Σύνηθες και σχετικά οικείο είναι το φαινόμενο η αποτελεσματικότητα της δράσης ενός φαρμακευτικού σκευάσματος να εξαρτάται, μεταξύ άλλων, στην καθημερινή κλινική πρακτική και από τον συγκεκριμένο χρόνο της χορήγησής του στον νοσηλευόμενο σε νοσοκομείο ή στον εξωνοσοκομειακό ασθενή.

Ένα πολύτιμο όσο και φθηνό ως προς το οικονομικό κόστος του φαρμακευτικό σκεύασμα, τη χορήγηση του οποίου η Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων (ΕΕΛ), αλλά και ο Εθνικός Οργανισμός Δημοσίας Υγείας (ΕΟΔΥ), συνιστούν, με θεραπευτικούς αλγόριθμους, στις κατευθυντήριες οδηγίες τους για τη νοσηλεία ασθενών με νόσο COVID – 19 ή για την κατ’ οίκον παρακολούθηση ασθενών με COVID – 19, είναι η ρεμδεσιβίρη (remdesivir).

Έτσι, μεγάλη ελληνική μελέτη στάθμισε αναδρομικά την άμεση χορήγηση της ρεμδεσιβίρης, εντός σαρανταοκτώ ωρών από την εισαγωγή των ασθενών με νόσο COVID – 19 για νοσηλεία σε νοσοκομείο του ΕΣΥ, κατά το χρονικό διάστημα από τον Σεπτέμβριο του 2020 έως τον Φεβρουάριο του 2021, δηλαδή κατά το δεύτερο επιδημικό κύμα του νέου κοροναϊού στη χώρα μας.

Η εν λόγω μελέτη ανακοινώθηκε στο 21ο πανελλήνιο συνέδριο Λοιμώξεων, το οποίο διοργάνωσε στις 6 – 8 Μαϊου, στην Αθήνα, η ΕΕΛ, πρόεδρος της οποίας είναι, μέχρι το 2023, ο καθηγητής Παθολογίας Λοιμώξεων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Σωτήρης Τσιόδρας.

Το συμπέρασμα της συγκεκριμένης αναδρομικής μελέτης για την κλινική χρήση της ρεμδεσιβίρης είναι ότι η έγκαιρη όσο και άμεση χορήγηση του φαρμάκου αυξάνει κατά 56% τις πιθανότητες, τις οποίες έχουν οι νοσηλευόμενοι ασθενείς με νόσο COVID – 19 για ταχύτερη έξοδό τους από το νοσοκομείο, και μάλιστα χωρίς να υποβληθούν στην επώδυνη σωματική και ψυχολογική ταλαιπωρία της διασωλήνωσης. 

Με άλλα λόγια, λοιπόν, η μελέτη με τίτλο “Ρεμδεσιβίρη: Αποτελεσματικότητα και Ασφάλεια σε νοσηλευόμενους ασθενείς με COVID-19 (ΡεΑΑ)” είναι μια αναδρομική μελέτη παρατήρησης και καταγραφής ενηλίκων ασθενών, οι οποίοι νοσηλεύθηκαν για αμφοτερόπλευρη πνευμονία προκληθείσα από τη λοίμωξη COVID-19, και κατέδειξε ότι ο χρόνος, που μεσολαβεί έως τη βελτίωση της κατάσταση της υγείας και της εξόδου αυτής της κατηγορίας των ασθενών από το νοσοκομείο, μειώνεται ιδιαιτέρως σημαντικά με τη ρεμδεσιβίρη. Στην εν λόγω αναδρομική μελέτη συνεργάστηκαν οκτώ μεγάλα κλινικά και ερευνητικά ιδρύµατα της χώρας μας, ήτοι το εργαστήριο Υγιεινής, Επιδηµιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία µε κλινικές, μονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) και µονάδες ειδικών λοιμώξεων (ΜΕΛ) των πανεπιστημιακών νοσοκομείων Χαϊδαρίου “Αττικόν”, Ιωαννίνων, Αλεξανδρούπολης και Ρίου, καθώς και των νοσοκομείων της Αθήνας “Ευαγγελισµός” και “Σωτηρία”, όλα νοσοκομεία αναφοράς για τη λοίμωξη COVID - 19. Συνεργάστηκαν επίσης συνολικά 18 πανεπιστημιακοί γιατροί και ερευνητές.

Στη μελέτη συμπεριελήφθησαν 1.004 ενήλικες ασθενείς, με διάμεση ηλικία τα 61 έτη. Από αυτούς, οι 396 ήταν γυναίκες και οι 882 κάτοικοι αστικών κέντρων, με τεκμηριωμένο θετικό αποτέλεσμα σε μοριακό τεστ (PCR) για τον νέο κοροναϊό, ενώ οι 706 ασθενείς (70,3%) έπασχαν από σοβαρή και οι 298 (29,7%) από ήπια ή μέτρια COVID – 19. Μάλιστα, κυρίως από παχυσαρκία, χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), σακχαρώδη διαβήτη, αρτηριακή υπέρταση ή καρδιαγγειακή νόσο έπασχαν επίσης οι 1.004 ασθενείς της μελέτης. Η πλειονότητα (89,5%) από τους 1.004 ασθενείς της μελέτης έλαβε ρεμδεσιβίρη κατά το πρώτο σαρανταοκτάωρο της νοσηλείας στο νοσοκομείο, με τη διάρκεια της χορήγησης να φθάνει τις πέντε ημέρες/πέντε εικοσιτετράωρα για τους 762 από τους 1.004 ασθενείς και τα 6 – 10 εικοσιτετράωρα για τους 132. Οι 870 ασθενείς (86,7%) έλαβαν ρεμδεσιβίρη κατά το πρώτο εικοσιτετράωρο της νοσηλείας τους και οι 134 (13,3%) κατά το δεύτερο, ενώ 45 (4,5%) από τους 1.004 ασθενείς χρειάστηκε να νοσηλευθούν και σε κλίνες ΜΕΘ και συνολικά 46 κατέληξαν.

Kαι κατ΄ οίκον 

Tέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η ΕΕΛ και ο ΕΟΔΥ συστήνουν επίσης ειδικό θεραπευτικό αλγόριθμο, με εναλλακτική χορήγηση ρεμδεσιβίρης για χρονικό διάστημα τριών ημερών, και για τους εξωνοσοκομειακούς ασθενείς με νόσο COVID - 19. Συγκεκριμένα, πρόκειται για ασθενείς με ήπια προς μέτρια νόσο COVID – 19, δηλαδή με κορεσμό οξυγόνου χαμηλότερου του 95% σε αέρα δωματίου, οι οποίοι εμφανίζουν παράγοντες κινδύνου για σοβαρή νόσο και στους οποίους δεν χορηγείται ειδική φαρμακευτική αγωγή, παρακολουθούν την θερμοκρασία τους και τον κορεσμό οξυγόνου με οξύμετρο, τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα, και τους προτείνεται καλή ενυδάτωση, λήψη αντιπυρετικών και κλινοστατισμός μέχρι την πλήρη υποχώρηση του πυρετού.