Τα ταραγμένα Βαλκάνια μας αφορούν και μας επηρεάζουν
Να δηµιουργηθεί στο υπουργείο Εξωτερικών ένα παρατηρητήριο, που θα καταγράφει τις συνεχείς παραβιάσεις εκ µέρους των Βόρειων γειτόνων, και αυτό να ανακοινωθεί δηµοσίως
Μιλούσα προσφάτως µε έναν σοβαρό και µορφωµένο πολιτικό της Αλβανίας, που αντιπολιτεύεται τον πρωθυπουργό Εντι Ράµα.
Μου έλεγε ότι η δίωξη κατά του δηµάρχου Χειµάρρας, Φρέντι Μπελέρη, έχει κυρίως οικονοµικό υπόβαθρο και δευτερευόντως εθνικό. Ο συνοµιλητής µού εξήγησε ότι ο Ράµα και ορισµένα στελέχη του Υπουργικού Συµβουλίου έχουν επιχειρηµατικά ενδιαφέροντα στην τουριστική περιοχή της Χειµάρρας και φοβούνται ότι η παρουσία του ήδη εκλεγµένου Μπελέρη θα έβλαπτε τα συµφέροντά τους. Αλλοι γνώστες του προβλήµατος προτάσσουν ως αιτία την ελληνική εθνική καταγωγή του Μπελέρη. Ούτως ή άλλως, η κράτηση ενός µέλους της ελληνικής εθνικής µειονότητας επί σχεδόν 60 ηµέρες προσβάλλει βαρύτατα τον Ελληνισµό. Τα Βαλκάνια παραµένουν ταραγµένα.
Η ελληνική µειονότητα της Αλβανίας χρειάζεται τη συνεχή µέριµνα και στήριξή µας. Στις αρχές Σεπτεµβρίου οι Βορειοηπειρώτες θα αντιµετωπίσουν ακόµη µία απογραφή του πληθυσµού. Υπάρχουν φόβοι ότι δεν θα καταγραφεί αντικειµενικά ο αριθµός των Αλβανών υπηκόων που ανήκουν στην ελληνική εθνότητα. Η ελληνική κυβέρνηση έχει τονίσει ότι η πρόοδος των σχέσεων Αλβανίας µε την Ευρωπαϊκή Ενωση εξαρτάται πλήρως από τον σεβασµό των δικαιωµάτων της ελληνικής µειονότητας. Καλό είναι από τώρα να εξασφαλίσουµε ευρωπαϊκό και διεθνή έλεγχο στην επικείµενη απογραφή.
Ταυτοχρόνως, µας απασχολούν η τουρκική παρουσία στη γείτονα χώρα και οι στενές σχέσεις του Ράµα µε τον Ερντογάν. Ο επανεκλεγείς Τούρκος πρόεδρος αντιµετωπίζει την Αλβανία και όλη τη Βαλκανική µε νεο-οθωµανική αντίληψη. Οπου υπάρχουν µουσουλµάνοι τους αντιµετωπίζει ως δυνητικούς υπηκόους µιας οθωµανικής αυτοκρατορίας µε νέα µορφή. Αλλωστε, µία από τις πρώτες επισκέψεις του, όταν ανέλαβε την προεδρία, ήταν στο Σεράγεβο της Βοσνίας. Εκεί έδωσε σκοπίµως µια δική του ετυµολογική ερµηνεία στο όνοµα, λέγοντας ότι σηµαίνει Saray Bosna: το Σαράι (οθωµανικό ανάκτορο) της Βοσνίας. Με το κράτος των Σκοπίων η προσοχή µας πρέπει να είναι τεταµένη, για να καταγράφουµε τις συνεχείς παραβιάσεις της Συµφωνίας των Πρεσπών.
Ο νέος υπουργός Εξωτερικών, Γ. Γεραπετρίτης, τόνισε στις προγραµµατικές δηλώσεις ότι εξαρχής η Νέα ∆ηµοκρατία είχε επισηµάνει τα προβλήµατα και τις ατέλειες της Συµφωνίας. Εξήγησε ότι σήµερα η Ελλάς δεσµεύεται από την κύρωση της Συµφωνίας τον Ιανουάριο του 2019 από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. Πάντως, προσέθεσε ότι θα παρεµβαίνουµε µε εθνικά ανακλαστικά όταν χρειάζεται. Προτείνω, λοιπόν, να δηµιουργηθεί στο υπουργείο Εξωτερικών ένα παρατηρητήριο, που θα καταγράφει τις συνεχείς παραβιάσεις εκ µέρους των Βόρειων γειτόνων, και αυτό να ανακοινωθεί δηµοσίως. Ολοι οι γείτονές µας πρέπει να γνωρίζουν ότι η Ελλάς καταγράφει την καλόπιστη ή κακόπιστη συµπεριφορά τους.
Στις 2 Αυγούστου, τα Σκόπια και η Βουλγαρία θα εορτάσουν ξεχωριστά την εξέγερση του Ιλιντεν, η οποία µε το Παλαιό Ηµερολόγιο εκδηλώθηκε στις 20 Ιουλίου 1903. Οι Βούλγαροι κοµιτατζήδες έκαναν µια τυχοδιωκτική εξέγερση κατά των Οθωµανών στη Μακεδονία, αλλά γρήγορα κρύφτηκαν και άφησαν τους Τούρκους στρατιώτες να τιµωρήσουν τρία κέντρα του βλαχόφωνου Ελληνισµού: την Κλεισούρα Καστοριάς, το Νυµφαίο Φλωρίνης και το Κρούσοβο (σήµερα ανήκει στο κράτος των Σκοπίων). Την ώρα που Σκόπια και Βουλγαρία θα διαφωνούν αν οι αρχηγοί της εξεγέρσεως ήταν «Μακεδόνες» ή Βούλγαροι, εµείς µπορούµε να κάνουµε κάτι τεκµηριωµένο ιστορικά. Να αναζητήσουµε επισήµως τι απέµεινε από τον βλαχόφωνο Ελληνισµό του Μοναστηρίου, του Κρουσόβου, της Αχρίδος και άλλων πόλεων και χωριών που ανήκουν σήµερα στο κράτος των Σκοπίων.
Η Βουλγαρία, από την πλευρά της, ασχολείται εντόνως µε την ανάδειξη και συνταγµατική κατοχύρωση της δικής της µειονότητας στα Σκόπια. Η αναφορά στο κείµενο του Συντάγµατος ότι και οι Βούλγαροι αποτελούν ιδρυτική εθνότητα του πολυεθνικού κράτος µε πρωτεύουσα τα Σκόπια αποτελεί βασική προϋπόθεση για να εγκρίνει η Σόφια την ευρωπαϊκή πορεία των Σκοπίων. Στα Βαλκάνια, για να είσαι ισχυρός παίκτης, πρέπει να υποστηρίζεις µε κάθε νόµιµο µέσο τους οµοεθνείς σου στις γειτονικές χώρες. Υπάρχει και το Κόσοβο. Οι πρόσφατοι χειρισµοί του Αλβανοκοσοβάρου πρωθυπουργού, Αλµπιν Κούρτι, εις βάρος των Σέρβων προκάλεσαν τη σαφή καταδίκη εκ µέρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Η ελληνική διπλωµατία, µε κριτήριο τα ελληνικά εθνικά συµφέροντα, πρέπει να εµµείνει στη θέση της ότι δεν αναγνωρίζουµε την ανεξαρτησία του Κοσόβου, όπως άλλωστε κάνουν και η Κύπρος, η Ισπανία, η Ρουµανία και η Σλοβακία.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 15/7
Μου έλεγε ότι η δίωξη κατά του δηµάρχου Χειµάρρας, Φρέντι Μπελέρη, έχει κυρίως οικονοµικό υπόβαθρο και δευτερευόντως εθνικό. Ο συνοµιλητής µού εξήγησε ότι ο Ράµα και ορισµένα στελέχη του Υπουργικού Συµβουλίου έχουν επιχειρηµατικά ενδιαφέροντα στην τουριστική περιοχή της Χειµάρρας και φοβούνται ότι η παρουσία του ήδη εκλεγµένου Μπελέρη θα έβλαπτε τα συµφέροντά τους. Αλλοι γνώστες του προβλήµατος προτάσσουν ως αιτία την ελληνική εθνική καταγωγή του Μπελέρη. Ούτως ή άλλως, η κράτηση ενός µέλους της ελληνικής εθνικής µειονότητας επί σχεδόν 60 ηµέρες προσβάλλει βαρύτατα τον Ελληνισµό. Τα Βαλκάνια παραµένουν ταραγµένα.
Η ελληνική µειονότητα της Αλβανίας χρειάζεται τη συνεχή µέριµνα και στήριξή µας. Στις αρχές Σεπτεµβρίου οι Βορειοηπειρώτες θα αντιµετωπίσουν ακόµη µία απογραφή του πληθυσµού. Υπάρχουν φόβοι ότι δεν θα καταγραφεί αντικειµενικά ο αριθµός των Αλβανών υπηκόων που ανήκουν στην ελληνική εθνότητα. Η ελληνική κυβέρνηση έχει τονίσει ότι η πρόοδος των σχέσεων Αλβανίας µε την Ευρωπαϊκή Ενωση εξαρτάται πλήρως από τον σεβασµό των δικαιωµάτων της ελληνικής µειονότητας. Καλό είναι από τώρα να εξασφαλίσουµε ευρωπαϊκό και διεθνή έλεγχο στην επικείµενη απογραφή.
Ταυτοχρόνως, µας απασχολούν η τουρκική παρουσία στη γείτονα χώρα και οι στενές σχέσεις του Ράµα µε τον Ερντογάν. Ο επανεκλεγείς Τούρκος πρόεδρος αντιµετωπίζει την Αλβανία και όλη τη Βαλκανική µε νεο-οθωµανική αντίληψη. Οπου υπάρχουν µουσουλµάνοι τους αντιµετωπίζει ως δυνητικούς υπηκόους µιας οθωµανικής αυτοκρατορίας µε νέα µορφή. Αλλωστε, µία από τις πρώτες επισκέψεις του, όταν ανέλαβε την προεδρία, ήταν στο Σεράγεβο της Βοσνίας. Εκεί έδωσε σκοπίµως µια δική του ετυµολογική ερµηνεία στο όνοµα, λέγοντας ότι σηµαίνει Saray Bosna: το Σαράι (οθωµανικό ανάκτορο) της Βοσνίας. Με το κράτος των Σκοπίων η προσοχή µας πρέπει να είναι τεταµένη, για να καταγράφουµε τις συνεχείς παραβιάσεις της Συµφωνίας των Πρεσπών.
Ο νέος υπουργός Εξωτερικών, Γ. Γεραπετρίτης, τόνισε στις προγραµµατικές δηλώσεις ότι εξαρχής η Νέα ∆ηµοκρατία είχε επισηµάνει τα προβλήµατα και τις ατέλειες της Συµφωνίας. Εξήγησε ότι σήµερα η Ελλάς δεσµεύεται από την κύρωση της Συµφωνίας τον Ιανουάριο του 2019 από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. Πάντως, προσέθεσε ότι θα παρεµβαίνουµε µε εθνικά ανακλαστικά όταν χρειάζεται. Προτείνω, λοιπόν, να δηµιουργηθεί στο υπουργείο Εξωτερικών ένα παρατηρητήριο, που θα καταγράφει τις συνεχείς παραβιάσεις εκ µέρους των Βόρειων γειτόνων, και αυτό να ανακοινωθεί δηµοσίως. Ολοι οι γείτονές µας πρέπει να γνωρίζουν ότι η Ελλάς καταγράφει την καλόπιστη ή κακόπιστη συµπεριφορά τους.
Στις 2 Αυγούστου, τα Σκόπια και η Βουλγαρία θα εορτάσουν ξεχωριστά την εξέγερση του Ιλιντεν, η οποία µε το Παλαιό Ηµερολόγιο εκδηλώθηκε στις 20 Ιουλίου 1903. Οι Βούλγαροι κοµιτατζήδες έκαναν µια τυχοδιωκτική εξέγερση κατά των Οθωµανών στη Μακεδονία, αλλά γρήγορα κρύφτηκαν και άφησαν τους Τούρκους στρατιώτες να τιµωρήσουν τρία κέντρα του βλαχόφωνου Ελληνισµού: την Κλεισούρα Καστοριάς, το Νυµφαίο Φλωρίνης και το Κρούσοβο (σήµερα ανήκει στο κράτος των Σκοπίων). Την ώρα που Σκόπια και Βουλγαρία θα διαφωνούν αν οι αρχηγοί της εξεγέρσεως ήταν «Μακεδόνες» ή Βούλγαροι, εµείς µπορούµε να κάνουµε κάτι τεκµηριωµένο ιστορικά. Να αναζητήσουµε επισήµως τι απέµεινε από τον βλαχόφωνο Ελληνισµό του Μοναστηρίου, του Κρουσόβου, της Αχρίδος και άλλων πόλεων και χωριών που ανήκουν σήµερα στο κράτος των Σκοπίων.
Η Βουλγαρία, από την πλευρά της, ασχολείται εντόνως µε την ανάδειξη και συνταγµατική κατοχύρωση της δικής της µειονότητας στα Σκόπια. Η αναφορά στο κείµενο του Συντάγµατος ότι και οι Βούλγαροι αποτελούν ιδρυτική εθνότητα του πολυεθνικού κράτος µε πρωτεύουσα τα Σκόπια αποτελεί βασική προϋπόθεση για να εγκρίνει η Σόφια την ευρωπαϊκή πορεία των Σκοπίων. Στα Βαλκάνια, για να είσαι ισχυρός παίκτης, πρέπει να υποστηρίζεις µε κάθε νόµιµο µέσο τους οµοεθνείς σου στις γειτονικές χώρες. Υπάρχει και το Κόσοβο. Οι πρόσφατοι χειρισµοί του Αλβανοκοσοβάρου πρωθυπουργού, Αλµπιν Κούρτι, εις βάρος των Σέρβων προκάλεσαν τη σαφή καταδίκη εκ µέρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Η ελληνική διπλωµατία, µε κριτήριο τα ελληνικά εθνικά συµφέροντα, πρέπει να εµµείνει στη θέση της ότι δεν αναγνωρίζουµε την ανεξαρτησία του Κοσόβου, όπως άλλωστε κάνουν και η Κύπρος, η Ισπανία, η Ρουµανία και η Σλοβακία.
Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 15/7
