Μόσιαλος: Πώς θα πρέπει να ανοίξουν τα σχολεία - Οι κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία
Με ανάρτησή του στο Facebook, ο καθηγητής πολιτικής υγείας στο LSE, Ηλίας Μόσιαλος εξηγεί τις προϋποθέσεις για να ανοίξουν με ασφάλεια τα σχολεία τον Σεπτέμβριο.
Επιπλέον, ο κ. Μόσιαλος αναφέρεται στον κίνδυνο μετάδοσης του κορωνοϊού στα σχολεία, αλλά και τους τρόπους αυτός να μειωθεί σημαντικά. «Είναι λογικό να γίνονται συζητήσεις για το άνοιγμα των σχολείων και να υπάρχουν εύλογες ανησυχίες. Όπως αναφέρω συχνά, η διαχείριση της πανδημίας είναι η διαχείριση του ρίσκου. Οπότε, και στην περίπτωση του ανοίγματος των σχολείων θα πρέπει να εξετάσουμε τον σχετικό κίνδυνο που προκύπτει» σημειώνει ο Ηλίας Μόσιαλος.
Με βάση την συζήτηση που έχει ανοίξει το τελευταίο διάστημα, ο καθηγητής απαντά σε βασικά ερωτήματα αναφορικά με το άνοιγμα των σχολείων, αλλά και τον κατάλληλο χρόνο που πρέπει να γίνει κάτι τέτοιο. Θυμίζουμε πως το υπουργείο Παιδείας ανέπτυξε το βασικό σχέδιο για την επιστροφή στα σχολεία, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αναβολής έναρξης των μαθημάτων.
Ποιος είναι ο κίνδυνος για τα παιδιά αν ανοίξουν τα σχολεία;
Αναφορικά με τις επιπτώσεις της μετάδοσης του κορωνοϊού, σύμφωνα με τον κ. Μόσιαλο, ο κίνδυνος είναι ελάχιστος για τα παιδιά κάτω των 10 ετών, και πολύ μικρός άνω των 10 ετών. Tα παιδιά, αν κολλήσουν τη νόσο, νοσούν με ήπια συμπτώματα ή είναι ασυμπτωματικά. «Αυτό, διευκρινίζω, δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει κίνδυνος, ο κίνδυνος όμως είναι πολύ μικρότερος σε σχέση με τις άλλες ηλικιακές ομάδες» συνεχίζει ο καθηγητής πολιτικής υγείας του LSE.
Ποιος είναι ο κίνδυνος για τα παιδιά αν δεν ανοίξουν τα σχολεία;
Αναφορικά με τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις εάν δεν ανοίξουν τα σχολεία, ο κίνδυνος είναι μεγάλος. Ίσως, οι επιπτώσεις της απώλειας της κοινωνικοποίησης με συνομηλίκους στις μικρές ηλικίες να είναι δυσανάλογα πιο μεγάλες σε σχέση με τον κίνδυνο της απώλειας διδασκαλίας, υποστηρίζει ο Ηλίας Μόσιαλος. Η δεύτερη μπορεί να αναπληρωθεί με άλλες μεθόδους διδασκαλίας που υπερβαίνουν την κλασική μεθοδολογία του ελληνικού σχολείου, μεθόδους που απαιτούν σοβαρό προγραμματισμό.
Χρειάζεται μια μεγάλη συζήτηση για το είδος του σχολείου που θέλουμε. Ειδικά εάν θέλουμε ένα σχολείο που η στοχοθεσία του να υπερβαίνει τα σημερινά αποτελέσματα, αυτά που προκύπτουν μετά από αποστήθιση και έλλειψη κριτικής προσέγγισης, με στοχοθεσία την προετοιμασία για τις εισαγωγικές εξετάσεις στα πανεπιστήμια.
Ποιος είναι ο κίνδυνος για γονείς και συγγενείς (παππούδες - γιαγιάδες) αν ανοίξουν τα σχολεία;
Ο κίνδυνος για τους γονείς και τους συγγενείς των μαθητών είναι υπαρκτός και πιο μεγάλος, αν οι μαθητές ανήκουν σε οικογένειες που ζουν μαζί με παππούδες και γιαγιάδες, σε μικρούς χώρους, σημειώνει ο κ. Μόσιαλος. Για αυτό και είναι, επιπλέον, σημαντικό να εξεταστεί η εξ αποστάσεως διδασκαλία, όχι ως εναλλακτικό σχέδιο ή plan B, αλλά ως παράλληλη εκπαιδευτική επιλογή για παιδιά με υποκείμενα νοσήματα ή υποκείμενα νοσήματα στην οικογένεια.
Ο Ηλίας Μόσιαλος, σημειώνει για το θέμα, πως είναι σημαντικό να γίνει επικαιροποίηση των κριτηρίων για την κατάταξη όσων ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες. «Λαμβάνω ο ίδιος πολλά μηνύματα από γονείς που ανησυχούν εάν ανήκουν σε αυτές τις ομάδες. Τα κριτήρια πρέπει να είναι αντικειμενικά και να βασίζονται στην επιστημονική τεκμηρίωση. Για επιτάχυνση της διαδικασίας μπορούμε να ανατρέξουμε στα παραδείγματα κριτηρίων που έχουν θεσπίσει άλλες αναπτυγμένες χώρες, όπως ο Καναδάς, η Ελβετία, η Αγγλία και η Γαλλία» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Με ποιες προϋποθέσεις πρέπει να ανοίξουν τα σχολεία;
Σημαντικότερο στοιχείο στη συζήτηση για τα σχολεία ωστόσο είναι σύμφωνα με τον κ. Μόσιαλο, οι προϋποθέσεις και το πότε πρέπει να ανοίξουν τα σχολεία. «Αρκούν οι μάσκες; Για τον συστηματικό έλεγχο της αντιμετώπισης της πανδημίας απαιτούνται και η εφαρμογή της συχνής υγιεινής των χεριών, η τήρηση των αποστάσεων και ο εξαερισμός με φρέσκο αέρα για να αποτραπεί η μείωση της αερογενούς μετάδοσης» διερωτάται ο καθηγητής.
Για τον κ. Μόσιαλο, είναι απαραίτητος ο μικρότερος αριθμός παιδιών ανά τάξη με βάση τις προδιαγραφές και τις συστάσεις άλλων αναπτυγμένων ευρωπαϊκών χωρών. Πως μπορεί όμως να γίνει αυτό αν δεν υπάρχουν επαρκείς χώροι;
«Ίσως μπορεί όπου είναι αυτό δυνατόν να γίνει με χρήση άλλων υπαρχόντω χωρών: μετά από διάθεση χώρων σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, τους δήμους, τους αθλητικούς, κοινωνικούς και πολιτιστικούς φορείς και τον ιδιωτικό τομέα κάθε περιοχής: ας χρησιμοποιηθούν βιβλιοθήκες, χώροι ξενοδοχείων, πολιτιστικά κέντρα, αίθουσες συνεδριάσεων, δημοτικών συμβουλίων, αθλητικά κέντρα και γυμναστήρια, αίθουσες συλλόγων κοινωνικών φορέων» εξηγεί ο κ. Μόσιαλος.
Όπως σημειώνει ο καθηγητής, εφόσον δεν είναι δυνατή η εξασφάλιση περισσότερων χώρων, «ίσως να πρέπει να εξεταστεί η εκ περιτροπής διδασκαλία, ή η αναδιοργάνωση των προγραμμάτων διδασκαλίας και του σχολικού προγράμματος, έτσι ώστε να επιτραπεί η διαμόρφωση ενός ασφαλέστερου σχολικού περιβάλλοντος». Επιπλέον, ο καθηγητής τονίζει πως προφανώς, θα χρειαστεί και ενίσχυση του εκπαιδευτικού προσωπικού, προσλήψεις αναπληρωτών καθηγητών και ανακλήσεις αποσπάσεων.
Τα μέτρα μειώνουν την πιθανότητα μετάδοσης του ιού στα σχολεία
Αν εφαρμοστούν περισσότερες παρεμβάσεις (μάσκες, φυσική απόσταση, συχνή υγιεινή χεριών, συχνός εξαερισμός) τότε θα μειωθεί και ο κίνδυνος μετάδοσης στα παιδιά, αλλά και στους εκπαιδευτικούς και στους γονείς, σημειώνει ο κ. Μόσιαλος. «Επίσης θα χρειαστούν συχνά δειγματοληπτικά τεστ για άμεση ιχνηλάτηση και άμεση λήψη μέτρων. Άρα θα χρειαστεί και αύξηση της επάρκειας και της διενέργειας τεστ» προσθέτει.
Πότε πρέπει να ανοίξουν τα σχολεία;
Κατά τον κ. Μόσιαλο τα σχολεία μπορούν και πρέπει να ανοίξουν, όταν έχουν εξασφαλιστεί οι προϋποθέσεις ασφαλέστερης λειτουργίας και όταν θα έχει ολοκληρωθεί η επιστροφή από τις διακοπές και έχουν περάσει τουλάχιστον 2 εβδομάδες.
Επιπλέον, ο κ. Μόσιαλος αναφέρεται στον κίνδυνο μετάδοσης του κορωνοϊού στα σχολεία, αλλά και τους τρόπους αυτός να μειωθεί σημαντικά. «Είναι λογικό να γίνονται συζητήσεις για το άνοιγμα των σχολείων και να υπάρχουν εύλογες ανησυχίες. Όπως αναφέρω συχνά, η διαχείριση της πανδημίας είναι η διαχείριση του ρίσκου. Οπότε, και στην περίπτωση του ανοίγματος των σχολείων θα πρέπει να εξετάσουμε τον σχετικό κίνδυνο που προκύπτει» σημειώνει ο Ηλίας Μόσιαλος.
Με βάση την συζήτηση που έχει ανοίξει το τελευταίο διάστημα, ο καθηγητής απαντά σε βασικά ερωτήματα αναφορικά με το άνοιγμα των σχολείων, αλλά και τον κατάλληλο χρόνο που πρέπει να γίνει κάτι τέτοιο. Θυμίζουμε πως το υπουργείο Παιδείας ανέπτυξε το βασικό σχέδιο για την επιστροφή στα σχολεία, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αναβολής έναρξης των μαθημάτων.
Ποιος είναι ο κίνδυνος για τα παιδιά αν ανοίξουν τα σχολεία;
Αναφορικά με τις επιπτώσεις της μετάδοσης του κορωνοϊού, σύμφωνα με τον κ. Μόσιαλο, ο κίνδυνος είναι ελάχιστος για τα παιδιά κάτω των 10 ετών, και πολύ μικρός άνω των 10 ετών. Tα παιδιά, αν κολλήσουν τη νόσο, νοσούν με ήπια συμπτώματα ή είναι ασυμπτωματικά. «Αυτό, διευκρινίζω, δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει κίνδυνος, ο κίνδυνος όμως είναι πολύ μικρότερος σε σχέση με τις άλλες ηλικιακές ομάδες» συνεχίζει ο καθηγητής πολιτικής υγείας του LSE.
Ποιος είναι ο κίνδυνος για τα παιδιά αν δεν ανοίξουν τα σχολεία;
Αναφορικά με τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις εάν δεν ανοίξουν τα σχολεία, ο κίνδυνος είναι μεγάλος. Ίσως, οι επιπτώσεις της απώλειας της κοινωνικοποίησης με συνομηλίκους στις μικρές ηλικίες να είναι δυσανάλογα πιο μεγάλες σε σχέση με τον κίνδυνο της απώλειας διδασκαλίας, υποστηρίζει ο Ηλίας Μόσιαλος. Η δεύτερη μπορεί να αναπληρωθεί με άλλες μεθόδους διδασκαλίας που υπερβαίνουν την κλασική μεθοδολογία του ελληνικού σχολείου, μεθόδους που απαιτούν σοβαρό προγραμματισμό.
Χρειάζεται μια μεγάλη συζήτηση για το είδος του σχολείου που θέλουμε. Ειδικά εάν θέλουμε ένα σχολείο που η στοχοθεσία του να υπερβαίνει τα σημερινά αποτελέσματα, αυτά που προκύπτουν μετά από αποστήθιση και έλλειψη κριτικής προσέγγισης, με στοχοθεσία την προετοιμασία για τις εισαγωγικές εξετάσεις στα πανεπιστήμια.
Ποιος είναι ο κίνδυνος για γονείς και συγγενείς (παππούδες - γιαγιάδες) αν ανοίξουν τα σχολεία;
Ο κίνδυνος για τους γονείς και τους συγγενείς των μαθητών είναι υπαρκτός και πιο μεγάλος, αν οι μαθητές ανήκουν σε οικογένειες που ζουν μαζί με παππούδες και γιαγιάδες, σε μικρούς χώρους, σημειώνει ο κ. Μόσιαλος. Για αυτό και είναι, επιπλέον, σημαντικό να εξεταστεί η εξ αποστάσεως διδασκαλία, όχι ως εναλλακτικό σχέδιο ή plan B, αλλά ως παράλληλη εκπαιδευτική επιλογή για παιδιά με υποκείμενα νοσήματα ή υποκείμενα νοσήματα στην οικογένεια.
Ο Ηλίας Μόσιαλος, σημειώνει για το θέμα, πως είναι σημαντικό να γίνει επικαιροποίηση των κριτηρίων για την κατάταξη όσων ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες. «Λαμβάνω ο ίδιος πολλά μηνύματα από γονείς που ανησυχούν εάν ανήκουν σε αυτές τις ομάδες. Τα κριτήρια πρέπει να είναι αντικειμενικά και να βασίζονται στην επιστημονική τεκμηρίωση. Για επιτάχυνση της διαδικασίας μπορούμε να ανατρέξουμε στα παραδείγματα κριτηρίων που έχουν θεσπίσει άλλες αναπτυγμένες χώρες, όπως ο Καναδάς, η Ελβετία, η Αγγλία και η Γαλλία» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Με ποιες προϋποθέσεις πρέπει να ανοίξουν τα σχολεία;
Σημαντικότερο στοιχείο στη συζήτηση για τα σχολεία ωστόσο είναι σύμφωνα με τον κ. Μόσιαλο, οι προϋποθέσεις και το πότε πρέπει να ανοίξουν τα σχολεία. «Αρκούν οι μάσκες; Για τον συστηματικό έλεγχο της αντιμετώπισης της πανδημίας απαιτούνται και η εφαρμογή της συχνής υγιεινής των χεριών, η τήρηση των αποστάσεων και ο εξαερισμός με φρέσκο αέρα για να αποτραπεί η μείωση της αερογενούς μετάδοσης» διερωτάται ο καθηγητής.
Για τον κ. Μόσιαλο, είναι απαραίτητος ο μικρότερος αριθμός παιδιών ανά τάξη με βάση τις προδιαγραφές και τις συστάσεις άλλων αναπτυγμένων ευρωπαϊκών χωρών. Πως μπορεί όμως να γίνει αυτό αν δεν υπάρχουν επαρκείς χώροι;
«Ίσως μπορεί όπου είναι αυτό δυνατόν να γίνει με χρήση άλλων υπαρχόντω χωρών: μετά από διάθεση χώρων σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, τους δήμους, τους αθλητικούς, κοινωνικούς και πολιτιστικούς φορείς και τον ιδιωτικό τομέα κάθε περιοχής: ας χρησιμοποιηθούν βιβλιοθήκες, χώροι ξενοδοχείων, πολιτιστικά κέντρα, αίθουσες συνεδριάσεων, δημοτικών συμβουλίων, αθλητικά κέντρα και γυμναστήρια, αίθουσες συλλόγων κοινωνικών φορέων» εξηγεί ο κ. Μόσιαλος.
Όπως σημειώνει ο καθηγητής, εφόσον δεν είναι δυνατή η εξασφάλιση περισσότερων χώρων, «ίσως να πρέπει να εξεταστεί η εκ περιτροπής διδασκαλία, ή η αναδιοργάνωση των προγραμμάτων διδασκαλίας και του σχολικού προγράμματος, έτσι ώστε να επιτραπεί η διαμόρφωση ενός ασφαλέστερου σχολικού περιβάλλοντος». Επιπλέον, ο καθηγητής τονίζει πως προφανώς, θα χρειαστεί και ενίσχυση του εκπαιδευτικού προσωπικού, προσλήψεις αναπληρωτών καθηγητών και ανακλήσεις αποσπάσεων.
Τα μέτρα μειώνουν την πιθανότητα μετάδοσης του ιού στα σχολεία
Αν εφαρμοστούν περισσότερες παρεμβάσεις (μάσκες, φυσική απόσταση, συχνή υγιεινή χεριών, συχνός εξαερισμός) τότε θα μειωθεί και ο κίνδυνος μετάδοσης στα παιδιά, αλλά και στους εκπαιδευτικούς και στους γονείς, σημειώνει ο κ. Μόσιαλος. «Επίσης θα χρειαστούν συχνά δειγματοληπτικά τεστ για άμεση ιχνηλάτηση και άμεση λήψη μέτρων. Άρα θα χρειαστεί και αύξηση της επάρκειας και της διενέργειας τεστ» προσθέτει.
Πότε πρέπει να ανοίξουν τα σχολεία;
Κατά τον κ. Μόσιαλο τα σχολεία μπορούν και πρέπει να ανοίξουν, όταν έχουν εξασφαλιστεί οι προϋποθέσεις ασφαλέστερης λειτουργίας και όταν θα έχει ολοκληρωθεί η επιστροφή από τις διακοπές και έχουν περάσει τουλάχιστον 2 εβδομάδες.
