Ακόµα πιο βαθιά στη συνταγµατική κρίση και στο αδιέξοδο του Brexit βυθίζεται η Βρετανία, έπειτα από την απόφαση σκωτσέζικου δικαστηρίου που έκρινε παράνοµο το κλείσιµο του Κοινοβουλίου, αλλά και αφότου δηµοσιοποιήθηκε η περίφηµη έκθεση «Yellowhammer», η οποία περιγράφει µε µελανά χρώµατα τους κινδύνους που συνεπάγεται µια ενδεχόµενη έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ενωση χωρίς συµφωνία. Με τον πρωθυπουργό, Μπόρις Τζόνσον, να απειλεί ακόµα και µε παραβίαση του νόµου που απαγορεύει το «no deal Brexit» και µε την ίδια τη Βασίλισσα Ελισάβετ να εµπλέκεται άθελά της σε αυτό το πολιτικό δράµα, το Bloomberg φτάνει στο σηµείο να συγκρίνει τη σηµερινή περίοδο ακόµα και µε εκείνη του βρετανικού εµφυλίου το 1642.

«ΠΑΡΑΝΟΜΟ»

Η πολιτική κρίση στη Βρετανία απέκτησε ακόµα σοβαρότερες διαστάσεις αυτή την εβδοµάδα, όταν το ανώτατο δικαστήριο της Σκωτίας χαρακτήρισε «παράνοµη» τη συµβουλή που έδωσε ο Μπόρις Τζόνσον στη Βασίλισσα Ελισάβετ να κλείσει το Κοινοβούλιο για πέντε εβδοµάδες, δηλαδή έως τις 14 Οκτωβρίου, λίγες ηµέρες πριν από την ηµεροµηνία του Brexit. Η κίνηση του πρωθυπουργού υπαγορεύθηκε από «τον ανάρµοστο στόχο του να κατασταλεί το Κοινοβούλιο», ανέφερε η απόφαση του δικαστηρίου.

Επειτα και από αυτό, οι Εργατικοί εντείνουν τις προσπάθειές τους να ανοίξουν εκ νέου το Κοινοβούλιο, αίτηµα που έγινε ακόµα πιο ηχηρό αφότου η κυβέρνηση δηµοσιοποίησε και επίσηµα πλέον την έκθεση «Yellowhammer». Το έγγραφο, το οποίο φέρει ηµεροµηνία 2 Αυγούστου και είχε ήδη διαρρεύσει στους «Sunday Times», επιβεβαιώνει τους «σοβαρούς κινδύνους» που θα αντιµετωπίσει η Βρετανία στην περίπτωση που οδηγηθεί σε έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ενωση χωρίς να έχει καταλήξει σε µια συµφωνία για τους όρους που θα διέπουν τις σχέσεις των δύο πλευρών. Ανάµεσα στις συνέπειες του «no deal Brexit» αναφέρονται η µείωση της διαθεσιµότητας κάποιων φρέσκων τροφίµων, αυξήσεις στις τιµές των τροφίµων και των καυσίµων που θα πλήξουν δυσανάλογα τους πολίτες χαµηλών εισοδηµάτων, προβλήµατα στην προµήθεια φαρµάκων που θα διαρκέσουν έως και για έξι µήνες, διαδηλώσεις σε όλη τη Βρετανία, ουρές και καθυστερήσεις τουλάχιστον δύο ηµερών για τα φορτηγά που διασχίζουν τη Μάγχη, κλείσιµο κάποιων επιχειρήσεων και γιγάντωση της «µαύρης» αγοράς. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, και µε βάση τις τελευταίες εξελίξεις, πολιτικοί αναλυτές εντοπίζουν πλέον τέσσερα πιθανά σενάρια για την επόµενη ηµέρα στη Βρετανία.

Το πρώτο σενάριο είναι να επιτύχει, επιτέλους, ο Μπόρις Τζόνσον µια συµφωνία µε τους Ευρωπαίους, κάτι το οποίο δεσµεύτηκε να προσπαθήσει, όταν όλες οι άλλες επιλογές του καταψηφίστηκαν από το Κοινοβούλιο. Για να υπάρξει µια τέτοια συµφωνία, θα πρέπει κάποια από τις δύο πλευρές να κάνει πίσω στο επίµαχο ζήτηµα των συνόρων µε την Ιρλανδία. Και µετά, η συµφωνία θα πρέπει να ψηφιστεί από το βρετανικό Κοινοβούλιο, µε τον Τζόνσον να κερδίζει πίσω τουλάχιστον κάποιους από τους 28 «αντάρτες» των Συντηρητικών, δηλαδή τους σκληρούς Brexiteers που ουδέποτε ψήφισαν τη συµφωνία της Τερέζα Μέι. Στην αντίθετη περίπτωση, ο στόχος της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ενωση κινδυνεύει και οι Tories απειλούνται µε αφανισµό, θα ισχυριστεί ο Βρετανός πρωθυπουργός

Το δεύτερο πιθανό σενάριο θέλει τον Τζόνσον να προχωρά στο «no deal Brexit». Παρότι το βρετανικό Κοινοβούλιο ψήφισε νόµο που µπλοκάρει την εκδοχή αυτή, η κυβέρνηση θα µπορούσε να βρει κάποιο νοµικό «παραθυράκι» ή ακόµα και να αγνοήσει τον νόµο.

Εάν η Βρετανία βρεθεί εκτός της Ε.Ε. χωρίς συµφωνία στις 31 Οκτωβρίου, ο Τζόνσον πιθανότατα θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, προκειµένου να αποκτήσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που χρειάζεται. Αυτές οι κάλπες κινδυνεύουν να στηθούν καθώς τα φορτηγά θα κάνουν ουρές στα λιµάνια, επιχειρήσεις θα κλείνουν και οι ελλείψεις σε τρόφιµα και φάρµακα θα αρχίζουν να γίνονται αισθητές.

Το τρίτο σενάριο µιλά για υποχώρηση του Μπόρις Τζόνσον. Επισήµως, ο Βρετανός πρωθυπουργός δηλώνει ότι προτιµά να βρεθεί νεκρός σε χαντάκι, παρά να ζητήσει την εκ νέου αναβολή του Brexit. Οµως, υπό το βάρος των µαζικών παραιτήσεων από την κυβέρνησή του, ενδέχεται τελικά να αλλάξει γνώµη. Εφόσον ζητήσει αναβολή του Brexit και προχωρήσει σε εκλογές, τότε θα πάει στις κάλπες αποδυναµωµένος, µε αποτέλεσµα η ψήφος των Brexiteers να µοιραστεί ανάµεσα στους Συντηρητικούς και το Brexit Party του Νάιτζελ Φάρατζ. Σε µια τέτοια περίπτωση, οι Εργατικοί θα µπορούσαν να γίνουν πρώτο κόµµα στο Κοινοβούλιο, µε τον Τζέρεµι Κόρµπιν να προχωρά ακόµα και σε δεύτερο δηµοψήφισµα.

Το τέταρτο πιθανό σενάριο προβλέπει την αποχώρηση του Μπόρις Τζόνσον. Εάν ο Βρετανός πρωθυπουργός δεν µπορέσει να παραβιάσει τον νόµο για το «no deal Brexit», αλλά δεν δεχθεί και να τον εφαρµόσει, τότε δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να παραιτηθεί. Σε µια τέτοια περίπτωση, όλα τα σενάρια είναι και πάλι ανοικτά γ ια τη Βρετανία.

*Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» το Σάββατο, 14 Σεπτεμβρίου 2019.