Κώστας Καραμανλής: Οι σκέψεις του πρώην πρωθυπουργού την τελευταία τριετία, οι σχέσεις με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και η επίκληση για παραταξιακή ενότητα
Γιατί επέλεξε να φύγει τώρα
Αποτέλεσµα ενός προσωπικού προβληµατισµού, που ξεκίνησε το πρώτο διάστηµα κιόλας µετά τις εκλογές του 2019, ήταν η απόφαση του Κώστα Καραµανλή για τον τερµατισµό του κοινοβουλευτικού του βίου. Ο πρώην πρωθυπουργός, όπως είχαν γράψει τα «Π» στο παρελθόν, είχε εκµυστηρευθεί τις σχετικές σκέψεις του σε διαχρονικούς του συνοµιλητές εδώ και περίπου δυόµισι χρόνια, αναγνωρίζοντας ότι ο δρόµος στον οποίο επέλεξε να πορευθεί πολιτικά και κοινοβουλευτικά από το πέρας της πρωθυπουργίας του και µετά (µε τη διαρκή σιωπή και τις σπάνιες παρεµβάσεις) είχε φθάσει στο τέλος του. Μάλιστα, ο µακροβιότερος αρχηγός στην ιστορία της Ν.∆. φέρεται να είχε αφήσει εµµέσως πλην σαφώς να εννοηθεί πως είχε επιλέξει την απόσυρση από το Κοινοβούλιο και στις πρόσφατες συνοµιλίες του µε πρόσωπα όπως ο Αντώνης Σαµαράς και η Ντόρα Μπακογιάννη, οι οποίοι είχαν επικοινωνήσει µαζί του.
Οσο για την απόσταση που είχε διαφανεί στις σχέσεις του µε τον Κυριάκο Μητσοτάκη µετά την παρουσία του στο πολιτικό µνηµόσυνο του Γιάννη Κεφαλογιάννη και την τοποθέτησή του για το θέµα των υποκλοπών, δεν συσχετίζεται, όπως έλεγαν τακτικοί επισκέπτες της Παναγή Κυριακού, µε την πολύ προηγούµενη χρονικά απόφασή του να αποσυρθεί από την ενεργό πολιτική. «Η παράµετρος αυτή ίσως επηρέασε αποκλειστικά και µόνο τον τρόπο επικοινωνίας του Καραµανλή µε τον Μητσοτάκη για την επισηµοποίηση των τίτλων τέλους. Γιατί σίγουρα µια συνάντηση σε δηµόσια θέα θα ήταν πολύ πιο εµφατική από ένα τηλεφώνηµα µεταξύ τους, όσο φιλικό κι αν ήταν, όπως αυτό της περασµένης ∆ευτέρας», διαµηνύουν οι καλά γνωρίζοντες τα παρασκήνια των όποιων επαφών των δύο ανδρών όλο αυτό το διάστηµα.
Σε κάθε περίπτωση, το περιβάλλον Καραµανλή δηλώνει ότι ο ίδιος θα είναι παρών στην προεκλογική εκστρατεία, κάτι το οποίο σε µια πρώτη ανάγνωση ερµηνεύθηκε ως προαναγγελία παρουσίας στην κεντρική οµιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Θεσσαλονίκη πριν από τις κάλπες, και πιθανώς θα κάνει ακόµα µία δηµόσια παρέµβαση, µε την οποία θα υπογραµµίζει την απόλυτα σταθερή στήριξή του στο κυβερνών κόµµα, µε φόντο τις εθνικές εκλογές. Σύµφωνα, δε, µε τους ίδιους κύκλους, χαρακτηριστική της διαρκούς προσήλωσης του Κώστα Καραµανλή στη διατήρηση της ενότητας της Ν.∆. και στην αδιατάρακτη πορεία της προς τις κάλπες είναι η χρονική επιλογή της ανακοίνωσης για την αποχώρησή του από το ψηφοδέλτιο της Α’ Θεσσαλονίκης, καθώς αυτή εξεδόθη σε διάστηµα που προηγείται εµφανώς της αναµενόµενης γνωστοποίησης από τον πρωθυπουργό της ακριβούς ηµεροµηνίας των πρώτων εθνικών εκλογών.
Αρχικά, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ως πρώτη γυναίκα κάτοχος του κορυφαίου πολιτειακού αξιώµατος, όχι µόνο διατηρεί άριστη επαφή και συνεργασία µε τον πρωθυπουργό, αλλά η υποψηφιότητά της είχε τύχει ευρείας αποδοχής από τα κοινοβουλευτικά κόµµατα. Επιπλέον, µε δεδοµένο ότι η Ν.∆. βάσει δηµοσκοπήσεων θα είναι είτε αυτοδύναµη κυβέρνηση είτε ο βασικός εταίρος σε ένα κυβερνητικό σχήµα συνεργασίας, θα πρέπει να ξεπεραστεί η παράδοση των τελευταίων πολλών χρόνων που θέλει τις κυβερνώσες παρατάξεις (χάριν πολιτικών και κοινωνικών συγκλίσεων και ανοιγµάτων) να δίνουν το αντίστοιχο χρίσµα σε ένα πρόσωπο εκτός του κοµµατικού πλαισίου. Τελευταίο, αλλά διόλου αµελητέο στοιχείο, είναι η γενικότερη πολιτική λογική νεωτερισµών και πρωτοτυπίας που χαρακτηρίζει τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, η οποία µάλλον στέκεται στον αντίποδα της επανάληψης της συνύπαρξης ενός Μητσοτάκη στην πρωθυπουργία κι ενός Καραµανλή στην Προεδρία. Βλέπετε, η αντίστοιχη των προγόνων τους εξυπηρετούσε συγκεκριµένα ζητούµενα µιας άλλης εποχής, που άγγιζαν, αλλά και ταυτόχρονα ξεπερνούσαν τις εσωτερικές ισορροπίες του πιο σταθερού πολιτικού φορέα της χώρας από τη Μεταπολίτευση και έπειτα.
Η απόφαση του Κώστα Καραµανλή να αποχωρήσει από τον κοινοβουλευτικό βίο της χώρας δεν ήρθε σαν αστραπή, όπως έλεγε ο στίχος του πασίγνωστου µουσικού κοµµατιού του Σταµάτη Σπανουδάκη, που συνόδευε πολλές από τις προεκλογικές οµιλίες του πρώην πρωθυπουργού. Μετρηµένη στον χρόνο και στις λέξεις, όρισε τη δική του πορεία µε τη σεµνότητα και ταπεινότητα που εισήγαγε όχι µόνον ως όρους στην πολιτική, αλλά και ως πράξη ζωής, αρχής γενοµένης από τη δική του προσωπική καθηµερινότητα. Ο Καραµανλής, αναλαµβάνοντας την ηγεσία της Νέας ∆ηµοκρατίας και αργότερα τη διακυβέρνηση της χώρας, έκανε πράξη την ενσυναίσθηση που τον χαρακτήριζε ως προσωπικότητα, την αγάπη στην πατρίδα και την εγγύτητα στην άλλη άποψη. ∆εν είναι τυχαίο ότι στον δικό του πρωινό καφέ στη Ρηγίλλης οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που τον πλαισίωναν προέρχονταν από «αντίπαλες» συσσωµατώσεις. Η νίκη του υπήρξε νίκη του ήθους και της αξιοπρέπειας. Τα οποία ουδείς µπορεί να αµφισβητήσει πλέον.
Ο Κώστας Καραµανλής, ο µακροβιότερος πρόεδρος της Ν.∆. και πρώην πρωθυπουργός, που διαχρονικά υπηρετεί την εθνική ενότητα και το δηµοκρατικό µέτρο, έχει αφήσει ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στη µεγάλη κεντροδεξιά παράταξη και στις καρδιές όλων των Ν εοδηµοκρατών. Η απόφασή του είναι απολύτως σεβαστή. Είµαι σίγουρος πως ο Καραµανλής θα είναι πάντα δίπλα µας και µαζί µας.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 24/2
Η εικόνα
Ενδεικτική πάντως της διάθεσης τόσο του νυν όσο και του πρώην πρωθυπουργού να αναδειχθεί µια εικόνα παραταξιακής ενότητας, σε ό,τι αφορά το περιεχόµενο των εκατέρωθεν ανακοινώσεων για την αποχώρηση του δεύτερου από τα «γαλάζια» ψηφοδέλτια των επικείµενων εθνικών εκλογών, ήταν η εµπλοκή του κυβερνητικού εκπροσώπου, Γιάννη Οικονόµου (διατηρεί άριστες σχέσεις µε τον Κώστα Καραµανλή από τότε που ήταν επικεφαλής της ΟΝΝΕ∆ επί προεδρίας του), στο εν λόγω µέτωπο ως διαύλου επικοινωνίας ανάµεσα στο Μαξίµου και την Π. Κυριακού. Ο στόχος αυτός σε γενικές γραµµές επετεύχθη, παρά βεβαίως τις απόλυτα δικαιολογηµένες παρατηρήσεις για συγκεκριµένες φράσεις, διατυπώσεις ή παραλείψεις.Σε κάθε περίπτωση, το περιβάλλον Καραµανλή δηλώνει ότι ο ίδιος θα είναι παρών στην προεκλογική εκστρατεία, κάτι το οποίο σε µια πρώτη ανάγνωση ερµηνεύθηκε ως προαναγγελία παρουσίας στην κεντρική οµιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Θεσσαλονίκη πριν από τις κάλπες, και πιθανώς θα κάνει ακόµα µία δηµόσια παρέµβαση, µε την οποία θα υπογραµµίζει την απόλυτα σταθερή στήριξή του στο κυβερνών κόµµα, µε φόντο τις εθνικές εκλογές. Σύµφωνα, δε, µε τους ίδιους κύκλους, χαρακτηριστική της διαρκούς προσήλωσης του Κώστα Καραµανλή στη διατήρηση της ενότητας της Ν.∆. και στην αδιατάρακτη πορεία της προς τις κάλπες είναι η χρονική επιλογή της ανακοίνωσης για την αποχώρησή του από το ψηφοδέλτιο της Α’ Θεσσαλονίκης, καθώς αυτή εξεδόθη σε διάστηµα που προηγείται εµφανώς της αναµενόµενης γνωστοποίησης από τον πρωθυπουργό της ακριβούς ηµεροµηνίας των πρώτων εθνικών εκλογών.
Το ενδιαφέρον αναφορικά µε τον πρώην πρωθυπουργό αναµένεται να στραφεί στην πιθανότητα ολικής επαναφοράς του ονόµατός του για την Προεδρία της ∆ηµοκρατίας, το 2025
Το σενάριο
Πλέον, το ενδιαφέρον αναφορικά µε τον Κώστα Καραµανλή αναµένεται να στραφεί (µετά βεβαίως τη διπλή εκλογική αναµέτρηση στην οποία βαδίζει η χώρα) στην πιθανότητα ολικής επαναφοράς του ονόµατός του για την Προεδρία της ∆ηµοκρατίας, το 2025. Φυσικά, υπάρχει χρόνος µέχρι τότε και ο όποιος υπολογισµός των συγκυριών και των συσχετισµών θα ήταν πρόωρος.Αρχικά, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ως πρώτη γυναίκα κάτοχος του κορυφαίου πολιτειακού αξιώµατος, όχι µόνο διατηρεί άριστη επαφή και συνεργασία µε τον πρωθυπουργό, αλλά η υποψηφιότητά της είχε τύχει ευρείας αποδοχής από τα κοινοβουλευτικά κόµµατα. Επιπλέον, µε δεδοµένο ότι η Ν.∆. βάσει δηµοσκοπήσεων θα είναι είτε αυτοδύναµη κυβέρνηση είτε ο βασικός εταίρος σε ένα κυβερνητικό σχήµα συνεργασίας, θα πρέπει να ξεπεραστεί η παράδοση των τελευταίων πολλών χρόνων που θέλει τις κυβερνώσες παρατάξεις (χάριν πολιτικών και κοινωνικών συγκλίσεων και ανοιγµάτων) να δίνουν το αντίστοιχο χρίσµα σε ένα πρόσωπο εκτός του κοµµατικού πλαισίου. Τελευταίο, αλλά διόλου αµελητέο στοιχείο, είναι η γενικότερη πολιτική λογική νεωτερισµών και πρωτοτυπίας που χαρακτηρίζει τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, η οποία µάλλον στέκεται στον αντίποδα της επανάληψης της συνύπαρξης ενός Μητσοτάκη στην πρωθυπουργία κι ενός Καραµανλή στην Προεδρία. Βλέπετε, η αντίστοιχη των προγόνων τους εξυπηρετούσε συγκεκριµένα ζητούµενα µιας άλλης εποχής, που άγγιζαν, αλλά και ταυτόχρονα ξεπερνούσαν τις εσωτερικές ισορροπίες του πιο σταθερού πολιτικού φορέα της χώρας από τη Μεταπολίτευση και έπειτα.
Θεόδωρος Ρουσόπουλος: «Η νίκη του υπήρξε νίκη του ήθους και της αξιοπρέπειας»
*Βουλευτής Ν.∆. στον Βόρειο Τομέα της Β’ Αθηνών, υπουργός Επικρατείας στις κυβερνήσεις ΚαραμανλήΗ απόφαση του Κώστα Καραµανλή να αποχωρήσει από τον κοινοβουλευτικό βίο της χώρας δεν ήρθε σαν αστραπή, όπως έλεγε ο στίχος του πασίγνωστου µουσικού κοµµατιού του Σταµάτη Σπανουδάκη, που συνόδευε πολλές από τις προεκλογικές οµιλίες του πρώην πρωθυπουργού. Μετρηµένη στον χρόνο και στις λέξεις, όρισε τη δική του πορεία µε τη σεµνότητα και ταπεινότητα που εισήγαγε όχι µόνον ως όρους στην πολιτική, αλλά και ως πράξη ζωής, αρχής γενοµένης από τη δική του προσωπική καθηµερινότητα. Ο Καραµανλής, αναλαµβάνοντας την ηγεσία της Νέας ∆ηµοκρατίας και αργότερα τη διακυβέρνηση της χώρας, έκανε πράξη την ενσυναίσθηση που τον χαρακτήριζε ως προσωπικότητα, την αγάπη στην πατρίδα και την εγγύτητα στην άλλη άποψη. ∆εν είναι τυχαίο ότι στον δικό του πρωινό καφέ στη Ρηγίλλης οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που τον πλαισίωναν προέρχονταν από «αντίπαλες» συσσωµατώσεις. Η νίκη του υπήρξε νίκη του ήθους και της αξιοπρέπειας. Τα οποία ουδείς µπορεί να αµφισβητήσει πλέον.
Γιώργος Κουμουτσάκος: «Έχει αφήσει ανεξίτηλη τη σφραγίδα του»
*Βουλευτής Ν.∆. Βορείου ΤομέαΟ Κώστας Καραµανλής, ο µακροβιότερος πρόεδρος της Ν.∆. και πρώην πρωθυπουργός, που διαχρονικά υπηρετεί την εθνική ενότητα και το δηµοκρατικό µέτρο, έχει αφήσει ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στη µεγάλη κεντροδεξιά παράταξη και στις καρδιές όλων των Ν εοδηµοκρατών. Η απόφασή του είναι απολύτως σεβαστή. Είµαι σίγουρος πως ο Καραµανλής θα είναι πάντα δίπλα µας και µαζί µας.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 24/2