Έκθεση KPMG: Η Ελλάδα πρωταγωνιστεί στην καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου τσιγάρων
Τι ανάδειξε η έκθεση KPMG
Μέσα στο 2024, στην Ευρωπαϊκή Ένωση καταναλώθηκαν συνολικά 38,9 δισεκατομμύρια παράνομα τσιγάρα, προκαλώντας απώλειες ύψους 14,9 δισεκατομμυρίων ευρώ για τα κρατικά ταμεία των κρατών-μελών.
Σημαντική μείωση στην κατανάλωση παράνομων τσιγάρων κατέγραψε η Ελλάδα το 2024, φτάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας, σύμφωνα με την ετήσια ανεξάρτητη Έκθεση της KPMG, που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Philip Morris International. Την ίδια ώρα, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η κατανάλωση παράνομων προϊόντων καπνού κατέγραψε αύξηση, φτάνοντας στο υψηλότερο σημείο από το 2015.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, το ποσοστό των παράνομων τσιγάρων στην Ελλάδα εκτιμάται στο 17,5% της συνολικής κατανάλωσης, παρουσιάζοντας μείωση 6,2 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με το 2023 (23,7%). Ταυτόχρονα, καταναλώθηκαν συνολικά 2,5 δισεκατομμύρια παράνομα τσιγάρα, ενώ τα χαμένα δημόσια έσοδα ανήλθαν σε 438 εκατ. ευρώ, μειωμένα σημαντικά από τα 620 εκατ. ευρώ του 2023. Αντίθετα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση η κατανάλωση παράνομων τσιγάρων άγγιξε τα 38,9 δισεκατομμύρια τεμάχια, με τις απώλειες στα δημόσια ταμεία να εκτιμώνται στα 14,9 δισεκατομμύρια ευρώ – αυξημένες κατά 3,3 δισ. ευρώ συγκριτικά με το προηγούμενο έτος.
Η εμπειρία μάς δείχνει πως η αποτελεσματική συνεργασία Πολιτείας και επιχειρήσεων φέρνει μετρήσιμα αποτελέσματα. Και σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι σαφές ότι το παράνομο εμπόριο τσιγάρων δεν είναι ένα οικονομικό πρόβλημα μόνο, αλλά ένα ζήτημα δημόσιας υγείας, κοινωνικής συνοχής και ασφάλειας. Παρά τα εξαιρετικά αποτελέσματα, δεν πρέπει να υπάρξει εφησυχασμός. Η Έκθεση της KPMG αναδεικνύει ένα νέο δεδομένο: την εμφάνιση της κατανάλωσης παράνομων θερμαινόμενων ράβδων καπνού η οποία, αν και περιορισμένη προς το παρόν, απαιτεί εγρήγορση ώστε να μη γίνουν λάθη στη φορολογία τους, όπως στα τσιγάρα παλαιότερα, που θα οδηγήσουν σε αύξηση του παράνομου εμπορίου. Ιδιαίτερα, εν όψει της αναθεώρησης της Φορολογικής Οδηγίας για τα προϊόντα καπνού και νικοτίνης, οι θέσεις της χώρας θα πρέπει να λαμβάνουν υπ’ όψη βασικά στοιχεία του εθνικού φορολογικού πλαισίου και να δίνουν κίνητρα στις εταιρείες – παραγωγούς να επενδύσουν σε καλύτερα σε σύγκριση με το τσιγάρο εναλλακτικά προϊόντα. Τα προϊόντα αυτά μπορούν να λειτουργήσουν διττά: υποστηρίζοντας τους ενήλικους καπνιστές, που δεν διακόπτουν, στη μετάβασή τους σε επιλογές δυνητικά μειωμένου κινδύνου και, παράλληλα, αποτρέποντας την προσφυγή τους σε παράνομα τσιγάρα».
Ακόμη, ο Χρήστος Χαρπαντίδης, Ανώτερος Αντιπρόεδρος Εξωτερικών Υποθέσεων της Philip Morris International, αναφερόμενος στα ευρήματα της Έκθεσης, τόνισε: «Το παράνομο εμπόριο απειλεί την ευρωπαϊκή οικονομία, τη δημόσια υγεία, την ασφάλεια και την κοινωνική σταθερότητα. Σήμερα, οι αγορές με πολύ υψηλή φορολογία και τιμές στα τσιγάρα, όπως η Γαλλία και η Ολλανδία, επηρεάζονται ιδιαίτερα από τα παράνομα τσιγάρα. Ο τεράστιος κοινωνικοοικονομικός αντίκτυπος του παράνομου εμπορίου τσιγάρων επηρεάζει αρνητικά τα έσοδα των κρατών, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τις επιχειρήσεις, την «ατμομηχανή» της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η διαθεσιμότητα φθηνών, ανεξέλεγκτων τσιγάρων στη μαύρη αγορά υπονομεύει επίσης τις προσπάθειες για τη μείωση του καπνίσματος και την επίτευξη ενός κόσμου χωρίς τσιγάρο».
Σύμφωνα με τα στοιχεία, το ποσοστό των παράνομων τσιγάρων στην Ελλάδα εκτιμάται στο 17,5% της συνολικής κατανάλωσης, παρουσιάζοντας μείωση 6,2 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με το 2023 (23,7%). Ταυτόχρονα, καταναλώθηκαν συνολικά 2,5 δισεκατομμύρια παράνομα τσιγάρα, ενώ τα χαμένα δημόσια έσοδα ανήλθαν σε 438 εκατ. ευρώ, μειωμένα σημαντικά από τα 620 εκατ. ευρώ του 2023. Αντίθετα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση η κατανάλωση παράνομων τσιγάρων άγγιξε τα 38,9 δισεκατομμύρια τεμάχια, με τις απώλειες στα δημόσια ταμεία να εκτιμώνται στα 14,9 δισεκατομμύρια ευρώ – αυξημένες κατά 3,3 δισ. ευρώ συγκριτικά με το προηγούμενο έτος.
Έκθεση KPMG: Οι χώρες που σημειώνουν αρνητικές πρωτιές στην καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου
Σύμφωνα με την έκθεση της KPMG, αρνητικές πρωτιές στην καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου καταγράφουν:- Η Γαλλία, που διατηρεί την πρώτη θέση στην κατανάλωση παράνομων τσιγάρων για ακόμα μία χρονιά, αντιπροσωπεύοντας το 37,6% της συνολικής κατανάλωσης παράνομων τσιγάρων της χώρας, παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη αύξηση συγκριτικά με όλες τις χώρες σε σχέση με το 2023.
- Η Ολλανδία, που καταγράφει για πρώτη φορά σημαντική αύξηση στην παράνομη κατανάλωση τσιγάρων, φτάνοντας στο 17,9% συνολικά για τη χώρα, μπαίνοντας στη λίστα των χωρών με τα υψηλά ποσοστά
Η θεαματική μείωση της κατανάλωσης παράνομων τσιγάρων στην Ελλάδα το 2024
Ο Ιάκωβος Καργαρώτος, Αντιπρόεδρος της Παπαστράτος σημείωσε σχετικά: «Η θεαματική μείωση της κατανάλωσης παράνομων τσιγάρων στην Ελλάδα το 2024 είναι ένα ιδιαίτερα ενθαρρυντικό σημάδι, παρά την αυξανόμενη κατανάλωση στην Ε.Ε. και την Ευρώπη συνολικά. Η φορολογική σταθερότητα και η αποτελεσματικότητα των διωκτικών Αρχών στη χώρα μας αποδίδουν καρπούς. Η Παπαστράτος, για περισσότερο από μια δεκαετία, στηρίζει με συνέπεια τις δράσεις καταπολέμησης του παράνομου εμπορίου προϊόντων καπνού, ενισχύοντας το έργο των διωκτικών Αρχών.Η εμπειρία μάς δείχνει πως η αποτελεσματική συνεργασία Πολιτείας και επιχειρήσεων φέρνει μετρήσιμα αποτελέσματα. Και σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι σαφές ότι το παράνομο εμπόριο τσιγάρων δεν είναι ένα οικονομικό πρόβλημα μόνο, αλλά ένα ζήτημα δημόσιας υγείας, κοινωνικής συνοχής και ασφάλειας. Παρά τα εξαιρετικά αποτελέσματα, δεν πρέπει να υπάρξει εφησυχασμός. Η Έκθεση της KPMG αναδεικνύει ένα νέο δεδομένο: την εμφάνιση της κατανάλωσης παράνομων θερμαινόμενων ράβδων καπνού η οποία, αν και περιορισμένη προς το παρόν, απαιτεί εγρήγορση ώστε να μη γίνουν λάθη στη φορολογία τους, όπως στα τσιγάρα παλαιότερα, που θα οδηγήσουν σε αύξηση του παράνομου εμπορίου. Ιδιαίτερα, εν όψει της αναθεώρησης της Φορολογικής Οδηγίας για τα προϊόντα καπνού και νικοτίνης, οι θέσεις της χώρας θα πρέπει να λαμβάνουν υπ’ όψη βασικά στοιχεία του εθνικού φορολογικού πλαισίου και να δίνουν κίνητρα στις εταιρείες – παραγωγούς να επενδύσουν σε καλύτερα σε σύγκριση με το τσιγάρο εναλλακτικά προϊόντα. Τα προϊόντα αυτά μπορούν να λειτουργήσουν διττά: υποστηρίζοντας τους ενήλικους καπνιστές, που δεν διακόπτουν, στη μετάβασή τους σε επιλογές δυνητικά μειωμένου κινδύνου και, παράλληλα, αποτρέποντας την προσφυγή τους σε παράνομα τσιγάρα».
Ακόμη, ο Χρήστος Χαρπαντίδης, Ανώτερος Αντιπρόεδρος Εξωτερικών Υποθέσεων της Philip Morris International, αναφερόμενος στα ευρήματα της Έκθεσης, τόνισε: «Το παράνομο εμπόριο απειλεί την ευρωπαϊκή οικονομία, τη δημόσια υγεία, την ασφάλεια και την κοινωνική σταθερότητα. Σήμερα, οι αγορές με πολύ υψηλή φορολογία και τιμές στα τσιγάρα, όπως η Γαλλία και η Ολλανδία, επηρεάζονται ιδιαίτερα από τα παράνομα τσιγάρα. Ο τεράστιος κοινωνικοοικονομικός αντίκτυπος του παράνομου εμπορίου τσιγάρων επηρεάζει αρνητικά τα έσοδα των κρατών, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τις επιχειρήσεις, την «ατμομηχανή» της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η διαθεσιμότητα φθηνών, ανεξέλεγκτων τσιγάρων στη μαύρη αγορά υπονομεύει επίσης τις προσπάθειες για τη μείωση του καπνίσματος και την επίτευξη ενός κόσμου χωρίς τσιγάρο».
