Νέο ασφαλιστικό τον Φεβρουάριο: Οι βασικές διατάξεις του νοµοσχεδίου που φέρνει η κυβέρνηση - Τα βήµατα για την επίλυση των προβληµάτων
Οι ρυθµίσεις του νέου ασφαλιστικού νοµοσχεδίου
Αντωνης Βασιλοπουλος
Σε επτά προτεραιότητες, που αποτελούν «αγκάθια» για την κυβέρνηση, θα επικεντρωθεί η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας µέσα στους πρώτους µήνες του έτους, µε κυριότερα θέµατα τη µείωση της Εισφοράς Αλληλεγγύης, τη προσαύξηση του παράλληλου χρόνου για τις συντάξεις, την επίσπευση της έκδοσης των επικουρικών συντάξεων και την εξοµοίωση των παροχών σε χρήµα που δίνουν τα ασφαλιστικά ταµεία.
Σύµφωνα µε τους σχεδιασµούς, µέσα στον Φεβρουάριο αναµένεται νέο ασφαλιστικό νοµοσχέδιο, στο οποίο θα περιλαµβάνονται οι εξής ρυθµίσεις:
01. Επανυπολογισµός παράλληλης ασφάλισης και αναδροµικά
Αφορά τον τρόπο χορήγησης σε δόσεις των αναδροµικών δικαιούχων, µε παράλληλη απασχόληση ή διπλή και τριπλή ασφάλιση σε όσους συνταξιοδοτήθηκαν µετά τις 13.5.2016. Μέχρι σήµερα δεν έχουν πιστωθεί ακόµη τα αναδροµικά ποσά που δικαιούνται οι συνταξιούχοι αυτοί σε δύο παράλληλα ασφαλιστικά ταµεία, όπου και κατέβαλλαν αντίστοιχα διπλές εισφορές. Πρόκειται για τη διάταξη του άρθρου 36Α του ν. 4387/2016 που ορίζει τον τρόπο υπολογισµού της προσαύξησης. Θολό παραµένει το τοπίο για όσους συνταξιοδοτήθηκαν και πριν από τις 13.5.2016, χωρίς να έχει απαντηθεί επισήµως αν θα µπορούν και αυτοί να λάβουν προσαύξηση για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισής τους.
02. Περικοπή της δεύτερης εθνικής σύνταξης
Ανοιχτό παραµένει το θέµα της περικοπής της εθνικής σύνταξης σε περίπτωση σώρευσης συντάξεων. ∆ηλαδή, αν κάποιος έχει συνταξιοδοτηθεί από το ∆ηµόσιο και λαµβάνει και δεύτερη σύνταξη από άλλο Ταµείο, δεν υπολογίζεται στη σύνταξη του ∆ηµοσίου το κοµµάτι που αντιστοιχεί στην εθνική σύνταξη. Το θέµα αυτό της εξοµοίωσης ενδέχεται να έχει και πολιτικό κόστος, καθώς αν εφαρµοστεί η εγκύκλιος Τσακλόγλου θα πρέπει όσοι λαµβάνουν δύο συντάξεις,να επιστρέψουν από το 2021 αναδροµικά τα επιπλέον ποσά που έλαβαν. Το θέµα αναµένεται να λυθεί πολιτικά, µε απόφαση του πρωθυπουργού, καθώς, όπως έχει παραδεχθεί ο Αδωνις Γεωργιάδης, ευθύνεται και ο ΕΦΚΑ, ο οποίος «έδειξε ολιγωρία στην εφαρµογή του νόµου». Ουσιαστικά η εφαρµογή της ρύθµισης έχει «παγώσει», γιατί θα οδηγούσε σε σηµαντική περικοπή του εισοδήµατος των συνταξιούχων, ειδικά στις συντάξεις χηρείας, όπου µετά την τριετία υφίστανται και τη µείωση κατά 50% εκ του νόµου.
03. Εκκρεµείς δικαστικές υποθέσεις
Εχει αποφασιστεί, σε συνεργασία µε το υπουργείο ∆ικαιοσύνης, η απεµπλοκή 4.000 δικαστικών υποθέσεων που εκκρεµούν µε διεκδικήσεις από τον ΕΦΚΑ, µε αποτέλεσµα να µπλοκάρουν τις δικαστικές επετηρίδες. Πρόκειται για διεκδικήσεις αναδροµικών για ∆ώρα και επικουρική σε όλους τους συνταξιούχους, για το κρίσιµο 11µηνο Ιούνιος 2015 - Μάιος 2016, µε νοµοθετική πρωτοβουλία. Το µέτρο θα αποσυµφόριζε σηµαντικά και τα δικαστήρια της χώρας.
04. Μείωση της Εισφοράς Αλληλεγγύης
Πρόκειται για έµµεσες αυξήσεις στις συντάξεις που θα προκύψουν από τη µείωση της εισφοράς που παρακρατείται σε συντάξεις από 1.500 ευρώ και πάνω, µε κλιµακωτή κράτηση έως 14%. Το υπουργείο Εργασίας έχει δεσµευθεί ότι θα αναµορφώσει το τελευταίο µνηµονιακό µέτρο, µε τα δύο σενάρια να θεωρούνται επικρατέστερα: Στο πρώτο, η κράτηση δεν θα επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ, αλλά µόνο στο ποσόν που υπερβαίνει το πλαφόν κάθε κλιµακίου. Για παράδειγµα, σύνταξη 1.500 ευρώ έχει κράτηση 3%, η οποία επιβάλλεται σε όλο το ποσόν και είναι 45 ευρώ. Με το σενάριο αυτό η κράτηση θα επιβάλλεται επί της διαφοράς των 100 ευρώ, µε απόδοση 10 ευρώ. Εµµεσα δηλαδή θα αυξηθεί κατά 35 ευρώ η σύνταξη. Το άλλο σενάριο προβλέπει αναλογικότερο από κλιµάκιο σε κλιµάκιο, µε τους συντελεστές παρακράτησης να µειώνονται κατά 50%.
05. Ενοποίηση των παροχών των Ταµείων
Πρόκειται για δύσκολη εξίσωση που πρέπει να ισορροπήσει τις παροχές σε χρήµα που χορηγούν σήµερα τα διάφορα Ταµεία, ώστε να είναι ενιαίες. Για παράδειγµα, ως έξοδα κηδείας το ΙΚΑ δικαιολογεί 800 ευρώ, ενώ ένα ταµείο σε ∆ΕΚΟ µπορεί να δίνει από 1.800 µέχρι 2.300 ευρώ.
06. Εφαρµογή του νόµου για τις επικουρικές συντάξεις µε 15ετία ή 20ετία
Μέσα στον Ιανουάριο θα απελευθερωθούν κοντά στις 30.000 αιτήσεις για επικουρική σύνταξη µε 15-25 χρόνια, για τις οποίες κάποια Ταµεία -καταστατικά- δεν χορηγούσαν τη σύνταξη αν ο συνταξιούχος ήταν κάτω από το 67ο έτος της ηλικίας του. Σε αυτή την περίπτωση θα επανεξεταστούν αιτήσεις που µέχρι σήµερα είχαν απορριφθεί. Για παράδειγµα, η έκδοση επικουρικής µε 15ετία ανεξαρτήτως Ταµείων (διαδοχική) διευκολύνει τους αυτοαπασχολούµενους του ΤΣΜΕ∆Ε που µπορούν να θεµελιώσουν δικαίωµα µε 15ετία σε ΤΣΜΕ∆Ε και ∆ηµόσιο, ή ΤΣΜΕ∆Ε και ΙΚΑ. Επίσης χιλιάδες ασφαλισµένοι θα γλιτώσουν από το κόστος εξαγοράς πλασµατικού χρόνου που θα χρειάζονταν για να συµπληρώσουν περισσότερα από 15 έτη ασφάλισης για να πάρουν την επικουρική.
07. Αύξηση του κατώτερου µισθού και εφαρµογή των τριετιών
Τα σενάρια µιλούν για αυξήσεις από 5%- 6,5%, ώστε τα επόµενα τρία χρόνια να εναρµονιστούν µε την κυβερνητική απόφαση για 950 ευρώ κατώτατο το 2027. Ταυτόχρονα, πρέπει να θέσει υπό παρακολούθηση την εφαρµογή από την 1η Ιανουαρίου για όσους εργαζόµενους µέσα στο έτος συµπληρώσουν τριετία που είχε παγώσει από το 2012. Αυτοί θα έχουν µία προσαύξηση στον µισθό της τάξης του 10% και µαζί την αύξηση του κατώτατου µπορούν µέσα στο έτος να φτάσουν το 16,5%.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής
Οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο νέο ασφαλιστικό
Σύµφωνα µε τους σχεδιασµούς, µέσα στον Φεβρουάριο αναµένεται νέο ασφαλιστικό νοµοσχέδιο, στο οποίο θα περιλαµβάνονται οι εξής ρυθµίσεις:01. Επανυπολογισµός παράλληλης ασφάλισης και αναδροµικά
Αφορά τον τρόπο χορήγησης σε δόσεις των αναδροµικών δικαιούχων, µε παράλληλη απασχόληση ή διπλή και τριπλή ασφάλιση σε όσους συνταξιοδοτήθηκαν µετά τις 13.5.2016. Μέχρι σήµερα δεν έχουν πιστωθεί ακόµη τα αναδροµικά ποσά που δικαιούνται οι συνταξιούχοι αυτοί σε δύο παράλληλα ασφαλιστικά ταµεία, όπου και κατέβαλλαν αντίστοιχα διπλές εισφορές. Πρόκειται για τη διάταξη του άρθρου 36Α του ν. 4387/2016 που ορίζει τον τρόπο υπολογισµού της προσαύξησης. Θολό παραµένει το τοπίο για όσους συνταξιοδοτήθηκαν και πριν από τις 13.5.2016, χωρίς να έχει απαντηθεί επισήµως αν θα µπορούν και αυτοί να λάβουν προσαύξηση για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισής τους.
02. Περικοπή της δεύτερης εθνικής σύνταξης
Ανοιχτό παραµένει το θέµα της περικοπής της εθνικής σύνταξης σε περίπτωση σώρευσης συντάξεων. ∆ηλαδή, αν κάποιος έχει συνταξιοδοτηθεί από το ∆ηµόσιο και λαµβάνει και δεύτερη σύνταξη από άλλο Ταµείο, δεν υπολογίζεται στη σύνταξη του ∆ηµοσίου το κοµµάτι που αντιστοιχεί στην εθνική σύνταξη. Το θέµα αυτό της εξοµοίωσης ενδέχεται να έχει και πολιτικό κόστος, καθώς αν εφαρµοστεί η εγκύκλιος Τσακλόγλου θα πρέπει όσοι λαµβάνουν δύο συντάξεις,να επιστρέψουν από το 2021 αναδροµικά τα επιπλέον ποσά που έλαβαν. Το θέµα αναµένεται να λυθεί πολιτικά, µε απόφαση του πρωθυπουργού, καθώς, όπως έχει παραδεχθεί ο Αδωνις Γεωργιάδης, ευθύνεται και ο ΕΦΚΑ, ο οποίος «έδειξε ολιγωρία στην εφαρµογή του νόµου». Ουσιαστικά η εφαρµογή της ρύθµισης έχει «παγώσει», γιατί θα οδηγούσε σε σηµαντική περικοπή του εισοδήµατος των συνταξιούχων, ειδικά στις συντάξεις χηρείας, όπου µετά την τριετία υφίστανται και τη µείωση κατά 50% εκ του νόµου.
03. Εκκρεµείς δικαστικές υποθέσεις
Εχει αποφασιστεί, σε συνεργασία µε το υπουργείο ∆ικαιοσύνης, η απεµπλοκή 4.000 δικαστικών υποθέσεων που εκκρεµούν µε διεκδικήσεις από τον ΕΦΚΑ, µε αποτέλεσµα να µπλοκάρουν τις δικαστικές επετηρίδες. Πρόκειται για διεκδικήσεις αναδροµικών για ∆ώρα και επικουρική σε όλους τους συνταξιούχους, για το κρίσιµο 11µηνο Ιούνιος 2015 - Μάιος 2016, µε νοµοθετική πρωτοβουλία. Το µέτρο θα αποσυµφόριζε σηµαντικά και τα δικαστήρια της χώρας.
04. Μείωση της Εισφοράς Αλληλεγγύης
Πρόκειται για έµµεσες αυξήσεις στις συντάξεις που θα προκύψουν από τη µείωση της εισφοράς που παρακρατείται σε συντάξεις από 1.500 ευρώ και πάνω, µε κλιµακωτή κράτηση έως 14%. Το υπουργείο Εργασίας έχει δεσµευθεί ότι θα αναµορφώσει το τελευταίο µνηµονιακό µέτρο, µε τα δύο σενάρια να θεωρούνται επικρατέστερα: Στο πρώτο, η κράτηση δεν θα επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ, αλλά µόνο στο ποσόν που υπερβαίνει το πλαφόν κάθε κλιµακίου. Για παράδειγµα, σύνταξη 1.500 ευρώ έχει κράτηση 3%, η οποία επιβάλλεται σε όλο το ποσόν και είναι 45 ευρώ. Με το σενάριο αυτό η κράτηση θα επιβάλλεται επί της διαφοράς των 100 ευρώ, µε απόδοση 10 ευρώ. Εµµεσα δηλαδή θα αυξηθεί κατά 35 ευρώ η σύνταξη. Το άλλο σενάριο προβλέπει αναλογικότερο από κλιµάκιο σε κλιµάκιο, µε τους συντελεστές παρακράτησης να µειώνονται κατά 50%.
05. Ενοποίηση των παροχών των Ταµείων
Πρόκειται για δύσκολη εξίσωση που πρέπει να ισορροπήσει τις παροχές σε χρήµα που χορηγούν σήµερα τα διάφορα Ταµεία, ώστε να είναι ενιαίες. Για παράδειγµα, ως έξοδα κηδείας το ΙΚΑ δικαιολογεί 800 ευρώ, ενώ ένα ταµείο σε ∆ΕΚΟ µπορεί να δίνει από 1.800 µέχρι 2.300 ευρώ.
06. Εφαρµογή του νόµου για τις επικουρικές συντάξεις µε 15ετία ή 20ετία
Μέσα στον Ιανουάριο θα απελευθερωθούν κοντά στις 30.000 αιτήσεις για επικουρική σύνταξη µε 15-25 χρόνια, για τις οποίες κάποια Ταµεία -καταστατικά- δεν χορηγούσαν τη σύνταξη αν ο συνταξιούχος ήταν κάτω από το 67ο έτος της ηλικίας του. Σε αυτή την περίπτωση θα επανεξεταστούν αιτήσεις που µέχρι σήµερα είχαν απορριφθεί. Για παράδειγµα, η έκδοση επικουρικής µε 15ετία ανεξαρτήτως Ταµείων (διαδοχική) διευκολύνει τους αυτοαπασχολούµενους του ΤΣΜΕ∆Ε που µπορούν να θεµελιώσουν δικαίωµα µε 15ετία σε ΤΣΜΕ∆Ε και ∆ηµόσιο, ή ΤΣΜΕ∆Ε και ΙΚΑ. Επίσης χιλιάδες ασφαλισµένοι θα γλιτώσουν από το κόστος εξαγοράς πλασµατικού χρόνου που θα χρειάζονταν για να συµπληρώσουν περισσότερα από 15 έτη ασφάλισης για να πάρουν την επικουρική.
07. Αύξηση του κατώτερου µισθού και εφαρµογή των τριετιών
Τα σενάρια µιλούν για αυξήσεις από 5%- 6,5%, ώστε τα επόµενα τρία χρόνια να εναρµονιστούν µε την κυβερνητική απόφαση για 950 ευρώ κατώτατο το 2027. Ταυτόχρονα, πρέπει να θέσει υπό παρακολούθηση την εφαρµογή από την 1η Ιανουαρίου για όσους εργαζόµενους µέσα στο έτος συµπληρώσουν τριετία που είχε παγώσει από το 2012. Αυτοί θα έχουν µία προσαύξηση στον µισθό της τάξης του 10% και µαζί την αύξηση του κατώτατου µπορούν µέσα στο έτος να φτάσουν το 16,5%.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής
