Κάποιοι θεωρούν ότι πρόκειται για κάτι θεαματικό. Άλλοι ότι αποτελεί επίδειξη υψηλής τεχνικής, ακόμα και ευφυΐας. Υπάρχουν και αυτοί που πιστεύουν ότι είναι μεγάλο ρίσκο και ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος να ρεζιλευτεί ο εκτελεστής. Τέλος, κάποιοι υποστηρίζουν ότι πρόκειται για ποδοσφαιρική ασέβεια και ένδειξη αλαζονείας. Είναι δεδομένο ότι βλέποντας προχθές τον Φώτη Ιωαννίδη να εκτελεί α λα Πανένκα το πέναλτι στο ματς με τον Ατρόμητο απέναντι στον Παναγιώτη Τσιντώτα, όλες αυτές οι σκέψεις ήρθαν στο μυαλό πολλών φιλάθλων. Είναι πολλοί οι τρόποι που μπορεί κάποιος να εκτελέσει ένα πέναλτι. Άλλος εκτελεί χαμηλά, άλλος ψηλά. Άλλοι στέλνουν την μπάλα δεξιά, άλλοι αριστερά και άλλοι στη μέση. Υπάρχει όμως ένας τρόπος εκτέλεσης, ο μοναδικός που έχει όνομα.

Η εκτέλεση του Πανένκα το 1976 που έγινε… μύθος στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο!

Ο Αντονίν Πανένκα, με το μεγάλο μουστάκι, αν και υπήρξε ένας από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών στην τότε Τσεχοσλοβακία, στην ιστορία έμεινε για την τεχνική του στο τελευταίο πέναλτι, το οποίο εκτέλεσε επιτυχημένα στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 1976 απέναντι στον τερματοφύλακα της Δυτικής Γερμανίας, τον θρυλικό Σεπ Μάγερ.

Γεννημένος στις 2 Δεκεμβρίου 1948, με αυτό το πέναλτι χάρισε τον μοναδικό διεθνή τίτλο στη χώρα του. Ένα ματς που έληξε 2-2 στην κανονική διάρκεια και στην παράταση. Μετά το τέταρτο πέναλτι το σκορ ήταν 4-3 υπέρ της Τσεχοσλοβακίας, αφού είχε αστοχήσει ο Ούλι Χένες. Ήταν η σειρά του Πανένκα για το πέμπτο και αποφασιστικό για την τύχη του ματς χτύπημα.

Με εκπληκτική ψυχραιμία και τέχνη ξεγέλασε τον Μάγερ, αναγκάζοντάς τον να πέσει λίγο πριν σουτάρει και έπειτα “σκάβοντας” την μπάλα την πέρασε πάνω από το σώμα του. Η εκτέλεση, που συνδυάζει ψυχραιμία και τεχνική, έγινε διάσημη και έμεινε στην ποδοσφαιρική ιστορία ως “χτύπημα Πανένκα”.

Ο Πανένκα και η ατάκα του Πελέ για τον... τρελό και την ιδιοφυία

“Μόνο ένας τρελός ή μια ιδιοφυΐα θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή”, είχε πει ο αείμνηστος Πελέ. Στην πραγματικότητα ο Πανένκα με την τεχνική του κορόιδεψε τον Μάγερ και αυτός είναι ο λόγος που κάποιοι κρίνουν αυτό το στυλ ως ασέβεια. Ο τερματοφύλακας επιλέγει μια γωνία να πέσει και ο εκτελεστής “σκάβει” την μπάλα στο κέντρο. Μια εκτέλεση που μοιάζει με νόμισμα με δύο όψεις.

Αν ο τερματοφύλακας αποκρούσει, τότε ο εκτελεστής γίνεται ρεζίλι. Αν μπει γκολ, όλα αντιστρέφονται. Οι ποδοσφαιριστές, όπως ο Ιωαννίδης, που επιχειρούν μια α λα Πανένκα εκτέλεση πέναλτι γνωρίζουν ότι δεν έχουν καμία τύχη αν ο τερματοφύλακας σταθεί ακίνητος ή αν δεν είναι άψογη τεχνικά η εκτέλεση, όπως στην περίπτωση του επιθετικού του Παναθηναϊκού.

Ο Τσιντώτας δεν στάθηκε ακίνητος, αλλά είχε τον χρόνο να σηκωθεί και να αποκρούσει. Θεωρητικά πρόκειται για μια κίνηση με υπερβολική αυτοπεποίθηση, που όμως δεν έχει πάντα το επιθυμητό για τον επιθετικό αποτέλεσμα. Υπό αυτό το πρίσμα μπορεί να θεωρηθεί μια μορφή αντιαθλητικής συμπεριφοράς.

Πέναλτι αλά Πανένκα και... εγκεφαλικά στους πάγκους

Το δεδομένο είναι ότι πρόκειται για κάτι που οι προπονητές δεν συμπαθούν καθόλου. Ο Γιούργκεν Κλοπ, για παράδειγμα, φέρεται να έχει κατσαδιάσει παίκτες του που εκτέλεσαν πέναλτι με αυτό τον τρόπο και μάλιστα εύστοχα.

Ο λόγος είναι ότι πρόκειται για τη μοναδική περίπτωση που αν ο τερματοφύλακας επιλέξει το σημείο που θα πάει η μπάλα θα μπλοκάρει. Σε κάθε άλλη περίπτωση, ακόμα και αν ο τερματοφύλακας πέσει σωστά, δεν είναι απαραίτητο ότι θα αποκρούσει. Σκεφτείτε το πέναλτι του Εμπαπέ στον τελικό της Γαλλίας με την Αργεντινή στο Μουντιάλ. Σκόραρε, αν και ο Μαρτίνες έπεσε σωστά.

Υπάρχουν βέβαια και οι θαυμαστές του στυλ. Αυτοί που αναγνωρίζουν ότι απαιτεί τεχνική κατάρτιση και για αυτό το έχουμε δει από τον Ζινεντίν Ζιντάν στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2006 απέναντι στην Ιταλία.

Αρκετές φορές από τον Λιονέλ Μέσι, τον Φραντσέσκο Τότι και πολλούς άλλους. Έχουμε δει επίσης τον Κριστιάνο Ρονάλντο να αποτυγχάνει με τον ίδιο τρόπο σε αγώνα της Ρεάλ Μαδρίτης με την Ατλέτικο Μαδρίτης, αλλά και τον Σέρχιο Αγκουέρο με τη φανέλα της Μάντσεστερ Σίτι έχοντας απέναντί του τον Γάλλο Εντουάρ Μεντί της Τσέλσι.

Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-cjkgu4afrh6p)

Πανένκα: “Αν το έχανα θα δούλευα σε εργοστάσιο”

Σε αντίθεση με ό,τι οι περισσότεροι πιστεύουν, η περιβόητη εκτέλεση πέναλτι του Αντονίν Πανένκα δεν είναι κάτι που λάτρεψε. Θεωρούσε ότι επισκίασε την καριέρα του, με την οποία ουδείς ασχολείται σήμερα. Όλα άρχισαν πάντως όταν έχασε δύο πέναλτι σε έναν αγώνα της ομάδας του, της Μποέμιανς.

Ο ίδιος έχει πει ότι “μετά την προπόνηση με την ομάδα μου έμενα με τον τερματοφύλακα Ζντένεκ Χρούτσκα και παίζαμε στοίχημα με τις εκτελέσεις πέναλτι. Συνήθως με νικούσε και εκεί το είχα δοκιμάσει για πρώτη φορά. Το βράδυ πριν από τον τελικό το σκεφτόμουν και το έκανα. Αν είχα αποτύχει στον τελικό, δεν θα μπορούσα να συνεχίσω να παίζω ποδόσφαιρο”.

Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-ch882in21f55)

Ο λόγος που δεν θα έπαιζε ποδόσφαιρο είναι το καθεστώς που επικρατούσε στην Τσεχοσλοβακία. Κάποτε δήλωσε στην ισπανική εφημερίδα “As”: “Τούτο με κάνει να αστειεύομαι πάντα: θα εργαζόμουν 30 ή 40 χρόνια σε ένα εργοστάσιο ως μαθητευόμενος. Εκείνο το πέναλτι ήταν ένα πολιτικό ζήτημα. Αν δεν το είχα βάλει, αυτό θα έβλαπτε τον κομμουνισμό. Ακόμα και αν είχα χάσει αυτό και είχαβάλει αργότερα κάποια άλλα”.

* Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Απογευματινή".