Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την αναθεώρηση του Συντάγματος
Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την κατοχύρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, την απαγόρευση άρσης του δημόσιου χαρακτήρα νερού και ενέργειας, και την εκλογή ΠτΔ από το λαό υπό όρους και ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του
Συνταγματική καθιέρωση της απλής αναλογικής, δυνατότητα άμεσης εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας με λελογισμένη ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του, αλλαγή του τρόπου χρηματοδότησης των κομμάτων, δημοψηφίσματα, μέγιστο αριθμό θητειών για βουλευτές, πλήρη προστασία των εργασιακών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, καθώς και αλλαγές στον νόμο περί ευθύνης υπουργών, προτείνει μεταξύ άλλων στο σχέδιο αναθεώρησης του Συντάγματος η ομάδα εργασίας νομικών και πολιτικών επιστημόνων που συγκροτήθηκε μετά από πρόσκληση και με το συντονισμό του Γιώργου Κατρούγκαλου.
Ειδικότερα προτείνεται:
*Συνταγματική κατοχύρωση της απλής αναλογικής
*Εποικοιδομητική ψήφος δυσπιστίας, δηλαδή θα πρέπει να συνοδεύεται και από συγκεκριμένη πρόταση σχηματισμού νέας κυβέρνησης
*Προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία σε περίπτωση αδυναμίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τη Βουλή
*Δύο συνεχόμενες θητείες για βουλευτές
*Φρένο στον ορισμό εξωκοινοβουλευτικού πρωθυπουργού
*Αλλαγή στον τρόπο χρηματοδότησης κομμάτων: το κράτος θα αποζημιωνει μέρος των αποδεδειγμένων δαπανών
*Διευκολυνση σχηματισμού κυβερνήσεων συνεργασίας: Θα αρκούν 120 ψήφοι εάν απέχουν πάνω από 61 βουλευτές απο την ψηφοφορία
*Δυνατότητα σύστασης εξεταστικών επιτροπών με πρόταση 120 βουλευτών.
*Ρητή κατοχύρωση της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους, με αναγνώριση της Ορθοδοξίας ως ιστορικά επικρατούσας θρησκείας
*Εισαγωγή της λαϊκής πρωτοβουλίας επί δημοψηφισμάτων και προτάσεων νόμων
*Κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας
*Τροποποίηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών. Εφαρμογή των κοινών διατάξεων για την ποινική ευθύνη υπουργών και ασυλία βουλευτών με οριακές εξαιρέσεις για προστασία από πολιτική δίωξη.
*Οι ανεξάρτητες αρχές να συγκροτούνται με μικρότερες πλειοψηφίες αν τα 4/5 δεν συγκεντρωθούν σε ορισμένες προθεσμίες. Διάλογος για την αποτελεσματικότητα τους
*Κατάργηση της επιλογής των κορυφών της Δικαιοσύνης από το Υπουργικό Συμβούλιο και η επιλογή τους από τον Π.τ.Δ.
*Ρητή απαγόρευση άρσης του δημόσιου ελέγχου του νερού και της ενέργειας
*Σαφής κατοχύρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων ως το μοναδικό μέσο για τη διαμόρφωση του μισθού
Το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για την αναθεώρηση του Συντάγματος αποτελεί έργο μιας ομάδας εργασίας νομικών και πολιτικών επιστημόνων που συγκροτήθηκε μετά από πρόσκληση και με το συντονισμό του Γιώργου Κατρούγκαλου και στην οποία συμμετείχαν συστηματικά οι καθηγητές Χριστόφορος Βερναρδάκης, Ανδρέας Δημητρόπουλος, Κώστας Ζώρας, Ηλίας Νικολόπουλος, και Κώστας Χρυσόγονος.
"Ορισμένες από τις προτεινόμενες αλλαγές είναι υπερώριμες και μπορεί να έχουν την υποστήριξη του συνόλου των πολιτικών δυνάμεων, όπως, π.χ., η κατάργηση του απαράδεκτου καθεστώτος ποινικής ασυλίας του πολιτικού προσωπικού. Άλλες όμως, κατεξοχήν τα θέματα του οικονομικού συντάγματος και των κοινωνικών δικαιωμάτων, συναρτώνται στενά με καίριες δικαιοπολιτικές συγκρούσεις και ειδικότερα με την ανάγκη ανάσχεσης του νεοφιλελευθερισμού. Ως προς τα κρίσιμα διλήμματα, η αναθεώρηση του Συντάγματος δεν μπορεί να είναι συναινετική. Τα διακυβεύματα αυτά από τη φύση τους προϋποθέτουν σύγκρουση επιχειρημάτων και συμφερόντων", αναφέρουν στο συνοδευτικό κείμενο τα μέλη της ομάδας εργασίας.
Το σχέδιο περιλαμβάνει τους εξής πέντε άξονες:
1ος άξονας: Μία νέα αρχιτεκτονική του πολιτεύματος
2ος άξονας: Διακριτότητα Κράτους-Εκκλησίας
3ος άξονας: Καθιέρωση θεσμών άμεσης δημοκρατίας
4ος άξονας: Ισχυροποίηση του κράτους δικαίου
5ος άξονας: Θωράκιση των κοινωνικών δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών