Εκπαίδευση σκύλων: Τρεις κορυφαίοι εκπαιδευτές καταθέτουν τις εμπειρίες τους
Αφιέρωμα
Όλες οι εξελίξεις στο μεγάλο κεφάλαιο της εκπαίδευσης σκύλων και συμβουλές στους ιδιοκτήτες για το πώς να επιλέξουν τον κατάλληλο δάσκαλο για το ζώο τους
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για την εκπαίδευση του σκύλου μας; Πώς να επιλέξουμε τον κατάλληλο εκπαιδευτή; Έχει αποκτήσει κυνοφιλική κουλτούρα η ελληνική κοινωνία; Ποια τα λάθη μας ως ιδιοκτήτες σκύλων; Τι μπορούμε να κάνουμε για να ζήσουν τα σκυλιά μας καλά κι εμείς καλύτερα μαζί τους; Στα ερωτήματα απαντούν τρεις από τους εμπειρότερους, εν ενεργεία, εκπαιδευτές σκύλων σήμερα στην Ελλάδα, στο πλαίσιο αφιερώματος του “Animall” για τα πεπραγμένα στον χώρο της εκπαίδευσης.
Τι έχει αλλάξει από τότε μέχρι σήμερα;
Ο τομέας της εκπαίδευσης έχει αλλάξει διεθνώς στο πέρασμα αυτών των 10ετιών. Την δεκαετία του ΄80 παρακαλούσαμε τους ιδιοκτήτες να βάλουν τα σκυλιά τους μέσα στο σπίτι και σήμερα τους παρακαλάμε να μην τα έχουν όλη μέρα πάνω στα κρεβάτια τους. Το έργο του εκπαιδευτή δεν είναι μόνο η εκπαίδευση των σκύλων, αλλά η εκπαίδευση και των ιδιοκτητών μαζί με τους σκύλους τους, με στόχο την αρμονική συμβίωση και την ανάπτυξη κυνοφιλικής συνείδησης, με σεβασμό στους ανθρώπους και στα άλλα ζώα. Στο πλαίσιο αυτό ενημερώνουμε τους ιδιοκτήτες για τις υποχρεώσεις τους (ευζωία, άσκηση του σκύλου, επισκέψεις στον κτηνίατρο, κανόνες υγιεινής όπως μάζεμα περιττωμάτων από τα πεζοδρόμια, σεβασμός στους συμπολίτες πχ. άσκοπο γάβγισμα, κλπ.) και τους διδάσκουμε πώς να κατανοούν την συμπεριφορά του σκύλου τους.
Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζετε ως επαγγελματίες εκπαιδευτές;
Μία από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε είναι οι μη συνειδητοποιημένοι ιδιοκτήτες, οι οποίοι δεν γνωρίζουν για ποιο λόγο απέκτησαν σκύλο. Το σοβαρότερο πρόβλημα, όμως, είναι ότι τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται διάφοροι, οι οποίοι υπόσχονται καριέρα εκπαιδευτή και οργανώνουν αμφιβόλου ποιότητας σεμινάρια, ενώ φέρονται να προφέρουν και πιστοποίηση σε ένα επάγγελμα, το οποίο δεν έχει ακόμη πιστοποιηθεί. Σήμερα, οποιοσδήποτε μπορεί να πάρει ένα λουρί και να λέει ότι είναι εκπαιδευτής σκύλων, με μία απλή έναρξη επαγγέλματος στην εφορία. Επίσης, υπάρχει μία τάση φιλοζωίας/κυνοφιλίας, που έχει ανακαλύψει κάποια κενά- αυτό δεν είναι απαραιτήτως κακό- όμως δημιουργείται πρόβλημα όταν μέσω αυτής της τάσης ανοίγονται πόρτες για τον οποιοδήποτε, ο οποίος μπορεί να δηλώνει “εκπαιδευτής σκύλων” και πουλάει... αέρα κοπανιστό.
Πώς μπορούμε να επιλέξουμε τον κατάλληλο εκπαιδευτή για τον σκύλο μας;
Ο ιδιοκτήτης σκύλου θα πρέπει να γνωρίσει από κοντά τον εκπαιδευτή, να δει το έργο του και να μην κρίνει από διαδικτυακές αξιολογήσεις και εξ αποστάσεως. Όποιος εκπαιδευτής κλείνει οικονομικές συμφωνίες για το κόστος των υπηρεσιών του τηλεφωνικά, χωρίς να έχει δει προηγουμένως από κοντά το σκύλο σας, μην τον εμπιστεύεστε. Εννοείται ότι δεν ταιριάζουν όλοι οι εκπαιδευτές με όλους, αλλά φαίνεται αν κάποιος έχει ασχοληθεί και έχει γνώσεις.
Συναντάμε συχνά τον όρο “θετική εκπαίδευση” - Τι είναι;
Ο όρος θετική εκπαίδευση είναι μία εκπαιδευτική μέθοδος. Υπάρχουν πολλές μέθοδοι και η εκπαίδευση ενός σκύλου μπορεί να περιλαμβάνει συνδυασμό πολλών εκπαιδευτικών μεθόδων. Κάθε σκύλος είναι διαφορετική περίπτωση, γι΄ αυτό και η εκπαιδευτική προσέγγιση, ειδικά για την διόρθωση προβλημάτων συμπεριφοράς είναι διαφορετική ανά περίπτωση.
Ως πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Σκύλων (ΠΑ.Σ.ΕΚ.Σ), ο κ. Τριάντης αναφέρεται στο έργο που έχει γίνει μέχρι σήμερα, με στόχο να οργανωθεί και να αποκτήσει αξιοπιστία το επάγγελμα του εκπαιδευτή.
“Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Εκπαιδευτών Σκύλων είναι επαγγελματικό σωματείο που ιδρύθηκε το 1996 και τα μέλη του ασκούν νόμιμα το επάγγελμα του Εκπαιδευτή σκύλων, σε αντίθεση με κάποιους κατ' ευφημισμόν εκπαιδευτές, που εργάζονται παράνομα, εκμεταλλευόμενοι τους ιδιοκτήτες και δημιουργώντας πολλές φορές προβλήματα στα εκπαιδευόμενα σκυλιά, με αποτέλεσμα να δυσφημούν το επάγγελμα μας. Τα μέλη του ΠΑ.Σ.ΕΚ.Σ έχουν συμφωνήσει στον κώδικα δεοντολογίας του Συλλόγου, που είναι διαμορφωμένος σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και σκοπό έχει την εξέλιξη του επαγγέλματος και την αρμονική συνεργασία όλων, χωρίς να σημαίνει ότι όλα τα μέλη μας χρησιμοποιούν τις ίδιες μεθόδους, αλλά έχουμε κοινό παρονομαστή τον σεβασμό στο ζώο και τον ιδιοκτήτη του”.
Ο Σύλλογος προσπαθεί τα τελευταία 25 χρόνια να αποκτήσει πιστοποίηση το επάγγελμα του εκπαιδευτή σκύλων. Η επίτευξη αυτού του στόχου είναι πολύ κοντά, καθώς η εν λόγω πιστοποίηση προβλέπεται στον τελευταίο νόμο για τα ζώα συντροφιάς.
“Η πιστοποίηση είναι απαραίτητη προκειμένου να συνεργαστούν οι αρμόδιοι φορείς με σοβαρούς και αξιόπιστους επαγγελματίες και να απομακρυνθούν από τον χώρο της εκπαίδευσης οι ερασιτέχνες” διευκρινίζει ο κ. Τριάντης.
Αναφερόμενος στα όσα έχει πετύχει ο ΠΑ.Σ.ΕΚ.Σ για την ανάδειξη του επαγγέλματος μέχρι σήμερα τονίζει:
“Το 2012 πετύχαμε μία άτυπη επαγγελματική μας αναγνώριση με την αναφορά του επαγγέλματος στο Σύνταγμα για την σύσταση της πενταμελούς επιτροπής στους Δήμους για την διαχείριση των αδέσποτων και αργότερα στην επιστημονική επιτροπή κάθε Δήμου για την γνωμοδότηση περί επικινδυνότητας ζώων. Επίσης, καταφέραμε να προβλέπεται στους Δήμους θέση εκπαιδευτή σκύλου. Ενδεικτικό είναι ότι η Πολιτεία αναγνωρίζει την αναγκαιότητα των υπηρεσιών μας, καθώς λειτουργούσαμε κανονικά κατά την διάρκεια της πανδημίας. Ακόμη, πολλά μέλη του Συλλόγου έχουν διακριθεί σε διεθνείς αγώνες στο εξωτερικό, έχουμε εκπαιδεύσει σκύλους που προσφέρουν κοινωνικές υπηρεσίες, όπως οι σκύλοι-οδηγοί. Επιπλέον διοργανώνουμε τακτικά ενημερωτικά σεμινάρια για τα μέλη μας, συμμετέχουμε σε νομοπαρασκευαστικές ομάδες εργασίας και πολλές προτάσεις μας έχουν υιοθετηθεί, ειδικά για τους σκύλους εργασίας.
Πολλά μέλη του Συλλόγου συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά σεμινάρια, που διοργανώνονται σε σχολεία και φιλοζωικά σωματεία, για την ευαισθητοποίηση σε θέματα προστασίας ζώων συντροφιάς. Ένας από τους στόχους που έχουμε θέσει είναι και η καθιέρωση του Τεστ Χαρακτήρα σε όλα τα σκυλιά και σε όλους τους ιδιοκτήτες σκύλου, στο πλαίσιο πρόληψης προβλημάτων”.
Έχει αποκτήσει κυνοφιλική κουλτούρα η ελληνική κοινωνία;
Η ελληνική κοινωνία έχει εξελιχθεί και έχει ξεπεράσει το στάδιο της εγκατάλειψης. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει κάποια βήματα προόδου και υπάρχει μεγάλη ευαισθητοποίηση σε θέματα προστασίας ζώων. Όμως πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά ώστε να δείξουμε τον δέοντα σεβασμό μας στην ίδια την φύση του ζώου. Ενα μεγάλο κεφάλαιο είναι το πώς βλέπει ο Άνθρωπος τη συμβίωση του με τα Ζώα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι εμείς οι άνθρωποι δημιουργούμε σχέσεις αδικίας. Μιλάμε για προστασία των ζώων συντροφιάς, αλλά στην πράξη αφαιρούμε το δικαίωμα στον σκύλο να ζει κοντά στην φύση του. Βλέπουμε κυνηγόσκυλα να ζουν σε 3άρι διαμέρισμα, να μην εκτονώνουν την ενέργεια τους και μαραζώνουν. Λέμε ότι πήραμε ένα αδέσποτο κυνηγόσκυλο, πόιντερ, από το βουνό ή από τον κυνηγό και το σώσαμε. Τι κάναμε; Το πήραμε από το φυσικό του περιβάλλον, το στειρώσαμε και το κλείσαμε στο διαμέρισμα. Αυτή είναι, δυστυχώς, η στρεβλή άποψη της κοινωνίας μας. Η χειρότερη μορφή κακοποίησης είναι ο εξανθρωπισμός των σκύλων. Απαιτείται σεβασμός στην φύση του ζώου. Επίσης, κατά την γνώμη μου είναι άδικο να στειρώνεις ένα υγιέστατο δεσποζόμενο σκυλάκι. Το μέτρο της στείρωσης είναι απαραίτητο για τα αδέσποτα, ώστε να περιορίσουμε τον πληθυσμό τους.
Τι σημαίνει ο όρος θετική εκπαίδευση;
Είναι τελείως αδόκιμο να χρησιμοποιούμε όρους θετικό ή αρνητικό. Η εκπαίδευση μόνο θετική είναι. Υπάρχουν άνθρωποι που ξέρουν τη δουλειά του εκπαιδευτή και άνθρωποι που δεν ξέρουν τη δουλειά. Πολλοί αναφέρονται στον όρο θετική εκπαίδευση. Πώς θα δουλέψει, όμως, η μέθοδος της θετικής ενίσχυσης σε ένα κυριαρχικό τσοπανόσκυλο που ζει στα βουνά, με ποιο τρόπο θα το προσεγγίσεις να συνεργαστεί μαζί σου; Δεν μπορούμε να πάμε ενάντια στη φύση του ζώου. Όλα τα σκυλιά δεν είναι ίδια. Υπάρχουν σκυλιά που είναι κακοποιημένα, αλλά υπάρχουν και πολλά σκυλιά που γεννήθηκαν φοβικά, άρα χρειάζεται διαφορετική εκπαιδευτική προσέγγιση, ανάλογα με την περίπτωση. Αυτό που δεν καταλαβαίνει ο περισσότερος κόσμος είναι ότι τα προβλήματα συμπεριφοράς μεταβιβάζονται στον χαρακτήρα ενός σκύλου. Αντίθετα ένα επίκτητο πρόβλημα λύνεται με την κατάλληλη εκπαιδευτική μέθοδο.
Ποια είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα στο επαγγελματικό χώρο σας;
Ο τομέας της εκπαίδευσης σκύλων εξελίσσεται συνεχώς και αυτό είναι θετικό, όμως υπάρχει και εκμετάλλευση από κάποιους, οι οποίοι εμφανίζονται σαν αλεξιπτωτιστές, καθώς είδαν ότι το επάγγελμα έχει και παρόν και μέλλον. Ενδεικτικό είναι ότι υπάρχουν κάποιες σχολές που διοργανώνουν σεμινάρια και σε 10 Σαββατοκύριακα σε κάνουν... εκπαιδευτή. Μού έτυχε περιστατικό στην Θεσσαλονίκη, όπου κάποιος επιχείρησε να κάνει τεστ χαρακτήρα σκύλου εξ αποστάσεως(!). Όλα αυτά είναι σημεία των καιρών.
Αναφερόμενος στο έργο του Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Σκύλων, ο κ. Κανέλλος λέει: “Τα τελευταία 12 χρόνια είμαι στον Σύλλογο και παλεύουμε θέσουμε ισχυρούς κανόνες στον χώρο μας ώστε να υπάρχει έλεγχος για όποιον θέλει να ασκήσει νόμιμα το επάγγελμα του εκπαιδευτή. Είμαστε πολύ κοντά να πετύχουμε πράγματα και κυρίως να υπάρξει η απαραίτητη πιστοποίηση του επαγγέλματος. Αγαπάμε αυτό που κάνουμε. Αγαπάμε τα ζώα, αγαπάμε και τον άνθρωπο και έργο μας είναι να προσφέρουμε στην μεταξύ τους επικοινωνία. Φτιάχνουμε τις σχέσεις μεταξύ ανθρώπου και σκύλου και χτίζουμε την επαφή αυτή με δικαιοσύνη και σεβασμό στη φύση του ζώου”.
Η κυρία Σαντρίνα Βαλάτα, ιδρυτικό μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Σκύλων, είναι η πρώτη γυναίκα επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων στην Ελλάδα, έχοντας συμπληρώσει 40 χρόνια ενεργής δράσης στον χώρο της εκπαίδευσης.
“Όταν το 1996 ιδρύσαμε τον Πανελλήνιο Σύλλογο Εκπαιδευτών Σκύλων ήμουν η μοναδική γυναίκα σε ένα ανδροκρατούμενο περιβάλλον. Ωστόσο δεν αντιμετώπισα ποτέ ρατσιστική συμπεριφορά από τους συναδέλφους μου λόγω τ ου φύλου μου, διότι με γνώριζαν και ήξεραν την δουλειά μου. Αντίθετα, συνάντησα δυσπιστία από κάποιους ιδιοκτήτες σκύλων, οι οποίοι εκείνη την εποχή παραξενεύονταν που έβλεπαν μία γυναίκα να εκπαιδεύει σκυλιά. Όλα αυτά τα χρόνια έχω εκπαιδεύσει πάρα πολλούς σκύλους, ενώ τα τελευταία 25 χρόνια ασχολούμαι με την εκπαίδευση σκύλων σε τηλεοπτικές διαφημίσεις και τον κινηματογράφο, όπου πρωταγωνίστρια ήταν και η αγαπημένη μου σκυλίτσα, η Λέσλυ, ένα Λάμπραντορ που υπήρξε για μένα πιστή συνεργάτιδα και το... alter ego μου".
Σήμερα πώς διαμορφώνεται ο χώρος της επαγγελματικής εκπαίδευσης;
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι έχουν εμφανιστεί κάποιοι, οι οποίοι παρότι έχουν πολύ μικρή εμπειρία, ιδρύουν σχολές για να διδάσκουν εκπαίδευση σκύλων, χωρίς να έχουν το απαιτούμενο υπόβαθρο. Χρειάζεται μεγάλη εκπαιδευτική εμπειρία για να αντιληφθείς τις ιδιαιτερότητες κάθε σκύλου και να ακολουθήσεις την δέουσα εκπαιδευτική μέθοδο που ταιριάζει στην κάθε περίπτωση. Διότι κάθε σκύλος είναι διαφορετική περίπτωση. Έχω αναλάβει πολλές φορές σκυλιά μετά από αποτυχημένες εκπαιδεύσεις.
Τι συμβουλεύετε τους ιδιοκτήτες σκύλων προκειμένου να επιλέξουν έναν σωστό επαγγελματία εκπαιδευτή;
Κάθε ιδιοκτήτης πριν επιλέξει εκπαιδευτή για τον σκύλο του, θα πρέπει να κάνει έρευνα αγοράς: να γνωρίσει από κοντά τον υποψήφιο εκπαιδευτή- διότι τα social media ωραιοποιούν τα πράγματα, να ζητήσει να παρακολουθήσει ένα μάθημα γνωριμίας, να γνωρίσει τους μαθητές του (σκύλους και ιδιοκτήτες). Πάντως το σημαντικότερο είναι να υπάρξει πιστοποίηση του επαγγέλματος, ώστε οι αρμόδιοι φορείς να συμβουλεύονται τους σωστούς επαγγελματίες και να διασφαλίζεται ο σεβασμός προς τον σκύλο και τον άνθρωπο”.
Έχουν ξεπεραστεί παθογένειες του παρελθόντος όσον αφορά την συμπεριφορά μας προς τα ζώα συντροφιάς;
Στις αρχές της καριέρας μου, τα 9 στα 10 σκυλιά που εκπαίδευα ήταν αντικοινωνικά και λέγαμε στους ιδιοκτήτες “μην τα εγκαταλείπετε”. Εκείνη την εποχή οι περισσότεροι άφηναν τα σκυλιά τους να ζευγαρώνουν χωρίς να έχουν γνώσεις για θέματα υγείας, κληρονομικότητας χαρακτήρα κ.λπ. Σήμερα η κοινωνία μας είναι σαφώς πιο ώριμη και ενημερωμένη, ενώ έχει αναγνωριστεί και η σημασία της επιλεκτικής εκτροφής στην διαμόρφωση του χαρακτήρα των ζώων. Από την πλευρά μας, οι εκπαιδευτές οφείλουμε να κάνουμε ένα σεμινάριο ώστε να ενημερωθούν οι ιδιοκτήτες πώς να φέρονται σωστά στα σκυλιά τους και κυρίως πώς να αντιμετωπίσουν τον καταναλωτισμό που στηρίζεται στον εξανθρωπισμό των σκύλων, ένα φαινόμενο που παρατηρείται έντονα σήμερα. Ο σκύλος μας δεν χρειάζεται πέντε διαφορετικά πιατάκια, ούτε άλλα τόσα λουράκια και κορδελάκια. Αυτό που θέλει είναι να πάμε βόλτα και να παίξουμε μαζί του, να τρέξουμε και να περπατήσουμε στην φύση. Τα σκυλιά έχουν τρία βασικά ένστικτα: της αναπαραγωγής, της επιβίωσης και του κυνηγού”. Επίσης, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε και την σημασία της κοινωνικοποίησης του σκύλου, που αρχίζει από την ηλικία των 3 μηνών. Αν κρατάμε τον σκύλο κλεισμένο στο σπίτι, δεν θα μάθει ποτέ το λουράκι, δεν θα μάθει να περπατάει πλάι μας. Έτσι, έχουμε φοβικά σκυλιά με προβλήματα συμπεριφοράς, όπως επιθετικότητα, ανάλογα με την φυλή. Κατά την γνώμη μου, στα πάρκα σκύλων θα πρέπει να υπάρχουν εκπαιδευτές για να αποφεύγονται προβλήματα και τσακωμοί μεταξύ των ζώων, διότι σε αυτούς τους χώρους τα σκυλιά δημιουργούν αγέλες και κάθε νέο μέλος δεν είναι πάντα ευπρόσδεκτο”.
Θοδωρής Τριάντης, πρόεδρος Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Σκύλων: "Στόχος μας είναι να καθιερωθεί Τεστ Χαρακτήρα για όλα τα σκυλιά και τους ιδιοκτήτες τους"
Ο κ. Θοδωρής Τριάντης, ιδρυτής της σχολής “Ελληνικό Κέντρο Εκπαίδευσης Σκύλων” με έδρα τον Άλιμο Αττικής, που είναι μία από τις πρώτες σχολές σκύλων στην Ελλάδα, ασχολείται επαγγελματικά, αποκλειστικά, με την εκπαίδευση από το 1983.Στόχος του Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Σκύλων είναι να υπάρξει πιστοποίηση του επαγγέλματος ώστε οι αρμόδιοι φορείς να συμβουλεύονται αξιόπιστους εκπαιδευτές και να συνεργάζονται με σοβαρούς επαγγελματίες
Τι έχει αλλάξει από τότε μέχρι σήμερα;
Ο τομέας της εκπαίδευσης έχει αλλάξει διεθνώς στο πέρασμα αυτών των 10ετιών. Την δεκαετία του ΄80 παρακαλούσαμε τους ιδιοκτήτες να βάλουν τα σκυλιά τους μέσα στο σπίτι και σήμερα τους παρακαλάμε να μην τα έχουν όλη μέρα πάνω στα κρεβάτια τους. Το έργο του εκπαιδευτή δεν είναι μόνο η εκπαίδευση των σκύλων, αλλά η εκπαίδευση και των ιδιοκτητών μαζί με τους σκύλους τους, με στόχο την αρμονική συμβίωση και την ανάπτυξη κυνοφιλικής συνείδησης, με σεβασμό στους ανθρώπους και στα άλλα ζώα. Στο πλαίσιο αυτό ενημερώνουμε τους ιδιοκτήτες για τις υποχρεώσεις τους (ευζωία, άσκηση του σκύλου, επισκέψεις στον κτηνίατρο, κανόνες υγιεινής όπως μάζεμα περιττωμάτων από τα πεζοδρόμια, σεβασμός στους συμπολίτες πχ. άσκοπο γάβγισμα, κλπ.) και τους διδάσκουμε πώς να κατανοούν την συμπεριφορά του σκύλου τους.
Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζετε ως επαγγελματίες εκπαιδευτές;
Μία από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε είναι οι μη συνειδητοποιημένοι ιδιοκτήτες, οι οποίοι δεν γνωρίζουν για ποιο λόγο απέκτησαν σκύλο. Το σοβαρότερο πρόβλημα, όμως, είναι ότι τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται διάφοροι, οι οποίοι υπόσχονται καριέρα εκπαιδευτή και οργανώνουν αμφιβόλου ποιότητας σεμινάρια, ενώ φέρονται να προφέρουν και πιστοποίηση σε ένα επάγγελμα, το οποίο δεν έχει ακόμη πιστοποιηθεί. Σήμερα, οποιοσδήποτε μπορεί να πάρει ένα λουρί και να λέει ότι είναι εκπαιδευτής σκύλων, με μία απλή έναρξη επαγγέλματος στην εφορία. Επίσης, υπάρχει μία τάση φιλοζωίας/κυνοφιλίας, που έχει ανακαλύψει κάποια κενά- αυτό δεν είναι απαραιτήτως κακό- όμως δημιουργείται πρόβλημα όταν μέσω αυτής της τάσης ανοίγονται πόρτες για τον οποιοδήποτε, ο οποίος μπορεί να δηλώνει “εκπαιδευτής σκύλων” και πουλάει... αέρα κοπανιστό.
Πώς μπορούμε να επιλέξουμε τον κατάλληλο εκπαιδευτή για τον σκύλο μας;
Ο ιδιοκτήτης σκύλου θα πρέπει να γνωρίσει από κοντά τον εκπαιδευτή, να δει το έργο του και να μην κρίνει από διαδικτυακές αξιολογήσεις και εξ αποστάσεως. Όποιος εκπαιδευτής κλείνει οικονομικές συμφωνίες για το κόστος των υπηρεσιών του τηλεφωνικά, χωρίς να έχει δει προηγουμένως από κοντά το σκύλο σας, μην τον εμπιστεύεστε. Εννοείται ότι δεν ταιριάζουν όλοι οι εκπαιδευτές με όλους, αλλά φαίνεται αν κάποιος έχει ασχοληθεί και έχει γνώσεις.
Συναντάμε συχνά τον όρο “θετική εκπαίδευση” - Τι είναι;
Ο όρος θετική εκπαίδευση είναι μία εκπαιδευτική μέθοδος. Υπάρχουν πολλές μέθοδοι και η εκπαίδευση ενός σκύλου μπορεί να περιλαμβάνει συνδυασμό πολλών εκπαιδευτικών μεθόδων. Κάθε σκύλος είναι διαφορετική περίπτωση, γι΄ αυτό και η εκπαιδευτική προσέγγιση, ειδικά για την διόρθωση προβλημάτων συμπεριφοράς είναι διαφορετική ανά περίπτωση.
Ως πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Σκύλων (ΠΑ.Σ.ΕΚ.Σ), ο κ. Τριάντης αναφέρεται στο έργο που έχει γίνει μέχρι σήμερα, με στόχο να οργανωθεί και να αποκτήσει αξιοπιστία το επάγγελμα του εκπαιδευτή.
“Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Εκπαιδευτών Σκύλων είναι επαγγελματικό σωματείο που ιδρύθηκε το 1996 και τα μέλη του ασκούν νόμιμα το επάγγελμα του Εκπαιδευτή σκύλων, σε αντίθεση με κάποιους κατ' ευφημισμόν εκπαιδευτές, που εργάζονται παράνομα, εκμεταλλευόμενοι τους ιδιοκτήτες και δημιουργώντας πολλές φορές προβλήματα στα εκπαιδευόμενα σκυλιά, με αποτέλεσμα να δυσφημούν το επάγγελμα μας. Τα μέλη του ΠΑ.Σ.ΕΚ.Σ έχουν συμφωνήσει στον κώδικα δεοντολογίας του Συλλόγου, που είναι διαμορφωμένος σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και σκοπό έχει την εξέλιξη του επαγγέλματος και την αρμονική συνεργασία όλων, χωρίς να σημαίνει ότι όλα τα μέλη μας χρησιμοποιούν τις ίδιες μεθόδους, αλλά έχουμε κοινό παρονομαστή τον σεβασμό στο ζώο και τον ιδιοκτήτη του”.
Ο Σύλλογος προσπαθεί τα τελευταία 25 χρόνια να αποκτήσει πιστοποίηση το επάγγελμα του εκπαιδευτή σκύλων. Η επίτευξη αυτού του στόχου είναι πολύ κοντά, καθώς η εν λόγω πιστοποίηση προβλέπεται στον τελευταίο νόμο για τα ζώα συντροφιάς.
“Η πιστοποίηση είναι απαραίτητη προκειμένου να συνεργαστούν οι αρμόδιοι φορείς με σοβαρούς και αξιόπιστους επαγγελματίες και να απομακρυνθούν από τον χώρο της εκπαίδευσης οι ερασιτέχνες” διευκρινίζει ο κ. Τριάντης.
Αναφερόμενος στα όσα έχει πετύχει ο ΠΑ.Σ.ΕΚ.Σ για την ανάδειξη του επαγγέλματος μέχρι σήμερα τονίζει:
“Το 2012 πετύχαμε μία άτυπη επαγγελματική μας αναγνώριση με την αναφορά του επαγγέλματος στο Σύνταγμα για την σύσταση της πενταμελούς επιτροπής στους Δήμους για την διαχείριση των αδέσποτων και αργότερα στην επιστημονική επιτροπή κάθε Δήμου για την γνωμοδότηση περί επικινδυνότητας ζώων. Επίσης, καταφέραμε να προβλέπεται στους Δήμους θέση εκπαιδευτή σκύλου. Ενδεικτικό είναι ότι η Πολιτεία αναγνωρίζει την αναγκαιότητα των υπηρεσιών μας, καθώς λειτουργούσαμε κανονικά κατά την διάρκεια της πανδημίας. Ακόμη, πολλά μέλη του Συλλόγου έχουν διακριθεί σε διεθνείς αγώνες στο εξωτερικό, έχουμε εκπαιδεύσει σκύλους που προσφέρουν κοινωνικές υπηρεσίες, όπως οι σκύλοι-οδηγοί. Επιπλέον διοργανώνουμε τακτικά ενημερωτικά σεμινάρια για τα μέλη μας, συμμετέχουμε σε νομοπαρασκευαστικές ομάδες εργασίας και πολλές προτάσεις μας έχουν υιοθετηθεί, ειδικά για τους σκύλους εργασίας.
Πολλά μέλη του Συλλόγου συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά σεμινάρια, που διοργανώνονται σε σχολεία και φιλοζωικά σωματεία, για την ευαισθητοποίηση σε θέματα προστασίας ζώων συντροφιάς. Ένας από τους στόχους που έχουμε θέσει είναι και η καθιέρωση του Τεστ Χαρακτήρα σε όλα τα σκυλιά και σε όλους τους ιδιοκτήτες σκύλου, στο πλαίσιο πρόληψης προβλημάτων”.
Ηλίας Κανέλλος, Αντιπρόεδρος Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Σκύλων: "Η χειρότερη μορφή κακοποίησης είναι ο εξανθρωπισμός των σκύλων"
Ο κ. Ηλίας Κανέλλος, ιδιοκτήτης της σχολής “Κ9 Masters”, ασχολείται επαγγελματικά με την εκπαίδευση σκύλων περισσότερα από 30 χρόνια. “Όταν άρχισα να κάνω αυτή τη δουλειά εκπαιδεύαμε σκύλους. Σήμερα εκπαιδεύουμε και τον ιδιοκτήτη του σκύλου για να κατανοήσει την φύση και τον μηχανισμό σκέψης του ζώου, να μάθει να επικοινωνεί σωστά μαζί του, να αντιληφθεί την σημασία που έχει π.χ. το πρόγραμμα στη ζωή του σκύλου, ο χρόνος που τού αφιερώνουμε. Αν λοιπόν κάποιος δεν έχει χρόνο να αφιερώσει στον σκύλο, τότε να μην πάρει σκύλο! Κάποιοι θεωρούν ότι ένας μεγάλος κήπος αρκεί για να έχουμε ένα ευτυχισμένο σκυλί. Λάθος! Ο σκύλος δεν θέλει τον χώρο μας, θέλει τον χρόνο μας, την επαφή μαζί μας.Έχει αποκτήσει κυνοφιλική κουλτούρα η ελληνική κοινωνία;
Η ελληνική κοινωνία έχει εξελιχθεί και έχει ξεπεράσει το στάδιο της εγκατάλειψης. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει κάποια βήματα προόδου και υπάρχει μεγάλη ευαισθητοποίηση σε θέματα προστασίας ζώων. Όμως πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά ώστε να δείξουμε τον δέοντα σεβασμό μας στην ίδια την φύση του ζώου. Ενα μεγάλο κεφάλαιο είναι το πώς βλέπει ο Άνθρωπος τη συμβίωση του με τα Ζώα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι εμείς οι άνθρωποι δημιουργούμε σχέσεις αδικίας. Μιλάμε για προστασία των ζώων συντροφιάς, αλλά στην πράξη αφαιρούμε το δικαίωμα στον σκύλο να ζει κοντά στην φύση του. Βλέπουμε κυνηγόσκυλα να ζουν σε 3άρι διαμέρισμα, να μην εκτονώνουν την ενέργεια τους και μαραζώνουν. Λέμε ότι πήραμε ένα αδέσποτο κυνηγόσκυλο, πόιντερ, από το βουνό ή από τον κυνηγό και το σώσαμε. Τι κάναμε; Το πήραμε από το φυσικό του περιβάλλον, το στειρώσαμε και το κλείσαμε στο διαμέρισμα. Αυτή είναι, δυστυχώς, η στρεβλή άποψη της κοινωνίας μας. Η χειρότερη μορφή κακοποίησης είναι ο εξανθρωπισμός των σκύλων. Απαιτείται σεβασμός στην φύση του ζώου. Επίσης, κατά την γνώμη μου είναι άδικο να στειρώνεις ένα υγιέστατο δεσποζόμενο σκυλάκι. Το μέτρο της στείρωσης είναι απαραίτητο για τα αδέσποτα, ώστε να περιορίσουμε τον πληθυσμό τους.
Τι σημαίνει ο όρος θετική εκπαίδευση;
Είναι τελείως αδόκιμο να χρησιμοποιούμε όρους θετικό ή αρνητικό. Η εκπαίδευση μόνο θετική είναι. Υπάρχουν άνθρωποι που ξέρουν τη δουλειά του εκπαιδευτή και άνθρωποι που δεν ξέρουν τη δουλειά. Πολλοί αναφέρονται στον όρο θετική εκπαίδευση. Πώς θα δουλέψει, όμως, η μέθοδος της θετικής ενίσχυσης σε ένα κυριαρχικό τσοπανόσκυλο που ζει στα βουνά, με ποιο τρόπο θα το προσεγγίσεις να συνεργαστεί μαζί σου; Δεν μπορούμε να πάμε ενάντια στη φύση του ζώου. Όλα τα σκυλιά δεν είναι ίδια. Υπάρχουν σκυλιά που είναι κακοποιημένα, αλλά υπάρχουν και πολλά σκυλιά που γεννήθηκαν φοβικά, άρα χρειάζεται διαφορετική εκπαιδευτική προσέγγιση, ανάλογα με την περίπτωση. Αυτό που δεν καταλαβαίνει ο περισσότερος κόσμος είναι ότι τα προβλήματα συμπεριφοράς μεταβιβάζονται στον χαρακτήρα ενός σκύλου. Αντίθετα ένα επίκτητο πρόβλημα λύνεται με την κατάλληλη εκπαιδευτική μέθοδο.
Ποια είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα στο επαγγελματικό χώρο σας;
Ο τομέας της εκπαίδευσης σκύλων εξελίσσεται συνεχώς και αυτό είναι θετικό, όμως υπάρχει και εκμετάλλευση από κάποιους, οι οποίοι εμφανίζονται σαν αλεξιπτωτιστές, καθώς είδαν ότι το επάγγελμα έχει και παρόν και μέλλον. Ενδεικτικό είναι ότι υπάρχουν κάποιες σχολές που διοργανώνουν σεμινάρια και σε 10 Σαββατοκύριακα σε κάνουν... εκπαιδευτή. Μού έτυχε περιστατικό στην Θεσσαλονίκη, όπου κάποιος επιχείρησε να κάνει τεστ χαρακτήρα σκύλου εξ αποστάσεως(!). Όλα αυτά είναι σημεία των καιρών.
Αναφερόμενος στο έργο του Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Σκύλων, ο κ. Κανέλλος λέει: “Τα τελευταία 12 χρόνια είμαι στον Σύλλογο και παλεύουμε θέσουμε ισχυρούς κανόνες στον χώρο μας ώστε να υπάρχει έλεγχος για όποιον θέλει να ασκήσει νόμιμα το επάγγελμα του εκπαιδευτή. Είμαστε πολύ κοντά να πετύχουμε πράγματα και κυρίως να υπάρξει η απαραίτητη πιστοποίηση του επαγγέλματος. Αγαπάμε αυτό που κάνουμε. Αγαπάμε τα ζώα, αγαπάμε και τον άνθρωπο και έργο μας είναι να προσφέρουμε στην μεταξύ τους επικοινωνία. Φτιάχνουμε τις σχέσεις μεταξύ ανθρώπου και σκύλου και χτίζουμε την επαφή αυτή με δικαιοσύνη και σεβασμό στη φύση του ζώου”.
Σαντρίνα Βαλάτα, Ταμίας Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Σκύλων: Συμβουλεύω τους ιδιοκτήτες να γνωρίσουν από κοντά την δουλειά ενός υποψήφιου εκπαιδευτή, ώστε να επιλέξουν τον κατάλληλο για τον σκύλο τους
Η κυρία Σαντρίνα Βαλάτα, ιδρυτικό μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Σκύλων, είναι η πρώτη γυναίκα επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων στην Ελλάδα, έχοντας συμπληρώσει 40 χρόνια ενεργής δράσης στον χώρο της εκπαίδευσης.“Όταν το 1996 ιδρύσαμε τον Πανελλήνιο Σύλλογο Εκπαιδευτών Σκύλων ήμουν η μοναδική γυναίκα σε ένα ανδροκρατούμενο περιβάλλον. Ωστόσο δεν αντιμετώπισα ποτέ ρατσιστική συμπεριφορά από τους συναδέλφους μου λόγω τ ου φύλου μου, διότι με γνώριζαν και ήξεραν την δουλειά μου. Αντίθετα, συνάντησα δυσπιστία από κάποιους ιδιοκτήτες σκύλων, οι οποίοι εκείνη την εποχή παραξενεύονταν που έβλεπαν μία γυναίκα να εκπαιδεύει σκυλιά. Όλα αυτά τα χρόνια έχω εκπαιδεύσει πάρα πολλούς σκύλους, ενώ τα τελευταία 25 χρόνια ασχολούμαι με την εκπαίδευση σκύλων σε τηλεοπτικές διαφημίσεις και τον κινηματογράφο, όπου πρωταγωνίστρια ήταν και η αγαπημένη μου σκυλίτσα, η Λέσλυ, ένα Λάμπραντορ που υπήρξε για μένα πιστή συνεργάτιδα και το... alter ego μου".
Εμφανίζονται ορισμένοι, οι οποίοι, παρότι έχουν πολύ μικρή εμπειρία, ιδρύουν σχολές για να διδάσκουν εκπαίδευση, χωρίς να έχουν το απαιτούμενο υπόβαθρο
Σήμερα πώς διαμορφώνεται ο χώρος της επαγγελματικής εκπαίδευσης;
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι έχουν εμφανιστεί κάποιοι, οι οποίοι παρότι έχουν πολύ μικρή εμπειρία, ιδρύουν σχολές για να διδάσκουν εκπαίδευση σκύλων, χωρίς να έχουν το απαιτούμενο υπόβαθρο. Χρειάζεται μεγάλη εκπαιδευτική εμπειρία για να αντιληφθείς τις ιδιαιτερότητες κάθε σκύλου και να ακολουθήσεις την δέουσα εκπαιδευτική μέθοδο που ταιριάζει στην κάθε περίπτωση. Διότι κάθε σκύλος είναι διαφορετική περίπτωση. Έχω αναλάβει πολλές φορές σκυλιά μετά από αποτυχημένες εκπαιδεύσεις.
Τι συμβουλεύετε τους ιδιοκτήτες σκύλων προκειμένου να επιλέξουν έναν σωστό επαγγελματία εκπαιδευτή;
Κάθε ιδιοκτήτης πριν επιλέξει εκπαιδευτή για τον σκύλο του, θα πρέπει να κάνει έρευνα αγοράς: να γνωρίσει από κοντά τον υποψήφιο εκπαιδευτή- διότι τα social media ωραιοποιούν τα πράγματα, να ζητήσει να παρακολουθήσει ένα μάθημα γνωριμίας, να γνωρίσει τους μαθητές του (σκύλους και ιδιοκτήτες). Πάντως το σημαντικότερο είναι να υπάρξει πιστοποίηση του επαγγέλματος, ώστε οι αρμόδιοι φορείς να συμβουλεύονται τους σωστούς επαγγελματίες και να διασφαλίζεται ο σεβασμός προς τον σκύλο και τον άνθρωπο”.
Έχουν ξεπεραστεί παθογένειες του παρελθόντος όσον αφορά την συμπεριφορά μας προς τα ζώα συντροφιάς;
Στις αρχές της καριέρας μου, τα 9 στα 10 σκυλιά που εκπαίδευα ήταν αντικοινωνικά και λέγαμε στους ιδιοκτήτες “μην τα εγκαταλείπετε”. Εκείνη την εποχή οι περισσότεροι άφηναν τα σκυλιά τους να ζευγαρώνουν χωρίς να έχουν γνώσεις για θέματα υγείας, κληρονομικότητας χαρακτήρα κ.λπ. Σήμερα η κοινωνία μας είναι σαφώς πιο ώριμη και ενημερωμένη, ενώ έχει αναγνωριστεί και η σημασία της επιλεκτικής εκτροφής στην διαμόρφωση του χαρακτήρα των ζώων. Από την πλευρά μας, οι εκπαιδευτές οφείλουμε να κάνουμε ένα σεμινάριο ώστε να ενημερωθούν οι ιδιοκτήτες πώς να φέρονται σωστά στα σκυλιά τους και κυρίως πώς να αντιμετωπίσουν τον καταναλωτισμό που στηρίζεται στον εξανθρωπισμό των σκύλων, ένα φαινόμενο που παρατηρείται έντονα σήμερα. Ο σκύλος μας δεν χρειάζεται πέντε διαφορετικά πιατάκια, ούτε άλλα τόσα λουράκια και κορδελάκια. Αυτό που θέλει είναι να πάμε βόλτα και να παίξουμε μαζί του, να τρέξουμε και να περπατήσουμε στην φύση. Τα σκυλιά έχουν τρία βασικά ένστικτα: της αναπαραγωγής, της επιβίωσης και του κυνηγού”. Επίσης, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε και την σημασία της κοινωνικοποίησης του σκύλου, που αρχίζει από την ηλικία των 3 μηνών. Αν κρατάμε τον σκύλο κλεισμένο στο σπίτι, δεν θα μάθει ποτέ το λουράκι, δεν θα μάθει να περπατάει πλάι μας. Έτσι, έχουμε φοβικά σκυλιά με προβλήματα συμπεριφοράς, όπως επιθετικότητα, ανάλογα με την φυλή. Κατά την γνώμη μου, στα πάρκα σκύλων θα πρέπει να υπάρχουν εκπαιδευτές για να αποφεύγονται προβλήματα και τσακωμοί μεταξύ των ζώων, διότι σε αυτούς τους χώρους τα σκυλιά δημιουργούν αγέλες και κάθε νέο μέλος δεν είναι πάντα ευπρόσδεκτο”.
Δημοσιεύτηκε στο Animall των Παραπολιτικών
