Υπάρχουν πολλά πράγματα με τα οποία δεν συνδυάζεται η οδήγηση. Το αλκοόλ είναι το πρώτο που μας έρχεται στο μυαλό. Η αυπνία είναι άλλο ένα εμπόδιο για μια ασφαλή οδήγηση, αν και πιθανότατα δεν το έχουμε αξιολογήσει αρκετά ψηλά. Όμως αυτό είναι λάθος, αφού η οδήγηση όταν είμαστε κουρασμένοι μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνη με την οδήγηση υπό την επήρεια ουσιών. Όλοι έχουμε ακούσει ότι πρέπει να σταματάμε όταν νιώθουμε κουρασμένοι, αλλά το κάνουμε;

Σε μια προσπάθεια να αναδείξουν τo πρόβλημα, οι συνεργάτες και συνάδελφοί μας του Auto Express οργάνωσαν ένα πείραμα. Ο δημοσιογράφος Luke Wilkinson κοιμήθηκε καλά, ενώ ο Tristan Shale-Hester έμεινε ξύπνιος όλη τη νύχτα πριν το πείραμα. Στη συνέχεια και οι δύο πήγαν στο Campus του Πανεπιστημίου του Southampton, με οδηγό των Luke για προφανείς λόγους και συγκρίναμε τις επιδόσεις τους σε έναν υπερσύγχρονο προσομοιωτή οδήγησης.

Η εμπειρία του Luke, που ήταν ξεκούραστος
Το Πανεπιστήμιο, σε συνεργασία με την Jaguar Land Rover, παρείχε ένα Discovery Sport για το πείραμα. Το αυτοκίνητο βρίσκεται στη μέση ενός σκοτεινού δωματίου, στηρίζεται σε τάκους και περιβάλλεται από οθόνες που εμφανίζουν το εικονικό περιβάλλον του αυτοκινήτου, κάτι που δείχνει πολύ ρεαλιστικό.

Ωστόσο, δεν μοιάζει με την οδήγηση ενός πραγματικού αυτοκινήτου, γιατί δεν αισθάνεσαι την ταχύτητα και τις συνήθεις δυνάμεις στο σώμα σου. Το τιμόνι και το φρένο έχουν συνδεθεί σε ένα ηλεκτρικό μοτέρ για να παρέχουν κάποια αντίσταση, αλλά επειδή δεν υπάρχει υποβοήθηση, το φρένο ήταν σκληρό σαν πέτρα.

Ο προσομοιωτής έχει σχεδιαστεί για να δοκιμάζει τον χρόνο αντίδρασής στους κινδύνους. Υπάρχουν εικονικοί πεζοί που πετάγονται εμπρός από το αυτοκίνητο και αψυχολόγητοι οδηγοί άλλων οχημάτων και το σύστημα μετρά τον χρόνο που χρειάζεται για να πατήσουμε το φρένο. Πέρα από αυτό, παρακολουθεί πώς τοποθετούμε το όχημα στις λωρίδα, αν τηρούμε τα όρια ταχύτητας, πόσο προσεκτικά ακολουθούμε το προπορευόμενο αυτοκίνητο και πόσο ομαλά στρίβουμε.

Driving when tired-4Driving when tired-3Driving when tired-5
Driving when tired-7Driving when tired-2
Ήμουν ξεκούραστος, ένιωθα να είμαι σε εγρήγορση και ο ρυθμός μου ήταν σταθερός. Κράτησα καλά το εικονικό μου όχημα μέσα στη λωρίδα κυκλοφορίας και αντιμετώπισα τους κινδύνους πιο αποτελεσματικά από τον Tristan. Ένα ενδιαφέρον εύρημα ήταν η διαφορά στην προσοχή μας. Εγώ είχα το νου μου για πιθανούς κινδύνους, ενώ ο Tristan (όντας εξαντλημένος) δεν είχε τη διανοητική ικανότητα για αυτό το είδος μελλοντικής σκέψης.

Έτσι, η οδήγησή του ήταν πιο παθητική και λιγότερο στρωτή. Επίσης, η διαδρομή ήταν σε κάποιο δρόμο της Γαλλίας, επομένως όλα τα σήματα έδειχναν ταχύτητες σε διαφορετικές μονάδες μέτρησης (χλμ./ώρα και όχι σε μιλιά/ώρα). Εγώ το κατάλαβα μόλις άρχισα να οδηγώ, αλλά ο Tristan έφτασε στη μέση της διαδρομής (και οδηγούσε με 90 μίλια/ώρα αντί για 90 χλμ./ώρα μέσα σε κατοικημένη περιοχή) πριν συνειδητοποιήσει ότι υπήρχε πρόβλημα με την ταχύτητά του.

Η εμπειρία του Tristan που ήταν άυπνος
Ξέρω ότι ο ύπνος είναι ο μεγαλύτερος σύμμαχος μας και μου αρέσει να του αφιερώνω οκτώ ώρες την ημέρα, επομένως η αίσθηση του να είμαι ξύπνιος για περισσότερες από 24 ώρες ήταν κάτι νέο για μένα. Την επίβλεψη του πειράματος έκανε ο Rich McIlroy, ένας ερευνητής μεταφορών και ανθρωπίνων παραγόντων του Πανεπιστημίου του Southampton, ο οποίος μου είχε ζητήσει να μην χρησιμοποιώ ενεργειακά ποτά για να μείνω ξύπνιος.

Επιτρεπόταν να πίνω μικρές ποσότητες καφέ, αλλά τίποτα πιο δυνατό. Ήταν επιτακτική ανάγκη να μην με πάρει ο ύπνος ούτε μια στιγμή. Προς μεγάλη μου έκπληξη, το κατάφερα χωρίς μεγάλη δυσκολία. Ένιωσα τελείως διαλυμένος γύρω στις 3 με 4 το πρωί, αλλά κατάφερα να μην κοιμηθώ παίρνοντας καθαρό αέρα στο μπαλκόνι.

Driving when tired-8Driving when tired-9Driving when tired-12
Driving when tired-13Driving when tired-16
Κατά τη διάρκεια του πειράματος, το πιο ενδιαφέρον ήταν ότι τη μια στιγμή θα ένιωθα πολύ καλά και έδειχνα να λειτουργώ κανονικά και την επόμενη με χτυπούσε ένα κύμα κούρασης και ναυτίας. Δεν πίστευα ότι είχα πολύ κακή απόδοση. Σταμάτησα εγκαίρως σε όλους τους κινδύνους, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις έφτασα κοντά στο εμπόδιο.

Μπορούσα να καταλάβω ότι οι αντιδράσεις μου δεν ήταν στρωτές και δεν έκανα κανένα μελλοντικό σχεδιασμό και δυσκολεύτηκα να διατηρήσω τα όρια ταχύτητας. Μερικές φορές οδηγούσα, άθελά μου, πιο γρήγορα από το όριο ταχύτητας, μέχρι που το καταλάβαινα και μείωνα ταχύτητα γρήγορα.

Τα αποτελέσματα
Ο Rich χρειάστηκε χρόνο για να αναλύσει τα δεδομένα και στη συνέχεια έστειλε μια σειρά από παρατηρήσεις.

«Αν και οι χρόνοι αντίδρασης δεν λένε πολλά πράγματα, το ενδιαφέρον ήταν ότι στη δεύτερη προσπάθεια κάθε συμμετέχοντα, ο Tristan πήγε πιο γρήγορα και πέρασε μερικά από τα εμπόδια επιταχύνοντας και στρίβοντας», εξήγησε. «Σε μία περίπτωση, πήγε δεξιά πάνω στο δρόμο για να αποφύγει έναν πεζό χωρίς να φρενάρει. Ο Luke δεν χρειάστηκε να φρενάρει, ή χρειάστηκε μόνο να μειώσει λίγο την ταχύτητα του γιατί είχε δει τον πεζό νωρίτερα. Ο Tristan δεν έβλεπε μακριά, απλώς επιτάχυνε και παρέσυρε τα εμπόδια».

Η συμβουλή των ειδικών είναι να κάνουμε διαλείμματα κάθε δύο ώρες και να μην οδηγούμε ποτέ περισσότερα από 500 χιλιόμετρα την ημέρα. Τα διαλείμματα θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 20λεπτα και σίγουρα δεν μπορούμε να αναπληρώσουμε τον ύπνο μιας ολόκληρης βραδιάς με έναν υπνάκο μιας ώρας.

Φωτογραφίες: Auto Express