Τα όρια ταχύτητας στους ευρωπαϊκούς αυτοκινητοδρόμους εισέρχονται σε νέα εποχή με την πρωτοποριακή πρωτοβουλία της Τσεχίας. Το πρώτο πιλοτικό τμήμα με όριο 150 χιλιομέτρων την ώρα ξεκίνησε τη λειτουργία του, σηματοδοτώντας μια ιστορική αλλαγή που θα καθορίσει το μέλλον της ευρωπαϊκής οδικής κυκλοφορίας.

Διαβάστε: Αθήνα: Έρχονται οι "έξυπνες" κάμερες που κόβουν κλήσεις στους παραβάτες - Πού θα μπουν οι 6 πρώτες


Όρια ταχύτητας: Πού εφαρμόστηκε το πρώτο πιλοτικό τμήμα με όριο 150 χιλιομέτρων την ώρα

Στον αυτοκινητόδρομο D3, μεταξύ Tábor και České Budějovice, οι οδηγοί απολαμβάνουν πλέον τη δυνατότητα νόμιμης κίνησης με 150 χλμ/ώρα στην αριστερή λωρίδα. Αυτή η καινοτομία αποτελεί την πρώτη τροποποίηση των ορίων ταχύτητας στη χώρα μετά από τρεις δεκαετίες, καθώς η προηγούμενη αναβάθμιση στα 130 χλμ/ώρα είχε πραγματοποιηθεί το 1997.

Το επαναστατικό σύστημα λειτουργεί μέσω προηγμένης τεχνολογίας που περιλαμβάνει κάμερες παρακολούθησης, μετεωρολογικούς σταθμούς και αισθητήρες κυκλοφοριακής ροής. Η Εθνική Υπηρεσία Οδών και Αυτοκινητοδρόμων διαχειρίζεται αυτό το δίκτυο, το οποίο καθορίζει αυτόματα πότε επιτρέπονται τα 150 χλμ/ώρα και πότε απαιτείται επαναφορά στα συμβατικά όρια ταχύτητας.


Τεχνολογική υποδομή και κόστος υλοποίησης

Το τμήμα των 50 χιλιομέτρων εξοπλίστηκε με 42 ηλεκτρονικές πινακίδες μεταβλητών ενδείξεων, με συνολικό κόστος 65 εκατομμύρια κορώνες (περίπου 2,6 εκατομμύρια ευρώ). Οι έξυπνες πινακίδες τροποποιούν τα όρια ταχύτητας σε πραγματικό χρόνο, ανταποκρινόμενες στις εκάστοτε συνθήκες:

• Στεγνός δρόμος και καλή ορατότητα: επιτρέπονται τα 150 χλμ/ώρα
• Βροχή ή ομίχλη: επαναφορά στα 130 χλμ/ώρα
• Ατυχήματα ή αυξημένη κίνηση: άμεση μείωση ορίου


Πρακτικά αποτελέσματα και αντιδράσεις οδηγών

Παρά την τεχνολογική πρωτοπορία, η πρακτική εξοικονόμηση χρόνου παραμένει περιορισμένη. Η διαδρομή των 50 χιλιομέτρων ολοκληρώνεται μόλις τρία λεπτά γρηγορότερα με τα νέα όρια ταχύτητας. Ωστόσο, η αλλαγή στη συμπεριφορά των οδηγών δεν αναμένεται να είναι δραματική, καθώς πολλοί ήδη υπερέβαιναν τα προηγούμενα όρια, με αποτέλεσμα η αστυνομία να έχει αφαιρέσει φέτος περισσότερες από 25 άδειες οδήγησης για υπερβάσεις άνω των 50 χλμ/ώρα.

Η τσεχική αστυνομία έχει ανακοινώσει εντατικοποίηση των ελέγχων κατά την αρχική περίοδο εφαρμογής. Εκπρόσωπος της αστυνομίας Νότιας Βοημίας τόνισε ότι θα υπάρχει αυξημένη επιτήρηση μέχρι την προσαρμογή των οδηγών στο νέο καθεστώς.


Ετήσια αξιολόγηση και μελλοντικές προοπτικές

Το πιλοτικό πρόγραμμα θα διαρκέσει έναν χρόνο, κατά τον οποίο η κυβέρνηση θα συλλέγει δεδομένα σχετικά με την κυκλοφοριακή ροή, τα οδικά ατυχήματα και τη συμπεριφορά των οδηγών. Εάν τα αποτελέσματα αποδειχθούν θετικά, η Τσεχία ενδέχεται να καταστεί η πρώτη χώρα της Κεντρικής Ευρώπης που θα επιτρέπει συστηματικά όρια ταχύτητας 150 χλμ/ώρα σε επιλεγμένα τμήματα του οδικού δικτύου

Ο Jan Rýdl, εκπρόσωπος της υπηρεσίας δρόμων, παραδέχεται ότι η πρακτική ωφέλεια είναι μικρή, αλλά τονίζει τη σημασία του πειράματος για τη δοκιμή οδηγών, τεχνολογίας και μελλοντικής ανάπτυξης των αυτοκινητοδρόμων.


Αντίθετη προσέγγιση στην Ελβετία

Ενώ η Τσεχία αυξάνει τα όρια ταχύτητας, η Ελβετία ακολουθεί διαμετρικά αντίθετη στραтηγική. Παρά τις υποδειγματικές υποδομές της, η ελβετική κυβέρνηση μείωσε το ανώτατο όριο στα 80 χλμ/ώρα σε τμήματα αυτοκινητοδρόμων κατά τις ώρες αιχμής.

Ο κύριος στόχος δεν είναι η οδική ασφάλεια, αλλά η αντιμετώπιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, καθώς οι οδηγοί χάνουν διπλάσιο χρόνο σε μποτιλιαρίσματα σε σχέση με το 2019. Πάνω από 1.000 χιλιόμετρα εθνικού δικτύου διαθέτουν ήδη ηλεκτρονικές πινακίδες δυναμικής προσαρμογής, ενώ έως το 2030 το μέτρο θα καλύπτει σχεδόν το μισό δίκτυο της χώρας.

Σύμφωνα με το Ομοσπονδιακό Γραφείο Αυτοκινητοδρόμων της Ελβετίας, η μέση ταχύτητα 80 χλμ/ώρα βελτιώνει την κυκλοφοριακή ροή, μειώνει τις αλλαγές λωρίδας και περιορίζει τα φρεναρίσματα, διατηρώντας σταθερό και αποδοτικό ρυθμό κίνησης.