Οι πάπυροι που κάηκαν από την έκρηξη του Βεζούβιου τον Αύγουστο του 79 μ.Χ. κοντά στην αρχαία Πομπηία, είναι Αυτό που απέμεινε από την βιβλιοθήκη της πλούσιας βίλας στο Ερκουλάνεουμ (σ.σ. Ηράκλειον στα ελληνικά).

Διαβάστε επίσης: Σοφία: Η πιο διάσημη τεχνητή νοημοσύνη του κόσμου επισκέφθηκε την Αθήνα (Εικόνες)

Οι συγκεκριμένοι όμως είναι σε τόσο κακή κατάσταση ώστε, αν επιχειρούσε να ξετυλίξει κανένας το ρολό, ο πάπυρος θα καταστρεφόταν αμέσως.

Για τους αρχαιολόγους ήταν μια χαμένη υπόθεση, παρά την αγωνία τους να μάθουν τι έλεγαν τα έργα της μόνης ίσως βιβλιοθήκης που σώθηκε από τα ρωμαϊκά χρόνια.

Μέχρι σήμερα, που οι πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνολογία της απεικόνισης και η τεχνητή νοημοσύνη μας έδωσαν πλέον τη δυνατότητα να διαβάσουμε τον καψαλισμένο πάπυρο. Και τι ευχάριστη έκπληξη: ένας επικούρειος φιλόσοφος αναρωτιέται για τις απολαύσεις της ζωής.

Οι πάπυροι εντοπίστηκαν κατά τις ανασκαφές στο Ερκουλάνεουμ από τον 18ο αιώνα σε μια πολυτελή κατοικία που θεωρείται ότι κάποτε ανήκε στον πεθερό του Ιούλιου Καίσαρα, αναφέρει ο Guardian.

Ο διαγωνισμός για να διαβαστούν οι πάπυροι μέσω τεχνητής νοημοσύνης

Για το διάβασμα των παπύρων οργανώθηκε πέρυσι διαγωνισμός με έπαθλο 1 εκατ. δολαρίων, με υποστηρικτές εταιρείες τεχνολογίας από τη Σίλικον Βάλεϊ. Στόχος ήταν να διαβαστούν οι πάπυροι με προηγμένες μεθόδους αξονικής τομογραφίας και τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης.

Το διάβασμα έγινε σε δύο φάσεις. Πρώτα ελήφθησαν υψηλής ποιότητας απεικονίσεις σε αξονικό τομογράφο ενώ μετά χρειάστηκε να «ξετυλιχτούν» τα στρώματα του παπύρου, όπως ένα βιβλίο που έχει βραχεί και έχουν κολλήσει όλες οι σελίδες μεταξύ τους.

Επόμενο στάδιο ήταν η μηχανική εκμάθηση. Οι αλγόριθμοι έπρεπε να «μάθουν» να ξεχωρίζουν το μελάνι και τα σημάδια που αφήνει πάνω στον πάπυρο.

Τον περασμένο Οκτώβριο είχαμε την πρώτη επιτυχία. Διαβάσαμε καθαρά μία και μόνη λέξη «πορφύρας». Εννοούσε τα κοχύλια («πορφύρες») ή ήταν επίθετο («πορφυρές») και περιέγραφε μια άλλη λέξη; Δεν γνωρίζαμε ακόμη, αλλά φάνηκε ότι η μέθοδος ήταν πολλά υποσχώμενη.

Χρειάστηκαν ακόμη 20 ώρες δουλειάς την ημέρα τις επόμενες εβδομάδες για να προχωρήσει η αναγνώριση.

Την  Δευτέρα (5/2/2024) ανακοινώθηκε ότι διαβάσαμε περίπου 2.000 γράμματα, δηλαδή μερικές εκατοντάδες λέξεις στα ελληνικά. Είναι αρκετές για να γνωρίζουμε τον συγγραφέα.