Ανελκυστήρα πλαγιάς στο Δικταίον Άντρο του Οροπεδίου Λασιθίου εγκαθιστά το Υπουργείο Πολιτισμού
Για τη βελτίωση της προσβασιμότητας του αρχαιολογικού χώρου
Στην εγκατάσταση ανελκυστήρα πλαγιάς στον εξωτερικό χώρο του σπηλαίου του Δικταίου Άντρου στο Οροπέδιο Λασιθίου, για την εξυπηρέτηση και προσέγγιση ατόμων με κινητικά προβλήματα, ΑμεΑ και ηλικιωμένων, προχωρά το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Η επισκεψιμότητα στο σπήλαιο, που βρίσκεται πάνω από το χωριό Ψυχρό του Οροπεδίου Λασιθίου, ξεπερνά τους 200 χιλιάδες επισκέπτες τον χρόνο, αποτελώντας έναν δημοφιλή τουριστικό και πολιτιστικό προορισμό. Συγχρόνως συνιστά έναν σημαντικό αναπτυξιακό πόρο για την περιοχή, καθώς ενισχύει σε ποσοστό άνω του 70% την τοπική οικονομία.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «η βελτίωση της προσέγγισης του Σπηλαίου του Δικταίου Άντρου, ενός από τα σημαντικότερα διεθνώς γνωστά σπήλαια τόσο για την αρχαιολογική και μυθολογική σημασία του, όσο και για τον γεωφυσικό χώρο του, αποτελεί προτεραιότητα για το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Βασικός στόχος του σχεδιασμού του ανελκυστήρα πλαγιάς ήταν η ελαχιστοποίηση των επεμβάσεων στο γεωφυσικό περιβάλλον του Δικταίου Άντρου, αλλά και στο ανθρωπογενές περιβάλλον στη θέση εκκίνησής του στην πλατεία Ευρώπης. Ο σημαντικός αυτός αρχαιολογικός τόπος, με υψηλή επισκεψιμότητα σε ετήσια βάση, πρέπει να αναδειχθεί και να καταστεί προσβάσιμος σε όλους, όπως αρμόζει σε έναν χώρο με τον δικό του συμβολισμό για ολόκληρη την Ευρώπη. Ευχαριστίες προς τον οικείο Δήμο για την εποικοδομητική συνεργασία».
Βούληση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού είναι το έργο της εγκατάστασης του ανελκυστήρα πλαγιάς να καλυφθεί από τις πιστώσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, τις οποίες διαχειρίζεται το ΥΠΠΟΑ.
Η επέμβαση για τη βελτίωση της προσβασιμότητας του Σπηλαίου εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο επανασχεδιασμού της πλατείας Ευρώπης στην κοινότητα Ψυχρού, σημείο εκκίνησης της ανάβασης προς τον αρχαιολογικό χώρο και σημείο τοποθέτησης του σχεδιαζόμενου ανελκυστήρα πλαγιάς. Στην εγκεκριμένη μελέτη διαμόρφωσης της πλατείας Ευρώπης που έχει εκπονήσει ο Δήμος Οροπεδίου Λασιθίου προβλέπεται η χωροθέτηση κεντρικής πλατείας, χώρου στάθμευσης, χώρου πολιτιστικών εκδηλώσεων, θέσης εκκίνησης του προτεινόμενου ανελκυστήρα. Η υπάρχουσα κτηριακή υποδομή του Ξενία πρόκειται να αξιοποιηθεί για την ενημέρωση του κοινού, τη λειτουργία εκδοτηρίου εισιτηρίων και πωλητηρίου.
Στο Δικταίο Άντρο η Ρέα κρυμμένη από τη μανία του Κρόνου γέννησε και ανέθρεψε εκεί τον Δία, η νύμφη Αγχιάλη γέννησε εκεί τους Ιδαίους Δάκτυλους, ο Μίνωας έρχονταν και συναντούσε εκεί τον πατέρα του Δία, προκειμένου να του υπαγορεύει τις σοφές εντολές του, ο Δίας κάτω από έναν πλάτανο συνευρέθηκε με την Ευρώπη κ.α.
Το σπήλαιο έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων αρχαιολόγων που έχουν κατά καιρούς ανασκάψει το εσωτερικό του. Ευρήματα από όλες τις περιόδους (από τη νεολιθική έως τη ρωμαϊκή), αποδεικνύουν τη συνεχή χρήση του χώρου.
Η επισκεψιμότητα στο σπήλαιο, που βρίσκεται πάνω από το χωριό Ψυχρό του Οροπεδίου Λασιθίου, ξεπερνά τους 200 χιλιάδες επισκέπτες τον χρόνο, αποτελώντας έναν δημοφιλή τουριστικό και πολιτιστικό προορισμό. Συγχρόνως συνιστά έναν σημαντικό αναπτυξιακό πόρο για την περιοχή, καθώς ενισχύει σε ποσοστό άνω του 70% την τοπική οικονομία.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «η βελτίωση της προσέγγισης του Σπηλαίου του Δικταίου Άντρου, ενός από τα σημαντικότερα διεθνώς γνωστά σπήλαια τόσο για την αρχαιολογική και μυθολογική σημασία του, όσο και για τον γεωφυσικό χώρο του, αποτελεί προτεραιότητα για το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Βασικός στόχος του σχεδιασμού του ανελκυστήρα πλαγιάς ήταν η ελαχιστοποίηση των επεμβάσεων στο γεωφυσικό περιβάλλον του Δικταίου Άντρου, αλλά και στο ανθρωπογενές περιβάλλον στη θέση εκκίνησής του στην πλατεία Ευρώπης. Ο σημαντικός αυτός αρχαιολογικός τόπος, με υψηλή επισκεψιμότητα σε ετήσια βάση, πρέπει να αναδειχθεί και να καταστεί προσβάσιμος σε όλους, όπως αρμόζει σε έναν χώρο με τον δικό του συμβολισμό για ολόκληρη την Ευρώπη. Ευχαριστίες προς τον οικείο Δήμο για την εποικοδομητική συνεργασία».
Η χρηματοδότηση
Βούληση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού είναι το έργο της εγκατάστασης του ανελκυστήρα πλαγιάς να καλυφθεί από τις πιστώσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, τις οποίες διαχειρίζεται το ΥΠΠΟΑ.
Η επέμβαση για τη βελτίωση της προσβασιμότητας του Σπηλαίου εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο επανασχεδιασμού της πλατείας Ευρώπης στην κοινότητα Ψυχρού, σημείο εκκίνησης της ανάβασης προς τον αρχαιολογικό χώρο και σημείο τοποθέτησης του σχεδιαζόμενου ανελκυστήρα πλαγιάς. Στην εγκεκριμένη μελέτη διαμόρφωσης της πλατείας Ευρώπης που έχει εκπονήσει ο Δήμος Οροπεδίου Λασιθίου προβλέπεται η χωροθέτηση κεντρικής πλατείας, χώρου στάθμευσης, χώρου πολιτιστικών εκδηλώσεων, θέσης εκκίνησης του προτεινόμενου ανελκυστήρα. Η υπάρχουσα κτηριακή υποδομή του Ξενία πρόκειται να αξιοποιηθεί για την ενημέρωση του κοινού, τη λειτουργία εκδοτηρίου εισιτηρίων και πωλητηρίου.
Η ιστορία
Στο Δικταίο Άντρο η Ρέα κρυμμένη από τη μανία του Κρόνου γέννησε και ανέθρεψε εκεί τον Δία, η νύμφη Αγχιάλη γέννησε εκεί τους Ιδαίους Δάκτυλους, ο Μίνωας έρχονταν και συναντούσε εκεί τον πατέρα του Δία, προκειμένου να του υπαγορεύει τις σοφές εντολές του, ο Δίας κάτω από έναν πλάτανο συνευρέθηκε με την Ευρώπη κ.α.
Το σπήλαιο έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων αρχαιολόγων που έχουν κατά καιρούς ανασκάψει το εσωτερικό του. Ευρήματα από όλες τις περιόδους (από τη νεολιθική έως τη ρωμαϊκή), αποδεικνύουν τη συνεχή χρήση του χώρου.