Ταπεινωμένος και εκτεθειμένος από τις εξελίξεις, ο Μπόρις Τζόνσον επιστρέφει στο Λονδίνο, με τους βουλευτές να έχουν με τη σειρά τους επιστρέψει στη Βουλή των Κοινοτήτων.

Προηγήθηκε η ιστορική απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Βρετανίας –ένα σώμα που συστήθηκε μόλις το 2009 βάσει συνταγματικής μεταρρύθμισης- το οποίο ομόφωνα αποφάνθηκε ότι ο πρωθυπουργός παραπλάνησε τη βασίλισσα Ελισάβετ Β’ όταν την συμβούλευσε να κάνει χρήση του βασιλικού προνομίου και να αναστείλει για πέντε εβδομάδες τη λειτουργία της Βουλής.

Kοινώς, το «λουκέτο» στη Βουλή ήταν παράνομο. Και είναι σαν να μην μπήκε ποτέ, όπως χαρακτηριστικά είπε η επικεφαλής του Σώματος των δικαστών.

Ο ίδιος ο Τζόνσον δήλωσε από τη Νέα Υόρκη, όπου βρέθηκε για τη Σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα, ότι σέβεται την απόφαση του Δικαστηρίου, αλλά διαφωνεί.

Πηγές από την Ντάουνινγκ Στριτ δεν έκρυβαν την ενόχλησή τους για το ότι «οι δικαστές ανακατεύτηκαν στα πολιτικά». Κατά τη γνώμη τους.

Σε κάθε περίπτωση, οι βουλευτές επιστρέφουν στην Ολομέλεια και δηλώνουν αποφασισμένοι να κάνουν ακόμα πιο δύσκολη την πολιτική και κοινοβουλευτική ζωή του πρωθυπουργού.

Σημειώνεται ότι η Βουλή πρόλαβε -προτού μπει το «λουκέτο»- να δεσμεύσει τον πρωθυπουργό να προσέλθει στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 17 Οκτωβρίου με αίτημα την αναβολή του Brexit στις 31 Οκτωβρίου. Παράλληλα, οι Συντηρητικοί έχασαν 21 βουλευτές- άρα και την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Τέλος, το Σώμα αρνήθηκε στον Τζόνσον να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Στη Βρετανία, ο πρωθυπουργός μπορεί να προκηρύξει εκλογές μόνο εφόσον την πρότασή του στηρίξουν τα 2/3 των βουλευτών.

Αυτός είναι και ο μεγάλος γρίφος για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα τα επόμενο διάστημα. Διότι μπορεί όλα τα κόμματα της Αντιπολίτευσης να ζήτησαν την παραίτηση του Τζόνσον μετά την απόφαση του Δικαστηρίου, ωστόσο, κανένας από την Αντιπολίτευση δεν επιθυμεί να στηθούν κάλπες, προτού ο πρωθυπουργός εξασφαλίσει την πολυπόθητη παράταση της εξόδου από την ΕΕ.

Και εκεί ακριβώς είναι η ειρωνεία του πράγματος: Σχεδόν όλοι θεωρούν βέβαιο ότι οι Συντηρητικοί θα κερδίσουν τις εκλογές, άρα θέλουν τουλάχιστον να έχει εξασφαλιστεί μια παράταση.

Ο ίδιος ο Τζόνσον έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να κρατήσει τη χώρα στην ΕΕ πέραν της 31ης Οκτωβρίου. Αναζητά μάλιστα νομική φόρμουλα να προσπεράσει την απαίτηση της Βουλής του να αιτηθεί παράταση.

Λέγεται ότι θα προσέλθει στη Σύνοδο των Βρυξελλών, διατυπώνοντας επίσημα το αίτημα, αλλά στις κατ’ ιδίαν επαφές του θα ξεκαθαρίσει ότι ο ίδιος επιθυμεί να τελειώσει το θέμα με το Brexit. Φυσικά όλα αυτά προϋποθέτουν ότι οι «27» της ΕΕ θα δεχθούν να δώσουν παράταση…

Πάντως, ο Τζόνσον παίζει με επιμονή το τελευταίο του χαρτί: Παρουσιάζεται ως υπερασπιστής της λαϊκής βούλησης που είναι η έξοδος από την ΕΕ, ενάντια σε θεσμούς ή άλλα συμφέροντα, όπως λέει, που προσπαθούν με κάθε τρόπο να μπλοκάρουν αυτή ακριβώς τη λαϊκή βούληση.

Μάλιστα από το βήμα του ΟΗΕ θυμήθηκε την ελληνική μυθολογία, παρομοιάζοντας το Brexit και την απόπειρα νέας παράτασης, με το μαρτύριο του Προμηθέα.

Φαίνεται να του «βγαίνει».

Σε κάθε περίπτωση, θα έχουν ενδιαφέρον οι επόμενες δημοσκοπήσεις για να φανεί αν οι Βρετανοί έχουν εκνευριστεί μαζί του για τον τρόπο που παραπλάνησε την βασίλισσα Ελισάβετ Β’.

Για την ιστορία, ο πρωθυπουργός επικοινώνησε με την 93χρονη βασίλισσα. Είναι άγνωστο αν της ζήτησε συγγνώμη για την παραπλάνηση.

Τα πιθανά σενάρια των εξελίξεων

Στη Βρετανία του Brexit, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με τις εξελίξεις. Ωστόσο, κατά προσέγγιση, από τη στιγμή που λειτουργεί και πάλι η Βουλή των Κοινοτήτων, μπορούν να συμβούν τα εξής:

1. Πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης: Εφόσον περάσει, το επόμενο βήμα θα είναι ο σχηματισμός εθνικής κυβέρνησης με στόχο απλά να ζητήσει παράταση από την ΕΕ. Και στη συνέχεια εκλογές. Εφόσον προλάβει βέβαια να σχηματιστεί μια τέτοια κυβέρνηση.

2. Πρόταση από τον ίδιο τον Τζόνσον για πρόωρες εκλογές: Το προσπάθησε μία φορά προτού βάλει το «λουκέτο» στη Βουλή και απέτυχε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία, καθώς δεν δέχεται να δεσμευθεί ότι πρώτα θα ζητήσει παράταση.

3. Νέα αναστολή λειτουργίας: Η περίφημη αναστολή που κρίθηκε παράνομη είναι στην πραγματικότητα μια συνηθισμένη διαδικασία, εν όψει της ομιλίας της βασίλισσας ενώπιον των δύο Σωμάτων. Απλά στην περίπτωση της «συμβουλής» που έδωσε ο Τζόνσον και κρίθηκε παράνομη, αυτή η αναστολή διήρκεσε πέντε εβδομάδες. 

Εφόσον η ομιλία της Ελισάβετ Β' παραμένει προγραμματισμένη για τις 14 Οκτωβρίου, θα μπορούσε λογικά να διακοπεί και πάλι η λειτουργία της Βουλής για μερικές μέρες, περί την 4η Οκτωβρίου.

4. Συμφωνία με την ΕΕ για Brexit: Ο Τζόνσον δηλώνει κατηγορηματικά ότι διαπραγματεύεται νέα συμφωνία. Σχεδόν κανείς δεν τον πιστεύει, αλλά και αν ακόμα υπάρχει σχέδιο, αυτό προχωρά με ρυθμούς χελώνας. Σε κάθε περίπτωση, δύσκολα θα μπορούσε να υπάρξει ένα νέο σχέδιο για την Βόρειο Ιρλανδία στον ένα μήνα που απομένει.

5. Επαναφορά του σχεδίου της Τερέζα Μέι: Μέσα στην απελπισία για την ημερομηνία της εξόδου που πλησιάζει επικίνδυνα, αρκετοί βουλευτές δηλώνουν τώρα πρόθυμοι να στηρίξουν το σχέδιο που έφερε από τις Βρυξέλλες η τέως πρωθυπουργός Τερέζα Μέι και το οποίο τότε είχε απορριφθεί πανηγυρικά. Δύσκολη όμως και αυτή η πιθανότητα.