Θρίλερ με εκλογές και Brexit μετά την ήττα του Μπ. Τζόνσον
Η πολιτική θύελλα που σιγόβραζε εδώ και καιρό στη Βρετανία ξέσπασε με πλήρη ορμή μετά την ταπεινωτική ήττα του Μπόρις Τζόνσον στη χθεσινή ψηφοφορία, που πυροδότησε μια θρυαλλίδα απρόβλεπτων εν πολλοίς εξελίξεων.
Μετά την ανάκτηση της πρωτοβουλίας των κινήσεων στη Βουλή από τους αντιπάλους του, που επιχειρούν να βάλουν φρένο στα σχέδιά του για άτακτο Brexit στις 31 Οκτωβρίου, ο Τζόνσον πήρε το μεγάλο ρίσκο να αποπέμψει 21 «αντάρτες» βουλευτές από τους Τόρηδες, καταθέτοντας παράλληλα πρόταση για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες στα μέσα Οκτωβρίου λίγα 24ωρα πριν την κρίσιμη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες, με την ελπίδα ότι θα κερδίσει τις εκλογές και μάλιστα ότι θα βγει ενισχυμένος.
Αν και ο Τζόνσον είχε διαμηνύσει στους «αντάρτες» ότι θα τους ξαποστείλει από το κόμμα σε περίπτωση που ταχθούν με το μέρος των αντιπάλων του, εκείνοι αψήφησαν την απειλή θυσιάζοντας ουσιαστικά την πολιτική τους καριέρα στο κυβερνών κόμμα. Η αποπομπή τους -ανάμεσά τους «βαριά» ονόματα, όπως ο εγγονός του Ουίνστον Τσόρτσιλ, Νίκολας Σόουμς καθώς και δύο πρώην υπουργοί Οικονομικών, οι Φίλιπ Χάμοντ και Κένεθ Κλαρκ- δεν αποκλείεται σύμφωνα με αναλυτές να πυροδοτήσει καταιγιστικές εξελίξεις στο στρατόπεδο των Συντηρητικών. Ο Τζόνσον τους καρατόμησε πιστεύοντας, προφανώς, ότι με μια άμεση προσφυγή στις κάλπες θα ανακτήσει την κυβερνητική πλειοψηφία αντικαθιστώντας τους με άλλους πρόθυμους να ακολουθήσουν τα σχέδιά του για το Brexit ενισχύοντας παράλληλα τη διαπραγματευτική του θέση έναντι των εσωτερικών αντιπάλων και των Βρυξελλών. Ξεχνά, όμως, ότι κάτι ανάλογο επιχείρησε προ διετίας και η Τερέζα Μέι και απέτυχε οικτρά...
Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα συμβεί το ίδιο και τώρα, εφόσον η Βρετανία πάει στις κάλπες, αφού οι Τόρηδες του Τζόνσον καλπάζουν στις σφυγμομετρήσεις απολαμβάνοντας την υποστήριξη των ένθερμων θιασωτών του Brexit -με ή χωρίς συμφωνία- κι ο συντηρητικός πρωθυπουργός, ο πλέον αναγνωρίσιμος πολιτικός στη Βρετανία, είναι πολύ ικανότερος στη διεξαγωγή προεκλογικών αγώνων έναντι της Μέι. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν πολλοί αστάθμητοι παράγοντες, όπως η πιθανότητα να αλιεύσει το Kόμμα του Brexit του Νάιτζελ Φάρατζ ψήφους από τη δεξαμενή των ψηφοφόρων των Συντηρητικών -ειδικά στην περίπτωση που η Βρετανία δεν έχει ακόμη αποχωρήσει από την Ένωση όταν στηθούν οι κάλπες. Υπάρχει επίσης το ενδεχόμενο να μετακινηθούν οπαδοί των Τόρηδων σε άλλα κόμματα που αντιτίθενται σε ένα άτακτο Brexit, όπως οι Φιλελεύθεροι της Τζο Σουίνσον, που παραμένουν ισχυροί σε περιφέρειες οι οποίες είχαν ταχθεί κατά της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ στο δημοψήφισμα του Ιουνίου του 2016, ενώ σχεδόν σίγουρη θεωρείται η απώλεια σημαντικών εδρών στη Σκωτία, μετά και την πρόσφατη παραίτηση της επικεφαλής των Συντηρητικών εκεί.
Αρμόδιος για τον ορισμό της ημερομηνίας των εκλογών στη Βρετανία είναι ο πρωθυπουργός, αλλά ο Τζόνσον θα πρέπει προηγουμένως να εξασφαλίσει την ψήφο των 2/3 των συνολικά 650 βουλευτών, δηλαδή την υποστήριξη και της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, ζητά εδώ και καιρό να στηθούν οι κάλπες προκειμένου να αρθεί, όπως πιστεύει, το αδιέξοδο του Brexit. Αλλά σ’ αυτή τη φάση είναι διάχυτη η υποψία ότι ο Τζόνσον θα προσπαθήσει να ξεγελάσει την αντιπολίτευση αποσπώντας τη συναίνεσή της για εκλογές στα μέσα Οκτωβρίου, για να αλλάξει τελικά την ημερομηνία διεξαγωγής τους την τελευταία στιγμή, ώστε να εμποδίσει το κοινοβούλιο να αποτρέψει το Brexit -άτακτο ή μη- στις 31 Οκτωβρίου. Εξ ου και η άρνηση των Εργατικών να στηρίξουν τα σχέδια του Τζόνσον για πρόωρες κάλπες παρά μόνον αν εξασφαλίσουν προηγουμένως την αναβολή της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ για τα τέλη Ιανουαρίου. Αν περάσει αυτό από τη Βουλή των Κοινοτήτων θα πρέπει να εγκριθεί τάχιστα και από τη Βουλή των Λόρδων, προτού μπει τη Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου λουκέτο στο Κονοβούλιο μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου.
Βρετανικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι η κυβέρνηση ίσως επιχειρήσει να παρακάμψει την νομοθετική πρόβλεψη για έγκριση των πρόωρων εκλογών από τα δύο τρίτα της Βουλής, αλλά αυτό θεωρείται απίθανο. Άλλο σενάριο θέλει τον Τζόνσον να ζητά ψήφο εμπιστοσύνης για την κυβέρνησή του και μετά να καλεί τους βουλευτές του να απέχουν από την ψηφοφορία προκειμένου να πυροδοτήσει την κατάρρευσή της και να οδηγήσει τη χώρα στις κάλπες, αλλά και αυτό θεωρείται λίαν απίθανο. Τι θα κάνει, λοιπόν, ο Τζόνσον, αν περάσει το νομοσχέδιο που βάζει φρένο στο άτακτο Brexit; Θα πάει στις Βρυξέλλες -κάτι που έχει αποκλείσει κατηγορηματικά στο παρελθόν – να ζητήσει νέα παράταση του διαζυγίου; Το σίγουρο είναι ότι θα βρεθεί σε δεινή θέση. Από την άλλη πλευρά, αν πάρει νέα αναβολή το Brexit και προκηρυχθούν τελικά εκλογές -κάτι μάλλον αναπόφευκτο δεδομένου ότι η κυβέρνησή του απώλεσε την πλειοψηφία- ο Μπόρις Τζόνσον θα κατεβεί, όπως εκτιμούν αναλυτές, στην προεκλογική κούρσα υποστηρίζοντας ότι την ευθύνη για την καθυστέρηση έχει η Βουλή και με σκληρή συνθηματολογία υπέρ του Brexit θα επιχειρήσει να ανακτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων
Μετά την ανάκτηση της πρωτοβουλίας των κινήσεων στη Βουλή από τους αντιπάλους του, που επιχειρούν να βάλουν φρένο στα σχέδιά του για άτακτο Brexit στις 31 Οκτωβρίου, ο Τζόνσον πήρε το μεγάλο ρίσκο να αποπέμψει 21 «αντάρτες» βουλευτές από τους Τόρηδες, καταθέτοντας παράλληλα πρόταση για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες στα μέσα Οκτωβρίου λίγα 24ωρα πριν την κρίσιμη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες, με την ελπίδα ότι θα κερδίσει τις εκλογές και μάλιστα ότι θα βγει ενισχυμένος.
Αν και ο Τζόνσον είχε διαμηνύσει στους «αντάρτες» ότι θα τους ξαποστείλει από το κόμμα σε περίπτωση που ταχθούν με το μέρος των αντιπάλων του, εκείνοι αψήφησαν την απειλή θυσιάζοντας ουσιαστικά την πολιτική τους καριέρα στο κυβερνών κόμμα. Η αποπομπή τους -ανάμεσά τους «βαριά» ονόματα, όπως ο εγγονός του Ουίνστον Τσόρτσιλ, Νίκολας Σόουμς καθώς και δύο πρώην υπουργοί Οικονομικών, οι Φίλιπ Χάμοντ και Κένεθ Κλαρκ- δεν αποκλείεται σύμφωνα με αναλυτές να πυροδοτήσει καταιγιστικές εξελίξεις στο στρατόπεδο των Συντηρητικών. Ο Τζόνσον τους καρατόμησε πιστεύοντας, προφανώς, ότι με μια άμεση προσφυγή στις κάλπες θα ανακτήσει την κυβερνητική πλειοψηφία αντικαθιστώντας τους με άλλους πρόθυμους να ακολουθήσουν τα σχέδιά του για το Brexit ενισχύοντας παράλληλα τη διαπραγματευτική του θέση έναντι των εσωτερικών αντιπάλων και των Βρυξελλών. Ξεχνά, όμως, ότι κάτι ανάλογο επιχείρησε προ διετίας και η Τερέζα Μέι και απέτυχε οικτρά...
Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα συμβεί το ίδιο και τώρα, εφόσον η Βρετανία πάει στις κάλπες, αφού οι Τόρηδες του Τζόνσον καλπάζουν στις σφυγμομετρήσεις απολαμβάνοντας την υποστήριξη των ένθερμων θιασωτών του Brexit -με ή χωρίς συμφωνία- κι ο συντηρητικός πρωθυπουργός, ο πλέον αναγνωρίσιμος πολιτικός στη Βρετανία, είναι πολύ ικανότερος στη διεξαγωγή προεκλογικών αγώνων έναντι της Μέι. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν πολλοί αστάθμητοι παράγοντες, όπως η πιθανότητα να αλιεύσει το Kόμμα του Brexit του Νάιτζελ Φάρατζ ψήφους από τη δεξαμενή των ψηφοφόρων των Συντηρητικών -ειδικά στην περίπτωση που η Βρετανία δεν έχει ακόμη αποχωρήσει από την Ένωση όταν στηθούν οι κάλπες. Υπάρχει επίσης το ενδεχόμενο να μετακινηθούν οπαδοί των Τόρηδων σε άλλα κόμματα που αντιτίθενται σε ένα άτακτο Brexit, όπως οι Φιλελεύθεροι της Τζο Σουίνσον, που παραμένουν ισχυροί σε περιφέρειες οι οποίες είχαν ταχθεί κατά της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ στο δημοψήφισμα του Ιουνίου του 2016, ενώ σχεδόν σίγουρη θεωρείται η απώλεια σημαντικών εδρών στη Σκωτία, μετά και την πρόσφατη παραίτηση της επικεφαλής των Συντηρητικών εκεί.
Αρμόδιος για τον ορισμό της ημερομηνίας των εκλογών στη Βρετανία είναι ο πρωθυπουργός, αλλά ο Τζόνσον θα πρέπει προηγουμένως να εξασφαλίσει την ψήφο των 2/3 των συνολικά 650 βουλευτών, δηλαδή την υποστήριξη και της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, ζητά εδώ και καιρό να στηθούν οι κάλπες προκειμένου να αρθεί, όπως πιστεύει, το αδιέξοδο του Brexit. Αλλά σ’ αυτή τη φάση είναι διάχυτη η υποψία ότι ο Τζόνσον θα προσπαθήσει να ξεγελάσει την αντιπολίτευση αποσπώντας τη συναίνεσή της για εκλογές στα μέσα Οκτωβρίου, για να αλλάξει τελικά την ημερομηνία διεξαγωγής τους την τελευταία στιγμή, ώστε να εμποδίσει το κοινοβούλιο να αποτρέψει το Brexit -άτακτο ή μη- στις 31 Οκτωβρίου. Εξ ου και η άρνηση των Εργατικών να στηρίξουν τα σχέδια του Τζόνσον για πρόωρες κάλπες παρά μόνον αν εξασφαλίσουν προηγουμένως την αναβολή της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ για τα τέλη Ιανουαρίου. Αν περάσει αυτό από τη Βουλή των Κοινοτήτων θα πρέπει να εγκριθεί τάχιστα και από τη Βουλή των Λόρδων, προτού μπει τη Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου λουκέτο στο Κονοβούλιο μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου.
Βρετανικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι η κυβέρνηση ίσως επιχειρήσει να παρακάμψει την νομοθετική πρόβλεψη για έγκριση των πρόωρων εκλογών από τα δύο τρίτα της Βουλής, αλλά αυτό θεωρείται απίθανο. Άλλο σενάριο θέλει τον Τζόνσον να ζητά ψήφο εμπιστοσύνης για την κυβέρνησή του και μετά να καλεί τους βουλευτές του να απέχουν από την ψηφοφορία προκειμένου να πυροδοτήσει την κατάρρευσή της και να οδηγήσει τη χώρα στις κάλπες, αλλά και αυτό θεωρείται λίαν απίθανο. Τι θα κάνει, λοιπόν, ο Τζόνσον, αν περάσει το νομοσχέδιο που βάζει φρένο στο άτακτο Brexit; Θα πάει στις Βρυξέλλες -κάτι που έχει αποκλείσει κατηγορηματικά στο παρελθόν – να ζητήσει νέα παράταση του διαζυγίου; Το σίγουρο είναι ότι θα βρεθεί σε δεινή θέση. Από την άλλη πλευρά, αν πάρει νέα αναβολή το Brexit και προκηρυχθούν τελικά εκλογές -κάτι μάλλον αναπόφευκτο δεδομένου ότι η κυβέρνησή του απώλεσε την πλειοψηφία- ο Μπόρις Τζόνσον θα κατεβεί, όπως εκτιμούν αναλυτές, στην προεκλογική κούρσα υποστηρίζοντας ότι την ευθύνη για την καθυστέρηση έχει η Βουλή και με σκληρή συνθηματολογία υπέρ του Brexit θα επιχειρήσει να ανακτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων