Σε επιφυλακή η Αθήνα για τη Μέση Ανατολή: Διπλωματικός πυρετός και φόβοι για τον αντίκτυπο στην Ελλάδα σε οικονομία και προσφυγικό από την κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ισραήλ - Ιράν
Συναγερμός για τη νέα κρίση
Μήνυμα σταθερότητας από Αθήνα εν μέσω γεωπολιτικής θύελλας στη Μέση Ανατολή. Ανησυχία για προσφυγικές ροές και οικονομία λόγω της ισραηλοϊρανής έντασης

Βαθιά ανησυχία υπάρχει στην κυβέρνηση για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και τις ευρύτερες συνέπειες που αυτές μπορεί να φέρουν σε επίπεδο γεωπολιτικό, οικονομικό, εμπορικό – και όχι μόνο. Ενδεικτικό είναι ότι στην καθιερωμένη κυριακάτικη ανάρτησή του στο Facebook, ο πρωθυπουργός σημειώνει πως «άλλη μία κρίση ξεσπά στην περιοχή μας», προσθέτοντας πως είναι «μία ακόμη κρίση σε ένα ήδη βεβαρημένο και εύφλεκτο γεωπολιτικό τοπίο» και εκτιμώντας ότι «οι πιθανότητες περαιτέρω κλιμάκωσης αυξάνονται επικίνδυνα, με σοβαρές συνέπειες για την ασφάλεια και τη σταθερότητα, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο».
Το Σάββατο το απόγευμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, κατόπιν πρωτοβουλίας του δεύτερου. Ο Έλληνας πρωθυπουργός, σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση από το Μέγαρο Μαξίμου, επισήμανε την ανάγκη να υπάρξει αποκλιμάκωση. Αναγνώρισε ότι το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο, υπογράμμισε, ωστόσο, ότι η λύση βρίσκεται στη διπλωματία κι ότι το τελευταίο που χρειάζεται η περιοχή είναι νέα μέτωπα ανάφλεξης. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε εμφατικά την ανάγκη άμεσης εκεχειρίας στη Γάζα, απελευθέρωσης των ομήρων και απρόσκοπτης ροής της ανθρωπιστικής βοήθειας.
Ήδη, εξάλλου, από τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής στο Μέγαρο Μαξίμου και στο Υπουργείο Εξωτερικών είχε σημάνει συναγερμός, μετά τα χτυπήματα από αέρος του Ισραήλ στο Ιράν, που έφεραν και πάλι ψηλά τον κίνδυνο γενικευμένης σύρραξης στη Μέση Ανατολή. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρισκόταν στη Στοκχόλμη, όπου αφού είχε διμερή συνάντηση με τον Σουηδό ομόλογό του, Ουλφ Κρίστερσον, αναμενόταν το πρωί της Παρασκευής να συμμετάσχει στη συνεδρίαση της Λέσχης Μπίλεντερμπεργκ, όπου είχε κληθεί. Επέλεξε, ωστόσο, να ακυρώσει τη συμμετοχή του και να γυρίσει εσπευσμένα στην Αθήνα, συγκαλώντας το ΚΥΣΕΑ για να αξιολογηθούν όλες οι εξελίξεις. Παράλληλα συνομίλησε τηλεφωνικά με τον πρόεδρο της Κύπρου, Νίκο Χριστοδουλίδη, και συζήτησαν όλες τις τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή, τις παραμέτρους ασφαλείας και τις ενδεχόμενες συνέπειες για την περιφερειακή σταθερότητα.
Το Υπουργείο Εξωτερικών, με τρεις διαδοχικές ανακοινώσεις, σύστησε στους Έλληνες πολίτες που βρίσκονται στο Ισραήλ να παραμείνουν σε ασφαλές μέρος, πλησίον καταφυγίου, και να ακολουθούν τις οδηγίες των τοπικών Αρχών, ενώ σε όσους Έλληνες βρίσκονται στο Ιράν σύστησε να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, να αποφεύγουν μη αναγκαίες μετακινήσεις και να ακολουθούν τις οδηγίες των τοπικών Αρχών. Λίγο μετά τις 3 τα ξημερώματα της Παρασκευής είχε ενεργοποιηθεί παράλληλα η Μονάδα Διαχείρισης Κρίσεων στο ΥΠΕΞ με εντολή του Γιώργου Γεραπετρίτη, «έτσι ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τα άμεσα ζητούμενα, που είναι η ασφάλεια των Ελλήνων πολιτών στο Ισραήλ, στο Ιράν και την ευρύτερη περιοχή», όπως δήλωνε αργότερα ο αρμόδιος υπουργός. «Πρέπει να υπάρχει μια μεγάλη κινητοποίηση και σε αυτό θα συμβάλει και η Ελλάδα, ως εκλεγμένο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας» του ΟΗΕ, τόνισε ο κ. Γεραπετρίτης και αποκάλυψε ότι ήδη από νωρίς το πρωί της Παρασκευής ξεκίνησε τις επικοινωνίες με τους συμμάχους στην ευρύτερη περιοχή, οι οποίοι και εκείνοι βρίσκονται σε κατάσταση μεγάλης επαγρύπνησης, όπως επισήμανε.
Η βασική αρχή στην οποία κινείται σταθερά η κυβέρνηση είναι πως η Ελλάδα έχει μια εξωτερική πολιτική η οποία βασίζεται σε αρχές, είναι ένας αξιόπιστος συνομιλητής, συνομιλεί με όλες τις πλευρές και παραμένει ένας πυλώνας σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Ανησυχία υπάρχει σαφώς και για το μεταναστευτικό-προσφυγικό, καθώς η κλιμάκωση μιας ήδη γενικευμένης κρίσης μπορεί να οδηγήσει σε νέες, αυξημένες ροές προς την Ευρώπη, με πρώτους σταθμούς την Ελλάδα ή την Ιταλία. Στην ευρύτερη περιοχή βρίσκονται αυτή τη στιγμή ελληνικές δυνάμεις και συγκεκριμένα η φρεγάτα «ΨΑΡΑ», που πλέει στην Ερυθρά Θάλασσα και διαδραματίζει έναν κομβικό ρόλο στην ευρωπαϊκή επιχείρηση «Ασπίδες» και στη διασφάλιση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας και η φρεγάτα «ΕΛΛΗ» που συμμετέχει στην επιχείρηση «UNIFIL» του ΟΗΕ στη θαλάσσια περιοχή έξω από τα χωρικά ύδατα του Λιβάνου.
Στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, που διήρκεσε μία ώρα το απόγευμα της Παρασκευής, έγινε αξιολόγηση των τελευταίων εξελίξεων στη Μέση Ανατολή και ο κ. Γεραπετρίτης ενημέρωσε για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και για τη συνδρομή που παρέχεται από την πρώτη στιγμή στους Έλληνες πολίτες που βρίσκονται στο Ισραήλ και στο Ιράν. Η κυβέρνηση, όπως τονίζεται στη σχετική ανακοίνωση, παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις που ενέχουν κίνδυνο σοβαρής ανάφλεξης στην περιοχή. Καλεί επίσης τα μέρη να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να μην προχωρήσουν σε περαιτέρω κλιμάκωση που θα προκαλέσει ευρύτερη αποσταθεροποίηση. Πάγια θέση της Ελλάδας είναι ότι οι λύσεις πρέπει να αναζητούνται μέσω της διπλωματίας, τονίζει το Μέγαρο Μαξίμου και καταλήγει πως η χώρα μας θα συνεχίσει να εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση με εταίρους και συμμάχους προς όφελος της σταθερότητας και της ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.
Το Σάββατο το απόγευμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, κατόπιν πρωτοβουλίας του δεύτερου. Ο Έλληνας πρωθυπουργός, σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση από το Μέγαρο Μαξίμου, επισήμανε την ανάγκη να υπάρξει αποκλιμάκωση. Αναγνώρισε ότι το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο, υπογράμμισε, ωστόσο, ότι η λύση βρίσκεται στη διπλωματία κι ότι το τελευταίο που χρειάζεται η περιοχή είναι νέα μέτωπα ανάφλεξης. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε εμφατικά την ανάγκη άμεσης εκεχειρίας στη Γάζα, απελευθέρωσης των ομήρων και απρόσκοπτης ροής της ανθρωπιστικής βοήθειας.
Ήδη, εξάλλου, από τις πρώτες πρωινές ώρες της Παρασκευής στο Μέγαρο Μαξίμου και στο Υπουργείο Εξωτερικών είχε σημάνει συναγερμός, μετά τα χτυπήματα από αέρος του Ισραήλ στο Ιράν, που έφεραν και πάλι ψηλά τον κίνδυνο γενικευμένης σύρραξης στη Μέση Ανατολή. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρισκόταν στη Στοκχόλμη, όπου αφού είχε διμερή συνάντηση με τον Σουηδό ομόλογό του, Ουλφ Κρίστερσον, αναμενόταν το πρωί της Παρασκευής να συμμετάσχει στη συνεδρίαση της Λέσχης Μπίλεντερμπεργκ, όπου είχε κληθεί. Επέλεξε, ωστόσο, να ακυρώσει τη συμμετοχή του και να γυρίσει εσπευσμένα στην Αθήνα, συγκαλώντας το ΚΥΣΕΑ για να αξιολογηθούν όλες οι εξελίξεις. Παράλληλα συνομίλησε τηλεφωνικά με τον πρόεδρο της Κύπρου, Νίκο Χριστοδουλίδη, και συζήτησαν όλες τις τελευταίες εξελίξεις στην περιοχή, τις παραμέτρους ασφαλείας και τις ενδεχόμενες συνέπειες για την περιφερειακή σταθερότητα.
Το Υπουργείο Εξωτερικών, με τρεις διαδοχικές ανακοινώσεις, σύστησε στους Έλληνες πολίτες που βρίσκονται στο Ισραήλ να παραμείνουν σε ασφαλές μέρος, πλησίον καταφυγίου, και να ακολουθούν τις οδηγίες των τοπικών Αρχών, ενώ σε όσους Έλληνες βρίσκονται στο Ιράν σύστησε να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, να αποφεύγουν μη αναγκαίες μετακινήσεις και να ακολουθούν τις οδηγίες των τοπικών Αρχών. Λίγο μετά τις 3 τα ξημερώματα της Παρασκευής είχε ενεργοποιηθεί παράλληλα η Μονάδα Διαχείρισης Κρίσεων στο ΥΠΕΞ με εντολή του Γιώργου Γεραπετρίτη, «έτσι ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τα άμεσα ζητούμενα, που είναι η ασφάλεια των Ελλήνων πολιτών στο Ισραήλ, στο Ιράν και την ευρύτερη περιοχή», όπως δήλωνε αργότερα ο αρμόδιος υπουργός. «Πρέπει να υπάρχει μια μεγάλη κινητοποίηση και σε αυτό θα συμβάλει και η Ελλάδα, ως εκλεγμένο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας» του ΟΗΕ, τόνισε ο κ. Γεραπετρίτης και αποκάλυψε ότι ήδη από νωρίς το πρωί της Παρασκευής ξεκίνησε τις επικοινωνίες με τους συμμάχους στην ευρύτερη περιοχή, οι οποίοι και εκείνοι βρίσκονται σε κατάσταση μεγάλης επαγρύπνησης, όπως επισήμανε.
Η βασική αρχή στην οποία κινείται σταθερά η κυβέρνηση είναι πως η Ελλάδα έχει μια εξωτερική πολιτική η οποία βασίζεται σε αρχές, είναι ένας αξιόπιστος συνομιλητής, συνομιλεί με όλες τις πλευρές και παραμένει ένας πυλώνας σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Ανησυχία υπάρχει σαφώς και για το μεταναστευτικό-προσφυγικό, καθώς η κλιμάκωση μιας ήδη γενικευμένης κρίσης μπορεί να οδηγήσει σε νέες, αυξημένες ροές προς την Ευρώπη, με πρώτους σταθμούς την Ελλάδα ή την Ιταλία. Στην ευρύτερη περιοχή βρίσκονται αυτή τη στιγμή ελληνικές δυνάμεις και συγκεκριμένα η φρεγάτα «ΨΑΡΑ», που πλέει στην Ερυθρά Θάλασσα και διαδραματίζει έναν κομβικό ρόλο στην ευρωπαϊκή επιχείρηση «Ασπίδες» και στη διασφάλιση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας και η φρεγάτα «ΕΛΛΗ» που συμμετέχει στην επιχείρηση «UNIFIL» του ΟΗΕ στη θαλάσσια περιοχή έξω από τα χωρικά ύδατα του Λιβάνου.
Στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, που διήρκεσε μία ώρα το απόγευμα της Παρασκευής, έγινε αξιολόγηση των τελευταίων εξελίξεων στη Μέση Ανατολή και ο κ. Γεραπετρίτης ενημέρωσε για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και για τη συνδρομή που παρέχεται από την πρώτη στιγμή στους Έλληνες πολίτες που βρίσκονται στο Ισραήλ και στο Ιράν. Η κυβέρνηση, όπως τονίζεται στη σχετική ανακοίνωση, παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις που ενέχουν κίνδυνο σοβαρής ανάφλεξης στην περιοχή. Καλεί επίσης τα μέρη να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να μην προχωρήσουν σε περαιτέρω κλιμάκωση που θα προκαλέσει ευρύτερη αποσταθεροποίηση. Πάγια θέση της Ελλάδας είναι ότι οι λύσεις πρέπει να αναζητούνται μέσω της διπλωματίας, τονίζει το Μέγαρο Μαξίμου και καταλήγει πως η χώρα μας θα συνεχίσει να εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση με εταίρους και συμμάχους προς όφελος της σταθερότητας και της ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.