Πολύ μακριά από τον τόπο της τραγωδίας, στο Λαύριο, παίχτηκε το νέο επικοινωνιακό παιχνίδι της κυβέρνησης για την τραγωδία με τους 91 νεκρούς στο Μάτι. Τα χαμόγελα και οι φωτογραφίσεις περίσσεψαν αν και ο ίδιος ο πρωθυπουργός εμφανίστηκε τουλάχιστον πιο συγκρατημένος. 

«Η Αττική βίωσε μια ανείπωτη ανθρώπινη τραγωδία. Η Ελλάδα βίωσε μια εθνική τραγωδία» είπε αμέσως μετά την ολοκλήρωση της σύσκεψης για τις πυρκαγιές και συμπλήρωσε: «Το πένθος είναι εδώ και 15 μέρες παρόν σε όλες μας τις λέξεις, και σε όλες μας τις κινήσεις. Και κανείς δεν μπορεί να μην σκύψει το κεφάλι, κυριευμένος από τη θλίψη για την απώλεια τόσων συνανθρώπων μας. Κανείς».

Μάλιστα, ο πρωθυπουργός που ουδέποτε βγήκε να ζητήσει μία συγγνώμη από τον ελληνικό λαό, ανέφερε πως «η δική μου υπόσχεση από την πρώτη μέρα ήταν ότι αυτό το 'πώς και το γιατί', θα διερευνηθεί σε βάθος, και σε όλες του τις διαστάσεις, με αδιάβλητες διαδικασίες, και από αδιάβλητους ειδικούς. Τίποτε δεν πρόκειται να κουκουλωθεί, εν ονόματι οποιασδήποτε σκοπιμότητας.»

Αίσθηση, πάντως, προκάλεσε μια αποστροφή του λόγου του: «Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορούμε να γυρίσουμε το χρόνο πίσω ώστε να διορθώσουμε πιθανά λάθη και παραλείψεις την ώρα του κακού»...

Κατά τα άλλα, για μια ακόμα φορά μπήκε στην πρώτη γραμμή το θέμα των αυθαιρέτων. Όσο για την τραγωδία, επέρριψε τις ευθύνες στις προηγούμενες κυβερνήσεις, χωρίς να διευκρινήσει τους λόγους που η δική του κυβέρνηση δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει τις πυρκαγιές. Σημείωσε ακόμα πως «υπήρξαν και στο παρελθόν περιπτώσεις που χρειάστηκαν σκληρές αποφάσεις, για να αντιμετωπιστούν θεμελιώδη ζητήματα, όμως για λόγους είτε πολιτικής δειλίας, είτε ανεπάρκειας, είτε ακόμη χειρότερα πολιτικής -και όχι μόνο- κερδοσκοπίας πάνω σε διαχρονικές στρεβλώσεις, έλειψαν οι τολμηρές αλλά αναγκαίες πολιτικές τομές ή έμειναν στα χαρτιά, στις εξαγγελίες». 

Μπουλντόζες σε 3.000 σπίτια

Η κυβέρνηση θα προχωρήσει το αμέσως επόμενο διάστημα, με βάση τη σχετική προτεραιοποίηση, στην κατεδάφιση 3.200 αυθαίρετων κτισμάτων και κατασκευών που έχουν ήδη τελεσίδικα πρωτόκολλα κατεδάφισης, με ευθύνη της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας.

Κτίσματα που βρίσκονται σε ζώνη αιγιαλού, αναδασωτέες δασικές εκτάσεις σε εθνικούς δρυμούς και ρέματα στην Αττική και αποτελούν άμεσο κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια θα κατεδαφιστούν. 

Οι 20 παρεμβάσεις

Ο πρωθυπουργός εξήγγειλε παράλληλα 20 παρεμβάσεις για την προστασία και τον έλεγχο του δομημένου περιβάλλοντος:

1. Προχωρά το αμέσως επόμενο διάστημα, με βάση τη σχετική προτεραιοποίηση, η κατεδάφιση των 3.200 αυθαίρετων κτισμάτων και κατασκευών που έχουν ήδη τελεσίδικα πρωτόκολλα κατεδάφισης, άμεσα, με ευθύνη της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Κτίσματα που βρίσκονται στη ζώνη του αιγιαλού, σε αναδασωτέες δασικές εκτάσεις σε εθνικούς δρυμούς και σε ρέματα της Αττικής και αποτελούν άμεσο κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια. 

2. Για κάθε αυθαίρετο κτίσμα που εντοπίζεται σε φάση κατασκευής, θα προχωρά άμεσα η κατεδάφιση του.

3. Θεσπίζεται με σχετική νομοθετική πρωτοβουλία το «Πρωτόκολλο συμμόρφωσης» που ελέγχεται από ειδικό ελεγκτή δόμησης.

4. Διατίθενται μηχανικοί από το υπουργείο Υποδομών στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, με στόχο την ενίσχυσή τους σε ανθρώπινο δυναμικό για το διάστημα που απαιτείται, ώστε να πραγματοποιηθούν οι κατεδαφίσεις που έχουν προτεραιοποιηθεί.

5. Ξεκινά άμεσα η καταγραφή και χαρτογράφηση των περιφράξεων σε παραλίες, μέσω του Μητρώου ελεγκτών δόμησης και την αξιοποίηση άλλων διαθέσιμων μηχανισμών του ΥΠΕΚΑ.

6. Ενισχύονται και επιταχύνονται οι διαδικασίες ελέγχου και κατεδαφίσεων για περιφράξεις σε απόσταση 500 μέτρων από τη ζώνη του αιγιαλού σε περιοχές εκτός σχεδίου δόμησης. Πρόκειται για την εφαρμογή του νόμου 1337 του 1983. Και νομοθετούμε άμεσα τις επόμενες μέρες παράλληλη διαδικασία κατεδαφίσεων από αυτήν που αναλαμβάνει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση, κατεδαφίσεων εξπρές, μαντρότοιχων στις παραλίες με άμεση εκτελεστή κοινή υπουργική απόφαση, όπως προβλέπει ο νόμος 1337 του 1983 (νόμος Τρίτση).

7. Δίνεται η δυνατότητα άμεσου εντοπισμού και κατεδαφίσεων αυθαίρετων κατασκευών με Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος και Εσωτερικών, σε εφαρμογή της πρόσφατης νομοθέτησης του ΥΠΕΚΑ.

8. Προχωρά άμεσα η αποστολή των στοιχείων αυθαιρέτων κτισμάτων του δημοσίου, των ΟΤΑ, και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, στην αρμόδια δομή του ΥΠΕΝ.

9. Προχωρούν άμεσα 250 νέες προσλήψεις για την στελέχωση των Περιφερειακών Παρατηρητηρίων, Περιφερειακές Διευθύνσεις Ελέγχου Δόμησης λέγονται, και των Τοπικών Παρατηρητηρίων (Τμήματα Ελέγχου Δόμησης) κατά εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου.

10. Από τις 15 Οκτωβρίου, σε συνεργασία με το Τεχνικό Επαγγελματικό Επιμελητήριο, τίθεται σε πλήρη λειτουργία το πληροφοριακό σύστημα των ηλεκτρονικών αδειών, το e-Άδειες. Απλοποιείται η διαδικασία αδειοδότησης, η υποβολή και η έκδοση οικοδομικών αδειών γίνεται πλέον ηλεκτρονικά με πλήρη διαφάνεια και πλήρη και διαρκή έλεγχο. Εξαλείφεται, λοιπόν, μια ολόκληρη, θα μου επιτρέψετε να πω, δεξαμενή διαφθοράς και συναλλαγής, που δομήθηκε για δεκαετίες πάνω στο ζήτημα των αδειοδοτήσεων.

11. Υπογράφεται η Υπουργική Απόφαση που ανοίγει το Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης για την εγγραφή μηχανικών με τα αντίστοιχα δικαιώματα ελέγχου δόμησης, κατ’ εφαρμογή του 4495 του 2017, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των ελεγκτών δόμησης. Κάθε μηχανικός έχει δικαίωμα να υποβάλλει αίτημα, κάθε μηχανικός μπορεί να γίνει ελεγκτής δόμησης.

12. Με την ενεργοποίηση του Μητρώου ελεγκτών δόμησης, στα μέσα Οκτωβρίου, ξεκινά ο δειγματοληπτικός έλεγχος του 5% των δηλώσεων αυθαιρέτων.

13. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε συνεργασία με το ΤΕΕ δημιουργούν μία νέα πλατφόρμα για την αυθαίρετη δόμηση, μέσω της οποίας θα γίνεται ηλεκτρονική καταγραφή όλων των αυθαιρεσιών - πολεοδομικών, δασικών, σε αιγιαλούς, σε ρέματα. Όλων των αυθαιρεσιών. Παράλληλα θα γίνεται παρακολούθηση της πορείας όλων των καταγγελιών, ώστε να πάψει πια αυτό το ντροπιαστικό φαινόμενο να λιμνάζουν αυτές οι καταγγελίες σε συρτάρια.

14. Επιλέγονται ελεγκτές, μέσω αδιάβλητου μηχανισμού ηλεκτρονικής κλήρωσης. Έτσι θα επιλέγονται οι ελεγκτές δόμησης που θα προχωρούν στη συνέχεια, στην εξέταση των καταγγελιών, αλλά και αυτεπάγγελτα.

15. Έχει ολοκληρωθεί η ανάρτηση των δασικών χαρτών για το 47% της συνολικής επικράτειας της χώρας. Και για το σύνολο της επικράτειας θα έχουν επιτέλους ολοκληρωθεί οι δασικοί χάρτες, έως το τέλος του 2019.

16. Στην ίδια λογική, προχωρά η χάραξη της γραμμής αιγιαλού για όλη τη χώρα, έως το τέλος του έτους.

17. Για το ζήτημα των ρεμάτων προχωρά νομοθετική πρωτοβουλία για την οριοθέτηση των ρεμάτων σε όλη τη χώρα, ώστε να ολοκληρωθεί και το θεσμικό πλαίσιο για την αντιπλημμυρική προστασία.

18. Στο πλαίσιο της διαμορφούμενης εθνικής στρατηγικής για τα δάση, δημιουργείται ειδικό υποκεφάλαιο για την ολοκληρωμένη πρόληψη των δασικών πυρκαγιών.

19. Διπλασιασμός των διαθέσιμων πόρων του Πράσινου Ταμείου, από 2,5% σε 5%, για τη χρηματοδότηση των άμεσων μέτρων, δηλαδή τις κατεδαφίσεις, τις οριοθετήσεις ρεμάτων και τις αποζημιώσεις των ελεγκτών δόμησης.

20. Ενεργοποίηση του εργαλείου του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου για την αντιμετώπιση των συνεπειών φυσικών καταστροφών και την αποκατάσταση περιοχών. Σε αυτό το πλαίσιο θα προχωρήσει γρήγορα η ανοικοδόμηση της περιοχής στο Μάτι.