλαν με εμπιστοσύνη τους Έλληνες διασώστες και έσπευσαν να ζητήσουν τη βοήθειά τους, ενώ εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους με συγκινητικά μηνύματα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης», αναφέρει και τονίζει:
«Η προθυμία με την οποία η ελληνική πολιτεία και κοινωνία έσπευσαν να συντρέξουν τη γειτονική χώρα και, αντίστοιχα, η ευγνωμοσύνη με την οποία η τουρκική κοινωνία δέχθηκε αυτή τη συνδρομή, αναδεικνύουν θεμελιώδεις παραμέτρους, τις οποίες δεν πρέπει να λησμονούμε: την εγγύτητα των δύο λαών και την ακλόνητη προσήλωση της χώρας μας στη στήριξη προς τον τουρκικό λαό, κάθε φορά που υπάρχει ανάγκη».
Αναφερόμενος στην επικείμενη επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών 'Αντονι Μπλίνκεν, ο κ. Δένδιας σημειώνει ότι «καταδεικνύει εκ νέου, με τον πλέον απτό τρόπο, την εμπιστοσύνη των ΗΠΑ ως προς τον αδιαμφισβήτητο ρόλο της χώρας μας στην προάσπιση της σταθερότητας και της ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή, εν μέσω ραγδαίων γεωπολιτικών εξελίξεων».
«Θα επισφραγίσει την ανάδειξη της Ελλάδας - χάρη στις εντατικές προσπάθειες της κυβέρνησης Μητσοτάκη - ως έναν από τους πλέον αξιόπιστους εταίρους των ΗΠΑ σε γεωστρατηγικό επίπεδο», αναφέρει.
Σχετικά με την ατζέντα της επίσκεψης, αυτή θα περιλαμβάνει θέματα διμερούς συνεργασίας, με αιχμή του δόρατος το στρατηγικό διάλογο Ελλάδας - ΗΠΑ και περιφερειακά ζητήματα, ιδίως όσον αφορά τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Για τις εκλογές στην Κύπρο, ο κ. Δένδιας εκφράζει τη χαρά του για την εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη στην Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όπως αναφέρει, όσο καιρό ήταν υπουργός Εξωτερικών είχε μια αγαστή συνεργασία, και τον περιμένει με χαρά στην Αθήνα, προκειμένου να ξαναπιάσουν το νήμα των συζητήσεων για θέματα κοινού ενδιαφέροντος, με πρώτο εξ αυτών το ζήτημα της επανεκκίνησης των συνομιλιών για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, στη βάση των αποφάσεων του ΣΑ του ΟΗΕ.
«Πρέπει να σπάσει το αδιέξοδο στις συνομιλίες που έχει προκύψει τον τελευταίο 1-1,5 χρόνο. Και ελπίζω ότι, όταν με το καλό θα έχουν ολοκληρωθεί και οι εκλογικές διαδικασίες σε Ελλάδα και Τουρκία, θα έχουμε και μια πιο ξεκάθαρη βάση εκκίνησης», σημειώνει.
Ερωτώμενος για το πρόσφατο ταξίδι του στο Ισραήλ, ο κ. Δένδιας παρατηρεί ότι επαναβεβαιώθηκε πως η σχέση της Ελλάδας με το Ισραήλ είναι μία «ανθεκτική εταιρική σχέση, στρατηγικής σημασίας, που οικοδομείται πάνω σε κοινά συμφέροντα, αλλά και συγκλίνουσες θεωρήσεις για τα ζητήματα και τις προκλήσεις της περιοχής. Κάτι που φάνηκε και από την, για πρώτη φορά - τονίζω - ρητή δήλωση εκ μέρους του κ. Κοέν για τον σεβασμό της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας». Σημειώνει δε πως «τα ενεργειακά σχέδια προσφέρουν ένα σημαντικό πεδίο συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή και ακόμη περισσότερο στη σημερινή συγκυρία της ενεργειακής κρίσης», κάτι που η Ελλάδα συζητά μεταξύ άλλων με το Ισραήλ.
«Η Ελλάδα συνεχίζει και εντείνει τις έρευνες για υδρογονάνθρακες δυτικά της Κρήτης και, ταυτόχρονα, προχωρά με ταχείς ρυθμούς σε συνεργασίες για την ηλεκτρική διασύνδεση με Αφρική και Ασία, καθιστάμενη, έτσι, σημαντικός παράγοντας για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης».
Τέλος, ερωτώμενος σχετικά με την εξωτερική πολιτική εν μέσω προεκλογικής περιόδου, ο κ. Δένδιας επισημαίνει πως αυτή «δεν σταματά, διότι οι διεθνείς εξελίξεις δεν σταματούν και η προάσπιση των εθνικών συμφερόντων σε αυτό το διαρκώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον δεν επιτρέπει την πολυτέλεια 'εκλογικού διαλείμματος'». Όπως αναφέρει, η κυβέρνηση «άσκησε με σχέδιο και συνέπεια μία εξωτερική πολιτική αρχών, με στόχο την ισχυροποίηση της χώρας, την γεωπολιτική της αναβάθμιση, την αύξηση του διεθνούς της κύρους».
«Κινηθήκαμε με δημιουργικό πνεύμα και καινοτόμο διάθεση, έχοντας όμως πάντα ως πυξίδα τις αρχές που αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής: Διεθνές Δίκαιο, σεβασμός στην ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών, ειρηνική επίλυση των διαφορών, ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας», σημειώνει.
Τονίζει πως στόχος ήταν η εμβάθυνση των σχέσεων με παραδοσιακούς εταίρους και συμμάχους, αλλά και η διεύρυνση των οριζόντων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, καλλιεργώντας σχέσεις με χώρες στις οποίες μέχρι σήμερα δεν δίναμε τη δέουσα σημασία, παρά τον ανερχόμενο ρόλο τους στη διεθνή πολιτική.
«Στο ίδιο πνεύμα και με τον ίδιο δυναμισμό θα κινηθούμε και το επόμενο διάστημα, μέχρι την ολοκλήρωση της κυβερνητικής μας θητείας», καταλήγει.
«Επιτρέπει δε σχετική αισιοδοξία για το ενδεχόμενο μίας μετατόπισης από ένα αναθεωρητικό 'υπόδειγμα' διμερών σχέσεων, σε κλίμα καλής γειτονίας που θα διέπεται από σεβασμό σε θεμελιώδεις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και θα διασφαλίζει συνθήκες ειρήνης και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή μας», τονίζει χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών.
Προσθέτει όμως ότι «δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι βρισκόμαστε πάντα σε ένα σύνθετο περιφερειακό περιβάλλον και σε περίοδο πολιτικών εξελίξεων στο εσωτερικό της Τουρκίας, εν όψει και της επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης».
«Οπωσδήποτε, η ύφεση στην ένταση που μέχρι πρότινος χαρακτήριζε την τουρκική ρητορική, μπορεί να αξιοποιηθεί για τη διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου προσέγγισης», επισημαίνει.
Ο υπουργός Εξωτερικών υπογραμμίζει πως «δεν μπορούμε να συσχετίσουμε τη βοήθεια της Ελλάδας προς τον δοκιμαζόμενο τουρκικό, λαό με οποιεσδήποτε γεωπολιτικές εξελίξεις, είτε με οποιαδήποτε προσπάθεια ή διαφορά [...] Οπωσδήποτε, συγκρατώ με προσοχή τη δήλωση του ομολόγου μου, του φίλου Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος εξέφρασε την ελπίδα ότι θα καταβληθούν προσπάθειες για την επίλυση των διαφορών μας (υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ) μέσω διαλόγου», τονίζει.
Όπως υπενθυμίζει ο κ. Δένδιας, μετά τους σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου, η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με μία πρωτοφανή καταστροφή, της οποίας οι συνέπειες ακόμη δεν έχουν αποτυπωθεί σε όλη την έκταση. Η παρουσία του ίδιου στην Τουρκία, η πρώτη Ευρωπαίου υπουργού Εξωτερικών μετά από τους καταστροφικούς σεισμούς, «απορρέει από την αυτονόητη θέλησή μας να εκδηλώσουμε την αμέριστη συμπαράσταση, την αλληλεγγύη της Ελλάδας στον τουρκικό λαό και να διαβεβαιώσουμε για την ειλικρινή πρόθεσή μας να συνεχισθεί με κάθε τρόπο η παροχή βοήθειας ,0σε διμερές επίπεδο και με την ιδιότητα της Ελλάδας ως κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Σε αυτό το ζοφερό κλίμα, σημειώνει, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών τον υποδέχθηκε με ιδιαίτερη εγκαρδιότητα, εξέφρασε ευγνωμοσύνη προς την ελληνική κυβέρνηση, τον Έλληνα πρωθυπουργό, τον ελληνικό λαό, και επεφύλαξε απεριόριστους επαίνους για το έργο των Ελλήνων διασωστών.
«Εξίσου θερμές και ανθρώπινες είναι και οι αυθόρμητες εκδηλώσεις Τούρκων πολιτών. Περιέβαλαν με εμπιστοσύνη τους Έλληνες διασώστες και έσπευσαν να ζητήσουν τη βοήθειά τους, ενώ εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους με συγκινητικά μηνύματα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης», αναφέρει και τονίζει:
«Η προθυμία με την οποία η ελληνική πολιτεία και κοινωνία έσπευσαν να συντρέξουν τη γειτονική χώρα και, αντίστοιχα, η ευγνωμοσύνη με την οποία η τουρκική κοινωνία δέχθηκε αυτή τη συνδρομή, αναδεικνύουν θεμελιώδεις παραμέτρους, τις οποίες δεν πρέπει να λησμονούμε: την εγγύτητα των δύο λαών και την ακλόνητη προσήλωση της χώρας μας στη στήριξη προς τον τουρκικό λαό, κάθε φορά που υπάρχει ανάγκη».
Αναφερόμενος στην επικείμενη επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών 'Αντονι Μπλίνκεν, ο κ. Δένδιας σημειώνει ότι «καταδεικνύει εκ νέου, με τον πλέον απτό τρόπο, την εμπιστοσύνη των ΗΠΑ ως προς τον αδιαμφισβήτητο ρόλο της χώρας μας στην προάσπιση της σταθερότητας και της ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή, εν μέσω ραγδαίων γεωπολιτικών εξελίξεων».
«Θα επισφραγίσει την ανάδειξη της Ελλάδας - χάρη στις εντατικές προσπάθειες της κυβέρνησης Μητσοτάκη - ως έναν από τους πλέον αξιόπιστους εταίρους των ΗΠΑ σε γεωστρατηγικό επίπεδο», αναφέρει.
Σχετικά με την ατζέντα της επίσκεψης, αυτή θα περιλαμβάνει θέματα διμερούς συνεργασίας, με αιχμή του δόρατος το στρατηγικό διάλογο Ελλάδας - ΗΠΑ και περιφερειακά ζητήματα, ιδίως όσον αφορά τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Για τις εκλογές στην Κύπρο, ο κ. Δένδιας εκφράζει τη χαρά του για την εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη στην Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όπως αναφέρει, όσο καιρό ήταν υπουργός Εξωτερικών είχε μια αγαστή συνεργασία, και τον περιμένει με χαρά στην Αθήνα, προκειμένου να ξαναπιάσουν το νήμα των συζητήσεων για θέματα κοινού ενδιαφέροντος, με πρώτο εξ αυτών το ζήτημα της επανεκκίνησης των συνομιλιών για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, στη βάση των αποφάσεων του ΣΑ του ΟΗΕ.
«Πρέπει να σπάσει το αδιέξοδο στις συνομιλίες που έχει προκύψει τον τελευταίο 1-1,5 χρόνο. Και ελπίζω ότι, όταν με το καλό θα έχουν ολοκληρωθεί και οι εκλογικές διαδικασίες σε Ελλάδα και Τουρκία, θα έχουμε και μια πιο ξεκάθαρη βάση εκκίνησης», σημειώνει.
Ερωτώμενος για το πρόσφατο ταξίδι του στο Ισραήλ, ο κ. Δένδιας παρατηρεί ότι επαναβεβαιώθηκε πως η σχέση της Ελλάδας με το Ισραήλ είναι μία «ανθεκτική εταιρική σχέση, στρατηγικής σημασίας, που οικοδομείται πάνω σε κοινά συμφέροντα, αλλά και συγκλίνουσες θεωρήσεις για τα ζητήματα και τις προκλήσεις της περιοχής. Κάτι που φάνηκε και από την, για πρώτη φορά - τονίζω - ρητή δήλωση εκ μέρους του κ. Κοέν για τον σεβασμό της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας». Σημειώνει δε πως «τα ενεργειακά σχέδια προσφέρουν ένα σημαντικό πεδίο συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή και ακόμη περισσότερο στη σημερινή συγκυρία της ενεργειακής κρίσης», κάτι που η Ελλάδα συζητά μεταξύ άλλων με το Ισραήλ.
«Η Ελλάδα συνεχίζει και εντείνει τις έρευνες για υδρογονάνθρακες δυτικά της Κρήτης και, ταυτόχρονα, προχωρά με ταχείς ρυθμούς σε συνεργασίες για την ηλεκτρική διασύνδεση με Αφρική και Ασία, καθιστάμενη, έτσι, σημαντικός παράγοντας για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης».
Τέλος, ερωτώμενος σχετικά με την εξωτερική πολιτική εν μέσω προεκλογικής περιόδου, ο κ. Δένδιας επισημαίνει πως αυτή «δεν σταματά, διότι οι διεθνείς εξελίξεις δεν σταματούν και η προάσπιση των εθνικών συμφερόντων σε αυτό το διαρκώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον δεν επιτρέπει την πολυτέλεια 'εκλογικού διαλείμματος'». Όπως αναφέρει, η κυβέρνηση «άσκησε με σχέδιο και συνέπεια μία εξωτερική πολιτική αρχών, με στόχο την ισχυροποίηση της χώρας, την γεωπολιτική της αναβάθμιση, την αύξηση του διεθνούς της κύρους».
«Κινηθήκαμε με δημιουργικό πνεύμα και καινοτόμο διάθεση, έχοντας όμως πάντα ως πυξίδα τις αρχές που αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής: Διεθνές Δίκαιο, σεβασμός στην ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών, ειρηνική επίλυση των διαφορών, ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας», σημειώνει.
Τονίζει πως στόχος ήταν η εμβάθυνση των σχέσεων με παραδοσιακούς εταίρους και συμμάχους, αλλά και η διεύρυνση των οριζόντων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, καλλιεργώντας σχέσεις με χώρες στις οποίες μέχρι σήμερα δεν δίναμε τη δέουσα σημασία, παρά τον ανερχόμενο ρόλο τους στη διεθνή πολιτική.
«Στο ίδιο πνεύμα και με τον ίδιο δυναμισμό θα κινηθούμε και το επόμενο διάστημα, μέχρι την ολοκλήρωση της κυβερνητικής μας θητείας», καταλήγει.