Μια μορφή που σπανίζει στις μέρες μας. Ένας άνθρωπος με βαθειά αγάπη για τα ζώα! Ένας ιερέας γνώστης και κοινωνός του λόγου του Θεού! Ένας λειτουργός στην ΕΛΑΣ με πραγματικό νοιάξιμο για την κοινωνία! Ο πατέρας Αλέξιος είναι μια πολυσχιδής προσωπικότητα, πληθωρική από γνώσεις και συναισθήματα που μοιράζονται δίκαια ανάμεσα στις υποχρεώσεις και τις αγάπες του! Κατανοώντας τις ψυχές των ανθρώπων και τον ψυχισμό των ζώων, απαντά στις ερωτήσεις μας, δίνοντας μαθήματα ζωής!

Διαβάστε: Έρευνα: Οι γυναίκες προτιμούν να κοιμούνται στο κρεβάτι με τους σκύλους τους

Πάτερ Αλέξιε… ποιοι είναι πιο κοντά στον Θεό, οι άνθρωποι ή τα ζώα;

Ο Θεός δεν μετρά την εγγύτητα με όρους φυσικής ή συναισθηματικής οικειότητας, αλλά με όρους μετοχής στην Χάρη Του. Ο άνθρωπος, ως εικόνα του Θεού, καλείται σε κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν πρόοδο, δη - λαδή σε προσωπική κοινωνία με τον Θεό μέσω της ελευθερίας, της σχέσεως και της αγάπης. Τα ζώα δεν έχουν πρόσωπο με την θεολογική έννοια αφού δεν έχουν δυνατότητα μετάνοιας ή αιώνιας κοινωνίας. Κι όμως, διατηρούν μέσα τους μια αρμονία με τη φύση, μια καθαρότητα που ο πεπτωκώς άνθρωπος συχνά έχει απωλέσει. Η Αγία Γραφή λέγει ότι «πάσα κτίσις συστενάζει και συνωδίνει» (Ρωμ. 8,22), προσμένο - ντας κι αυτή τη λύτρωση που ο Θεός θα χαρίσει στην τελική ανακαίνιση των πάντων. Δεν τίθεται λοιπόν θέμα σύγκρισης, αλλά ενότητας μέσα στο σχέδιο της θείας Οικονομίας.

Εκκλησία, αστυνομία και μεγάλη αγάπη για τα σκυλιά: συγκλίνουν κάπου αυτά τα τρία;

Όταν τα δούμε θεολογικά, ναι. Η Εκκλησία είναι ο τόπος της φιλανθρωπίας, η αστυνομία, κατά τον θεσμικό της ρόλο, διαφυλάσσει την ειρήνη και το δίκαιο και η αγάπη για τα ζώα αποκαλύ - πτει μια καρδιά που δεν έχει σκληρυνθεί από την ωφελιμιστική λογική του κόσμου τούτου. Το κοινό σημείο είναι η υπακοή σε κάτι πέραν του εαυτού: στην Εκκλησία, υπακοή στο θέλημα του Θεού, στην αστυνομία, στο κοινό συμφέρον, στα ζώα, στην άλογη αθωότητα που μας υποχρεώ - νει σε ταπείνωση. Όταν αυτά τα τρία λειτουργούν εντός της διακονίας και όχι της εξουσίας, μπο - ρούν να συγκλίνουν στη διακονία του ανθρώπου ως προσώπου – και όχι ως μονάδος.

Σας γνωρίσαμε στις Διεθνείς Εκθέσεις σκύ - λων του ΚΟΕ στο Μαρκόπουλο. Ποια είναι η σχέση σας με την κυνοφιλία;

Η αγάπη για τα ζώα δεν είναι περιθωριακή δρα - στηριότητα, είναι μορφή ασκήσεως, ιδίως όταν δεν αποσκοπεί στο όφελος αλλά στην κοινωνία. Η κυνοφιλία –όταν είναι υγιής– μπορεί να παιδα - γωγήσει τον άνθρωπο σε πραότητα, σε αφοσί - ωση, σε σταυρική αγάπη. Το να ζεις με ένα ζώο απαιτεί συνέπεια και σιωπή, δύο αρετές που λεί - πουν από τον σύγχρονο βίο. Δεν βλέπω τα ζώα ως «αντικείμενα φροντίδας» αλλά ως ευκαιρίες για επιστροφή σε έναν λησμονημένο Παράδεισο, όπου ο Αδάμ συνδιαλεγόταν με όλη την κτίση.

Οφείλουμε να αγαπάμε τα ζώα, καθώς είναι δείκτης πνευματικής υγείας. Όμως εάν αυτή η αγάπη υποκαθιστά τις σχέσεις με τον πλησίον, τον συνάνθρωπό μας, τότε έχουμε υποπέσει σε πνευματική εκτροπή και η αγάπη γίνεται εκλογικευμένη στοργή, χωρίς σταυρό.

Πώς επιλέξατε τη Λώρα για συντροφιά σας; Γιατί από την εμφάνιση και όχι μόνο είναι πολύ ιδιαίτερη…

Η Εκκλησία μας διδάσκει ότι τίποτε δεν είναι τυ - χαίο, όταν ζει κανείς εν μετανοία και προσευχή. Δεν επρόκειτο για επιλογή με βάση την εμφάνι - ση, ήταν μία συνάντηση. Οι σκύλοι έχουν εκείνο το βλέμμα που δεν ζητά, αλλά σιωπά κι εκείνη την παρουσία που δεν προκαλεί, αλλά σε προ - σκαλεί. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Πατερική πα - ράδοση, η σιωπή του μοναχού συγκρίνεται με τη βουβή μαρτυρία της φύσης. Ο σκύλος, θα έλεγα, είναι για εμένα ένα είδος φυσικής πνευματικό - τητος, ένα πλάσμα που σε διδάσκει χωρίς λόγια, με την απλότητα και την πιστότητά της. Η Λώρα είναι ένας από τους δύο σκύλους μου που ανή - κουν στη φυλή του Μεγάλου Δανού. Ήταν παιδι - κό μου όνειρο να αποκτήσω τέτοιους τετράπο - δους συντρόφους κάποτε. Είχα επικοινωνήσει με την κυρία Μαρία Γκινάλα, παγκοσμίου φήμης Ελληνίδα κυνόφιλο, κυνογνώστρια, κριτή και εκτροφέα Μεγάλων Δανών, που πολλοί κυνό - φιλοι, όπως και εγώ, θεωρούν δασκάλα τους γύρω από τους σκύλους. Μέσω της αρθρογραφίας της στα κυνολογικά περιοδικά, βλέποντας τους Δανούς που παρουσίαζε στις εκθέσεις, ένοιωθα ότι έχουν τον χαρακτήρα που μου ταιριάζει. Είναι μεγαλόσωμη φυλή, ευγενική στην ιδιοσυγκρασία της και επιβλητική στην όψη – αλλά όλη η δύναμή της περικλείει πραότητα, ευγένεια, μια αίσθηση σχεδόν βιβλικής λιτότητας. Εκείνο που λίγοι γνωρίζουν είναι ότι οι ρίζες της φυλής αυτής ανάγονται, κατά ορισμένους μελετητές, στην αρχαία Ελλάδα, και πιο συγκεκριμένα σε κυνηγετικά σκυλιά που απαντώνται σε εικονογραφίες αγγείων από την εποχή των Αχαιών. Ο λεγόμενος «γραικός κύων», ο οποίος διαδόθηκε αργότερα στην Κεντρική Ευρώπη, αποτέλεσε έναν από τους προγόνους του σύγχρονου Μεγάλου Δανού· γι’ αυτό και η ρωμαϊκή και μετέπειτα ευρωπαϊκή ονοματολογία διατηρεί το στοιχείο της ελληνικής καταγωγής - Μολοσσός. Αυτό που γνωρίζουν ακόμη λιγότεροι είναι πως ο άλλος πρόγονος των Δανών κατάγεται από το Σούλι της Ηπείρου και είχε εντυπωσιάσει τους ξένους περιηγητές με το μεγάλο του μέγεθος, ενώ σήμερα αυτοί οι υπέροχοι ελληνικοί σκύλοι απειλούνται με εξαφάνιση.

Ο σκύλος είναι για εμένα ένα είδος φυσικής πνευματικότητας, ένα πλάσμα που σε διδάσκει χωρίς λόγια, με την απλότητα και την πιστότητά της.

Θα λέγαμε, λοιπόν, ότι η Λώρα φέρει μέσα της και ένα «οικείο ήθος» – ένα ήθος ελληνικό, που ενώνει το σώμα με το μέτρο και την ψυχή με τη σιωπή.

Το τρίτο μου σκυλί, η πιο μικρόσωμη, είναι μια Αλωπεκίδα – φυλή ελληνική, αρχαιότατη, ίσως παλαιότερη και από τον γραπτό λόγο, καθώς εντοπίζεται ήδη σε παλαιοανακτορικές απεικονίσεις και παραστάσεις των Πελασγών. Είναι φυλή ελαφριά, ευέλικτη, λιτή. Σαν τη γλώσσα του λαού μας. Κι όμως σήμερα, η Αλωπεκίδα, ένα ζωντανό αποτύπωμα της εντόπιας βιοποικιλότητας και πολιτισμικής μας συνέχειας, κινδυνεύει με αφανισμό. Το να τη διατηρεί κανείς δεν είναι απλώς φιλοζωία, είναι μια μορφή πατριωτικής μνήμης, όπου η φιλοκαλία της ζωής συναντά την ευθύνη για τη συνέχεια. Επέλεξα λοιπόν –ή καλύτερα: επέτρεψα να επιλεγώ από – πλάσματα που δεν ορίζονται από τις ανάγκες μου, αλλά από το ήθος τους, και είναι συγκλονιστικό να ανακαλύπτει κανείς ότι κάθε ζώο –όπως και κάθε άνθρωπος– έχει τον δικό του λόγο ύπαρξης, τον δικό του τρόπο να σου μιλήσει για τον Θεό. Χωρίς λέξεις. Με παρουσία.

pater-alexios

Ποια η θέση των ζώων στις Γραφές; Διδάσκουν κάτι για τις σχέσεις μας με αυτά;

Η Γραφή, και ιδιαίτερα οι Ψαλμοί, μας προσκαλεί να δούμε τα ζώα ως συμμέτοχους στην υμνολογία της κτίσης προς τον Δημιουργό: «Πάντα τα θηρία του αγρού, σκύμνοι και πτηνά, ευλογείτε τον Κύριον» (πρβλ. Δαν. 3). Ο Νώε δεν έσωσε μόνο ανθρώπους αλλά και ζώα κι αυτό φανερώνει την ευρύτητα της θείας φροντίδας. Ο Μέγας Βασίλειος, στις «Ομιλίες εις την Εξαήμερον», μας υπενθυμίζει πως τα ζώα εδόθησαν στον άνθρωπο όχι για να τα κυριαρχήσει βίαια, αλλά για να τα διακονήσει εν σοφία. Η σχέση μας με τα ζώα είναι παιδαγωγική, μας αποκαλύπτει εάν το βλέμμα μας είναι βλέμμα εξουσίας ή βλέμμα λειτουργίας.

Υπάρχει τάση τα τελευταία χρόνια να δίνεται υπερβολική σημασία στα κατοικίδια αντί για τον πάσχοντα συνάνθρωπο. Πώς το κρίνετε;

Πράγματι, υπάρχει κίνδυνος η αγάπη για τα ζώα να γίνει φυγή από τη δυσκολία της ανθρώπινης σχέσης, όπου εμπλέκεται η προδοσία, η ενοχή και η υπαρξιακή ευθύνη. Ένα ζώο δεν θα μας κρίνει, ένας άνθρωπος όμως θα μας αναγκάσει να αναμετρηθούμε με τον εαυτό μας. Οφείλουμε να αγαπάμε τα ζώα – είναι δείκτης πνευματικής υγείας. Όμως εάν αυτή η αγάπη υποκαθιστά τον πλησίον, τότε έχουμε υποπέσει σε πνευματική εκτροπή και η αγάπη γίνεται εκλογικευμένη στοργή, χωρίς σταυρό. Ο Χριστός δεν απέφυγε τον άνθρωπο αλλά τον πήρε επάνω Του. Όποιος θέλει να είναι μαθητής Του, δεν δικαιούται να παρακάμπτει τον αδελφό, έστω κι αν πληγώνεται από αυτόν...

Φωτογραφίες: Γιώργος Κούτος

Δημοσιεύτηκε στο Animall των Παραπολιτικών