Αν κάτι δεν μπορούν να σταματήσουν ούτε ιοί, ούτε πόλεμοι, ούτε κατοχές και θεομηνίες, ούτε φόβος, αυτό είναι ο έρωτας. Η φυσική έλξη μεταξύ των ανθρώπων και η ανάγκη για επαφή δεν περιορίζεται.

Αυτό αποδείχτηκε και την περίοδο της καραντίνας και του εγκλεισμού μας επί 42 μέρες στα σπίτια μας. «Αυξήθηκε το φλερτ μέσω διαδικτύου, όχι μόνο από τους εφήβους, αλλά και από άτομα μεγαλύτερης ηλικίας», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια, Αρετή Βεργούλη.

«Ο άνθρωπος», λέει, «χρησιμοποιεί το διαδίκτυο σαν ένα άλλο δεκανίκι για να μπορέσει αφενός να διαχειριστεί το άγχος, το οποίο του δημιουργεί η πραγματικότητα που υπάρχει "εκεί έξω" και αφετέρου να ικανοποιήσει τις ανάγκες του για επαφή ή ηδονή χωρίς όμως αναστοχασμό». Το διαδίκτυο, συνεχίζει, και ειδικότερα οι διάφορες εφαρμογές, δημιούργησαν έναν χώρο όπου θα μπορούσε το άτομο να «δραπετεύσει», να δημιουργήσει μια «δυνητική πραγματικότητα», να κάνει γνωριμίες που θα έκανε στο μπαράκι της γειτονιάς του, να μπορέσει να «αγκαλιαστεί» και στην ουσία να «ζήσει» χωρίς να εκτεθεί στον κορονοϊό. «Το φλερτ μέσω ανταλλαγής μηνυμάτων και φωτογραφιών λειτούργησε ως τρόπος έκφρασης του φαντασιακού».

Όπως αναφέρει, «ερωτικά πρότυπα και προτιμήσεις, κοινωνικές συμπεριφορές και συνήθειες έχουν μεταμορφωθεί σε ψηφιακά υβρίδια όσων ξέραμε στην προ-κορονοϊού εποχή. Μπροστά στην οθόνη, σερφάροντας στα κοινωνικά δίκτυα, κανονίζονται 'συναντήσεις', γίνεται ανταλλαγή ερωτόλογων και φωτογραφιών, κάνοντας το γνωστό sexting που μέχρι πρόσφατα ήταν ο τρόπος των εφήβων να παίζουν ερωτικά».

Η αγωνία της απειλής του κορονοϊού

« Η αύξηση του sexting», αναφέρει η κ. Βεργούλη, «μεταξύ ενηλίκων μπορεί να ληφθεί ως έκφραση μιας υπαρξιακής αγωνίας γύρω από την ταυτότητά μας, μιας αναζήτηση νοήματος υπό την πίεση της εξωτερικής απειλής, του κορονοϊού. Μέσα από την απαγόρευση της θεμελιώδους ανάγκης για κοινωνικές σχέσεις και συναισθηματικούς δεσμούς, ο άνθρωπος με τον τρόπο αυτό εγκρίνει ή απορρίπτει πιθανούς ερωτικούς συντρόφους με μια κίνηση του ποντικιού, φλερτάρει χωρίς αύριο, με κυρίαρχο στοιχείο το παροδικό, την άμεση ικανοποίηση, προκειμένου να καλύψει τις δικές του ανάγκες και επιθυμίες. Η ρευστότητα, η ανασφάλεια για το αύριο, τον κάνει να επικεντρώνεται στην ταχύτητα και στην επιφάνεια. Καθώς φοβάται το τι θα σημαίνει η νέα αυτή κατάσταση για τον ίδιο του τον εαυτό, προτιμά να καταφεύγει στη φαντασίωση ώστε να αισθανθεί ευτυχισμένος».

«Είναι κακό αυτό;»

Η απάντηση, λέει η κ. Βεργούλη, είναι «όχι, στον βαθμό που η φαντασίωση της ευτυχίας δεν συγκρούεται με την ικανότητά του να εκτεθεί στην αβεβαιότητα της πραγματικότητας όταν δεν χρησιμοποιεί το διαδίκτυο σαν ένα δεκανίκι του «εγώ», σαν συνένοχο στη δημιουργία μια ψευτοπραγματικότητας που θα συνθλιβεί».

Προσθέτει ότι «το άτομο καταφεύγει στο ίντερνετ για να συναντήσει έναν άλλο άνθρωπο, αλλά περισσότερο κυρίως για να παίξει με αυτή την υπόθεση. Η όλη διαδικασία δεν είναι παρά ένα παιχνίδι με κάποιον που ξέρει ή θα ήθελε να γνωρίσει, χωρίς όμως δεσμεύσεις. Εξάλλου η απόσταση μέσω της οθόνης, η ψευδαίσθηση της ανωνυμίας, η απουσία προσωπικής επαφής πολλές φορές λειτουργούν απελευθερωτικά στο τι θα αποκαλύψουμε, τι θα δείξουμε, κάτι που σπάνια θα κάναμε σε μια πρόσωπο με πρόσωπο επαφή και κυρίως από το πρώτο ραντεβού».

Οι λόγοι αύξησης του διαδικτυακού φλερτ

«Πέρα από τις προφανείς απαντήσεις, που είναι η απαγόρευση κυκλοφορίας και ο εγκλεισμός στα σπίτια μας, είναι χρήσιμο να επισημάνουμε ότι η κρίση αυτή μας βρήκε σε μια περίοδο όπου το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο έχει κατακρημνίσει βασικά σημεία αναφοράς της συλλογικότητας -πολιτικά, ηθικά, θρησκευτικά-, με κυρίαρχα φαινόμενα την κουλτούρα της κατανάλωσης, της ταχύτητας, της μη διαχείρισης του "βαριέμαι" και την ανάγκης άμεσης ικανοποίησης των επιθυμιών, στο "εδώ και τώρα"».

Τα social media δεν αναπληρώνουν τις πραγματικές σχέσεις

Η καραντίνα ανέδειξε τη θετική επίδραση της τεχνολογίας στον τομέα της επικοινωνίας, αναφέρει η κ. Βεργούλη επισημαίνοντας παράλληλα ότι «τα social media και οι σχετικές εφαρμογές δρουν προσθετικά στις πραγματικές σχέσεις, δεν τις αναπληρώνουν και η επίδραση τους στην ψυχική υγεία του ατόμου, είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι αρχικά νομίζαμε. Στο ίντερνετ μετακινούμαστε εύκολα από το πραγματικό στο φανταστικό και εκτός από εξερεύνηση της σεξουαλικότητας μας μπορεί να ανοίξουμε και τον δρόμο προς τη ψευδαίσθηση».

Σταδιακά τα μέτρα περιορισμού αίρονται και σιγά -σιγά προσπαθούμε να ξαναζήσουμε όσο πιο φυσιολογικά μπορούμε, καθώς ο κορονοϊός είναι εδώ κι εμείς ψάχνουμε ακόμη τα όπλα να τον αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά.

Μπορούμε όμως να βγαίνουμε, να συναντούμε ανθρώπους, να φλερτάρουμε και να ερωτευόμαστε, χωρίς να επιζητούμε τη βοήθεια του διαδικτύου, όχι μόνο γιατί «τα κομπιούτερ δεν λένε για αγάπη κουβέντα», αλλά γιατί ο δρόμος του διαδικτύου έχει πολλές και επικίνδυνες στροφές.